IPPB5/423-866/14-4/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2014 r. (data wpływu 25 sierpnia 2014 r.) oraz piśmie z dnia 24 października 2014 r. (data nadania 27 października 2014 r., data wpływu 29 października 2014 r.) uzupełniającym braki formalne wniosku na wezwanie Nr IPPB5/423-866/14-2/AM z dnia 16 października 2014 r. (data nadania 17 października 2014 r., data doręczenia 22 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu w związku z otrzymaniem nieodpłatnie otrzymanych pożyczek od udziałowców, będących jednocześnie członkami grupy - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu w związku z otrzymaniem nieodpłatnie otrzymanych pożyczek od udziałowców, będących jednocześnie członkami grupy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka została 2 lutego 2010 r. Decyzją Marszałka Województwa uznana za organizację producentów owoców i warzyw w grupie produktów "owoce". Organizacja ma nadany numer. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż hurtowa owoców, w które Spółka zaopatruje się u udziałowców (członków organizacji) będących jednocześnie sadownikami. Cechą charakteryzującą działalność grupy producenckiej są wzajemne dwustronne i ekwiwalentne świadczenia pomiędzy Spółką a udziałowcami. Obowiązek wzajemnych świadczeń wynika z ustawy o organizacji rynku owoców i warzyw, a także idącymi za ustawą zapisami umowy Spółki. Podstawowym celem Organizacji są działania zmierzające do realizacji długookresowych interesów ekonomicznych członków organizacji. Jednym z celów i obowiązków Organizacji producentów R. jest zapewnienie członkom Organizacji środków technicznych umożliwiających zbiór, magazynowanie, pakowanie i wprowadzanie do obrotu wyprodukowanych przez nich owoców - art. 125b.1.lit. e Rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku) (Dz. U. L 299 z 16.11.2007, str. 1, z późn. zm.). Realizując zadania, Spółka zaciąga nieoprocentowane pożyczki u udziałowców służące finansowaniu inwestycji, które będą służyć realizowaniu celów Organizacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Grupa Producencka powinna naliczać odsetki i zaliczać je do przychodu od nieodpłatnie otrzymanych pożyczek od udziałowców, będących jednocześnie członkami grupy.

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatna pożyczka udzielona Spółce przez jej udziałowca nie będzie w tym przypadku traktowana w części odsetek, jakie Spółka zapłaciłaby, gdyby zaciągnęła pożyczkę odpłatną, jako przychód.

Nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, jest takie zdarzenie, którego następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, tj. takim, w którym korzyść majątkową ma otrzymać tylko jedna strona. W przypadku Organizacji producentów, zaciągane pożyczki przeznaczone są na sfinansowanie zakupu maszyn rolniczych, które będą później wykorzystywane również w gospodarstwie udziałowca - pożyczkodawcy. W tym więc konkretnym przypadku świadczenia i korzyści są wzajemne. Stąd też twierdzenie Spółki, że nie należy doliczać do podstawy opodatkowania podatkiem CIT kwoty odsetek, jakie zapłaciłaby Spółka, gdyby zaciągnęła pożyczkę w danym okresie na rynku komercyjnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym Wnioskodawca działa na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. z 2000 r. Nr 88, poz. 983 z późn. zm.). Głównym przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż hurtowa owoców, w które Spółka zaopatruje się u udziałowców (członków organizacji) będących jednocześnie sadownikami. Podstawowym celem Organizacji są działania zmierzające do realizacji długookresowych interesów ekonomicznych członków organizacji. Jednym z celów i obowiązków Organizacji jest zapewnienie członkom Organizacji środków technicznych umożliwiających zbiór, magazynowanie, pakowanie i wprowadzanie do obrotu wyprodukowanych przez nich owoców. Realizując zadania, Spółka zaciąga nieoprocentowane pożyczki u udziałowców służące finansowaniu inwestycji, które będą służyć realizowaniu celów Organizacji.

W związku z powyższym powstała wątpliwość czy udzielona Spółce przez jej udziałowca nieodpłatna pożyczka, w części odsetek, jakie Spółka zapłaciłaby, gdyby zaciągnęła pożyczkę na rynku pieniężnym, stanowi przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczając nieodpłatne świadczenie do czynników kształtujących podstawę opodatkowania, nie precyzuje, co należy rozumieć pod tym pojęciem. W celu ustalenia jego znaczenia w pierwszej kolejności zasadne jest sięgnięcie do reguł wykładni gramatycznej. Należy zatem odwołać się do znaczenia jaki ten zwrot ma w języku potocznym. Zgodnie z wykładnią gramatyczną "odpłacać" to "oddawać komuś coś w zamian", "odpłatny" zaś to "taki za który się płaci, wymagający zapłacenia, zwrot kosztów" (Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2002).

Pojęcie "nieodpłatne świadczenie" zostało również zdefiniowane w licznym orzecznictwie sądowo-administracyjnym. W orzecznictwie tym prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym, pojęcie to na gruncie podatkowym, posiada szerszy zakres niż w prawie cywilnym i obejmuje wszelkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Nieodpłatne świadczenia dotyczą różnych form bezpłatnie dostarczanych usług, rzeczy, praw.

Rezygnacja z oprocentowania udzielonej pożyczki może być zatem kwalifikowana jako rodzaj nieodpłatnego świadczenia na rzecz pożyczkobiorcy, ponieważ daje mu możność korzystania z cudzego kapitału bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek ciężarów.

Warto zauważyć, że przepisy art. 720-724 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), regulujące umowę pożyczki, nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do formy ustalania wynagrodzenia za pożyczone pieniądze. Dopuszczalne jest zatem, aby owym wynagrodzeniem były także niepieniężne świadczenia pożyczkobiorcy na rzecz pożyczkodawcy, polegające na działaniu lub zaniechaniu (np. zwolnienie z długu, kompensata z wierzytelnością wzajemną). W związku z tym, dla oceny, czy konkretna pożyczka rzeczywiście stanowi świadczenie nieodpłatne, konieczna jest analiza całokształtu relacji gospodarczej zachodzącej między stronami umowy.

W sytuacji będącej przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, mamy do czynienia z osiągnięciem korzyści majątkowej kosztem innego podmiotu. Spółka otrzymuje bowiem środki pieniężne - pożyczkę, w związku z którymi nie ponosi kosztów m.in. w postaci odsetek.

Czasowe korzystanie z obcego kapitału nieodpłatnie jest korzyścią pożyczkobiorcy, znajduje się on w pozycji uprzywilejowanej w stosunku do osoby, która korzysta z kapitału, płacąc oprocentowanie. W omawianej sprawie nie można mówić również o ekwiwalentności ze względu na to, że środki te przeznaczone są na sfinansowanie zakupu maszyn rolniczych. Udzielenie nieoprocentowanej pożyczki nie jest bowiem warunkiem korzystania z zakupionego sprzętu. Zakupione maszyny rolnicze nie będą również wykorzystywane wyłącznie w gospodarstwie udziałowca - pożyczkodawcy.

Zatem stwierdzić należy, że w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym udzielona Spółce przez jej udziałowca nieodpłatna pożyczka, w części odsetek, jakie Spółka zapłaciłaby, gdyby zaciągnęła pożyczkę na rynku pieniężnym, stanowi przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Metody kalkulacji przychodu podatkowego z tytułu świadczeń nieodpłatnych określa art. 12 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z tym przepisem, wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się, w następujący sposób:

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2014 r. należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.