IPPB5/423-631/09-4/JC - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki wydatków poniesionych na usługi gastronomiczne w trakcie spotkań z kontrahentami w restauracjach.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2009 r. (data wpływu 9 października 2009 r.) oraz piśmie z dnia 30 października 2009 r. (data nadania 30 października 2009 r., data wpływu 2 listopada 2009 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB5/423-631/09-2/JC oraz z dnia 27 października 2009 r. (data nadania 28 października 2009 r., data doręczenia 30 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych podczas spotkania z kontrahentem w restauracji - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych podczas spotkania z kontrahentem w restauracji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność w zakresie projektowania i budowy linii energetycznych i telekomunikacyjnych. Działalność prowadzona jest na obszarze kilku województw, w zdecydowanej większości w miejscach znacznie oddalonych od siedziby Spółki. Prace wykonywane przez Spółkę polegają na projektowaniu linii energetycznych i telekomunikacyjnych (Spółka posiada własną pracownię projektową) oraz budowie tego typu infrastruktury. Prace te wykonywane są na zlecenie spółek dystrybucyjnych.

Uzgodnienia projektowe oraz budowy realizowane są w terenie, na bazie doraźnie zorganizowanego zaplecza technicznego (wynajęty plac pod barakowozy mieszkalne i sprzęt) lecz każdorazowo bez organizacji jakiegokolwiek tymczasowego biura Spółki. Z uwagi na fakt, iż przy realizacji prac w miejscach oddalonych o kilkadziesiąt - kilkaset kilometrów od siedziby Spółki brak jest możliwości organizowania spotkań z kontrahentami w siedzibie Spółki, albo też takie ich zorganizowanie jest nieracjonalne (ze względu na czas, odległość i wynikające stąd koszty) spotkania takie, z inicjatywy przedstawicieli Spółki, odbywają się zazwyczaj w dostępnych lokalnie miejscach publicznych, tekst jedn. restauracjach, barach, karczmach. Podczas tych spotkań omawiane są bieżące sprawy dotyczące realizowanych kontraktów, np. ustalane szczegółowe zasady realizacji prac, terminy, przebiegi, ustalanie postępowania w sytuacjach nieprzewidzianych umową lub wynikających z przebiegu pogody, koordynacja zadań pomiędzy inwestorem, a wykonawcą bądź wykonawcami. W spotkaniach biorą udział przedstawiciele inwestora, a ze strony Wnioskodawcy kierownik budowy lub osoba go zastępująca. W czasie takich spotkań dokonywane są również czynności związane z odbiorem wykonanej inwestycji, sporządzany, podpisywany jest protokół odbioru, który jest warunkiem i podstawą do wystawienia faktury sprzedaży przez Wnioskodawcę i uzyskanie przez Spółkę przychodu. Sporządzenie protokołu odbioru nie jest możliwe w terenie, w miejscu realizacji prac - do tego celu niezbędne jest pomieszczenie. Podpisanie protokołu odbioru jest zwieńczeniem wielotygodniowych lub wielomiesięcznych wysiłków inwestora i wykonawcy. Próba załatwienia tych spraw bez zwyczajowej oprawy kreowałaby negatywny obraz wykonawcy (Spółki) w oczach inwestora, co w konsekwencji mogłoby wpłynąć na utratę części pozyskiwanych zleceń, a tym samym utratę części przychodów.

Podczas spotkań w restauracji zamawiane są posiłki z menu, Spółka ponosi ich koszt. Spotkania te nie mają charakteru specjalnie organizowanej imprezy, nie noszą cech wystawności, wytworności. Są organizowane ad hoc, w zależności od rzeczywistych potrzeb związanych z realizacją konkretnej umowy z kontrahentem i służą omówieniu bieżących spraw biznesowych lub dopełnieniu czynności wymaganych umową łączącą Spółkę z jej kontrahentem.

Wydatki poniesione na organizację spotkania (w tym na nabycie posiłków w restauracji) są dokumentowane fakturami VAT lub rachunkami wystawionymi na Spółkę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na usługi gastronomiczne, zakup żywności i napojów podczas organizowanych przez Spółkę spotkań z kontrahentami stanowią dla niej koszt uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki, wydatki ponoszone przez nią na organizację spotkań z kontrahentami (na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów) stanowią koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Termin "reprezentacja" nie został zdefiniowany w ustawie podatkowej, dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową. Zgodnie z definicją słownikową reprezentacja to okazałość, wystawność, wytworność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną (Słownik języka polskiego pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1992).

Należy podkreślić, iż wydatki ponoszone przez Spółkę na organizację spotkań z kontrahentami nie mają na celu kreowania wizerunku Spółki, jej zasobności, profesjonalizmu, nie służą jakiejkolwiek promocji Spółki. Wydatki te nie mają charakteru reprezentacyjnego, nie wiążą się z chęcią zaimponowania kontrahentowi okazałością, wystawnością, czy wytwornością. Posiłki zamawiane są z karty, nie są specjalnie przygotowywane ani szczególnie wykwintne. Spotkania organizowane są w razie rzeczywistej potrzeby i służą jedynie omawianiu bieżących spraw biznesowych. Dlatego też w ocenie Spółki, ponoszone przez nią wydatki stanowią "zwykłe" koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i winny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Wydatki te byłyby wyłączone z kosztów uzyskania przychodów jedynie w sytuacji, gdyby miały charakter reprezentacyjny, co w opisanym stanie faktycznym nie ma miejsca.

Stanowisko Spółki znajduje oparcie w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: interpretacji z dnia 30 października 2008 r., sygn. IPPB3/423-1220/08-2/MW, a zwłaszcza w interpretacji z dnia 27 sierpnia 2009 r., sygn. IPPB5/4240-24/09-2/AM, jak również w wyroku WSA w Warszawie z dnia 12 czerwca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 157/08.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

Nie każdy koszt poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami bowiem nie mogą być wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy do katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów zalicza się koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu "reprezentacja", dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową. Przez reprezentację rozumie się "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcja prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojecie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą organizuje spotkania z kontrahentami. Celem tych spotkań jest omówienie różnego rodzaju spraw biznesowych.

Z inicjatywy przedstawicieli Spółki spotkania te, odbywają się zazwyczaj w dostępnych lokalnie miejscach publicznych, tekst jedn. restauracjach, barach, karczmach. Podczas tych spotkań zamawiane są posiłki oferowane w danej restauracji. Wnioskodawca podkreśla, iż spotkania te nie mają charakteru specjalnie organizowanej imprezy, nie noszą cech wystawności, wytworności. Służą omówieniu bieżących spraw biznesowych lub dopełnieniu czynności wymaganych umową łączącą Spółkę z jej kontrahentem.

W kontekście zdefiniowanego wyżej pojęcia "reprezentacja" oraz analizy przytoczonego art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy, jednoznacznie wynika, iż ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki w trakcie spotkań z kontrahentami w restauracjach wiążą się z kreowaniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, a zatem nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Powoływanie się w tym kontekście przez Spółkę na okoliczność, że tego typu działania czy wydatki nie mają charakteru nadzwyczajnego, a jest to praktyka powszechnie spotykana nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji, bowiem działania reprezentacyjne obejmują nie tylko imprezy czy spotkania organizowane z wielkim rozmachem lub wystawne bankiety z ekskluzywnym menu.

Ponadto należy zauważyć, iż poniesione przez Spółkę wydatki są wydatkami na reprezentację, gdyż odpowiadają reprezentacji mającej na celu przede wszystkim stworzenie oczekiwanego wizerunku firmy i ułatwienie zawarcia umowy bądź kontraktu. Za "reprezentację" bowiem, w potocznym rozumieniu, należy uznać działania zmierzające do stworzenia jak najkorzystniejszego wizerunku firmy.

Podsumowując, wydatki poniesione na posiłki zamówione w trakcie spotkań z kontrahentami w restauracjach stanowią, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 wydatki związane z reprezentacją i jako takie nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Należy podkreślić, iż przywołane przez Wnioskodawcę interpretacje organów skarbowych oraz wyroki sądów administracyjnych dotyczące przepisów prawa podatkowego wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach. Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Z uwagi na powyższe przywołane interpretacje organów skarbowych i wyroki sądów administracyjnych, nie są wiążące dla tut. organu podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.