IPPB5/423-874/10-5/JC - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na organizację szkoleń technicznych adresowanych do dystrybutorów, wykonawców i inwestorów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2010 r. (data wpływu 22 grudnia 2010 r.), piśmie z dnia 7 lutego 2011 r. (data nadania 8 lutego 2011 r., data wpływu 14 lutego 2011 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie Nr IPPB5/423-874/10-2/JC z dnia 25 stycznia 2011 r. (data nadania 26 stycznia 2010 r., data doręczenia 3 lutego 2011 r.) oraz piśmie z dnia 24 lutego 2011 r. (data nadania 25 lutego 2011 r., data wpływu 1 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

* wydatków ponoszonych na organizacje szkoleń technicznych adresowanych do dystrybutorów, wykonawców i inwestorów - jest prawidłowe,

* wydatków związanych z organizacją spotkań biznesowych dla kontrahentów w miejscu wykonywania działalności Spółki - jest prawidłowe,

* wydatków związanych z organizacją spotkań biznesowych dla kontrahentów poza miejscem wykonywania działalności Spółki - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na organizację spotkań i szkoleń dla kontrahentów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży materiałów budowlanych, m.in. tynków i systemów ociepleń. Odbiorcami są zarówno podmioty gospodarcze, takie jak spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe i dystrybutorzy oraz klienci indywidualni. Spółka podejmuje szereg działań mających na celu zwiększenie udziału w rynku i przychodów ze sprzedawanych przez Spółkę produktów. Do działań tych zaliczają się m.in. spotkania i szkolenia dla kontrahentów.

Dla wykonawców, dystrybutorów i inwestorów Spółka organizuje nieodpłatnie szkolenia o charakterze instruktażowym i informacyjnym, w zakresie prawidłowej aplikacji i konserwacji sprzedawanych materiałów i systemów ociepleń. Celem przeprowadzanych szkoleń jest przekazanie informacji na temat prawidłowego stosowania produktów, co gwarantuje zachowanie odpowiednich parametrów technicznych i tym samym zwiększenie satysfakcji z zakupionych produktów. Przy sprzedaży takiego asortymentu wiedza na temat właściwego zastosowania produktu ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia gwarantowanych parametrów technicznych. W ramach przedmiotowych szkoleń przekazywana jest również specjalistyczna wiedza na temat produktów Spółki niezbędna do świadczenia usług budowlanych polegających np. na wykonaniu termoizolacji elewacji. Podczas szkoleń udostępniane są materiały informacyjne dotyczące produktów. Szkolenia takie adresowane są do firm wykonawczych, które bezpośrednio instalują sprzedane przez Spółkę produkty, oraz do pracowników dystrybutorów, którzy udzielają informacji bezpośrednim nabywcom.

W opinii Spółki, w obecnych warunkach konkurencji i gospodarki wolnorynkowej przekazywanie szczegółowej wiedzy technicznej na temat sprzedawanego asortymentu jest niezbędne do tego aby firma zwiększała swój udział w rynku i w konsekwencji powiększała swoje przychody. Ilość i różnorodność produktów dostępnych na rynku powoduje, że ich jakość jest kluczowym wyróżnikiem, a żeby ją zapewnić niezbędne jest przekazanie szczegółów technicznych na temat prawidłowego zastosowania oferowanych produktów.

W związku z organizacją szkoleń Spółka ponosi wydatki, m.in. na skromny poczęstunek np. kawa, herbata, mleko, cukier, słodycze, napoje zimne, lunch, itp., z którego uczestnicy mogą korzystać podczas szkolenia oraz wydatki związane z zakwaterowaniem i transportem na miejsce szkolenia.

W ramach prowadzonej działalności Spółka organizuje również spotkania z obecnymi i potencjalnymi kontrahentami w miejscu wykonywania działalności Spółki. Celem takich spotkań jest prezentacja oferty Spółki, przeprowadzanie negocjacji handlowych lub podpisanie kontraktów. Podczas ww. spotkań biznesowych z kontrahentami podawany jest skromny poczęstunek w postaci kawy, herbaty, napojów zimnych, słodyczy i słonych przekąsek. Poczęstunek taki nie wykracza poza zwykłe przejawy gościnności.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 24 lutego 2011 r. Spółka wskazała, iż spotkania biznesowe w miejscu wykonywania działalności dotyczą spotkań w biurze Zarządu Spółki, jak i siedzibie Spółki oraz wszystkich oddziałach zarejestrowanych w KRS (wszystkie adresy miejsc prowadzenia działalności zgłoszono do właściwego urzędu skarbowego).

W ramach prowadzonej działalności Spółka ponosi również wydatki na napoje i słodycze związane ze spotkaniami z kontrahentami, które odbywają się poza miejscem wykonywania działalności Spółki. Spotkania takie odbywają się m.in. w miejscu inwestycji, gdzie stosowane są produkty Spółki (np. place budów) lub w siedzibie kontrahenta a ich celem jest głównie konsultacja techniczna w przypadku spotkań w terenie lub rozmowy handlowe w przypadku spotkań w siedzibie kontrahenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Opisane w stanie faktycznym szkolenia techniczne i spotkania z kontrahentami nie stanowią działań o charakterze reprezentacyjnym, tylko powinny być kwalifikowane jako działania o charakterze informacyjnym. W konsekwencji wydatki na organizację takich działań jako związane z prowadzoną działalnością Spółki i ponoszone w celu uzyskania przychodów stanowią, w opinii Spółki koszt uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z brzmienia przepisów wynika, że aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Jednocześnie, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodu nie są wydatki na reprezentację, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, podobnie jak inne ustawy podatkowe, nie zawiera definicji prawnej "reprezentacji". W związku z powyższym, w celu wyjaśnienia tego pojęcia należy posłużyć się wykładnią językową. Przez reprezentację rozumie się "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN). Zgodnie z powyższym należy przyjąć, że reprezentacja to występowanie w imieniu Spółki, wiążące się z okazałością w celu wywołania dobrego wrażenia.

Zdaniem Spółki, analizowany przepis art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie może być interpretowany jako zabraniający zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków na zakup usług gastronomicznych czy żywności. Z przepisu wynika, że wydatki na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodu tylko wtedy, gdy będą elementem działań kwalifikowanych jako reprezentacja. W przeciwnym razie należy zastosować zasady ogólne i określić, czy wydatki niebędące reprezentacją są związane z działalnością gospodarczą Spółki. W konsekwencji jeżeli spotkania organizowane przez Spółkę będą miały charakter informacyjny bądź instruktażowy, wówczas wszelkie wydatki ponoszone na organizację takich spotkań powinny być tak samo kwalifikowane, w tym wypadku nie ma bowiem podstaw, aby wyodrębniać z całości kosztów przykładowo wydatki na gastronomię lub zakup żywności i próbować nadać im charakter reprezentacyjny.

Wymienienie wśród kosztów reprezentacji wydatków na nabycie usług gastronomicznych, zakup żywności oraz napojów ma zdaniem Spółki charakter wyliczenia przykładowego. Spółka pragnie wskazać, iż powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w praktyce organów podatkowych i sądów administracyjnych. W szczególności Spółka chciałaby odnieść się do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 czerwca 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 157/08), w którym WSA stwierdził, iż wymienienie jako przykładowych wydatków na usługi gastronomiczne, zakupu żywności i napojów w tym alkoholowych, nie oznacza, iż wydatki te nigdy nie będą kosztami. Stwierdzić należy, że nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny. Podobny pogląd zaprezentował WSA w Warszawie w wyroku z dnia 21 stycznia 2009 r. (sygn. akt III SA/Wa 1601/08) nie wszystkie działania podejmowane na zewnątrz w kierunku potencjalnych klientów mogą być potraktowane jako reprezentacja, gdyż w tak określonych działaniach mieszczą się również inne przedsięwzięcia z zakresu marketingu, reklamy, promocji itd. konieczne jest tu, aby głównym celem takiego działania było zaprezentowanie podmiotu - jego wystawności, okazałości, wysokiego standardu.

Zdaniem Spółki opisane powyżej działania w postaci organizacji szkoleń i spotkań biznesowych nie mają charakteru reprezentacyjnego, są natomiast związane z działalnością Spółki i wykazują bezsprzecznie związek z osiąganymi przychodami. Dlatego też, wydatki na ww. działania powinny stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, wydatki związane z organizacją szkolenia, takie jak zwyczajowy posiłek, artykuły spożywcze, czy wydatki na zakwaterowanie i transport na miejsce szkolenia, w całości stanowią koszt uzyskania przychodów, bowiem są to wydatki pośrednio związane z przychodami z działalności, a równocześnie wydatki te nie są wymienione w katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Spółka uzasadnia swoje stanowisko zasadnością szkolenia. Jego celem jest przekazanie uczestnikom specjalistycznej wiedzy na temat sprzedawanych przez Spółkę towarów, która dotyczy parametrów technicznych, prawidłowego wbudowywania w obiekt budowlany i sposobów renowacji. Wiedza ta jest niezbędna do prawidłowego doboru produktów według potrzeb konsumentów, sposobów ich wykorzystania w praktyce oraz gwarantuje uzyskanie usługi o wysokiej jakości a tym samym satysfakcji klientów. W obecnej sytuacji rynkowej, przy szerokim asortymencie produktów, jest to niezbędne do utrzymania oraz zwiększenia udziałów w rynku, a w konsekwencji do zwiększenia przychodów ze sprzedaży. Prowadzone szkolenia obejmują takie zagadnienia dotyczące produktów Spółki, bez znajomości których produkty mogłyby być stosowane w nieprawidłowy sposób, tworząc zagrożenie dla uczestników procesu budowlanego. W związku z powyższym, szkolenie przyczynia się do zapewnienia oraz zwiększenia przychodów ze sprzedaży.

Ponadto, zdaniem Spółki, należy wyraźnie zaznaczyć, iż wydatki na przedmiotowe szkolenie nie są zawarte w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Tym samym, nie można uznać, iż mają one charakter wydatków z zakresu reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W opinii Spółki, organizacja szkolenia mająca na celu przekazanie jej uczestnikom szczegółowej wiedzy na temat towarów Spółki nie może być utożsamiana z reprezentacją. Przedmiotowe szkolenia mają, bowiem charakter instruktażowy, a ich celem jest przekazanie specyficznej wiedzy technicznej związanej z oferowanymi produktami. Szczegółowe informacje na temat odpowiedniego zastosowania produktów lub systemów ociepleń są podstawą do osiągnięcia gwarantowanych parametrów technicznych sprzedawanych produktów. Oferowanie przez Spółkę podstawowych artykułów spożywczych podczas szkolenia nie jest przejawem okazałości, tylko zwyczajowym zachowaniem z racji pełnienia funkcji organizatora szkolenia. W związku z tym, że szkolenia zwykle są całodzienne, aby zapewnić ich prawidłowy przebieg, Spółka oferuje nieodpłatny posiłek. Tym samym, zapewnienie posiłków nie ma na celu reprezentacji Spółki, tylko jest częścią składową organizowanego spotkania. W konsekwencji, w opinii Spółki, koszty obejmujące wydatki na organizację szkolenia stanowią koszty uzyskania przychodu, gdyż są ponoszone w celu osiągnięcia przychodów.

Stanowisko Spółki odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na organizację szkoleń dla potencjalnych kontrahentów znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie, jak też w indywidualnych interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo w piśmie z dnia 18 lutego 2008 r. Nr IP-PB3-423-471/07-2/DG Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając z upoważnienia Ministra Finansów zgodził się z możliwością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie usług cateringowych przez podatnika, który zorganizował dni otwarte dla potencjalnych kontrahentów, w celu przedstawienia swoich produktów, itp. zapewniając równocześnie odwiedzającym poczęstunek w postaci dań i napojów.

Analogicznie w piśmie z dnia 15 listopada 2007 r. Nr 1401/BP-I/4210-71/07/SP/PP-I Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się z zaliczeniem omawianych wydatków do kosztów uzyskania przychodów przez podatnika organizującego szkolenia dla przedstawicieli swoich kontrahentów dystrybuujących materiały budowlane produkowane przez podatnika.

Także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 lipca 2006 r., sygn. akt II FSK 1008/05 stwierdził, iż: "Nie jest w tym znaczeniu reprezentacją ani reklamą działanie podatnika polegające na organizowaniu szkoleń dla kontrahentów (klientów) firmy, których celem jest zapoznanie się z parametrami technicznymi produktów czy też szkolenie w celu instruktażu obsługi zakupionego towaru. W niniejszej sprawie szkolenia organizowane przez skarżącą niewątpliwie miały charakter instruktażowy, bowiem klienci byli szkoleni w zakresie instalowania, użytkowania, czyszczenia czy też konserwacji skomplikowanych wyrobów nabywanych od Spółki. Celem tych szkoleń nie było pozyskiwanie nowych klientów. W tej sytuacji koszty szkoleń obejmujące wydatki na wynajęcie sali, sprzętu, wynagrodzenie wykładowców oraz wydatki na wyżywienie i zakwaterowanie klientów biorących udział w szkoleniu stanowią koszty uzyskania przychodu dla organizatora szkolenia jeżeli koszty takie poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodów. Okoliczności te w rozpatrywanej sprawie są niesporne. Należy je zatem traktować kompleksowo i niezrozumiałym jest dzielenie tych kosztów na koszty przychodu i reprezentacji".

W opinii Spółki, wydatki poniesione na poczęstunek kontrahentów w trakcie spotkań biznesowych w miejscu wykonywania działalności Spółki wykazują związek z jej działalnością przyczyniając się w sposób pośredni do uzyskiwania przez Spółkę przychodów, dlatego należy uznać je za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe Spółka argumentuje faktem, iż podczas takich spotkań mogą być przeprowadzane negocjacje, zostać zawarte kontrakty handlowe bądź ustalone zasady dalszej współpracy między Spółką a kontrahentem. Ponadto, Spółka organizuje powyższe spotkania również z potencjalnymi kontrahentami w celu prezentacji swoich produktów. Tym samym, Spółka uznaje, iż na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy je uznać za koszy uzyskania przychodów, jako wydatki związane z ogólną działalnością Spółki.

Spółka zaznacza, iż powyższe wydatki nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na gruncie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W opinii Spółki powyższych wydatków nie można uznać za koszty reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zdaniem Spółki zapewnienie kontrahentom podczas spotkania zwyczajowego poczęstunku (kawa, woda mineralna, słodycze itp.) nie jest przejawem okazałości i wystawności. Spółka zaznaczyła, iż poczęstunek jest tylko elementem dodatkowym spotkania, a nie celem samym w sobie. Ponadto, poczęstowanie kontrahenta kawą czy woda mineralną stanowi, zdaniem Spółki powszechnie obowiązujący kanon kultury. Poczęstunek nie wykracza więc poza główny cel organizowanych spotkań i poza zwykły przejaw gościnności.

Tym samym, wydatki na zakap artykułów spożywczych, w opinii Spółki stanowią koszty uzyskania przychodów jako koszty związane z ogólną działalnością Spółki oraz koszty poniesione w cela uzyskania przychodów.

Podsumowując, zaprezentowane wydatki powinny zostać zaliczone w poczet kosztów uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Powyższe znajduje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach wydanych przez organy podatkowe, przykładowo przez:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w decyzji z dnia 15 lipca 2008 r. (IBPB1/415-313/08/MW, KAN-3829/04/08),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w decyzji z dnia 30 października 2008 r. (IPPB3/423-1220/08-2/MW),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w decyzji z dnia 6 stycznia 2009 r. (lLPB3/423-666/08-2/KS),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w decyzji z dnia 29 czerwca 2010 r. (lTPB3/423-154/10/MK).

W opinii Spółki, mając na uwadze przedstawione w poprzedniej części uzasadnienia, wydatki poniesione na artykuły spożywcze przeznaczone na poczęstunek dla kontrahentów w trakcie spotkań biznesowych poza miejscem wykonywania działalności należy uznać za koszty uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na charakter prowadzonej działalności przez Spółkę, nie wszystkie spotkania z kontrahentami mogą odbywać się na terenie siedziby Spółki. W celu przekazania informacji na temat oferowanych przez Spółkę produktów niezbędne jest niekiedy zorganizowanie spotkania poza siedzibą Spółki (np. na terenie prowadzonej budowy, bądź też bezpośrednio w siedzibie kontrahenta). Spotkania te mają charakter informacyjno-instruktażowy, a w swej istocie nie różnią się niczym od spotkań w siedzibie Spółki, o których mowa w pytaniu 2 powyżej.

Spółka pragnie podkreślić, iż miejscem spotkań poza siedzibą Spółki nie są restaurację lub kawiarnie.

Innymi słowy, celem wyżej wymienionych spotkań jest konsultacja techniczna w przypadku spotkań w terenie lub rozmowy handlowe w przypadku spotkań w siedzibie kontrahenta. W związku z tym, zdaniem Spółki, wydatki z nimi związane stanowią koszty ogólnej działalności Spółki i dlatego należy uznać je za koszty uzyskania przychodów. Ponadto, wydatków na artykuły spożywcze takie jak napoje lub słodycze nie można uznać za koszty reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ w opinii Spółki poczęstowanie kontrahenta wodą, sokiem lub czekoladkami nie jest przejawem okazałości i wystawności, a jedynie przejawem dobrego zachowania.

Tym samym, wydatki na zakup artykułów spożywczych, w opinii Spółki związane są z ogólną działalnością Spółki oraz nie mieszczące się w wyłączeniu z kosztów na gruncie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dlatego powinny być kwalifikowane jako koszty poniesione w celu uzyskania przychodów i uznane za koszty uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Na podstawie powyższego przepisu możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

W złożonej rzeczywistości życia gospodarczego istnieje obiektywna i zasadnicza trudność w precyzyjnym wyznaczeniu linii rozgraniczającej poszczególne przejawy aktywności gospodarczej, wykazywanej przez przedsiębiorców. Chodzi tu o ich podstawową działalność (produkcję, handel, usługi) i towarzyszące tej działalności przedsięwzięcia o charakterze marketingowym, promocyjnym, reklamowym, reprezentacyjnym - dotyczące sprzedaży wytwarzanych dóbr i usług oraz relacji z aktualnymi i potencjalnymi kontrahentami.

Przy kwalifikowaniu poniesionych wydatków trzeba brać pod uwagę ich celowość oraz potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu, a także racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągnięcia przychodu.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Należy ponadto wskazać, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów, obciąża Podatnika.

Natomiast na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.

Nie każdy koszt poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami bowiem nie mogą być wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu "reprezentacja", dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową.

Przez "reprezentację" rozumie się okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. S. Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, iż Spółka podejmuje szereg działań mających na celu zwiększenie udziału w rynku i przychodów ze sprzedawanych przez Spółkę produktów. Do działań tych zaliczają się m.in. spotkania i szkolenia dla kontrahentów.

Stanowisko Organu odnośnie organizacji szkoleń technicznych adresowanych do dystrybutorów, wykonawców i inwestorów.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca dla wykonawców, dystrybutorów i inwestorów organizuje nieodpłatnie szkolenia o charakterze instruktażowym i informacyjnym, w zakresie prawidłowej aplikacji i konserwacji sprzedawanych materiałów i systemów ociepleń. Celem przeprowadzanych szkoleń jest przekazanie informacji na temat prawidłowego stosowania produktów, co gwarantuje zachowanie odpowiednich parametrów technicznych i tym samym zwiększenie satysfakcji z zakupionych produktów. Przy sprzedaży takiego asortymentu wiedza na temat właściwego zastosowania produktu ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia gwarantowanych parametrów technicznych.

W ramach przedmiotowych szkoleń przekazywana jest również specjalistyczna wiedza na temat produktów Spółki niezbędna do świadczenia usług budowlanych polegających np. na wykonaniu termoizolacji elewacji. Podczas szkoleń udostępniane są materiały informacyjne dotyczące produktów. Szkolenia takie adresowane są do firm wykonawczych, które bezpośrednio instalują sprzedane przez Spółkę produkty, oraz do pracowników dystrybutorów, którzy udzielają informacji bezpośrednim nabywcom.

W związku z organizacją szkoleń Spółka ponosi wydatki, m.in. na skromny poczęstunek np. kawa, herbata, mleko, cukier, słodycze, napoje zimne, lunch, itp., z którego uczestnicy mogą korzystać podczas szkolenia oraz wydatki związane z zakwaterowaniem i transportem na miejsce szkolenia.

Należy zatem stwierdzić, iż przedmiotowe wydatki, które ponosi Wnioskodawca w związku z organizacją szkoleń o charakterze instruktażowym i informacyjnym skierowanych do wykonawców, dystrybutorów i inwestorów nie noszą znamion reprezentacji i mają związek z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż koszty przedmiotowych szkoleń, obejmujące wydatki na zakwaterowanie, transport uczestników do miejsca, w którym odbywa się szkolenie, zwyczajowy posiłek oraz związane ze skromnym poczęstunkiem, np. kawa, herbata, mleko, cukier, słodycze, napoje zimne, lunch, itp. pozpstawionym uczestnikom do dyspozycji podczas szkolenia, stanowią koszty uzyskania przychodów Spółki, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są racjonalne i wykazują związek przyczynowo-skutkowy z przychodami, nie znajdują się w katalogu kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tejże ustawy) o ile nie wykraczają poza główny cel organizowanych szkoleń (przekazanie uczestnikom specjalistycznej wiedzy na temat sprzedawanych przez Spółkę towarów).

Stanowisko Organu odnośnie organizacji spotkań biznesowych dla kontrahentów w miejscu wykonywania działalności Spółki.

W przedstawionym stanie faktycznym w ramach prowadzonej działalności Spółka organizuje również spotkania z obecnymi i potencjalnymi kontrahentami w miejscu wykonywania działalności Spółki (biurze Zarządu Spółki, jak i siedzibie Spółki oraz oddziałach zarejestrowanych w KRS). Celem takich spotkań jest prezentacja oferty Spółki, przeprowadzanie negocjacji handlowych lub podpisanie kontraktów. Podczas ww. spotkań biznesowych z kontrahentami podawany jest skromny poczęstunek w postaci kawy, herbaty, napojów zimnych, słodyczy i słonych przekąsek. Poczęstunek taki nie wykracza poza zwykłe przejawy gościnności.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, iż wydatki na skromny poczęstunek, zakup takich artykułów jak: kawa, herbata, zimne napoje, słodycze i słone przekąski, podawany podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w miejscu wykonywania działalności Spółki, jeśli nie noszą znamion wystawności, są zwyczajowo przyjęte to jako wydatki nie wymienione w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogą stanowić, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy koszty uzyskania przychodów.

Co prawda koszty te dotyczą oficjalnych kontaktów biznesowych, utrzymywanych przez Wnioskodawcę, jednak z uwagi na zwyczajowy, nie związany z okazałością, charakter oferowanego poczęstunku i przyjmując ich nieznaczny koszt jednostkowy (na przykład równowartości kilkunastu złotych), nie stanowią one kosztów reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jednostka może zatem zaliczyć te wydatki - jako ogólne kosztów funkcjonowania - do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 tej ustawy, o ile przedmiotowe wydatki nie będą miały charakteru kosztów reprezentacji.

Reasumując, Spółka może zaliczyć wydatki na poczęstunek podawany podczas spotkań biznesowych z obecnymi i potencjalnymi kontrahentami w miejscu wykonywania działalności Spółki (biurze Zarządu Spółki, siedzibie i oddziałach Spółki) do kosztów uzyskania przychodów.

Stanowisko Organu odnośnie organizacji spotkań biznesowych dla kontrahentów poza miejscem wykonywania działalności Spółki.

Z zastrzeżenia art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że istnieją wydatki, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą. Katalog tych wydatków zawiera art. 16 ust. 1 ustawy. Art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy, stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholu. Nie oznacza to, że wydatki na zakup takich artykułów w każdej sytuacji nie będą mogły być zaliczone w poczet kosztów uzyskania przychodów. Wydatki o charakterze gastronomicznym i na artykuły spożywcze tylko wtedy nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu, gdy będą miały charakter wydatków reprezentacyjnych.

W ramach prowadzonej działalności Spółka ponosi również wydatki na napoje i słodycze związane ze spotkaniami z kontrahentami, które odbywają się poza miejscem wykonywania działalności Spółki. Spotkania takie odbywają się m.in. w miejscu inwestycji, gdzie stosowane są produkty Spółki (np. place budów) lub w siedzibie kontrahenta a ich celem jest głównie konsultacja techniczna w przypadku spotkań w terenie lub rozmowy handlowe w przypadku spotkań w siedzibie kontrahenta.

Zdaniem Spółki, przedmiotowe wydatki nie różnią się niczym od spotkań w siedzibie Spółki oraz jako nie mieszczące się w wyłączeniu z kosztów na gruncie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powinny zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów.

Z tak przedstawioną argumentacją Spółki nie można jednakże się zgodzić. Należy potwierdzić, że realia współczesnej działalności gospodarczej, odbywającej się w warunkach rynkowych, wymagają od przedsiębiorców nawiązywania licznych kontaktów z innymi podmiotami gospodarczymi. Kontakty te często decydują o pozycji, przedsiębiorcy, szansach rozwoju, czy też powodzeniu podejmowanych przedsięwzięć. Jednakże nie oznacza to, że każdy wydatek wiążący się z takimi spotkaniami może być uznany za koszt uzyskania przychodów.

Tego typu "odwiedziny z konsumpcją" wykraczają poza stricte biznesowy cel spotkania, a ich celem jest stworzenie dobrego wizerunku firmy, wykazania profesjonalizmu, odbywają się dla ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia, a zatem noszą znamiona reprezentacji.

Powoływanie się Wnioskodawcy na okoliczność, że tego typu działania nie mają charakteru wyjątkowego, okazałego, są zwyczajowo przyjęte, nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji. Należy zauważyć, że działania reprezentacyjne obejmują nie tylko imprezy czy spotkania organizowane z wielkim rozmachem, wystawne bankiety z ekskluzywnym menu. Nie chodzi bowiem o jednostkowy koszt poniesiony w związku organizacją spotkań, ale o cel, jaki zostanie dzięki takim spotkaniom osiągnięty przez Wnioskodawcę, w przedmiotowej sprawie jest to stworzenie oczekiwanego wizerunku firmy, ułatwienie zawarcia umowy bądź kontraktu, stworzenie miłej atmosfery podczas spotkań z kontrahentami lub potencjalnymi kontrahentami. Wydatki te w sposób pośredni promują firmę. A zatem ich charakter bezsprzecznie świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania Spółki na zewnątrz.

Wybór miejsca spotkania poza miejscem prowadzenia działalności Wnioskodawcy (na terenie prowadzonej budowy bądź też bezpośrednio w siedzibie kontrahenta) jest zatem autonomicznym wyborem i wiąże się ze stosowaną taktyką sprzedaży, negocjacji biznesowych itp. Spotkania tego typu - czy to przy kawie, drobnym poczęstunku są "usługami gastronomicznymi", które odbywają się dla ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia, a zatem noszą znamiona reprezentacji, ponieważ wpływają na stworzenie dobrego wizerunku firmy, wykazaniu zasobności i profesjonalizmu.

W analizowanym przypadku (częstowanie kontrahenta wodą, sokiem lub czekoladkami w jego siedzibie) trudno mówić o racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągnięcia przychodu.

Częstowanie kontrahenta w jego siedzibie lub terenie budowy wodą, sokiem lub czekoladkami nie wyczerpuje definicji "dobrego zachowania", które i tak pozostaje bez wpływu na kwalifikację przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, na gruncie rozpoznawanej sprawy, stwierdzić należy, iż ponoszone przez Spółkę wydatki na organizację spotkań z kontrahentami poza miejscem wykonywania działalności, a łączących się z nabywaniem artykułów spożywczych (napoje, słodycze) nie stanowią wydatków związanych ze zwykłym prowadzeniem działalności, lecz mają charakter reprezentacyjny. Jakkolwiek bowiem w toku odbywanych spotkań podejmowane są tematy biznesowe (rozmowy handlowe), to jednak wydatki te zasadniczo kształtują pozytywny wizerunek Spółki przez osoby trzecie, który, z kolei, będzie zachętą do podjęcia współpracy, zakupu jej produktów czy usług.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy zawarte w przedmiotowym wniosku należało uznać za:

* prawidłowe - odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na organizacje szkoleń technicznych adresowanych do dystrybutorów, wykonawców i inwestorów,

* prawidłowe - odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z organizacją spotkań biznesowych dla kontrahentów w miejscu wykonywania działalności Spółki,

* nieprawidłowe - odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z organizacją spotkań biznesowych dla kontrahentów poza miejscem wykonywania działalności Spółki.

Ponadto, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę orzeczeń sadów administracyjnych oraz interpretacji przepisów prawa podatkowego wskazać należy, iż dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw podatników i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, tym samym nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Na marginesie należy wskazać, iż jednoznaczne przesądzenie o charakterze tych kosztów wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego. Ocena podatkowa poszczególnych kosztów, w każdym przypadku winna być dokonywana indywidualnie i całościowo. Dodatkowo w celu oceny, czy dany rodzaj wydatku może zostać uznany za reprezentację czy inny rodzaj wydatków konieczna jest analiza całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Tutejszy Organ nie jest uprawniony do dokonania takich ustaleń w ramach postępowania w przedmiocie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Z tego względu, niniejsza interpretacja ogranicza się do wykładni przepisu art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.