IPPB5/423-679/09-2/AS - Skutki podatkowe udzielenia przez spółkę jako podmiot powiązany nieoprocentowanej pożyczki stoczni w ramach pomocy publicznej.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 15 stycznia 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB5/423-679/09-2/AS Skutki podatkowe udzielenia przez spółkę jako podmiot powiązany nieoprocentowanej pożyczki stoczni w ramach pomocy publicznej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2009 r. (data wpływu 27 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych z tytułu udzielenia przez Spółkę jako podmiot powiązany nieoprocentowanej pożyczki Stoczni w ramach pomocy publicznej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych z tytułu udzielenia przez Spółkę jako podmiot powiązany nieoprocentowanej pożyczki Stoczni w ramach pomocy publicznej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - "Spółka" S.A. działa od 1991 r. jako jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa. Jej celem jest wspieranie restrukturyzacji polskich podmiotów gospodarczych i dostosowywanie ich do warunków międzynarodowej konkurencji, a także podejmowanie działań na rzecz rozwoju infrastruktury gospodarczej.

W tym celu podjęto szereg działań, jak restrukturyzację przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, udzielanie pomocy przedsiębiorcom, działanie na rzecz wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego.

Zadania te w znacznej mierze finansowane są z przekazanych na ten cel, w rozmaitej formie, środków publicznych, tak krajowych jak wspólnotowych.

"XYZ" S.A. udzieliła Stoczni "X" S.A. (podmiot powiązany, dalej zwany: "Stocznia") pomocy publicznej w formie pożyczki długoterminowej do dnia 31 grudnia 2013 r.

Udział "XYZ" S.A. w strukturze kapitału Stoczni wynosi 22,35 %.

Na udzielenie pomocy publicznej Stoczni Komisja Europejska wyraziła zgodę Decyzją Nr C XX/2005 z XX lipca 2009 r..

Zgodnie z umową pożyczki Nr X/OPP/2009 z dnia XX lica 2009 r., pożyczka jest warunkowo nieoprocentowana.

Udzielenie pożyczki oraz warunki, na których pożyczka została udzielona zostały przewidziane w pięciostronnym porozumieniu z dnia XX grudnia 2008 r., w którym jedną ze stron - ze względu na najlepszy interes Skarbu Państwa - był Minister Skarbu Państwa.

Na udzielenie nieoprocentowanej pożyczki została podjęta przez Ministra Skarbu uchwała Nr X NWZ "XYZ" S.A. z dnia XX lipca 2009 r. sporządzona przez notariusza XX.YY z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w W. przy ul. XXX z dnia XX lipca 2009 r. /Rep. A Nr XXX/2009/.

W rezultacie powyższych ustaleń "XYZ" S.A. stała się wykonawcą postanowień zawartych w pięciostronnym porozumieniu.

Pożyczka w głównej mierze została przeznaczona na spłatę publicznoprawnych zobowiązań Stoczni wraz z odsetkami (w głównej mierze ZUS) oraz spłaty zobowiązań Stoczni wobec podmiotów prawa publicznego wraz z odsetkami.

Udzielona pomoc ma na celu trwałe przywrócenie zdolności do konkurowania Stoczni na rynku, poprzez zahamowanie narastającego zadłużenia i poprawę sytuacji finansowo-ekonomicznej Spółki.

W przypadku wyrażenia przez Komisję Europejską negatywnej opinii o realizacji przez Stocznię Zmienionego Planu Restrukturyzacji (oraz wydania decyzji o zwrocie pomocy publicznej) lub naruszenia postanowień umowy pożyczki, za cały okres pożyczki, pożyczka zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności i wtedy dopiero zostaną naliczone odsetki w wysokości stopy bazowej ogłaszanej przez Komisję Europejską, powiększone o 400 punktów bazowych.

W przypadku zaś zrealizowania zmodyfikowanego programu restrukturyzacji pożyczka będzie spłacona jednorazowo w dniu XX grudnia 2013 r. z możliwością konwersji na akcje.

ARP była jednym z podmiotów, który udzielił Stoczni pomocy.

W załączeniu przedstawiono Decyzję Komisji Nr C XX/2005, w której zamieszczony jest wykaz pomocy państwa udzielonej stoczni w okresie po XX maja 2004 r..

Udzielona pomoc miała na celu umorzenie lub spłatę zobowiązań Stoczni w celu doprowadzenia spółki do sytuacji pozwalającej na jej trwałe funkcjonowanie w konkurencyjnych warunkach.

Wnioskodawca załączył również pięciostronne Porozumienie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca, w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponosi skutki podatkowe związane z udzieleniem nieoprocentowanej pożyczki Stoczni, a jeśli tak - to kiedy powstaje obowiązek podatkowy.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Analizując zawartą transakcję należy szczególnie przyjrzeć się jej społeczno-gospodarczemu charakterowi.

Istotne znaczenie ma tutaj fakt, iż Wnioskodawca jest podmiotem spełniającym funkcje wykraczające poza wymiar komercyjny, tj. realizującym zadania zlecone przez Skarb Państwa. W przedmiocie działalności Wnioskodawcy mieszczą się czynności w zakresie pozostałych form udzielania kredytów, w tym m.in. pożyczki pieniężne poza systemem bankowym.

Jednak udzielając pożyczki Wnioskodawca realizuje dodatkowo cel gospodarczy, dla którego została powołany i dla którego działa w obrocie.

W związku z tym sposób ustalenia warunków zawartych w umowie pożyczki nie zależał od rynkowych aspektów ani od powiązań pomiędzy spółkami, a raczej od wyjątkowo skomplikowanej sytuacji społeczno-gospodarczej.

Należy nadmienić, że nieuwzględnienie oprocentowania pożyczki wynikało wyłącznie z zapisów zawartego pięciostronicowego porozumienia z dnia XX grudnia 2008 r., w którym jedną ze stron był Minister Skarbu Państwa ze względu na najlepszy interes Skarbu Państwa. Fakt, że Stocznia jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą nie miał żadnego wpływu na warunki umowy, bowiem - jak podniesiono powyżej - warunki umowy uwzględniały wyjątkową sytuację ekonomiczną Stoczni oraz jej duże znaczenie na lokalnym rynku pracy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że udzielenie nieoprocentowanej pożyczki Stoczni, w świetle przedstawionych argumentów oraz uwzględniając istotny interes społeczny i gospodarczy Państwa, nie powinno rodzić żadnych skutków w zakresie podatku dochodowego.

"XYZ" S.A. jako wykonawca postanowień projektu pomocowego, zawartego w pięciostronnym porozumieniu i zatwierdzonego przez Komisję Europejską nie powinna ponosić ujemnych konsekwencji podatkowych, gdyż stoi to w sprzeczności z istotą tego projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Pomoc państwowa może być kierowana do określonych sektorów, regionów czy podmiotów gospodarczych, jak również związana jest z realizacją określonych celów gospodarczych. Celem takim może być np.: rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, zmniejszanie różnic gospodarczych między regionami kraju, równoważenie rynku w niektórych sektorach gospodarki oraz restrukturyzacja takich sektorów, a także skierowana do przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej.

Aktem regulującym zasady udzielania pomocy publicznej jest w szczególności ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404 z późn. zm.).

Do najbardziej typowych form pomocy Państwa można zaliczyć:

*

dotacje pieniężne, rzeczowe, pożyczki i kredyty (np. udzielanie kredytów o niższym od rynkowego oprocentowaniu, gdzie różnicę pokrywa się ze środków państwa),

*

gwarancje i poręczenia Skarbu Państwa ze skutkami budżetowymi,

*

preferencje podatkowe (zwolnienia i ulgi podatkowe, redukcje stopy podatku, odroczenie terminu płatności lub umorzenia),

*

instrumenty kapitałowe (np. zakup akcji lub udziałów w kapitale przedsiębiorstwa ze środków państwa),

*

obniżenie opłat z tytułu należności na cele ochrony środowiska lub zamówień państwowych, itp.

Powyższe zadania realizowane być mogą przez wyspecjalizowane agencje w ramach funkcji agendy rządowej.

Taką organizacją jest Wnioskodawca, który jako spółka prawa handlowego Skarbu Państwa wykonuje z jednej strony zadania zlecane przez Państwo, z drugiej zaś prowadzi czysto komercyjną działalność jako spółka.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca będący jednoosobową spółką akcyjną Skarbu Państwa, udzielił Stoczni "X." S.A. (jako podmiotowi powiązanemu) pomocy publicznej w formie pożyczki długoterminowej do dnia XX grudnia 2013 r.. Podkreślenia wymaga fakt, że zgodnie z umową pożyczki Nr X/OPP/2009 z dnia XX lipca 2009 r., pożyczka jest warunkowo nieoprocentowana. Fakt, że Stocznia jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą i posiada 22,35 % w strukturze kapitału Stoczni nie miał żadnego wpływu na warunki umowy, bowiem ustalenia umowy uwzględniały wyjątkową sytuację ekonomiczną Stoczni oraz jej duże znaczenie na lokalnym rynku pracy i wynikały wyłącznie z zapisów zawartego w dniu XX grudnia 2008 r. pięciostronnego porozumienia, w którym jedną ze stron był Minister Skarbu Państwa ze względu na najlepszy interes Skarbu Państwa.

Wnioskodawca udzielając pożyczki Stoczni występował zatem jako wykonawca postanowień projektu pomocowego, zawartego w pięciostronnym porozumieniu i zatwierdzonego przez Komisję Europejską.

Wnioskodawca wskazał bowiem, że w dniu XX lipca 2009 r. Komisja Europejska Decyzją Nr C XX/2005 wyraziła zgodę na udzielenie pomocy publicznej Stoczni.

Ponadto, na udzielenie nieoprocentowanej pożyczki została podjęta przez Ministra Skarbu uchwała Nr 1 NWZ "XYZ" S.A. z dnia XX lipca 2009 r. sporządzona przez notariusza XX.YY z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w W. przy ul. XXX z dnia XX lipca 2009 r. /Rep. A Nr XXX/2009/.

W rezultacie powyższych ustaleń "XYZ" S.A. stała się wykonawcą postanowień zawartych w pięciostronnym porozumieniu.

Zgodnie z opisanym we wniosku stanem faktycznym, pożyczka w głównej mierze została przeznaczona na spłatę publicznoprawnych zobowiązań Stoczni wraz z odsetkami (w głównej mierze ZUS) oraz spłaty zobowiązań Stoczni wobec podmiotów prawa publicznego wraz z odsetkami.

Jak wskazał Wnioskodawca, udzielona pomoc ma na celu trwałe przywrócenie zdolności do konkurowania Stoczni na rynku, poprzez zahamowanie narastającego zadłużenia i poprawę sytuacji finansowo-ekonomicznej spółki.

Wnioskodawca podał, że w przypadku wyrażenia przez Komisję Europejską negatywnej opinii o realizacji przez Stocznię Zmienionego Planu Restrukturyzacji (oraz wydania decyzji o zwrocie pomocy publicznej) lub naruszenia postanowień umowy pożyczki, za cały okres pożyczki, pożyczka zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności i wtedy dopiero zostaną naliczone odsetki w wysokości stopy bazowej ogłaszanej przez Komisję Europejską, powiększone o 400 punktów bazowych.

W przypadku zaś zrealizowania zmodyfikowanego programu restrukturyzacji pożyczka będzie spłacona jednorazowo w dniu XX grudnia 2013 r. z możliwością konwersji na akcje.

Wnioskodawca podkreślił, że ARP była jednym z podmiotów, który udzielił Stoczni pomocy. Udzielona pomoc miała na celu umorzenie lub spłatę zobowiązań Stoczni w celu doprowadzenia spółki do sytuacji pozwalającej na jej trwałe funkcjonowanie w konkurencyjnych warunkach.

Należy zauważyć, iż w myśl art. 720 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowa pożyczki jest czynnością prawną dwustronną, przez którą dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, zaś biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej ilości.

Pożyczka może być udzielona zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie, tj. za określonym wynagrodzeniem w formie odsetek.

Udzielenie pożyczki pieniężnej nieoprocentowanej jest świadczeniem nieodpłatnym, którego istota tkwi w możliwości korzystania z cudzego kapitału bez konieczności ponoszenia ze swej strony jakichkolwiek ciężarów.

W przedmiotowej sprawie podkreślenia wymaga fakt, iż przedmiotowa pożyczka udzielona została w ramach pomocy publicznej Państwa przez Wnioskodawcę jako agencję rządową w ramach jej zadań powierzonych przez Skarb Państwa w rezultacie zobowiązania wynikającego z zawartego wcześniej pięciostronnego porozumienia określającego warunki i formy udzielenia Stoczni pomocy publicznej, które zostało zatwierdzone przez Komisję Europejską.

Sposób ustalenia warunków zawartych w umowie pożyczki udzielonej w ramach pomocy publicznej nie zależał od rynkowych aspektów, ani od powiązań pomiędzy spółkami, ale od sytuacji społeczno-gospodarczej.

Należy zatem stwierdzić, że pożyczka nie miała charakteru stricte komercyjnego i jej udzielenie było formą pomocy Państwa, a Wnioskodawca udzielając pożyczki Stoczni występował jako wykonawca postanowień projektu pomocowego, zawartego w pięciostronnym porozumieniu i zatwierdzonego przez Komisję Europejską.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przychodami są - z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14 tej ustawy - w szczególności:

1.

otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe,

2.

wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje jednak, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.

Z tego właśnie względu pojęcie "świadczenia" należy rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe.

Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód - co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest jego otrzymanie przez podatnika. Nie wystarczy samo zawarcie umowy o nieodpłatne świadczenie, lecz konieczne jest jej wykonanie.

Wskazując, iż wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń stanowi przychód podatkowy, ustawodawca określił również zasady ustalania ich wartości, w zależności od rodzaju świadczenia.

W przypadku otrzymania nieoprocentowanej pożyczki zastosowanie znajduje art. 12 ust. 6 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, iż dla ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia, jakim jest nieoprocentowana pożyczka, kryterium cen rynkowych wymaga ustalania stosowanego oprocentowania pożyczek na rynku pieniężnym, bowiem nieodpłatne udostępnienie pieniędzy powoduje, iż po stronie pożyczkobiorcy wystąpił przychód, którego wielkość odpowiada wielkości odsetek, jakie Podatnik musiałby zapłacić przy zaciągnięciu kredytu bankowego w wysokości pożyczki.

Do przychodów nie zalicza się, stosownie do regulacji zawartej w art. 12 ust. 4 pkt 1 (...) otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Również naliczone, lecz nieotrzymane odsetki od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów) nie zaliczają się do przychodów (art. 12 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy). Zatem wnioskując a contrario przychód stanowią odsetki naliczone i otrzymane. Nie ma przy tym znaczenia, czy nieotrzymane odsetki związane są z działalnością gospodarczą podatnika, czy też z inną działalnością wynikającą z umów, niesklasyfikowaną jako działalność gospodarcza. Tak więc odsetki od należności, w tym od udzielonym pożyczek (kredytów) naliczone lecz nieotrzymane nie stanowią przychodów. Prawo podatkowe przewiduje specyficzny tryb rozliczania odsetek oparty o zasadę kasową (moment rzeczywistej płatności).

Odsetki podlegają opodatkowaniu jako otrzymane (zapłacone), natomiast zaniechanie naliczania oprocentowania od całości lub części wierzytelności, a także umorzenie, rozłożenie na raty bądź odroczenie terminów płatności odsetek, nie wywiera skutków podatkowych, chyba że zachodzą okoliczności określone w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca posiada udział w strukturze kapitału Stoczni w wysokości 22,35 % należy rozważyć w przedmiotowej sprawie kwestię powiązań kapitałowych na gruncie prawa podatkowego.

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. I tak, jeżeli:

1.

podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2.

osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3.

te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

*

i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Zgodnie z art. 11 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

1.

podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

2.

te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Stosownie do art. 11 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu, o którym mowa w ust. 1 i 4, oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5 %. Określając wielkość udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu, przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą (art. 11 ust. 5b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Powyższe regulacje są przepisami szczególnymi i stanowią wyjątek od zasady wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którą przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód rzeczywisty (faktycznie uzyskany przez podatnika). Jeżeli podatnik wykorzystuje powiązania z innymi podmiotami dla wykazania dochodów odbiegających (niższych) od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby tego rodzaju powiązania nie miały miejsca, opodatkowaniu może podlegać dochód potencjalny, tj. taki, jaki podatnik mógłby osiągnąć, gdyby nie wystąpiły przewidziane w ustawie powiązania. Zatem przysługująca organowi podatkowemu na podstawie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kompetencja do szacunkowego ustalania dochodów podatnika stanowi odstępstwo od ogólnych zasad ustalania podstawy opodatkowania, a w konsekwencji może być odnoszona wyłącznie do podatników, którym organ wykaże, że w wyniku wykorzystania związku gospodarczego doszło do konkretnych nadużyć.

W oparciu o powyższe należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie sposób ustalenia warunków zawartych w umowie pożyczki udzielonej w ramach pomocy publicznej nie zależał od rynkowych aspektów, ani od powiązań pomiędzy spółkami, ale od sytuacji społeczno-gospodarczej.

Fakt, że Stocznia jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą i posiada 22,35 % w strukturze kapitału Stoczni nie miał żadnego wpływu na warunki umowy, bowiem ustalenia umowy uwzględniały wyjątkową sytuację ekonomiczną Stoczni oraz jej duże znaczenie na lokalnym rynku pracy i wynikały wyłącznie z zapisów zawartego w dniu XX grudnia 2008 r. pięciostronnego porozumienia, w którym jedną ze stron był Minister Skarbu Państwa ze względu na najlepszy interes Skarbu Państwa.

Wnioskodawca udzielając pożyczki Stoczni występował bowiem jako wykonawca postanowień projektu pomocowego, zawartego w pięciostronnym porozumieniu i zatwierdzonego przez Komisję Europejską.

Pożyczka nie miała zatem charakteru stricte komercyjnego i jej udzielenie było formą pomocy Państwa, a Wnioskodawca udzielając pożyczki Stoczni występował jako wykonawca postanowień projektu pomocowego, zawartego w pięciostronnym porozumieniu i zatwierdzonego przez Komisję Europejską.

Podsumowując należy zaznaczyć, iż przychodu nie stanowią otrzymane pożyczki lub kredyty. W wyniku bowiem zaciągnięcia pożyczki oraz wpływu gotówki na rachunek bankowy, Podatnik wykazuje aktywa o wartości środków na rachunku, ale jednocześnie w pasywach zobowiązanie do zwrotu pożyczki. W momencie zwrotu pożyczki Podatnik zmniejszy swoje aktywa oraz pasywa o wartości pożyczki, a zatem struktura aktywów wróci do wartości sprzed zaciągnięcia pożyczki.

W konsekwencji konstrukcja podatków dochodowych przewiduje, iż otrzymane pod tytułem zwrotnym środki nie zwiększają w sposób trwały aktywów jednostki, a zatem nie stanowią przychodu podatkowego.

Zatem, w oparciu o przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że udzielenie przez "XYZ" S.A. nieoprocentowanej pożyczki Stoczni w ramach pomocy publicznej jest dla Wnioskodawcy neutralne podatkowo w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym, nie wywołuje żadnych konsekwencji w tym podatku.

Należy także wskazać, że w sytuacji spłaty przedmiotowej pożyczki po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy.

Istotnym jednak jest, że w sytuacji, gdyby przedmiotowa pożyczka została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności i zostałyby naliczone odsetki od pożyczki, spowoduje to po stronie Wnioskodawcy - zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - powstanie przychodu z kapitałów pieniężnych w momencie otrzymania (zapłaty) odsetek od przedmiotowej pożyczki.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawcę opis stanu faktycznego należy stwierdzić, iż unormowania zawarte w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mają zastosowania wobec Wnioskodawcy, ponieważ "XYZ" S.A. udzielając pożyczki Stoczni występowała jako wykonawca postanowień projektu pomocowego, zawartego w pięciostronnym porozumieniu i zatwierdzonego przez Komisję Europejską.

W oparciu o przywołane przepisy prawa należy zatem stwierdzić, że Wnioskodawca z tytułu udzielenia przez Spółkę jako podmiot powiązany nieoprocentowanej pożyczki Stoczni w ramach pomocy publicznej nie ponosi skutków podatkowych.

Z uwagi na powyższe stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo należy wskazać, iż w przedmiotowej sprawie dokumenty dołączone do wniosku:

*

Decyzja Komisji Europejskiej z dnia XX lipca 2009 r. Nr C XX/2005,

*

pięciostronne Porozumienie z dnia XX grudnia 2008 r. określające warunki i formy udzieleni Stoczni pomocy publicznej

nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji, ponieważ mając na uwadze treść przepisu art. 14b Ordynacji podatkowej, tut. Organ wydając interpretację indywidualną prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego. Do postępowania w sprawie wydania pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego, które może być przeprowadzone w toku czynności kontrolnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl