IPPB5/423-55/09-2/DG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 21 kwietnia 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB5/423-55/09-2/DG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2009 r. (data wpływu 2 lutego 2009 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie przychodów i kosztów uzyskania przychodów powstałych w związku z zawarciem umowy quoad usum - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lutego 2009 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów i kosztów uzyskania przychodów powstałych w związku z zawarciem umowy quoad usum określającej sposób korzystania z nieruchomości objętej współwłasnością.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Spółka 1), prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budowy oraz wynajmu podmiotom trzecim powierzchni magazynowej w parku logistycznym. Spółka 1 jest jedynym właścicielem nieruchomości gruntowej położonej w Woli K, o łącznej powierzchni 248.241 m2 (dalej: Nieruchomość).

Na Nieruchomości realizowany jest obecnie budynek magazynowy wraz z infrastrukturą towarzyszącą którego oddanie do użytku planowane jest na luty 2009 r. W późniejszym okresie na Nieruchomości powstaną również inne budynki magazynowe oraz dodatkowe elementy infrastruktury towarzyszącej.

W najbliższym okresie Spółka 1 planuje sprzedać udział we własności Nieruchomości spółce (dalej: Spółka 2). W wyniku tej transakcji Spółka 1 oraz Spółka 2 będą posiadać udział ułamkowy w prawie własności Nieruchomości. Wraz z zawarciem umowy sprzedaży udziału we własności gruntu Spółka 1 i Spółka 2 (dalej: również jako: Spółki) podpiszą umowę quoad usum określająca sposób korzystania przez nie z Nieruchomości objętej współwłasnością. W wyniku podpisania umowy quoad usum Spółki dokonają umownego podziału Nieruchomości na dwie części do wyłącznego korzystania przez Spółkę 1 i Spółkę 2. Części do wyłącznego korzystania (Część Nieruchomości 1 i Część Nieruchomości 2) będą odpowiadać powierzchniowo wielkości udziału każdej ze Spółek we współwłasności Nieruchomości. Ponadto umowa quoad usum określi podział pożytków z Nieruchomości i kosztów w taki sposób, że Spółka 1 i Spółka 2 uzyskają prawo do wyłącznego pobierania pożytków z przyznanej im do wyłącznego korzystania odpowiednio Części Nieruchomości 1 lub Części Nieruchomości 2. Analogicznie w umowie quoad usum zostaną zawarte postanowienia, na mocy których każda ze Spółek będzie zobowiązana do ponoszenia tylko tych kosztów, które są związane z przyznaną do korzystania częścią Nieruchomości, tj. odpowiednio Częścią Nieruchomości 1 oraz Częścią Nieruchomości 2.

W wyniku tak dokonanego podziału Nieruchomości Spółka 1 może otrzymać do wyłącznego korzystania:

a.

Część Nieruchomości 1 z położonym na niej budynkiem magazynowym wraz z towarzyszącą mu infrastrukturą lub

b.

niezabudowaną Część Nieruchomości 2.

Spółki na przyznanych im do korzystania częściach Nieruchomości będą dokonywać nakładów inwestycyjnych dotyczących realizacji budynków magazynowych i towarzyszącej im infrastruktury. Spółki powierzą zarządzanie Nieruchomością osobie trzeciej i z tego tytułu będą wypłacać wynagrodzenie za usługi zarządcze tej spółce. Koszty wynagrodzenia za zarząd Nieruchomością nie będą przedmiotem postanowień umowy quoad usum.

Spółki nie wykluczają, że w przyszłości, po uzyskaniu decyzji o geodezyjnym podziale Nieruchomości, współwłasność Nieruchomości zostanie zniesiona. Intencją Spółek jest, by w takim przypadku, działki gruntu, które zostałyby wyodrębnione w wyniku takiego podziału odpowiadały powierzchniowo częściom do wyłącznego korzystania tj. części Nieruchomości 1 oraz części Nieruchomości 2. W wyniku zniesienia współwłasności każda ze Spółek otrzymałaby działkę stanowiącą przed odziałem jej część nieruchomości do wyłącznego korzystania wraz z poniesionymi przez każdą ze Spółek nakładami dokonanymi na jej części Nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy przychody uzyskiwane z nieruchomości przyznanej Spółce 1 do wyłącznego użytkowania na podstawie umowy quoad usum są w całości przychodami Spółki 1.

