IPPB5/423-678/09-2/AM - Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów strat w majątku w postaci wyłudzonego towaru.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2009 r. (data wpływu 26 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

W dniu 26 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat w majątku w postaci wyłudzonego towaru, możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania strat w majątku w postaci wyłudzonego towaru w kwocie wynikającej z faktury sprzedaży.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest m.in. sprzedaż urządzeń gastronomicznych.

W dniu 2 lub 3 września 2008 r. do ww. firmy zgłosił się telefonicznie potencjalny nabywca takich urządzeń, który przedstawił się jako przedsiębiorca z W. i prosił o przygotowanie oferty cenowej na zakup wskazanych przez niego urządzeń gastronomicznych. Podał on e-mail, na który oferta ta miała zostać przesłana. Ustalono także, że po towar przyjedzie kierowca tego przedsiębiorcy. Wnioskodawca przesłał ofertę na wskazany przez telefonicznego rozmówce adres. W dniu 9 września 2008 r. do magazynu w siedzibie Spółki przybył mężczyzna podający się za kierowcę ww. przedsiębiorcy i przedstawił dokumenty w postaci zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, decyzję o nadaniu numeru REGON, decyzję o nadaniu numeru NIP, a także kopię przelewu pełnej ceny nabywanych urządzeń tj. na kwotę 44.243,26 złotych. Pracownicy Spółki na podstawie tych dokumentów i dokumentu potwierdzającego zapłatę ceny wydali temu mężczyźnie towar, wystawiając fakturę VAT, której oryginał wraz z towarem oraz dowodem wydania mężczyzna odebrał.

W dniu 11 września 2008 r. pracownik Spółki, po sprawdzeniu w systemie komputerowym, stwierdził brak wpływu ww. kwoty 44.243,26 złotych na konto Spółki, a próby skontaktowania się Wnioskodawcy z ww. przedsiębiorcą okazały się bezskuteczne.

W dniu 18 września 2008 r. Spółka zawiadomiła Prokuraturę Rejonową o popełnieniu przestępstwa. Prokuratura wszczęła to postępowanie. W toku postępowania prokuratorskiego wezwany został w charakterze świadka mężczyzna na którego nazwisko powoływał się ww. przedsiębiorca. Oświadczył on, że firmy nie prowadzi już od 2000 r., kiedy to zamknął swoją działalność gospodarczą. Dodał też, że w roku 1998 skradziono mu torbę z dokumentami, w tym zaświadczenie o wpisie do ewidencji, decyzję o Regon i NIP, a także zaświadczenia z ZUS i Urzędu Skarbowego o niezaleganiu z podatkiem, zaświadczenie z banku, pieczęć firmową i dowód osobisty. W toku postępowania prokuratorskiego ustalono też, iż dokumenty, które przedłożyła osoba podająca się za niego w postaci zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, decyzji w sprawie nadania NIP oraz numeru Regon nie zostały wydane przez właściwe Urzędy. Także stempel banku, który widniał na okazanym pracownikowi Spółki poleceniu przelewu nie jest stemplem używanym przez właściwy Bank. Ustalono również, że numer rachunku widniejący na przedmiotowym potwierdzeniu przelewu należy do Fundacji i nigdy dyspozycja przelewu na rzecz Wnioskodawcy nie została złożona. Osoba, która wyłudziła towar, korzystała z usługi "telefon na kartę" i nie dopełniła formalności przekazania swoich danych personalnych operatorowi. Również analiza danych informatycznych użytkownika Internetu posiadającego e-mailową korespondencję z Wnioskodawcą nie przyniosła rezultatu, albowiem użytkownik ten korzystał z Internetu wykorzystując transmisje danych GPRS i nie dopełnił formalności przekazania swych danych personalnych.

Wobec powyższego postanowieniem z dnia 20 maja 2009 r. Prokuratura Rejonowa na podstawie art. 322 § 1 k.p.k., wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa, umorzyła dochodzenie. Postanowienie to jest prawomocne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy strata w majątku Wnioskodawcy w kwocie 44.677,74 (czterdzieści cztery tysiące sześćset siedemdziesiąt siedem i siedemdziesiąt cztery setne) złotych stanowiąca równowartość wyłudzonego towaru w postaci urządzeń gastronomicznych, objęta fakturą VAT, stanowi koszt uzyskania przychodu, w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Wnioskodawcy kwota 44.677,74 (czterdzieści cztery tysiące sześćset siedemdziesiąt siedem i siedemdziesiąt cztery setne) złote, stanowiąca równowartość wyłudzonego towaru, w postaci urządzeń gastronomicznych, objęta fakturą VAT stanowi koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej "upup"). Zgodnie bowiem z powyższym przepisem kosztem uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów (art. 15 ust. 1 u.p.d.p.).

Wyjątki od tej zasady zawarte są w przepisie art. 16, a co do strat w jego ust. 1 pkt 5. Z przepisu art. 16 nie wynika, aby kradzież, oszustwo lub wyłudzenie były wyłączone od uznania takiej straty za koszt uzyskania przychodu.

Strata taka jest elementem kosztowym firmy. Przy dokonywaniu oceny tej straty jako kosztu należy mieć na uwadze to, że sprzedaż urządzeń gastronomicznych prowadzona jest przez Wnioskodawcę w celu uzyskania przychodu. Także opisana w stanie faktycznym sprzedaż miała taki cel. Sam fakt, iż ostatecznie na konto Wnioskodawcy nie wpłynęła cena z tej sprzedaży nie niweczy celu tej transakcji. Odbyła się ona bowiem w celu uzyskania tej ceny, a więc przesłanka z art. 15 u.p.d.p., w opinii Wnioskodawcy, została spełniona.

Dodatkowo istotnym elementem, zdaniem Wnioskodawcy, jest także to, że Spółka przy dokonywaniu opisanej transakcji sprzedaży dokonała należytej staranności przedsiębiorcy żądając niezbędnych dokumentów (zaświadczenie o wpisie, decyzja o nadaniu NIP i Regon, potwierdzenie zapłaty ceny). Nie można więc przypisać jej winy za to, że zapłaty tej nie otrzymała.

Cała transakcja została udokumentowana fakturą VAT oraz dowodem wydania towaru WZ. Jednocześnie była ona przedmiotem postępowania karnego, albowiem Spółka złożyła doniesienie o popełnieniu przestępstwa i postępowanie zostało prawomocnie zakończone. Do postanowienia dołączone zostało uzasadnienie prokuratury, która w pełni potwierdza cały stan faktyczny.

Niemożliwe jest przy tym, jak wskazuje Wnioskodawca, zakwalifikowanie tej wierzytelności, jako nieściągalnej, albowiem niemożliwe jest uzyskanie postanowienia o bezskutecznej egzekucji lub sporządzenie protokołu w myśl art. 16 ust. 2 u.p.d.p. Nieznana jest bo wiem osoba dłużnika zobowiązanego. Nie można więc ani wytoczyć procesu cywilnego, ani też spisywać protokołu, o którym mowa wyżej bez hipotetycznej możliwości wszczęcia tego postępowania.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca uważa, że opisaną w niniejszym wniosku stratę może zakwalifikować jako koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 15 u.p.d.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Na podstawie powyższego przepisu możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem. Należy zwrócić przy tym uwagę, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż w dniu 2 lub 3 września 2008 r. do ww. firmy zgłosił się telefonicznie potencjalny nabywca takich urządzeń, który przedstawił się jako przedsiębiorca z W. i prosił o przygotowanie oferty cenowej na zakup wskazanych przez niego urządzeń gastronomicznych. Podał on e-mail, na który oferta ta miała zostać przesłana. Ustalono także, że po towar przyjedzie kierowca tego przedsiębiorcy. Wnioskodawca przesłał ofertę na wskazany przez telefonicznego rozmówce adres. W dniu 9 września 2008 r. do magazynu w siedzibie Spółki przybył mężczyzna podający się za kierowcę ww. przedsiębiorcy i przedstawił dokumenty w postaci zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, decyzję o nadaniu numeru REGON, decyzję o nadaniu numeru NIP, a także kopię przelewu pełnej ceny nabywanych urządzeń tj. na kwotę 44.243,26 złotych. Pracownicy Spółki na podstawie tych dokumentów i dokumentu potwierdzającego zapłatę ceny wydali temu mężczyźnie towar, wystawiając fakturę VAT, której oryginał wraz z towarem oraz dowodem wydania mężczyzna odebrał.

W dniu 11 września 2008 r. pracownik Spółki, po sprawdzeniu w systemie komputerowym, stwierdził brak wpływu ww. kwoty 44.243,26 złotych na konto Spółki, a próby skontaktowania się Wnioskodawcy z ww. przedsiębiorcą okazały się bezskuteczne.

W dniu 18 września 2008 r. Spółka zawiadomiła Prokuraturę Rejonową o popełnieniu przestępstwa. Prokuratura wszczęła to postępowanie. W toku postępowania prokuratorskiego wezwany w charakterze świadka mężczyzna na którego nazwisko powoływał się ww. przedsiębiorca. Oświadczył on, że firmy nie prowadzi już od 2000 r., kiedy to zamknął swoja działalność gospodarczą. Dodał też, że w roku 1998 skradziono mu torbę z dokumentami, w tym zaświadczenie o wpisie do ewidencji, decyzję o Regon i NIP, a także zaświadczenia z ZUS i Urzędu Skarbowego o niezaleganiu z podatkiem, zaświadczenie z banku, pieczęć firmową i dowód osobisty. W toku postępowania prokuratorskiego ustalono też, iż dokumenty, które przedłożyła osoba podająca się za niego w postaci zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, decyzji w sprawie nadania NIP oraz numeru Regon nie zostały wydane przez właściwe Urzędy. Także stempel banku, który widniał na okazanym pracownikowi Spółki poleceniu przelewu nie jest stemplem używanym przez właściwy Bank. Ustalono również, że numer rachunku widniejący na przedmiotowym potwierdzeniu przelewu należy do Fundacji i nigdy dyspozycja przelewu na rzecz Wnioskodawcy nie została złożona. Osoba, która wyłudziła towar, korzystała z usługi "telefon na kartę" i nie dopełniła formalności przekazania swoich danych personalnych operatorowi. Również analiza danych informatycznych użytkownika Internetu posiadającego e-mailową korespondencję z Wnioskodawcą nie przyniosła rezultatu, albowiem użytkownik ten korzystał z Internetu wykorzystując transmisje danych GPRS i nie dopełnił formalności przekazania swych danych personalnych.

Wobec powyższego postanowieniem z dnia 20 maja 2009 r. Prokuratura Rejonowa na podstawie art. 322 § 1 k.p.k., wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa, umorzyła dochodzenie. Postanowienie to jest prawomocne.

Wśród wymienionych w tzw. negatywnym katalogu kosztów ujętym w art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, iż co do zasady straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Jednakże każda strata, wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego, bądź pośredniego, związku z przychodem i racjonalności działania dla osiągnięcia konkretnego przychodu.

Warunkiem zaliczenia strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów jest ocena zdarzenia w aspekcie:

Dla celów podatkowych tylko kradzież, wyłudzenie powstałe na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodu.

Przyjmując zatem, iż strata w środkach obrotowych jest konsekwencją prowadzenia działalności gospodarczej podatnika można stwierdzić, iż będzie ona kosztem uzyskania przychodu, o ile jest normalnym następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu. Jeśli podatnik zachował należna staranność przeciwdziałającą ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w swoim majątku, to powstałą stratę będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 46 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług - oprócz enumeratywnie wyliczonych wyjątków.

A zatem kosztami uzyskania przychodów w świetle przepisów art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 46 w przypadku strat w majątku obrotowym jest koszt nabycia towaru w cenie netto. W przedmiotowej sprawie wartość wyłudzonego towaru podatnik będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w kwocie netto.

Zauważyć należy również, iż w przedmiotowej sprawie, mając na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, tut. Organ wydając interpretację prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które wskazałoby, czy towar, który Wnioskodawca utracił w wyniku wyłudzenia był, należycie zabezpieczony, należycie wydany. Do postępowania w sprawie wydania pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego.

Reasumując, straty powstałe w wyniku wyłudzenia towaru mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów pod warunkiem prawidłowego udokumentowania dla celów podatkowych.

Jednakże za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, iż kosztem uzyskania przychodów będzie wartość towaru wynikająca z faktury sprzedaży sprzętu. Kosztem uzyskania przychodów będzie natomiast strata odpowiadająca wartości wyłudzonego towaru w kwocie netto ceny zakupu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.