IPPB5/423-690/09-2/PJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2009 r. (data wpływu 2 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 2 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2005 r. M S.A. podpisał z XX S.A. (zamawiającym) umowę na wykonanie kompleksu budynków mieszkaniowych wielorodzinnych na terenie Miasta, dzielnica M. W trakcie realizacji prac budowlanych w drodze kolejnych aneksów, ustalono zakończenie prac na 30 czerwca 2007 r. Przyczyna aneksów wynikała; ze wzrostu cen na materiały budowlane i wykonywane usługi, czynników atmosferycznych w postaci niskich temperatur podczas realizacji robót. Ponadto, występowały również problemy z nieterminowym wykonywaniem poszczególnych robót przez podwykonawców. Ostatecznie prace zostały przyjęte przez XX S.A. w grudniu 2007 r. Jednakże z uwagi na przekroczenie terminu zakończenia robót XX S.A. naliczył M S.A. karę za nieterminowa zakończenie robót w wysokości ZZ PLN. Przedmiotowa kara została zapłacona w 2008 r. przez M S.A. w formie dokonania potrącenia przez ZZ S.A. z należności z tytułu wykonywanych robót oraz z realizacji gwarancji bankowej w łącznej wysokości ZZZ PLN. Przedmiotowa kara wynikała z podpisanego przez strony, kontraktu zawartego w 2005 r.

M S.A. po zapłaceniu przedmiotowej kary, wystąpił do sądu o zwrot, zdaniem Wnioskodawcy, bezzasadnie potrąconej kary. W 2008 r. M S.A. zakwalifikował przedmiotową karę jako roszczenie sporne i utworzył rezerwę na należność uznaną jako koszt niestanowiący uzyskania przychodu. Następnie w 2009 r. M S.A. otrzymał wyrok sądu potwierdzający prawidłowość naliczenia przez XX S.A. kary za opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że kosztem uzyskania przychodów są koszty ponoszone w celu uzyskania przychodów, zachowania, zabezpieczenia źródła przychodów. Wymieniony przepis zwraca uwagę na związek przyczynowo - skutkowy z przychodem, źródłem przychodu. Kosztem uzyskania przychodu są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie, zachowanie źródła przychodów, nawet kiedy ten cel finalnie nie zostanie osiągnięty, kiedy podatnik nie osiągnie spodziewanego przychodu czy utraci źródło przychodu.

Związek między poniesionym kosztem, a prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika nie zakłada konieczności osiągnięcia zamierzonego rezultatu.

Prowadzenie działalności gospodarczej związane jest z podejmowaniem różnego rodzaju ryzyk do których zalicza się również ryzyko ponoszenia kar umownych za nieterminowa wykonanie umowy. Zapisy o karze są jednym z wielu warunków zawarcia umowy na wykonanie kontraktu. Wykonanie kontraktu wymaga kosztów bezpośrednich w postaci, np. materiałów, robocizny, jak również kosztów pośrednich związanych z realizacją kontraktu, funkcjonowaniem firmy do których zalicza się również kary umowne. Brak zapłaty kary umownej prowadzi do wszczęcia postępowania egzekucyjnego i do ponoszenia dodatkowych wydatków, które w istocie swojej byłyby nieracjonalne.

Kontrahent, który nie płaci kar umownych wymienionych w umowie, postrzegany byłby za podmiot niewiarygodny, z którym zawarcie umowy jest obarczone dużym ryzykiem. Na rynku ofert budowlanych, nacechowanych dużą konkurencyjnością, podmiot niewiarygodny, z którym mogą być problemy w trakcie realizacji kontraktu jest eliminowany z wyboru jako wykonawca. Zdaniem Wnioskodawcy, niezapłacenie kary umownej prowadziłoby do pogorszenia, zerwania stosunków handlowych, zmniejszałoby szanse na uzyskanie kolejnych kontraktów, a więc na utratę źródła przychodów.

Wobec powyższego zapłacona kara umowna ma na celu uzyskanie przychodów, jak również zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów.

Na podstawie art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia, jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Natomiast art. 15 ust. 4e cytowanej ustawy za dzień poniesienia uważa dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Według cytowanych przepisów koszt pośredni, jeżeli nie jest możliwe określenie jakiego okresu podatkowego dotyczy, wówczas jest potrącony jako koszt podatkowy w dacie jego poniesienia, to jest zarachowania w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu.

Przedmiotowe poniesienie przyporządkowane jest do okresu zarachowania w księgach rachunkowych, a tym samym oderwane jest od daty fizycznej zapłaty.

W roku 2009 w księgach rachunkowych Wnioskodawcy nastąpi rozwiązanie rezerwy z 2008 r. i zarachowanie kosztu z tytułu poniesionej kary umownej na podstawie wyroku sądu (inny dowód).

Koszt pośredni w postaci kary umownej zostanie zaewidencjonowany w księgach w 2009 r.

Mając na uwadze brzmienie cytowanych przepisów o kosztach pośrednich, kara umowna powinna być kosztem podatkowym w roku 2009.

Tym samym nie będzie to rok 2008, kiedy to faktycznie dokonano zapłaty oraz utworzono rezerwę na sprawy sporne.

Zaprezentowane stanowisko na temat kary umownej zgodne jest z interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 września 2009 r. sygnatura IPPB1/415-486/09-2/KS, jak również z interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 maja 2009 r. sygnatura ILPB1/415-216/09-2/AG.

Wobec przytoczonych argumentów zdaniem Wnioskodawcy, koszt pośredni w postaci kary umownej jest kosztem podatkowym roku 2009.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.