2.

Czy koszty ponoszone na część Nieruchomości przyznaną Spółce 1 do wyłącznego użytkowania (Część Nieruchomości 1 lub Część Nieruchomości 2) na podstawie umowy quoad usum (w tym również koszty amortyzacji) stanowią niepodzielnie koszty tej spółki.

3.

Czy zniesienie współwłasności Nieruchomości, w wyniku, którego Spółka 1 otrzyma własność przyznanej jej do wyłącznego korzystania część Nieruchomości, która odpowiada udziałowi w Nieruchomości ustalonemu na podstawie umowy ustanawiającej współwłasność wraz z poniesionymi przez Spółkę 1 kosztami naniesień na oddanej jej w wyłączne użytkowanie części Nieruchomości, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

4.

Czy w przypadku, gdy w wyniku zniesienia współwłasności Spółka 1 otrzyma na wyłączną własność część Nieruchomości większą niż wynosił jej udział w prawie własności, to przy braku rozliczeń pomiędzy Spółkami z tego tytułu powinna rozpoznać przychód w wysokości wartości dodatkowo otrzymanego udziału w Nieruchomości.

Ad. 1

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 207 Kodeksu cywilnego "Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną." Na podstawie art. 53 § 2 Kodeksu cywilnego "Pożytkami cywilnymi rzeczy są dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego." Oznacza to, że do pożytków cywilnych w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego zalicza się czynsz z umowy najmu.

Artykuł 206 Kodeksu cywilnego wprowadza natomiast ogólną zasadę dotyczącą sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, a mianowicie: "Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli." Tak szeroko sformułowane uprawnienie może stać się przyczyną konfliktów między współwłaścicielami. Każdy ze współwłaścicieli ma bowiem uprawnienie do bezpośredniego korzystania z rzeczy wspólnej. Może posiadać całą rzecz i korzystać z całej rzeczy. Równolegle jednak identyczne uprawnienia przysługują pozostałym współwłaścicielom. W tym układzie uprawnienie każdego ze współwłaścicieli splata się z jego obowiązkiem poszanowania analogicznych uprawnień pozostałych współwłaścicieli. W celu uniknięcia konfliktu interesów pomiędzy współwłaścicielami ustawodawca przewidział możliwość umownego uregulowania sposobu korzystania z rzeczy wspólnej.

W świetle Kodeksu cywilnego dopuszcza się podpisanie przez współwłaścicieli umowy quoad usum określającej sposób korzystania z rzeczy wspólnej. W przypadku rzeczy podzielnych (w tym nieruchomości) w drodze umowy quoad usum może zostać dokonany fizyczny podział nieruchomości, a współwłaściciele nieruchomości są uprawnieni do fizycznego wydzielenia części nieruchomości do wyłącznego użytkowania przez każdego z nich.

Ponadto umowa quoad usum może określać również inne kwestie odnośnie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, w tym podział pożytków i innych przychodów uzyskiwanych z tej rzeczy. Współwłaściciele mogą np. postanowić w umowie quoad usum, iż każdemu z nich przydzielona zostanie jedna część nieruchomości (z reguły odpowiadająca powierzchniowo jego udziałowi w prawie współwłasności) do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków. W wyniku zawarcia umowy quoad usum określającej wyłączne prawo do pobierania pożytków z części nieruchomości oddanej do wyłącznego korzystania przez jednego ze współwłaścicieli, postanowienia takiej umowy mają pierwszeństwo przed ustawowym podziałem pożytków i innych przychodów z rzeczy wspólnej w stosunku do wielkości udziału opartym na art. 207 Kodeksu cywilnego. Potwierdza to utrwalona linia orzecznicza:

1.

Wyrok WSA w Kielcach z 16.05.2006 (I SA/Ke 8/06)

"Bowiem jak się przyjmuje zgodnie w doktrynie ("Kodeks cywilny - Komentarz" w opracowaniu Franciszka Błahuta i innych, Wydawnictwo Prawnicze W-wa 1972, "Prawo rzeczowe" Jerzy Ignatowicz PWN W-wa 1976 r.) i w orzecznictwie, podział quoad usum jest podziałem fizycznym, w tym przypadku nieruchomości do wyłącznego użytku. Każdy więc ze współwłaścicieli oddzielnie i wyłącznie używa swojej części oddzielnie czerpie z niej pożytki."

2.

Wyrok sądu apelacyjnego w Gdańsku z 15.06.1993 (I ACr400/93,OSA 1994/6/33)

"Jeżeli współwłaściciele określą prawo do korzystania z wydzielonej części rzeczy przez współwłaściciela w sposób wyłączny (quoad usum),istnieje domniemanie, że temu współwłaścicielowi przypadają pożytki i dochody z rzeczy również w sposób niepodzielny. Umowa quoad usum może kształtować stosunki wzajemne między współwłaścicielami na tle korzystania z rzeczy wspólnej inaczej niż wynika to z treści art. 206 k.c. i postanowienia takiej umowy są wiążące"

3.

Uchwała Sądu Najwyższego z 13.02.1981 (III CZP72/80, OSNC 1981/II/207)

"Jeżeli na podstawie umowy lub orzeczenia sądu określono sposób korzystania z terenu objętego użytkowaniem wieczystym przez przydzielenie każdemu ze współużytkowników wieczystych do używania określonej dziatki gruntu, użytkownik, który dokonał nakładu na przydzielonej mu działce ma prawo do wyłącznego pobierania korzyści, jakie nakład ten przynosi."

Podpisanie umowy quoad usum uprawniającej każdego ze współwłaścicieli do pobierania pożytków z części rzeczy wspólnej przyznanej mu do indywidualnego korzystania na zasadzie wyłączności, wywiera również, zdaniem Spółki, określone skutki w podatku dochodowym od osób prawnych. Wyłącza bowiem zastosowanie ogólnej zasady podziału przychodów uzyskiwanych z rzeczy wspólnej z art. 5 u.p.d.o.p., zgodnie z którą przychody ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego udziału.

Tym samym zdaniem Spółki, w przypadku zawarcia umowy quoad usum postanowienia tej umowy odnośnie podziału nieruchomości do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków mają pierwszeństwo przed regulacjami ustawowymi zawartymi w Kodeksie cywilnym, zaś organy podatkowe powinny mieć na uwadze postanowienia takiej umowy. Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29.09.2008 (IBPBI/415-526/08/BK) w całości uwzględniająca stanowisko podatnika, w której czytamy: "Jeżeli współwłaściciele określają prawo do korzystania z wydzielonej części przez współwłaściciela w sposób wyłączny (quoad usum), istnieje domniemanie, że temu właścicielowi przypadają pożytki i dochody z rzeczy również w sposób niepodzielny."

Jeśli więc współwłaściciele (w naszym przypadku Spółka 1 oraz Spółka 2) podpiszą umowę quoad usum, to wówczas należy przyjąć, że przychody uzyskiwane na zasadzie wyłączności przez jednego ze współwłaścicieli z części nieruchomości przyznanej mu do wyłącznego korzystania są jego przychodami w całości, a nie w wysokości proporcjonalnej do posiadanego przezeń udziału.

Powyższy pogląd jest powszechnie akceptowany w doktrynie prawa podatkowego i podzielany w wielu komentarzach do u.p.d.o.p.:

1.

Podatek dochodowy od osób prawnych. Rok 2008. Komentarz, Red. Janusz Marciniuk, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008;

"Wskutek zawarcia umowy quoad usum każdy ze współwłaścicieli uzyskuje prawo do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków z przyznanej mu części rzeczy (czytaj przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Każdy współwłaściciel będzie uzyskiwał przychód tylko ze swej części. Przychody innych współwłaścicieli z przyznanych im do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków części stanowią wyłącznie ich przychody. W takim przypadku nie można mówić o podziale pomiędzy współwłaścicieli wspólnego przychodu. Każdy współwłaściciel ma w całości swój przychód uzyskany ze " swojej" części rzeczy. W takiej sytuacji może dojść do tego, że jeden współwłaściciel osiągnie przychód ze swojej części, np. z dzierżawy, a inny nie osiągnie żadnego, ponieważ nie będzie prowadził na swojej części żadnej działalności."

2.

Leksykon podatku dochodowego od osób prawnych, Dorota Kosacka-Łędzewicz, Bogdan Olszewski, Wydawnictwo Unimex, Wrocław 2008:

Skutki zawarcia umowy quoad usum na gruncie podatku dochodowego są następujące: a) każdy współwłaściciel uzyskuje przychód tylko ze swojej części, b) przychody innych współwłaścicieli z przyznawanych im do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków części stanowią wyłącznie ich przychody. W przypadku zawarcia umowy quoad usum nie będzie więc dla celów podatkowych dzieliło się całego przychodu z rzeczy będącej współwłasnością, lecz każdy współwłaściciel będzie opodatkowywał w całości przychód uzyskany ze "swojej" części rzeczy. Może się również zdarzyć, iż część współwłaścicieli osiągnie w tym przypadku przychody, podczas gdy u innych wyniesie on "zero".

W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przychody uzyskiwane z części Nieruchomości przyznanej Spółce 1 do wyłącznego użytkowania na podstawie umowy quoad usum (w tym przychody uzyskiwane z najmu powierzchni magazynowej w budynku, w przypadku, gdyby Spółka 1 otrzymała w wyniku umowy quoad usum część Nieruchomości 1) są w całości przychodami Spółki 1.

Ad. 2

W opinii Wnioskodawcy koszty ponoszone na część Nieruchomości przyznaną Spółce do wyłącznego użytkowania na podstawie umowy quoad usum stanowią niepodzielnie koszty Spółki. Dotyczy to również kosztów w postaci odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od budynku i infrastruktury towarzyszącej, jeżeli Wnioskodawcy przypadnie do wyłącznego korzystania część Nieruchomości, na której będą posadowione. Taki podział znajduje uzasadnienie w orzecznictwie:

1.

Wyrok WSA w Poznaniu z 1806.2008 (II SA/Po 81/08)

".Jednym z podstawowych praw związanych ze współwłasnością jest współposiadanie przedmiotu współwłasności oraz korzystanie z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 k.c.). Zasada ta może jednak ulec odpowiedniej modyfikacji w sytuacji, gdy dochodzi - w drodze umowy pomiędzy współwłaścicielami albo też w drodze orzeczenia sądowego, do dokonania podziału rzeczy do korzystania, a więc do tzw. podziału quoad usum. Podział quoad usum polega na tym, że każdy ze współwłaścicieli otrzymuje do wyłącznego użytku fizycznie wydzieloną część nieruchomości i tę część oddzielnie używa i oddzielnie czerpie z niej pożytki oraz oddzielnie ponosi na nią wydatki."

2.

Uchwała SN z 08.01.1980 (III CZP 80179, OSNC 1980/9/157)

"Współwłaściciel, który dokonał nakładów koniecznych na nieruchomość będącą przedmiotem współwłasności, nie może żądać zwrotu wartości tych nakładów, odpowiadających udziałowi pozostałych współwłaścicieli w całości nieruchomości, jeżeli w drodze podziału quoad usum nie korzystają oni z tej części nieruchomości, na którą zostały te nakłady dokonane."

Wnioskodawca podtrzymuje swoją argumentację odnośnie skutków podatkowych zawarcia przez współwłaścicieli Nieruchomości umowy quoad usum na gruncie u.p.d.o.p. przedstawioną w stanowisku dotyczącym pytania nr 1, a mianowicie, iż w przypadku zawarcia umowy quoad usum nie dzieli się dla celów podatkowych całego przychodu z rzeczy będącej współwłasnością proporcjonalnie do posiadanego przezeń" udziału w prawie współwłasności, lecz każdy współwłaściciel będzie opodatkowywał w całości tylko przychód uzyskany z części nieruchomości przyznanej mu do wyłącznego korzystania na podstawie umowy quoad usum.

W opinii Wnioskodawcy podpisanie umowy quoad usum między współwłaścicielami określającej, iż każdy z nich będzie zobowiązany do ponoszenia tylko tych kosztów, które są związane z przyznaną do korzystania częścią nieruchomości stanowiącej rzecz wspólną wywołuje analogiczne skutki na gruncie UPOOP, jak w przypadku przychodów. A zatem, koszty ponoszone przez każdego ze współwłaścicieli dotyczące części nieruchomości przyznanej mu do wyłącznego korzystania w świetle umowy quoad usum, będą stanowiły w całości koszty uzyskania przychodów tego współwłaściciela. W związku z powyższym koszty ponoszone przez Spółkę 1 w związku z przyznaną jej do wyłącznego użytkowania częścią Nieruchomości będą stanowiły w całości jej koszty uzyskania przychodów.

Prawidłowość stanowiska zajętego przez Wnioskodawcę w tej kwestii potwierdzają komentarze do u.p.d.o.p. z 2008 r.

1.

Podatek dochodowy od osób prawnych. Rok 2008. Komentarz, Red. Janusz Marciniuk, Wydawnictwo CH. Beck, Warszawa 2008:

"Do znacznej modyfikacji sposobu rozliczania kosztów, innych wydatków i odliczeń dochodzi w przypadku zawarcia umowy quoad usum. Umowa ta ma nie tylko skutki odnośnie przychodów, ale, co najmniej w takim samym stopniu, odnośnie kosztów uzyskania przychodów i innych wydatków. Z punktu widzenia prawa cywilnego w przypadku wydzielenia każdemu ze współwłaścicieli części rzeczy do wyłącznego korzystania i pobierania pożytków, każdy właściciel zobowiązany jest ponosić tylko te wydatki, które związane są z jego częścią. Po przeniesieniu tej zasady na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy podkreślić, że współwłaściciel ponosi koszty uzyskania przychodów oraz wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów tylko odnośnie wydzielonej mu w ramach umowy quoad usum części.

Koszty amortyzacji

Wnioskodawca przedstawił w opisie zdarzenia przyszłego, iż w wyniku podziału Nieruchomości Spółka 1 może otrzymać do wyłącznego korzystania Część Nieruchomości 1 z położonym na niej budynkiem magazynowym wraz z towarzyszącą mu infrastrukturą lub niezabudowaną Część Nieruchomości 2.

A zatem w sytuacji, gdyby Spółka 1 otrzymała w wyniku umowy quoad usum Część Nieruchomości 1, będzie uprawniona do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od położonego na niej budynku oraz elementów infrastruktury stanowiących odrębne środki trwałe, zaś w przypadku otrzymania części Nieruchomości 2 od znajdujących się na niej elementów infrastruktury stanowiących odrębne środki trwałe. Zgodnie z art. 15 ust. 6 u.p.d.o.p. kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Na podstawie art. 16a ust. 1 u.p.d.o.p. amortyzacji podlegają z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte tub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1.

budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością

2.

maszyny, urządzenia i środki transportu,

3.

i inne przedmioty

* o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. ha pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-14, uważa się w razie odpłatnego nabycia, cenę ich nabycia. W przypadku Spółki 1 budynek oraz elementy infrastruktury towarzyszącej będą spełniać przesłanki zawarte w art. 16 ust. 1 UPOOP warunkujące uznanie ich za środki trwałe, albowiem:

* będą stanowić współwłasność podatnika - Spółki 1,

* są wytworzone we własnym zakresie przez Spółkę 1,

* będą kompletne i zdatne do użytku w dniu ich przyjęcia do używania,

* przewidywany okres ich używania będzie dłuższy niż rok, będą wykorzystywane przez Spółkę 1 na potrzeby związane z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, tj. w przypadku Spółki i w celach działalności polegającej na wynajmie powierzchni magazynowej. W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy Spółka 1 będzie uprawniona do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od budynku i elementów infrastruktury stanowiących odrębne środki trwałe.

W szczególności Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że zasady rozpoznawania kosztów bieżących w przypadku podpisania przez współwłaścicieli umowy quoad usum mają również zastosowanie do kosztów podatkowych w formie odpisów amortyzacyjnych.

Oznacza to, że:

* w przypadku otrzymania przez Spółkę 1 do wyłącznego korzystania Części Nieruchomości 2 odpisy amortyzacyjne będą dokonywane przez Spółkę 1 od całkowitej wartości początkowej elementów infrastruktury stanowiących odrębne środki trwałe znajdujących się na Części Nieruchomości 2 i będą stanowiły w całości jej koszty uzyskania przychodów

* w przypadku otrzymania przez Spółkę 1 do wyłącznego korzystania Części Nieruchomości 1 odpisy amortyzacyjne będą dokonywane od całkowitej wartości początkowej budynku oraz elementów infrastruktury znajdujących się na Części Nieruchomości 1 i będą w całości kosztami uzyskania przychodów Spółki 1.

Wynika to bowiem z postanowień umowy quoad usum zawartej między Spółkami, które wyłączają stosowanie ogólnej zasady regulującej dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych stanowiących współwłasność wyrażonej w art. 16g ust. 8 u.p.d.o.p., zgodnie z którą: "W razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Art. 5 ust. 1 stosuje się odpowiednio."

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy w tej kwestii znajduje potwierdzenie w doktrynie prawa podatkowego:

1.

Podatek dochodowy od osób prawnych. Rok 2008. Komentarz, Red. Janusz Marciniuk, Wydawnictwo CH. Beck, Warszawa 2008:

"Olbrzymie praktyczne znaczenie ma rozstrzygnięcie zagadnienia związanego z amortyzacją budynku wniesionego przez jednego ze współwłaścicieli (na swój wyłączny koszt) stosownie do umowy quoad usum, na tej części gruntu wspólnego, która została mu oddana do wyłącznego użytkowania na podstawie tej umowy. Należy przyjąć, że prawo do amortyzacji tego budynku będzie przysługiwało wyłącznie temu jednemu współwłaścicielowi. Nie jest tu bowiem rozstrzygający udział we współwłasności, ale udział w wydatkach poniesionych na rzecz wspólną na zasadach określonych w umowie quoad usum (patrz art. 5 w zw. z art. 16 ust. 8 PDOPrU). W tym przypadku podatnik korzysta z uprawnienia do kształtowania stosunków prawnych w granicach dozwolonych prawem."

2.

Leksykon podatku dochodowego od osób prawnych, Dorota Kosacka-Lędzewicz, Bogdan Olszewski, Wydawnictwo Unimex, Wrocław 2008:

"Analogiczne zasady mają zastosowanie również do rozliczania kosztów uzyskania przychodów. Także wydatki poniesione przez współwłaściciela na nabycie lub wytworzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z wydzieloną mu na podstawie umowy quoad usum częścią mogą stanowić, w formie odpisów amortyzacyjnych, koszty uzyskania przychodów tylko dla współwłaściciela, który dokonał tych nakładów".

W związku z przedstawioną wyżej argumentacją Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż: koszty ponoszone przez Spółkę 1 w związku z otrzymaną do wyłącznego korzystania w wyniku podziału quoad usum częścią Nieruchomości będą stanowiły w całości jej koszty uzyskanie przychodów,

W przypadku otrzymania przez Spółkę 1 do wyłącznego korzystania Części Nieruchomości 2 odpisy amortyzacyjne będą dokonywane przez Spółkę 1 od całkowitej wartości początkowej elementów infrastruktury stanowiących odrębne środki trwałe znajdujących się na części Nieruchomości 2 i będą stanowić w całości jej koszty uzyskania przychodów.

W przypadku otrzymania przez Spółkę 1 do wyłącznego korzystania Części Nieruchomości 1 odpisy amortyzacyjne będą dokonywane od całkowitej wartości początkowej budynku oraz elementów infrastruktury znajdujących się na Części Nieruchomości 1 i będą w całości kosztami uzyskania przychodów Spółki 1.

Ad. 3

Zgodnie z art. 14 u.p.d.o.p. przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie.

Zniesienie współwłasności Nieruchomości, wskutek którego Spółka 1 otrzyma wyłączną własność przyznanej jej do wyłącznego korzystania części Nieruchomości, zaś Spółka 2 otrzyma wyłączną własność przyznanej jej do wyłącznego korzystania części Nieruchomości na podstawie umowy quoad usum, które odpowiadają udziałowi w Nieruchomości ustalonemu na podstawie umowy ustanawiającej współwłasność wraz z poniesionymi przez Spółki kosztami naniesień na oddanych im w wyłączne użytkowanie częściach Nieruchomości zwiększającymi odpowiednio wartość tych części, nie stanowi jednak odpłatnego zbycia rzeczy. Żaden ze współwłaścicieli nie otrzyma bowiem dodatkowego przysporzenia z tytułu zniesienia współwłasności Nieruchomości, a ewentualny wzrost wartości poszczególnych udziałów wynikać może tylko z dokonanych przez każdą ze Spółek nakładów na jej części Nieruchomości.

Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w doktrynie prawa podatkowego. Przykładowo w artykule Adama Buli "Czy podział rzeczy dokonany przez kilku współwłaścicieli skutkuje uzyskaniem przychodu. Artykuł dyskusyjny", Doradztwo podatkowe nr 9/2000 czytamy: "W konkluzji należy stwierdzić, że negatywne skutki podatkowe dla podatnika czynności podziału rzeczy wspólnej mogą - lecz nie muszą - zaistnieć w razie nierównego podziału wspólnej rzeczy. W szczególności taka sytuacja może być uznana za zbycie w rozumieniu przepisów prawa podatkowego. Aby uniknąć powyższych konsekwencji należy dążyć do równego podziału rzeczy wspólnej. Taka sytuacja nie jest zbyciem w rozumieniu przepisów prawa podatkowego."

W ocenie Wnioskodawcy zniesienie współwłasności Nieruchomości, wskutek którego Spółka 1 otrzyma wyłączną własność przyznanej jej do wyłącznego korzystania części Nieruchomości, zaś Spółka 2 otrzyma wyłączną własność przyznanej jej do wyłącznego korzystania części Nieruchomości na podstawie umowy quoad usum, które odpowiadają udziałowi w Nieruchomości ustalonemu na podstawie umowy ustanawiającej współwłasność wraz z poniesionymi przez Spółki kosztami naniesień na oddanych im w wyłączne użytkowanie częściach Nieruchomości zwiększającymi odpowiednio wartość tych części, nie spowoduje powstania przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych u Spółki 1 ani u Spółki 2.

Ad. 4

Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości może dojść do zniesienia współwłasności, w wyniku którego Spółka 1 lub Spółka 2 otrzyma na wyłączną własność część Nieruchomości większą niż wynosił jej udział w prawie współwłasności. W takiej sytuacji, z dniem Wnioskodawcy, ta Spółka, która uzyska "nadwyżkę ponad swój udział" kosztem drugiej Spółki (otrzyma na wyłączną własność część Nieruchomości większą niż wynosił jej udział w prawie współwłasności) winna z tego tytułu rozpoznać przychód w wysokości dodatkowo otrzymanego udziału w Nieruchomości zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.

Pogląd Wnioskodawcy w tej kwestii został podzielony w artykule Adama Buli,"Czy podział rzeczy dokonany przez kilku współwłaścicieli skutkuje uzyskaniem przychodu. Artykuł dyskusyjny", Doradztwo podatkowe nr 9/2000. Czytamy w nim, iż: "Sytuacja nierównego podziału bez dopłat może być ponadto uznana za świadczenie dla tego, który uzyskał "nadwyżkę ponad swój udział. Świadczenie takie jest spełnione ze strony tego właściciela, który poniósł "stratę kosztem swego udziału. Jeśli takie świadczenie ze strony przysparzającej jest majątkowe, bezsporne i nieodpłatne, wówczas takie świadczenie u strony uzyskującej przysporzenie jest traktowane jako przychód. Taki przychód może być opodatkowany u osoby prawnej, jako że ten rodzaj świadczenia nie został wymieniony wyraźnie w wyłączeniach z przychodu w art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r."

W ocenie Wnioskodawcy w przypadku, gdy w wyniku zniesienia współwłasności Spółka 1 otrzyma na wyłączną własność część Nieruchomości większą niż wynosił jej udział w prawie własności, to przy braku rozliczeń pomiędzy Spółkami z tego tytułu Spółka 1 powinna rozpoznać z tego tytułu przychód w wysokości dodatkowo otrzymanego udziału w Nieruchomości na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl