IPPB5/4510-1166/15-5/MR

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 lutego 2016 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB5/4510-1166/15-5/MR

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 grudnia 2015 r. (data wpływu 14 grudnia 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 2 lutego 2016 r. (data wpływu 2 lutego 2016 r.) oraz pismem z dnia 3 lutego 2016 r. (data wpływu 4 lutego 2016 r.) uzupełniającymi braki formalne na wezwanie Nr IPPB5/4510-1166/15-2/MR z dnia 28 stycznia 2016 r. (data nadania 29 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* uwzględnienia w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych Podatkowej Grupy Kapitałowej (w okresie istnienia PGK) zarówno przychodów jak i kosztów w związku z przekazaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (pytanie oznaczone nr 1) - jest prawidłowe

* wpływu powyższej transakcji na wysokość zobowiązania podatkowego/dochodu podatkowego/straty podatkowej Podatkowej Grupy Kapitałowej (pytanie nr 2) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uwzględnienia w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych Podatkowej Grupy Kapitałowej (w okresie istnienia PGK) zarówno przychodów jak i kosztów w związku z przekazaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK oraz wpływu powyższej transakcji na wysokość zobowiązania podatkowego/dochodu podatkowego/straty podatkowej Podatkowej Grupy Kapitałowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

H. Polska sp. z o.o. (H.) oraz inne spółki z grupy kapitałowej H. (Grupa H.), tj.: Grupa P. S.A., H. I. sp. z o.o. oraz H. F. sp. z o.o. utworzyły Podatkową Grupę Kapitałową H. (dalej: Wnioskodawca, PGK) w rozumieniu art. 1a u.p.d.o.p. na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego (dalej: umowa PGK), która została zarejestrowana przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W związku z zawarciem i rejestracją umowy PGK:

a. PGK będzie funkcjonowała w okresie trzech kolejnych lat podatkowych od 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. włącznie albo do dnia utraty statusu podatnika przez PGK, jeżeli nastąpi to przed dniem 31 grudnia 2018 r.;

b.

pierwszy rok podatkowy PGK rozpocznie się w dniu 1 stycznia 2016 r.;

c.

w ramach PGK:

* H. jest spółką dominującą (dalej: Spółka Dominująca) w rozumieniu art. la ust. 2 pkt 1) lit. b) u.p.d.o.p. oraz została wyznaczona jako spółka reprezentująca PGK w zakresie obowiązków wynikających z u.p.d.o.p. i Ordynacji podatkowej w rozumieniu art. la ust. 3 pkt 4 u.p.d.o.p.;

* Grupa P. S.A., H. I. sp. z o.o. oraz H. F. sp. z o.o. są spółkami zależnymi (dalej razem jako: Spółki Zależne) w rozumieniu art. la ust. 2 pkt 1) lit. b) u.p.d.o.p.

Spółka Dominująca posiada bezpośrednio co najmniej 95% udziałów w Spółkach Zależnych tworzących PGK.

W okresie funkcjonowania PGK i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, pomiędzy Spółkami Zależnymi oraz pomiędzy Spółkami Zależnymi i Spółką Dominującą mogą być zawierane różnego rodzaju transakcje.

W szczególności, w okresie funkcjonowania PGK i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, pomiędzy spółkami wchodzącymi w skład PGK mogą być dokonywane darowizny wierzytelności własnych (tekst jedn.: wierzytelności przysługujących jednej spółce wchodzącej w skład PGK wobec innej spółki wchodzącej w skład PGK; Wierzytelność Własna), przy czym:

* przed dokonaniem ww. darowizny na rzecz wybranej spółki wchodzącej w skład PGK, Wierzytelność Własna zostanie zarachowana, na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., jako przychód należny w spółce wchodzącej w skład PGK, dokonującej przekazania darowizny. Dłużnikiem z tytułu Wierzytelności Własnej nie będzie spółka wchodząca w skład PGK otrzymująca tę darowiznę;

* Wierzytelność Własna będąca przedmiotem darowizny nie zostanie przez spółkę wchodzącą w skład PGK przekazującą darowiznę odpisana jako przedawniona dla celów podatkowych, jak również nie zostanie odpisana przez tę spółkę wchodzącą w skład PGK jako nieściągalna dla celów podatkowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych PGK, powinien zostać uwzględniony zarówno przychód podatkowy, jak i koszt uzyskania przychodów w związku z dokonaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (w okresie istnienia PGK).

2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że czynność dokonania darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (dokonanej w ramach PGK posiadającej status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych) będzie transakcją neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - tj. nie wpłynie ona efektywnie na wysokość zobowiązania podatkowego / dochodu podatkowego / straty podatkowej PGK.

Zdaniem Wnioskodawcy w zakresie Pytania nr 1, w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych PGK, powinien zostać uwzględniony zarówno przychód podatkowy, jak i koszt uzyskania przychodów w związku z dokonaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (w okresie istnienia PGK).

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania nr 1

1. Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie art. 12 u.p.d.o.p. (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.; dalej: UPODOP) nie ulega wątpliwości, iż w związku z dokonaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (dokonanej w okresie istnienia PGK) - spółka wchodząca w skład PGK otrzymująca darowiznę powinna rozpoznać przychód podatkowy.

Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., do przychodów zalicza się w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy i praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle treści ww. regulacji, przychód z tytułu otrzymania darowizny będzie zwiększał przychody podatkowe spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową, która otrzymała darowiznę, i w efekcie wpłynie na dochód/stratę podatkową tej spółki. Natomiast dochód/strata podatkowa spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową, zgodnie z normą art. 7a u.p.d.o.p., stanowi składowy element dochodu/straty PGK.

A zatem, zdaniem Wnioskodawcy, w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych PGK powinien zostać uwzględniony przychód podatkowy w związku z otrzymaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK od innej spółki wchodzącej w skład PGK (w okresie istnienia PGK).

2. Zgodnie z normą art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

W myśl zaś normy art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszt uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem m.in. darowizn dokonywanych między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową.

Wnioskując a contrario z ww. regulacji, nie ulega wątpliwości, że darowizna, w tym darowizna Wierzytelności Własnej, dokonana pomiędzy spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową może stanowić koszt uzyskania przychodów.

Koszt ww. darowizny wpłynie zatem na dochód/stratę podatkową spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową, która przekazała darowiznę. Natomiast dochód/strata podatkowa spółki tworzącej podatkową grupę kapitałową, zgodnie z normą art. 7a u.p.d.o.p., stanowi składowy element dochodu/straty PGK.

A zatem, zdaniem Wnioskodawcy, w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych PGK powinien zostać uwzględniony koszt uzyskania przychodów w związku z dokonaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (w okresie istnienia PGK).

Jednocześnie, mając na uwadze fakt, iż to PGK (a nie spółka wchodzącą w skład PGK otrzymująca darowiznę lub spółka wchodząca w skład PGK przekazująca darowiznę) będzie właściwym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, powyższy przychód podatkowy spółki wchodzącej w skład PGK otrzymującej darowiznę Wierzytelności Własnej oraz koszt podatkowy spółki wchodzącej w skład PGK przekazującej tę darowiznę będzie uwzględniany przy obliczaniu dochodu i straty PGK. Na Spółce Dominującej (jako spółce reprezentującej PGK) spoczywać zaś będzie obowiązek dokonywania rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych PGK i uwzględniania w tym rozliczeniu ww. przychodu podatkowego spółki wchodzącej w skład PGK otrzymującej darowiznę oraz kosztu podatkowego spółki wchodzącej w skład PGK przekazującej darowiznę.

W rezultacie, w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych PGK, powinien zostać uwzględniony zarówno przychód podatkowy, jak i koszt uzyskania przychodów w związku z dokonaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (w okresie istnienia PGK).

Zdaniem Wnioskodawcy w zakresie Pytania nr 2, czynność dokonania darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (dokonanej w ramach PGK posiadającej status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych) będzie transakcją neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - tj. nie wpłynie ona efektywnie na wysokość zobowiązania podatkowego / dochodu podatkowego / straty podatkowej PGK.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania nr 2

Wysokość przychodu podatkowego, który powinien zostać rozpoznany przez spółkę wchodzącą w skład PGK otrzymującą darowiznę oraz wysokość kosztu podatkowego, który powinien zostać rozpoznany przez spółkę wchodzącą w skład PGK przekazującą darowiznę, wynika z charakteru bytu podatkowego, jakim jest podatkowa grupa kapitałowa oraz podstawowych zasad funkcjonowania w ramach tej grupy, zdefiniowanych specyficznie przez ustawodawcę.

Bezpośrednią konsekwencją działalności w ramach podatkowej grupy kapitałowej jest bowiem traktowanie spółek wchodzących w skład takiej grupy jako posiadających jedną i tę samą osobowość prawno - podatkową dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych. Na taką też konstrukcję i sposób rozliczania dla celów podatkowych czynności dokonanych w ramach podatkowej grupy kapitałowej wskazuje wola ustawodawcy, który w art. 7a u.p.d.o.p. wprowadził zasadę, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych podlega skumulowany dochód osiągnięty przez spółki tworzące podatkową grupę kapitałową.

W konsekwencji, wszelkie rozliczenia dokonywane w ramach podatkowej grupy kapitałowej, tj. rozliczenia pomiędzy spółkami tworzącymi tę samą podatkową grupę kapitałową, powinny być neutralne na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. Innymi słowy, skutek podatkowy określonej transakcji rozpoznawany przez jedną ze spółek tworzących podatkową grupę kapitałową powinien być neutralizowany wartościowo przez odpowiednie ujęcie tej samej transakcji przez inną spółkę należącą do tej samej grupy (będącą stroną tej samej transakcji). W efekcie, skutki podatkowe tej konkretnej transakcji powinny pozostać neutralne dla podatkowej grupy kapitałowej jako całości. Realizacja ww. zasady neutralności transakcji na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych w przypadku darowizny jest możliwa jedynie w przypadku, gdy - koszt podatkowy, który spółka wchodząca w skład PGK przekazująca darowiznę rozpozna w związku z przekazaniem ww. darowizny będzie odpowiadać wartości przychodu podatkowego, który rozpozna dla celów podatkowych podmiot będący beneficjentem omawianej darowizny (tekst jedn.: spółka wchodząca w skład PGK otrzymująca darowiznę).

Podsumowując, czynność dokonania darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (dokonanej w ramach PGK posiadającej status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych) będzie transakcją neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - tj. nie wpłynie ona efektywnie na wysokość zobowiązania podatkowego / dochodu podatkowego / straty podatkowej PGK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

* uwzględnienia w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych Podatkowej Grupy Kapitałowej (w okresie istnienia PGK) zarówno przychodów jak i kosztów w związku z przekazaniem darowizny Wierzytelności Własnej przez spółkę wchodzącą w skład PGK na rzecz innej spółki wchodzącej w skład PGK (pytanie oznaczone nr 1) - jest prawidłowe

* wpływu powyższej transakcji na wysokość zobowiązania podatkowego/dochodu podatkowego/straty podatkowej Podatkowej Grupy Kapitałowej (pytanie nr 2) - jest prawidłowe

Zgodnie z art. 1a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), podatnikami mogą być również grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych, zwane dalej "podatkowymi grupami kapitałowymi".

W świetle polskiego prawa podatkowego podatkowa grupa kapitałowa traktowana jest jako podmiot podatku dochodowego od osób prawnych. Pomimo, że nie posiada ona osobowości prawnej, to zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nadany jej został status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych.

Utworzenie podatkowej grupy kapitałowej jest możliwe, gdy zostaną spełnione łącznie wszystkie ustawowe warunki formalne.

W myśl art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatkowa grupa kapitałowa jest podatnikiem, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

1.

podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć wyłącznie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:

a.

przeciętny kapitał zakładowy, określony w sposób, o którym mowa w ust. 2b, przypadający na każdą z tych spółek, jest nie niższy niż 1 000 000 zł,

b.

jedna ze spółek, zwana dalej "spółką dominującą", posiada bezpośredni 95% udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych spółek, zwanych dalej "spółkami zależnymi", która na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji nie została nieodpłatnie lub na zasadach preferencyjnych nabyta przez pracowników, rolników lub rybaków albo która nie stanowi rezerwy mienia Skarbu Państwa na cele reprywatyzacji,

c.

spółki zależne nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę,

d.

w spółkach tych nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa,

e.

spółka dominująca i spółki zależne zawarły, w formie aktu notarialnego, umowę o utworzeniu, na okres co najmniej 3 lat podatkowych, podatkowej grupy kapitałowej i umowa ta, zwana dalej "umową", została zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego,

f.

po utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej spółki tworzące tę grupę spełniają warunki wymienione w pkt 1 lit. a-c, a ponadto:

g.

nie korzystają ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw,

h.

nie pozostają w związkach powodujących zaistnienie okoliczności, o których mowa w art. 11, z podatnikami podatku dochodowego niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej,

i.

podatkowa grupa kapitałowa osiągnie za każdy rok podatkowy udział dochodów w przychodach, określony zgodnie z art. 7a ust. 1, w wysokości co najmniej 3%.

Na podstawie art. 7a ust. 1 u.p.d.o.p., w podatkowych grupach kapitałowych przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym, obliczanym zgodnie z art. 19, jest osiągnięty w roku podatkowym dochód stanowiący nadwyżkę sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę nad suma ich strat. Jeżeli za rok podatkowy suma strat przekracza sumę dochodów spółek, różnica stanowi stratę podatkowej grupy kapitałowej. Dochody i straty spółek oblicza się zgodnie z art. 7 ust. 1-3.

W myśl art. 7 ust. 1 u.p.d.o.p., przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest - z zastrzeżeniem wypadków, o których mowa w art. 21 i 22 - dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich został on osiągnięty. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. W sytuacji, gdy koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p.).

Treść art. 1a ust. 7 u.p.d.o.p., wskazuje z kolei, że podatek dochodowy oraz zaliczki na ten podatek są obliczane, pobierane i wpłacane przez spółkę, o której mowa w ust. 3 pkt 4. Spółce tej nie przysługuje wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatku dochodowego od osób prawnych należnego od podatkowej grupy kapitałowej.

Należy zauważyć, że członkowie podatkowej grupy kapitałowej, tak jak inne spółki kapitałowe podlegają przepisom u.p.d.o.p., z niektórymi wyjątkami, ściśle określonymi w ustawie (np. art. 7a ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p.).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w okresie funkcjonowania PGK i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, spółki PGK mogą dokonywać pomiędzy sobą darowizn Wierzytelności Własnych. Przed dokonaniem ww. darowizny na rzecz wybranej spółki PGK, Wierzytelność Własna zostanie zarachowana, na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., jako przychód należny w spółce wchodzącej w skład PGK, dokonującej przekazania darowizny. Dłużnikiem z tytułu Wierzytelności Własnej nie będzie spółka wchodząca w skład PGK otrzymująca tę darowiznę. Ponadto Wierzytelność Własna będąca przedmiotem darowizny nie zostanie przez spółkę wchodzącą w skład PGK przekazującą darowiznę odpisana jako przedawniona dla celów podatkowych, jak również nie zostanie odpisana przez tę spółkę wchodzącą w skład PGK jako nieściągalna dla celów podatkowych.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Stosownie do art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Wśród rodzajów przychodów ustawodawca wyszczególnił m.in. przychód z tytułu tzw. nieodpłatnych świadczeń. I tak, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., do przychodów, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, zalicza się w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, nie precyzuje, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 5-6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, pojęcie nieodpłatnego świadczenia obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu, w tym także polegająca na zaoszczędzeniu wydatków w związku ze zwolnieniem z obowiązku uiszczenia określonego wynagrodzenia (np. z tytułu odsetek, prowizji, opłat itp.). Podstawową przesłanką otrzymania nieodpłatnego świadczenia jest brak zobowiązania przez otrzymującego świadczenie do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego.

Zatem przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa.

W myśl art. 12 ust. 5 u.p.d.o.p., wartość otrzymanych rzeczy lub praw, w tym otrzymanych nieodpłatnie, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

W tym miejscu należy jeszcze raz podkreślić, że umowa darowizny jest umową konsensualną, co oznacza, że wywołuje skutki z chwilą złożenia zgodnych oświadczeń woli przez darczyńcę i obdarowanego oraz, że zobowiązanie do wydania przedmiotu darowizny powstaje już w momencie zawarcia tej umowy w formie aktu notarialnego.

Zatem zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 12 ust. 5 u.p.d.o.p., darowizna w postaci rzeczowych składników majątku, wierzytelności własnej lub innej wierzytelności dokonana miedzy spółkami tworzącymi PGK będzie stanowiła przychód spółki otrzymującej darowiznę w momencie zawarcia notarialnej umowy darowizny.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W przedmiotowej sprawie należy jednakże pamiętać o wyłączeniach zawartych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem dokonywanych miedzy spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową, a także wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.), z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji "darowizny". W związku z powyższym rozstrzygniecie, czy dana czynność stanowi darowiznę wymaga sięgnięcia - w myśl reguł wykładni systemowej - do przepisów aktu prawnego, w którym ta instytucja jest uregulowana. Stosownym aktem prawnym jest ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Jest to wiec świadczenie jednostronne i nieekwiwalentne, tzn. kwota darowizny przekazana na rzecz obdarowanego nie może wiązać się ze świadczeniem wzajemnym z jego strony względem darczyńcy. Zatem, umowa darowizny ma charakter umowy zobowiązującej (konsensualnej) - do zawarcia umowy dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli - i jednostronnej, jako nie przynoszącej darczyńcy żadnej opłaty. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie obdarowanego do zwiększenia jego majątku (zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów). Dla oceny charakteru prawnego umowy darowizny nie ma znaczenia motyw dokonanego nieodpłatnie świadczenia, w tym także określone racje gospodarcze.

Z uwagi na powyższe należy podkreślić, że istotą darowizny jest bezpłatne świadczenie kosztem majątku darczyńcy. Aby uznać daną czynność za darowiznę, konieczne jest zatem wystąpienie dyspozycji majątkowej darczyńcy, prowadzące do zmniejszenia jego majątku.

W świetle zacytowanych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że zasadą jest, że nie można uznać za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju. Jednym z wyjątków są darowizny i ofiary dokonywane miedzy spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową.

Ponadto podkreślenia wymaga, że Ustawodawca nie wskazał szczególnych zasad ustalania kosztów, o których mowa w ww. przepisie art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p. Wobec powyższego należy się odnieść do normy ogólnej wynikającej z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. - jako zasady ustawowej - koszt poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Podatnicy do kosztów uzyskania przychodów zaliczać mogą koszty rzeczywiście przez nich poniesione. Tym samym darowizny Wierzytelności Własnych dokonywane w ramach Podatkowej Grupy Kapitałowej mogą stanowić u spółki przekazującej darowiznę koszty uzyskania przychodu zgodnie z literalną treścią art. 16 ust. 14 u.p.d.o.p.

Należy też zauważyć, że co prawda Podatkowa Grupa Kapitałowa daje jej uczestnikom możliwość swobodnego kształtowania cen, ale swoboda ta nie może dawać prawa do ujmowania w kosztach podatkowych przedmiotu darowizny w wartości wyższej niż wydatki jakie zostały poniesione na jej nabycie/wytworzenie czy też do wielokrotnego ujmowania w kosztach tego samego wydatku. Zasada neutralności transakcji PGK i potrącalności kosztów w podatku dochodowym od osób prawnych nie pozwala na swobodne kształtowanie podstawy opodatkowania.

Ponadto podkreślenia wymaga, że gdyby zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie zasady symetrii przychodu z kosztem podatkowym jako ogólnie obowiązującej przy przekazywaniu darowizn w ramach PGK, zasada ta zostałaby wpisana do ustawy. Ustawodawca mógł również zapewnić neutralność nieodpłatnych świadczeń pomiędzy tymi podmiotami poprzez wyłączenie ich odpowiednio z przychodów i kosztów podatkowej grupy kapitałowej.

Jednocześnie należy zastrzec, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest ustalanie, czy opisane "darowizny" mają charakter bezzwrotnych świadczeń, bowiem stanowi to domenę ewentualnego postępowania podatkowego, natomiast tutejszy organ przyjmuje do oceny podatkowej stanowiska Wnioskodawcy jej kwalifikacje wskazaną w opisie zdarzenia przyszłego.

Należy także stwierdzić, w świetle przedstawionych powyżej uregulowań, że powyższe przychody i koszty uzyskania przychodów, które powstaną u spółek w ramach Podatkowej Grupy Kapitałowej (spółki obdarowanej/darującej) w związku z dokonywanymi pomiędzy nimi darowiznami, które to darowizny będą powiększały przychody podatkowe spółki obdarowanej oraz koszty uzyskania przychodów spółki darującej i w efekcie będą wpływały na dochód/stratę spółki obdarowanej/darującej, będą jednocześnie stanowiły, w myśl art. 7a u.p.d.o.p., element składowy dochodu/straty Podatkowej Grupy Kapitałowej i tym samym znajdą odzwierciedlenie w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych Podatkowej Grupy Kapitałowej.

Czynność przekazania przez spółkę PGK darowizny Wierzytelności Własnej na rzecz innej spółki PGK (dokonanej w ramach PGK posiadającej status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych) będzie transakcją neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - tj. nie wpłynie ona efektywnie na wysokość zobowiązania podatkowego/dochodu podatkowego/straty podatkowej PGK.

Wysokość przychodu podatkowego, który powinien zostać rozpoznany przez spółkę PGK otrzymującą darowiznę oraz wysokość kosztu podatkowego, który powinien zostać rozpoznany przez spółkę PGK przekazująca darowiznę winny być sobie równe.

Bezpośrednią konsekwencją działalności w ramach podatkowej grupy kapitałowej jest traktowanie spółek wchodzących w skład takiej grupy jako posiadających jedną i tę samą osobowość prawno - podatkową. W konsekwencji, wszelkie rozliczenia dokonywane w ramach podatkowej grupy kapitałowej - tj. pomiędzy spółkami tworzącymi tę samą podatkową grupę kapitałową, powinny być neutralne podatkowo. Innymi słowy, skutek podatkowy określonej transakcji rozpoznawany przez jedną ze spółek tworzących podatkową grupę kapitałową powinien być neutralizowany wartościowo przez odpowiednie ujęcie tej samej transakcji przez inna spółkę należąca do tej samej grupy (będąca stroną tej samej transakcji). Skutki podatkowe tej konkretnej transakcji powinny pozostać neutralne dla podatkowej grupy kapitałowej jako całości.

Na taką też konstrukcję i sposób rozliczania dla celów podatkowych czynności dokonanych w ramach podatkowej grupy kapitałowej wskazuje wola ustawodawcy, który w art. 7a u.p.d.o.p. wprowadził zasadę, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych podlega skumulowany dochód osiągnięty przez spółki tworzące podatkową grupę kapitałową.

Mając powyższe na uwadze - koszt podatkowy, który spółka PGK przekazująca darowiznę rozpozna w związku z przekazaniem darowizny Wierzytelności Własnej, powinien odpowiadać wartości przychodu podatkowego, który rozpozna dla celów podatkowych podmiot będący beneficjentem omawianej darowizny (spółka PGK otrzymująca darowiznę).

W konsekwencji, czynność przekazania przez spółkę PGK darowizny na rzecz innej spółki PGK w postaci Wierzytelności Własnej (dokonanej w ramach PGK posiadającej status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych) będzie transakcją neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - tj. nie wpływanie ona efektywnie na wysokość zobowiązania podatkowego/dochodu podatkowego/straty podatkowej PGK.

Zatem w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl