IPPB5/423-66/10-2/AS - Możliwość powstania przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych w przypadku nieodpłatnego otrzymania przez spółkę akcyjną gwarancji Skarbu Państwa na zabezpieczenie realizacji programu rządowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2009 r. (data wpływu 1 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wyłączenia z przychodów nieodpłatnego otrzymania gwarancji Skarbu Państwa na zabezpieczenie realizacji rządowego programu "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę" - jest prawidłowe.

W dniu 1 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wyłączenia z przychodów nieodpłatnego otrzymania gwarancji Skarbu Państwa na zabezpieczenie realizacji rządowego programu "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - "A." S.A. jest zaangażowana w realizację rządowego programu pn. "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę". Program ten będzie realizowany na bazie środków pozyskanych przez Wnioskodawcę poprzez: (1) zaciągnięcie kredytu bankowego oraz (2) emisję obligacji.

Spłata zaciąganych w związku z realizacją programu zobowiązań będzie zabezpieczona przez Skarb Państwa na podstawie umów o udzielenie gwarancji, zawartych pomiędzy "Gwarantem", którego w imieniu Skarbu Państwa reprezentuje Minister Finansów z upoważnienia Rady Ministrów, a Wnioskodawcą. Z tytułu otrzymanych gwarancji Wnioskodawca nie poniesie opłat prowizyjnych na mocy art. 42f ust. 6 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1689 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nieodpłatne otrzymanie gwarancji Skarbu Państwa podlega rozpoznaniu przychodu podatkowego w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Otrzymanie przez "A." S.A. gwarancji Skarbu Państwa wolnej od opłaty prowizyjnej, nie rodzi obowiązku rozpoznania przychodu z tytułu nieodpłatnie otrzymanego świadczenia w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wnioskodawca "A." S.A. - Spółka Skarbu Państwa - jest podmiotem realizującym społeczno-gospodarczą strategię państwa. Jedną z form realizacji tej polityki jest udzielanie kredytów poza systemem bankowym. Środki pozyskane z zaciągniętego kredytu, jak i z emisji obligacji przeznaczone będą na pożyczki dla średnich i dużych przedsiębiorców realizujących projekty istotne z punktu widzenia pobudzania popytu w polskiej gospodarce.

W świetle powyższego - Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż należy wziąć pod uwagę istotny interes społeczny i gospodarczy Państwa i uznać, że otrzymanie gwarancji Skarbu Państwa wolnych od prowizji, nie rodzi skutków podatkowych po stronie Wnioskodawcy. Poza powyższym aspektem sprawy, pozostając jedynie na gruncie podatkowym, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku Spółki będącej w 100% własnością Skarbu Państwa, z chwilą udzielenia gwarancji, nie dochodzi do uszczuplenia majątku udzielającego gwarancji, a w konsekwencji nie ma po jego stronie kosztu, a zatem nie powstaje również przychód po stronie otrzymującego gwarancję.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zaangażowany w realizację rządowego programu pn. "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę". Program ten będzie realizowany na bazie środków pozyskanych przez Wnioskodawcę poprzez: zaciągnięcie kredytu bankowego oraz emisję obligacji.

Spłata zaciąganych w związku z realizacją programu zobowiązań będzie zabezpieczona przez Skarb Państwa na podstawie umów o udzielenie gwarancji, zawartych pomiędzy "Gwarantem", którego w imieniu Skarbu Państwa reprezentuje Minister Finansów z upoważnienia Rady Ministrów, a Wnioskodawcą. Z tytułu otrzymanych gwarancji Wnioskodawca nie poniesie opłat prowizyjnych na mocy art. 42f ust. 6 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1689 z późn. zm.).

W niniejszej sprawie istotnym jest fakt, że program "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę" wynika z realizacji wytycznych Rządowego Planu Stabilności i Rozwoju, w oparciu o dokument ramowy Ministerstwa Gospodarki pn. "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę", który w ostatecznym kształcie rząd przyjął 15 grudnia 2009 r.

Jak wskazano w treści dokumentu, celem określenia wytycznych stała się: "potrzeba wsparcia średnich i dużych przedsiębiorców poprzez zwiększenie możliwości wykorzystywania takich form finansowania działalności, jak: pożyczki, zakup obligacji, poręczenia i gwarancje oraz dokapitalizowanie, co powinno przyczynić się do dalszego wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki oraz do obniżenia kosztów społecznych w czasie spowolnienia gospodarczego".

Dokument określa, że wsparcie będzie udzielane na zasadach rynkowych. Co istotne, z ww. środków z założenia nie będą wspierane projekty pomocowe skierowane do przedsiębiorstw w trudnej sytuacji ekonomicznej.

Aktem regulującym zasady udzielania pomocy publicznej jest w szczególności ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404 z późn. zm.).

Do najbardziej typowych form pomocy Państwa można zaliczyć:

Należy wskazać, że zasady, ogólne warunki i tryb udzielania poręczeń i gwarancji przez Skarb Państwa, tworzenia zasobu majątkowego Skarbu Państwa oraz wykonywania zobowiązań z tych tytułów reguluje ustawa z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1689).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne za gwarancje udzielane przez Skarb Państwa należy rozumieć udzielane przez Radę Ministrów, ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub Bank Gospodarstwa Krajowego, w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa, gwarancje:

W myśl art. 42f ust. 1 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, w latach 2009-2010 Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych może udzielić w imieniu Skarbu Państwa, poręczeń lub gwarancji spłaty zobowiązań wynikających z kredytów zaciągniętych lub obligacji wyemitowanych przez "A." S.A. pod warunkiem przeznaczenia pochodzących z nich środków na realizację rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego.

Zgodnie z art. 42f ust. 6 od poręczeń i gwarancji, o których mowa w ust. 1, nie wnosi się opłaty prowizyjnej.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje jednak, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.

Z tego właśnie względu pojęcie "świadczenia" należy rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe.

Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy zatem przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód - co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest jego otrzymanie przez podatnika. Nie wystarczy samo zawarcie umowy o nieodpłatne świadczenie, lecz konieczne jest jej wykonanie. Ponadto zgodnie z art. 12 ust. 6 pkt 4 powołanej ustawy wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Tak więc powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia, lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Wskazać jednak należy, że zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się wartości otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów.

Przepis powyższy wyłącza zatem z kategorii przychodów udzieloną nieodpłatnie gwarancję Skarbu Państwa na zabezpieczenie realizacji rządowego programu "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę".

Podsumowując, w oparciu o przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedstawionym stanie faktycznym otrzymanie przez Wnioskodawcę gwarancji Skarbu Państwa wolnej od opłaty prowizyjnej, nie rodzi obowiązku rozpoznania przychodu z tytułu nieodpłatnie otrzymanego świadczenia w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie wyłączenia z przychodów nieodpłatnego otrzymania gwarancji Skarbu Państwa na zabezpieczenie realizacji rządowego programu "Wspieranie przez "A." S.A. inicjatyw pobudzających polską gospodarkę" należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.