IPPB5/423-87/08-2/AS - Wydatki ponoszone przy okazji organizacji szkoleń dla nabywców produktów podatnika jako koszty uzyskania przychodu.

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 grudnia 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB5/423-87/08-2/AS Wydatki ponoszone przy okazji organizacji szkoleń dla nabywców produktów podatnika jako koszty uzyskania przychodu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2008 r. (data wpływu 7 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z:

* organizacją przez Spółkę oraz na zlecenie Spółki szkoleń, seminariów, konferencji - jest prawidłowe,

* uczestnictwem polskich lekarzy w konferencjach krajowych i zagranicznych organizowanych przez inne podmioty - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 października 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z:

* organizacją przez Spółkę oraz na zlecenie Spółki szkoleń, seminariów, konferencji,

* uczestnictwem polskich lekarzy w konferencjach krajowych i zagranicznych organizowanych przez inne podmioty.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W, prowadzi w Polsce działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży artykułów medycznych i ortopedycznych.

Klientami Spółki są placówki służby zdrowia.

Spółka pokrywa koszty uczestnictwa lekarzy w szkoleniach, konferencjach i kongresach:

1.

Organizowanych przez Spółkę lub na jej zlecenie, przeważnie na terenie Centrum Edukacyjnego, gdzie Spółka posiada własne sale, urządzenia, itp., albo poza W. W takich przypadkach Spółka zaprasza na organizowane przez siebie konferencje i szkolenia lekarzy z różnych szpitali (z terenu całej Polski) specjalizujących się w dziedzinach medycyny, w których wykorzystywane mogą być produkty Spółki. Spółka pokrywa koszty noclegów lekarzy, przejazdów (np. pociągami), zwraca koszty paliwa, parkingów, itp. lekarzom przyjeżdżającym własnymi pojazdami, wyżywienia (zwykle Spółka zamawia katering dla wszystkich uczestników konferencji, niekiedy konferencja kończy się uroczystą kolacją), koszty zaangażowania wykładowcy. Czasami w trakcie tych spotkań przeprowadzane są demonstracyjne operacje, np. na sercach zwierząt.

2.

Organizowanych przez inne podmioty, np. przez zagraniczny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej, albo przez krajowy lub zagraniczny podmiot niezwiązany ze Spółką, nie działający na zlecenie Spółki, itp. (np. Akademia Medyczna z USA). Uczestnictwo w takim kongresie, organizowanym zwykle poza granicami Polski, jest odpłatne. W takich przypadkach Spółka pokrywa koszt uczestnika - lekarza ze szpitala w Polsce, w którym oferowane przez Spółkę produkty mogłyby znaleźć zastosowanie. Są to koszty uczestnictwa w kongresie, dojazdu na miejsce i z powrotem. Na kongresach organizowanych przez podmiot nie należący do grupy omawiane są wszelkie kwestie związane z danymi rodzajami schorzeń oraz sposobami ich leczenia, w tym sprzętem oferowanym na rynku w tym celu. Ponadto w takim przypadku Spółka czasami przedstawiana jest jako sponsor lub współorganizator; zawsze na terenie kongresu znajduje się stoisko M..., w którym uczestnicy kongresu mogą poznać produkty Spółki, związane z tematem, konferencji, porozmawiać z ekspertami M... o ich zastosowaniu, itp.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki poniesione przez Spółkę w obydwu opisanych wyżej przypadkach będą stanowiły koszt uzyskania przychodu Spółki.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Na podstawie powyższego przepisu możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Nie ulega wątpliwości, iż Spółka organizuje spotkania z lekarzami w celu prezentowania swoich produktów, ich działania, możliwości zastosowań w zwalczaniu różnych schorzeń, itd. Od przekazania powyższych informacji osobom, które w praktyce miałyby korzystać z urządzeń oferowanych przez Spółkę zależy, czy placówki medyczne nabędą te urządzenia, Szkolenia te są organizowane także dla pracowników szpitali, placówek służby zdrowia czy innych placówek, już korzystających z urządzeń Spółki.

Spółka zaprasza na konferencje wyłącznie tych lekarzy oraz pielęgniarki, którzy zajmują się zwalczaniem schorzeń, przeprowadzaniem zabiegów, itp., w których może być wykorzystany sprzęt oferowany przez Spółkę. Lekarze, poznawszy możliwości wynikające z zastosowania produktów Spółki, mogą zaproponować swoim przełożonym, dyrektorom placówek medycznych, ich nabycie.

Oczywiście zaproszenie lekarza z danego szpitala nie gwarantuje, że szpital nabędzie produkty oferowane przez Spółkę, jednakże takiego warunku nie wskazuje art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Nie ulega natomiast wątpliwości, iż wydatki ponoszone przez Spółkę na organizowanie konferencji, szkoleń, itp., na których prezentowane są produkty Spółki, pozostają w związku z działalnością Spółki, co jest warunkiem wystarczającym zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Ze względu bowiem na specyfikę sprzedawanych produktów Spółka wybiera właśnie taki sposób dotarcia do potencjalnych nabywców ze swoją ofertą, przekazaniem informacji o produktach, a w szczególności o możliwościach ich działania i wykorzystania w codziennej praktyce zawodowej.

Nie ulega wątpliwości, iż w celu zorganizowania szkolenia, konferencji, kongresu, na których Spółka będzie prezentować produkty oraz ich zastosowanie w zabiegach medycznych, nie wystarczy zapewnienie sali, czy ewentualnie wykładowcy. Konieczne jest poniesienie również innych wydatków, takich jak zapewnienie uczestnikom wyżywienia, noclegu, przejazdu (czy zwrotu kosztów przejazdu uczestnikom dojeżdżającym swoimi pojazdami). Jednym bowiem z warunków koniecznych, choć niewystarczających, jest zorganizowanie wszystkiego w taki sposób, aby uczestnik nie musiał ponosić jakichkolwiek kosztów uczestnictwa (dojazdów, wyżywienia, noclegów, itp.). W przeciwnym razie grono uczestników byłoby bardzo nieliczne, a tym samym Spółka docierałaby ze swoimi produktami do mniejszej ilości potencjalnych nabywców.

Mając na uwadze, że nie każdy szpital wysyłający lekarza na konferencje organizowane przez Spółkę nabędzie oferowane produkty, nawiąże lub rozszerzy współpracę, itp., sprzedaż produktów byłaby bardzo niska, gdyby uczestnikami mieli być lekarze, którzy sami, w jakiejkolwiek części, będą musieli sfinansować wydatki związane z uczestnictwem (np. na własny koszt dojechać i/lub przenocować).

Wykluczone jest też, aby powyższe koszty pokrywały szpitale, gdyż nie byłoby ich na to stać.

W wielu przypadkach szkolenia, konferencje, itp. nie zostałyby zorganizowane w ogóle, gdyby "zaproszeni" lekarze (lub zatrudniające ich placówki) musieli zapewnić sobie sami sprawy tak podstawowe, jak dojazd, wyżywienie i nocleg.

Tak więc zapewnienie tego przez Spółkę jest w praktyce warunkiem koniecznym zorganizowania szkoleń czy konferencji, zwłaszcza jeżeli są one kierowane do potencjalnych nabywców produktów Spółki.

1.

Szkolenia i konferencje organizowane przez Spółkę:

W ocenie Spółki wydatki ponoszone w obydwu opisanych wyżej przypadkach powinny stanowić koszt uzyskania przychodów jako koszty ogólnej działalności Spółki.

Należy też dodać, iż omawiane wydatki - nawet gdyby Wnioskodawca nie uznał ich za koszt działalności Spółki na zasadach ogólnych - powinny być traktowane jako koszty reklamy produktu, a nie reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z tym przepisem do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Omawiany przepis nie może być interpretowany jako zabraniający zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków na zakup usług gastronomicznych czy żywności. Ze słów: "kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności" wynika, iż wydatki na usługi gastronomiczne, żywność itp. nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów tylko wtedy, jeżeli będą elementem działań podatnika kwalifikowanych jako reprezentacja. W przeciwnym razie należy zastosować zasady ogólne, czyli ustalić, czy wydatki na nabycie usług gastronomicznych, żywności, napojów, niebędące reprezentacją są związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Pojęcie reprezentacji nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę, jednakże doktryna oraz orzecznictwo wykształciły pewien kierunek interpretacji tego pojęcia na potrzeby podatkowe, jeszcze pod rządami przepisów obowiązujących do końca 2006 r.

Analiza orzecznictwa oraz doktryny z punktu widzenia określenia, czym jest reklama, a czym reprezentacja, pozwala na przyjęcie wniosku, iż reklamą są wszelkie działania mające na celu skłonienie jak największej liczby potencjalnych nabywców do zakupu określonych produktów, podczas gdy reprezentacja to szereg działań w pewnym sensie pośrednio jedynie budujących czy też tworzących wrażenie dobrego wizerunku firmy, z których żadne, oceniane pojedynczo i w oderwaniu od pozostałych działań z zakresu reprezentacji, nie odniosłoby takiego skutku, przykładowo dobra jakość świadczonych usług, sposób podejścia do klienta i jego obsługi, sposób ubioru pracowników, wszystko to buduje dobry wizerunek firmy, a tym samym bez wątpienia pośrednio przyczynia się do sprzedaży jej towarów i usług, jednakże trudno byłoby którekolwiek z tych działań uznać za reklamę. Ponadto reprezentacja jest też rozumiana jako okazałość, wystawność; zwyczajowo do kategorii reprezentacji zaliczane są wystawne bankiety, drogie prezenty fundowane kontrahentom lub potencjalnym kontrahentom, itp.

Natomiast za reklamę można uznać każdą wypowiedź, która zmierza do stymulowania zbytu lub innego korzystania z towarów i usług osoby reklamującej się (E. Nowińska, R. Skubisz, "Reklama porównawcza", Państwo i Prawo z 1995 r. Nr 5 str. 26, podobnie też R. Sagan, Przegląd Prawa Handlowego z 1996 r., Nr 5, str. 16).

Zakres działań reklamowych może być różny, zależy od oferowanego produktu oraz tzw. grupy docelowej. Jest oczywiste, że w inny sposób mogą być reklamowane np. produkty szybko zbywalne, a w inny urządzenia medyczne, np. służące do wykonywania skomplikowanych zabiegów. W takim przypadku najskuteczniejsze okazują się działania polegające na umożliwieniu zapoznania się z produktem przez osoby, które w praktyce będą na co dzień z tego produktu korzystały.

W świetle powyższego działań Spółki, opisanych w stanie faktycznym, nie można uznać za okazałość czy wystawność, lecz właśnie jako podejmowanie wszelkich kroków w celu zwiększenia możliwości sprzedaży specyficznych produktów specyficznemu klientowi, jakimi są placówki medyczne, w większości państwowe. Prezentacja wyrobów medycznych potencjalnym nabywcom, do których raczej nie da się dotrzeć w inny sposób (np. poprzez reklamy w prasie, telewizji, internecie, itp.) nie może być uznana za wystawność, okazałość, czyli za działania z zakresu reprezentacji. W konsekwencji koszty przejazdów na szkolenia, noclegów, wyżywienia uczestników, nie powinny być kwalifikowane jako element działań z zakresu reprezentacji. W przeciwieństwie do bankietów i imprez, czy uroczystych kolacji na zakończenie konferencji, zapewnienie wyżywienia uczestnikom opisanych szkoleń nie może być traktowane jako konsumpcja będąca celem samym w sobie, gdyż jest jedynie dodatkiem, czymś - choć ważnym - to jednak ubocznym względem celu głównego, czyli prezentacji potencjalnym klientom produktów Spółki oraz możliwości ich wykorzystania. To samo dotyczy kosztów przejazdu na miejsce szkolenia oraz noclegów. Są to koszty działalności Spółki, albo ewentualnie koszty reklamy jej produktów, co w obydwu przypadkach kwalifikuje taki wydatek w pełni jako kup.

Stanowisko Spółki odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na organizację szkoleń dla potencjalnych kontrahentów (w tym kosztów przejazdów, noclegów i wyżywienia) znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie, jak też w urzędowych interpretacjach organów podatkowych.

Przykładowo w piśmie z dnia 18 lutego 2008 r. Nr IP-PB3-423-471/07-2/DG Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się z możliwością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie usług kateringowych przez podatnika, który zorganizował dni otwarte dla potencjalnych kontrahentów, w celu przedstawienia swoich produktów, itp. zapewniając równocześnie odwiedzającym poczęstunek w postaci dań i napojów.

Analogicznie w piśmie z dnia 15 listopada 2007 r. Nr 1401/BP-I/4210-71/07/SP/PP-l) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się z zaliczeniem omawianych wydatków do kosztów uzyskania przychodów przez podatnika organizującego szkolenia dla przedstawicieli swoich kontrahentów dystrybuujących materiały budowlane produkowane przez podatnika. Także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 lipca 2006 r., sygn. akt II FSK 1008/05 stwierdził, iż: "Nie jest w tym znaczeniu reprezentacją ani reklamą działanie podatnika polegające na organizowaniu szkoleń dla kontrahentów (klientów) firmy, których celem jest zapoznanie się z parametrami technicznymi produktów czy też szkolenie w celu instruktażu obsługi zakupionego towaru. W niniejszej sprawie szkolenia organizowane przez skarżącą niewątpliwie miały charakter instruktażowy, bowiem klienci byli szkoleni w zakresie instalowania, użytkowania, czyszczenia czy też konserwacji skomplikowanych wyrobów nabywanych od Spółki. Celem tych szkoleń nie było pozyskiwanie nowych klientów. W tej sytuacji koszty szkoleń obejmujące wydatki na wynajęcie sali, sprzętu, wynagrodzenie wykładowców oraz wydatki na wyżywienie i zakwaterowanie klientów biorących udział w szkoleniu stanowią koszty uzyskania przychodu dla organizatora szkolenia jeżeli koszty takie poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodów. Okoliczności te w rozpatrywanej sprawie są niesporne. Należy je zatem traktować kompleksowo i niezrozumiałym jest dzielenie tych kosztów na koszty przychodu i reprezentacji".

W analizowanej sytuacji konferencje oraz szkolenia organizowane przez Spółkę mają charakter mieszany, gdyż z jednej strony prezentowane są możliwości produktów Spółki, ich zastosowanie w leczeniu schorzeń, operacjach, itp., ale równocześnie celem spotkań jest również pozyskanie nowych nabywców, sprzedaż nowych produktów, itp. Jednakże w świetle powołanego wyroku Spółka będzie miała prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na dojazdy, zakwaterowanie i wyżywienie uczestników, gdyż nie będą to koszty reprezentacji.

2.

Konferencje organizowane przez podmioty inne niż Spółka:

Argumenty przedstawione wyżej należy w dużej mierze odnieść do przypadków, w których Spółka pokrywa koszt uczestnictwa lekarzy w konferencjach organizowanych przez podmioty inne niż Spółka (czy to inną spółkę z tej samej grupy, czy też przez podmiot w ogóle nie należący do grupy, np. Akademię Medyczną z USA lub temu podobną instytucję).

Na konferencjach organizowanych przez inną spółkę z grupy, prezentowane są produkty M..., omawiane są te rodzaje schorzeń, w procesie leczenia których znajdują zastosowanie produkty M..., wykładowcy (najczęściej lekarze) z różnych krajów wskazują, w jaki sposób produkty M... zostały wykorzystane w ich krajach, w szpitalach, w których pracują, itp.

Cała konferencja zorganizowana jest wyłącznie po to, aby przedstawić produkty M..., na tle doświadczeń w ich stosowaniu przez różnych lekarzy w różnych krajach, co nie pozostaje bez wpływu na podjęcie przez poszczególne szpitale w danym kraju decyzji o nabyciu produktów M.

Także Spółka pokrywa koszty uczestnictwa w tych konferencjach lekarzy z niektórych polskich szpitali, aby ostatecznie zwiększyć sprzedaż. Często bowiem podczas konferencji międzynarodowych, dotyczących określonego zagadnienia zdanego obszaru medycyny, istnieje więcej możliwości poznania sposobów zastosowania produktów M..., na podstawie przykładów ich stosowania w klinikach w innych krajach, itp., niż na szkoleniu organizowanym przez Spółkę, jako sprzedawcę urządzeń medycznych na terenie Polski. Nie ulega natomiast wątpliwości, że im więcej możliwości zastosowania danego rodzaju urządzeń poznają lekarze, tym bardziej się do niego przekonają co z kolei zwiększa szanse na jego zakup (od Spółki) przez placówkę medyczną w Polsce, zatrudniającą tych lekarzy. Stąd też pokrywanie przez Spółkę kosztów uczestnictwa polskich lekarzy w powyższych konferencjach, organizowanych przez inne spółki z grupy, należy traktować jako koszt bieżącej działalności, mającej na celu dotarcie do potencjalnych klientów albo rozszerzenie współpracy.

Analogicznie uwagi dotyczą konferencji organizowanych przez podmioty nie należące do grupy M....

Konferencje te (krajowe i zagraniczne), organizowane zwykle przez renomowane kliniki, instytuty, stowarzyszenia naukowe, itp., dotyczą określonych zagadnień, np. leczenia danych chorób serca.

W ich trakcie omawiane są metody lecznicze, a czasami prezentowane są także urządzenia medyczne (różnych firm, w tym M...), które wykorzystano w procesach leczenia, sposób ich zastosowania, w konkretnych przypadkach chorób itd. Ponadto na takich konferencjach M... jest przedstawiany jako jeden ze sponsorów dysponując także swoją powierzchnią wystawienniczą, na której można zapoznać się z urządzeniami M... otrzymać katalogi, porozmawiać z ekspertami M... o jej produktach itp.

Innymi słowy, nawet jeżeli konferencja organizowana jest przez podmiot nie należący do grupy, to obecności M... oraz oferowanych przez tą firmę produktów nie da się nie zauważyć, czy pominąć.

Stąd też lekarz ze szpitala w Polsce, uczestniczący w powyższej konferencji, ma możliwość nie tylko poznania sposobów leczenia danej choroby, ale też bezpośredniego zapoznania się z rozwiązaniami, jakie w tym zakresie proponuje M.... Zatem koszty uczestnictwa polskich lekarzy w tego rodzaju konferencjach pokrywane przez Spółkę powinny stanowić koszt uzyskania przychodu bieżącej działalności.

W związku z powyższym Spółka wnosi o potwierdzenie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na organizację szkoleń, seminariów, konferencji itp. organizowanych przez Spółkę lub na jej zlecenie, jak też kosztów uczestnictwa polskich lekarzy w konferencjach krajowych i zagranicznych w okolicznościach opisanych wyżej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się:

* w zakresie dotyczącym możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z organizacją przez Spółkę oraz na zlecenie Spółki szkoleń, seminariów, konferencji - za prawidłowe,

* w zakresie dotyczącym możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z uczestnictwem polskich lekarzy w konferencjach krajowych i zagranicznych organizowanych przez inne podmioty - za nieprawidłowe.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z tymi uregulowaniami, podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, jednak pod tym warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. W szczególności zaś wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu (zachowania, zabezpieczenia źródła przychodu), względnie w celu uniknięcia ryzyka wystąpienia strat, bądź znacznego zmniejszenia uzyskiwanych dotąd dochodów.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu "reprezentacja", dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową.

Przez reprezentację rozumie się "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. S.D (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przyjąć należy, iż reprezentacja to występowanie w imieniu firmy, wiążące się z okazałością, w celu wywołania dobrego wrażenia. Obejmuje ona swym pojęciem działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych pomiędzy podmiotami gospodarczymi W określeniu "reprezentacja" mieści się więc takie działanie podatnika, które ma na celu stworzenie (utrwalenie) właściwego wizerunku firmy.

W stanie faktycznym opisanym we wniosku Spółka prowadzi w Polsce działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży artykułów medycznych i ortopedycznych. Klientami Spółki są placówki służby zdrowia.

Odnośnie zagadnienia 1:

Spółka pokrywa koszty uczestnictwa lekarzy w szkoleniach, konferencjach i kongresach organizowanych przez Spółkę lub na jej zlecenie, przeważnie na terenie Centrum Edukacyjnego, gdzie Spółka posiada własne sale, urządzenia, itp., albo poza Warszawą.

W takich przypadkach Spółka zaprasza na organizowane przez siebie konferencje i szkolenia lekarzy z różnych szpitali (z terenu całej Polski) specjalizujących się w dziedzinach medycyny, w których wykorzystywane mogą być produkty Spółki. Spółka pokrywa koszty noclegów lekarzy, przejazdów (np. pociągami), zwraca koszty paliwa, parkingów, itp. lekarzom przyjeżdżającym własnymi pojazdami, wyżywienia (zwykle Spółka zamawia katering dla wszystkich uczestników konferencji, niekiedy konferencja kończy się uroczystą kolacją), koszty zaangażowania wykładowcy. Czasami w trakcie tych spotkań przeprowadzane są demonstracyjne operacje, np. na sercach zwierząt.

Podsumowując, w oparciu o powyższe przepisy prawa należy stwierdzić, iż wydatki Wnioskodawcy związane z organizacją przez Spółkę oraz na zlecenie Spółki szkoleń, seminariów, konferencji, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Warunkiem formalnoprawnym zakwalifikowania przedmiotowych wydatków Spółki do kosztów uzyskania przychodów jest właściwe udokumentowanie faktu poniesienia danego wydatku.

Należy ponadto wskazać, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów, obciąża Podatnika.

Z uwagi na powyższe, w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie dotyczącym możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z organizacją przez Spółkę oraz na zlecenie Spółki szkoleń, seminariów, konferencji - za prawidłowe

Odnośnie zagadnienia 2:

Spółka pokrywa koszty uczestnictwa lekarzy w szkoleniach, konferencjach i kongresach organizowanych przez inne podmioty, np. przez zagraniczny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej, albo przez krajowy lub zagraniczny podmiot niezwiązany ze Spółką, nie działający na zlecenie Spółki, itp. (np. Akademia Medyczna z USA). Uczestnictwo w takim kongresie, organizowanym zwykle poza granicami Polski, jest odpłatne. W takich przypadkach Spółka pokrywa koszt uczestnika - lekarza ze szpitala w Polsce, w którym oferowane przez Spółkę produkty mogłyby znaleźć zastosowanie. Są to koszty uczestnictwa w kongresie, dojazdu na miejsce i z powrotem. Na kongresach organizowanych przez podmiot nie należący do grupy omawiane są wszelkie kwestie związane z danymi rodzajami schorzeń oraz sposobami ich leczenia, w tym sprzętem oferowanym na rynku w tym celu. Ponadto w takim przypadku Spółka czasami przedstawiana jest jako sponsor lub współorganizator; zawsze na terenie kongresu znajduje się stoisko M..., w którym uczestnicy kongresu mogą poznać produkty Spółki, związane z tematem, konferencji, porozmawiać z ekspertami M... o ich zastosowaniu, itp.

Należy wskazać, iż wydatki ponoszone w związku z pokrywaniem kosztów uczestnictwa lekarzy w szkoleniach, konferencjach i kongresach organizowanych przez inne podmioty, o których mowa we wniosku, zostały wymienione jako darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju w art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pośród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Wobec braku definicji "darowizny" w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, rozstrzygnięcie, czy dana czynność stanowi darowiznę w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 14, wymaga sięgnięcia - w myśl reguł wykładni systemowej - do przepisów aktu prawnego, w którym ta instytucja jest uregulowana.

Stosownym aktem prawnym jest ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, iż istotą darowizny jest bezpłatne świadczenie kosztem majątku darczyńcy. Aby uznać daną czynność za darowiznę, konieczne jest zatem wystąpienie dyspozycji majątkowej darczyńcy, prowadzące do zmniejszenia jego majątku.

W sytuacji przedstawionej we wniosku w wyniku nieodpłatnego przekazywania przez Wnioskodawcę świadczeń pieniężnych na rzecz lekarzy, dokonywanych w ramach finansowania uczestnictwa lekarzy w szkoleniach, konferencjach i kongresach organizowanych przez inne podmioty, następuje niewątpliwie pomniejszenie majątku Wnioskodawcy z tego tytułu.

Tego typu działalność nosi znamiona wydatków związanych z reklamą.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji reklamy, wobec czego należy odwołać się do innych dziedzin, w których to pojęcie występuje.

W ujęciu słownikowym, za reklamę należy uznać działanie mające na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zakupu konkretnych towarów lub do skorzystania z określonych usług.

Podobnie orzecznictwo sądowe uznaje, że celem reklamy jest przekazywanie informacji o towarach bądź usługach i nakłanianie potencjalnych klientów do ich nabycia, polega ona głównie na prezentowaniu danego towaru, danej usługi, ewentualnie marki (oznakowania produktu lub producenta), cech jakościowych, użytkowych lub konsumpcyjnych, zalet technicznych, estetycznych i zdrowotnych, rozwiązań nowoczesnych, modnych czy nawet prowokujących, aby skłonić jak największą liczbę potencjalnych nabywców do zakupu lub do korzystania z usługi. Reklama może być realizowana za pomocą rozmaitych środków wyrazu oraz przy użyciu zróżnicowanych środków przekazu.

Pojęcie reklamy, w tym reklamy produktu leczniczego, zawarte zostało także w przepisach szczególnych, którymi w przedmiotowej sprawie są przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533 z późn. zm.).

Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271) "produktem leczniczym" jest substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne.

W katalogu tym nie zostały wymienione jednak artykuły medyczne i ortopedyczne, których sprzedaż stanowi przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Z uwagi na powyższe, w oparciu o przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, iż kosztów uczestnictwa lekarzy w szkoleniach, konferencjach i kongresach organizowanych przez inne podmioty wymienione we wniosku, ponoszonych przez Wnioskodawcę w związku ze świadczeniami pieniężnymi przekazywanymi nieodpłatnie na rzecz lekarzy, z uwagi na treść art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie dotyczącym możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z uczestnictwem polskich lekarzy w konferencjach krajowych i zagranicznych organizowanych przez inne podmioty - za nieprawidłowe.

Należy podkreślić, iż przywołane przez Wnioskodawcę:

* interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego z dnia 18 lutego 2008 r. Nr IP-PB3-423-471/07-2/DG,

* decyzja w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 15 listopada 2007 r. Nr 1401/BP-I/4210-71/07/SP/PP-l,

* wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lipca 2006 r., sygn. akt II FSK 1008/05

wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach. Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Każdą sprawę organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie. Z uwagi na powyższe przywołane interpretacja Nr IP-PB3-423-471/07-2/DG, decyzja Nr 1401/BP-I/4210-71/07/SP/PP-l oraz wyrok NSA sygn. akt II FSK 1008/05, nie są wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl