IPPB5/423-531/13-4/JC

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 października 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB5/423-531/13-4/JC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2013 r. (data wpływu 17 lipca 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 października 2013 r. (data nadania 10 października 2013 r., data wpływu 14 października 2013 r.) na wezwanie Nr IPPB5/423-531/13-2/JC oraz IPPP3/443-651/13-2/KT z dnia 3 października 2013 r. (data nadania 3 października 2013 r., data odbioru 4 października 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych odnośnie konsekwencji przystąpienia Spółki do struktury cash poolingu, w tym:

1.

zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych odsetek:

* w części dotyczącej braku zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej braku uznania umowy cash poolingu za umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest nieprawidłowe,

2.

stosowania art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

* w części dotyczącej braku obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a tejże ustawy - jest nieprawidłowe,

* w części dotyczącej określenia wartości transakcji - jest prawidłowe,

3.

ustalenia, czy środki przelewane na koniec oznaczonego terminu dokonywane w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku Spółki do zera będą stanowiły przychody/koszty uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych odnośnie konsekwencji przystąpienia Spółki do struktury cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zamierza przystąpić do zarządzania płynnością finansową powiązanych kapitałowo podmiotów, tzw. cash poolingu (dalej jako "usługa"), który będzie obowiązywał między Spółką a jej udziałowcem pośrednim ze Szwecji (tzw. spółką babką) przy udziale banku z siedzibą w Szwecji (dalej jako "Bank"), który działa w Polsce poprzez oddział. Bank nie jest podmiotem powiązanym ani ze Spółką ani z jej pośrednim udziałowcem. Usługa świadczona będzie przez Bank na rzecz tych dwóch podmiotów powiązanych (dalej jako "uczestnicy"). Celem nabywanej usługi ma być zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej uczestników.

Usługa, w której ma zamiar uczestniczyć Spółka, oparta jest na następujących założeniach:

1. W strukturze będzie brała udział Spółka posiadająca rachunki bankowe założone w Oddziale Banku w Polsce tzw. Source Account (dalej: "rachunki SA") oraz rachunek mirror (dalej: "rachunek MA") prowadzony w Szwecji, oraz wspomniany udziałowiec pośredni będący podmiotem zagranicznym (dalej: "uczestnik zagraniczny") posiadający rachunek bankowy w Banku w kraju UE tzw. Target Account (dalej: "rachunek TA").

2. Umowa zawarta zostanie pomiędzy Bankiem oraz uczestnikiem zagranicznym; Spółka będzie uczestnikiem usługi i z oddziałem Banku w Polsce podpisze dokumenty na autentyczne przeksięgowania środków do poola oraz udzieli pełnomocnictwa dla Banku oraz uczestnika zagranicznego do wykonywania czynności objętych umową. Pełnomocnictwo dla uczestnika zagranicznego ogranicza się tylko do dysponowania rachunkiem MA należącym do Spółki dla celów usługi.

3. Rola Banku w zakresie obsługi cash poolingu będzie sprowadzała się do:

* udostępniania platformy i narzędzi do bankowości internetowej,

* naliczania odsetek na poziomie rachunku docelowego należącego do uczestnika zagranicznego,

* technicznego naliczenia a następnie rozliczenia odsetek na poziomie rachunków transakcyjnych poszczególnych uczestników na podstawie oprocentowania ustalonego przez uczestnika zagranicznego,

* automatycznych przeksięgowań w ramach usługi automatycznych sweepów.

4. Na podstawie automatycznych przeksięgowań oraz udzielonych pełnomocnictw, Bank działając poprzez oddział w Polsce, będzie dokonywał w oznaczonym terminie (na koniec dnia, dwa razy na dzień, pod koniec tygodnia lub na koniec miesiąca) transferów środków pieniężnych pomiędzy poszczególnym rachunkiem SA a rachunkiem MA i TA prowadzonymi w Szwecji.

5. Transfery te będą dokonywane w ten sposób, że po ich dokonaniu salda występujące na rachunkach SA będą równe zero lub będą utrzymane na poziomie określonym w umowie. A zatem, wszelkie nadwyżki środków pieniężnych występujące na poszczególnym rachunku SA byłyby automatycznie poprzez rachunek MA należący do Spółki na rachunek TA, natomiast niedobory występujące na poszczególnym rachunku SA byłyby automatycznie poprzez rachunek MA należący do Spółki zasilane z rachunku TA.

6. Transfery pomiędzy rachunkiem TA i poszczególnym rachunkiem SA będą miały charakter zwrotny. Spółce będzie przysługiwać roszczenie o zwrot przelanych środków pieniężnych na rachunek TA względem uczestnika zagranicznego, a uczestnikowi zagranicznemu będzie przysługiwało roszczenie o zwrot środków pieniężnych przelanych na rachunek SA względem Spółki.

7. W związku z powyższym, jeżeli na rachunku SA wystąpi saldo dodatnie, Spółce przysługiwać będą odsetki od uczestnika zagranicznego. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na rachunku SA wystąpi saldo ujemne, Spółka jest zobowiązany zapłacić odsetki do uczestnika zagranicznego.

8. Spółka zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia Bankowi za świadczoną usługę automatycznych przeksięgowań środków pomiędzy spółkami oraz naliczania odsetek.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 10 października 2013 r. Wnioskodawca wskazał:

1. Pool - oznacza grupę rachunków prowadzonych na terytorium Szwecji wymienionych w pkt 1 stanu faktycznego, tj. rachunek mirror <"rachunek MA"> należący do Spółki, oraz tzw. Target Account <"rachunek TA">, należący do uczestnika zagranicznego.

2. Automatyczny sweep - oznacza automatyczne przeksięgowaniu środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników.

3. Sformułowanie rachunek docelowy i rachunki transakcyjne jest innym określeniem wymienionego w pkt 1 stanu faktycznego Target Account <"rachunek TA">, należącego do uczestnika zagranicznego. Przy opisie pkt 3 stanu faktycznego nastąpiła niekonsekwencja terminologiczna w porównaniu do pkt 1 stanu faktycznego (tekst jedn.: użyto innych sformułowań), a dodatkowo pkt 3 został przedstawiony tak, jakby uczestników cash poola było więcej niż 2, co było pomyłką. Pkt 3 tiret 2 i 3 stanu faktycznego powinien więc brzmieć:

* naliczania odsetek na poziomie rachunku TA,

* technicznego naliczenia a następnie rozliczenia odsetek na poziomie rachunku TA na podstawie oprocentowania ustalonego przez uczestnika zagranicznego.

Na poziomie rachunku TA następować będzie konsolidacja/koncentracja środków finansowych uczestników usługi. Za pośrednictwem rachunku TA realizowane będą operacje zarządzania płynnością finansową uczestników.

4. Usługa jest usługą o charakterze rzeczywistym, w ramach której dochodzi do rzeczywistego transferu środków pieniężnych i rzeczywistej konsolidacji sald z rachunków bankowych uczestników.

5. Uczestnik zagraniczny będzie, w ramach pełnomocnictwa otrzymanego od Spółki, podejmował następujące czynności sprowadzające się do dysponowania rachunkiem MA należącym do Spółki, tj.:

* ustalanie oprocentowania z tytułu sald debetowych lub kredytowych na rachunku TA na podstawie wewnętrznych stóp procentowych aktualnie obowiązujących w Grupie;

* reprezentowanie uczestników, w tym Spółki, w kontaktach z Bankiem dotyczących funkcjonowania usługi;

* monitorowanie przepływów pieniężnych w ramach struktury;

* informowanie Spółki o łącznym saldzie środków pieniężnych oraz naliczonych odsetek na rachunku MA.

Za te czynności uczestnik zagraniczny nie będzie otrzymywał od Spółki żadnego wynagrodzenia. Spółka będzie jedynie zobowiązana do zapłaty na rzecz uczestnika zagranicznego odsetki, gdy na rachunku SA wystąpi saldo ujemne.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w świetle ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa zarządzania wspólną płynnością finansową powiązanych podmiotów będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

2. Czy Spółka jako uczestnik struktury Cash-pooling wykazując saldo dodatnie i otrzymując tym samym odsetki od uczestnika zagranicznego oraz płacąc na jego rzecz odsetki w przypadku salda ujemnego, będzie wykonywał na rzecz tego uczestnika, a także Banku, czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności czy będzie dokonywał odpłatnego świadczenia usług i czy będzie podatnikiem z tytułu nabycia usługi świadczonej przez uczestnika zagranicznego, w szczególności czy Spółka powinna rozpoznać import usług zwolnionych.

3. Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nabywane od Banku przez Spółkę usługi cash poolingu stanowią import usług i czy podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako usługi pośrednictwa finansowego.

4. Czy przy zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów Spółki odsetek zapłaconych przez Spółkę w związku z przystąpieniem do systemu cash poolingu należy stosować ograniczenia w zaliczeniu odsetek do kosztów uzyskania przychodów wynikające z przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

5. Czy w opisanym stanie faktycznym Spółka obowiązana będzie do sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jeśli tak, to co jest podstawą przy określaniu wartości transakcji, wartość odsetek tylko czy wszystkie przepływy (środki przelewane w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku uczestników do zera plus odsetki).

6. Czy środki przelewane na koniec oznaczonego terminu dokonywane w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku uczestników do zera będą stanowiły przychody/koszty uzyskania przychodów dla Spółki.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych. W pozostałym zakresie wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Ad. 4.

Przy zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów Spółki odsetek zapłaconych przez Spółkę w związku z przystąpieniem do systemu cash poolingu nie należy stosować ograniczenia w zaliczaniu odsetek do kosztów uzyskania przychodów wynikające z przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż usługa ta będzie obowiązywać między Spółką a jej udziałowcem pośrednim, a nie bezpośrednim. Ograniczenia wynikające z ww. przepisu mogą być stosowane tylko w przypadku odsetek od pożyczek udzielonych przez udziałowca bezpośredniego.

Ponadto usługa dotycząca prowadzenia rachunków w systemie cash poolingu nie może być uznana za czynność prowadzącą do zawarcia umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o CIT, ponieważ żadna ze stron cash poolingu nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność drugiej strony określonej ilości pieniędzy, a także żadna ze stron nie zobowiązuje się do ich zwrotu. W opisanej transakcji dla każdego z uczestników cash poolingu powstają określone prawa i obowiązki wynikające z tytułu uczestnictwa w systemie zarządzania płynnością. Jednakże żaden z uczestników systemu nie jest zobowiązany do przeniesienia własności określonej kwoty pieniędzy na inny podmiot. Wobec powyższego, w analizowanym przypadku nie można wskazać podmiotów, które spełniałyby definicje stron umowny pożyczki tj. pożyczkodawcy oraz pożyczkobiorcy.

Ad. 5.

Aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków:

* musimy mieć do czynienia z transakcją oraz

* taka transakcja musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. Zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według Słownika Języka Polskiego) transakcja to "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług" lub "umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też zawarcie takiej umowy".

W omawianym tu stanie faktycznym, w odniesieniu do spółek z grupy, które są uczestnikami usługi Cash poolingu, gdy występują pomiędzy tymi spółkami powiązania w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o CIT, trudno w ich wzajemnych relacjach w ramach struktury cash poolingu doszukać się jakiegokolwiek przypadku kupna lub sprzedaży towarów bądź usług (czyli przypadków przeprowadzenia transakcji pomiędzy nimi). Wypłata odsetek pomiędzy uczestnikami umowy cash poolingu nie jest zatem dokonywana w ramach transakcji pomiędzy tymi uczestnikami. Skoro bowiem uczestnicy cash pooling nie świadczą w ramach tej umowy usług, zatem nie można mówić o transakcji pomiędzy uczestnikami tej umowy. W tym przypadku brak transakcji oznacza nieziszczenie się pierwszego z dwóch ww. warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej. Dlatego też Spółka, w zakresie odsetek przekazywanych/otrzymywanych przez Spółkę z tytułu uczestnictwa w opisanej wyżej strukturze cash poolingu nie będzie (jako jeden z jej uczestników) obowiązana sporządzać dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W razie jednak uznania, że Spółka powinna posiadać taką dokumentację, podstawą przy określaniu wartości transakcji będzie tylko wartość odsetek, bez uwzględniania środków przelewanych w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku uczestników. Bowiem to odsetki byłyby wynagrodzeniem, tak jak przykładowo przy umowie najmu wartością transakcji jest czynsz, a nie wartość wynajmowanego przedmiotu. Przyjmując więc, że w przypadku przedmiotowego Cash poolingu mamy do czynienia z transakcją, wynagrodzeniem za finansowanie jest wartość odsetek i dlatego tylko wartość odsetek powinna być uwzględniana jako wartość transakcji.

Ponadto, w piśmie z dnia 10 października 2013 r. Wnioskodawca wskazał, że przedstawiając własne stanowisko w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku numerem 5 nastąpiła niekonsekwencja terminologiczna w porównaniu do opisu przedstawionego w stanie faktycznym, tj. użyto innego sformułowanie na określenie uczestników. Uczestnikami struktury Cash poolingu będą tylko Spółka i jej pośredni udziałowiec ze Szwecji (tzw. spółka babka).

Ad. 6.

Środki przelewane na koniec oznaczonego terminu dokonywane w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku uczestników do zera nie będą stanowiły przychodów/kosztów uzyskania przychodów dla Spółki.

Przepływy środków pieniężnych dokonywane pomiędzy rachunkami Spółki a rachunkiem TA będą miały charakter udostępniania środków Spółki uczestnikowi zagranicznemu lub też korzystania przez Spółkę ze środków należących do tego podmiotu. W wyniku dokonywanych transferów nie będzie natomiast dochodziło do trwałego przeniesienia środków finansowych na inny podmiot. Transfery będą więc miały charakter zwrotny i nie będą skutkowały ani trwałym przekazaniem środków finansowych na rzecz innego podmiotu, ani trwałym przysporzeniem majątkowym po stronie Spółki. Dokonywane transfery nie mają więc charakteru samodzielnych transakcji lecz są wykonywane w celu wykonania usługi świadczonej przez Bank. Należy więc uznać, że dokonywane transfery nie mają celu samego w sobie, ale służą wykonaniu usługi świadczonej przez Bank. Przede wszystkim należy wskazać, że transfery te nie mają charakteru definitywnego przysporzenia (w przypadku wyrównania salda ujemnego) jak również nie są definitywnym kosztem (w przypadku przelania nadwyżki środków pieniężnych). Natomiast zgodnie z zasadami prawa podatkowego tylko definitywne przysporzenie po stronie podatnika lub też definitywny koszt (np. w postaci otrzymywanych lub zapłaconych odsetek) może stanowić przychód koszt podatkowy.

Spółka podnosi, że podobne stanowisko zawarte zostało w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 sierpnia 2009 r. nr IPPB3/423-327/09-5/ER wydanej dla podobnego produktu oferowanego przez ten sam bank.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się odnośnie konsekwencji przystąpienia Spółki do struktury cash poolingu, w tym:

1.

zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych odsetek:

* w części dotyczącej braku zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - za prawidłowe,

* w części dotyczącej braku uznania umowy cash poolingu za umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - za nieprawidłowe,

2.

stosowania art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

* w części dotyczącej braku obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a tejże ustawy - jest nieprawidłowe,

* w części dotyczącej określenia wartości transakcji - jest prawidłowe,

3.

ustalenia, czy środki przelewane na koniec oznaczonego terminu dokonywane w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku Spółki do zera będą stanowiły przychody/koszty uzyskania przychodów - za prawidłowe.

Stanowisko organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 4.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej jako: "ustawa o p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

Zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p., przez pożyczkę - o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7 - rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę. Powołany przepis art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p., definiuje pojęcie pożyczki, dla potrzeb stosowania normy wynikającej z brzmienia art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, szerzej niż wynika to z definicji zawartej w Kodeksie cywilnym (art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)).

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Spółka zamierza przystąpić do zarządzania płynnością finansową powiązanych kapitałowo podmiotów, tzw. cash poolingu, który będzie obowiązywał między Spółką a jej udziałowcem pośrednim ze Szwecji (tzw. spółką babką) przy udziale banku z siedzibą w Szwecji, który działa w Polsce poprzez oddział.

W związku z powyższym, ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie będzie miało zastosowania w omawianej sprawie - ograniczenie wynikające z tego przepisu nie ma zastosowania do udziałowca pośredniego. Odsetki będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy, o ile zostaną spełnione ogólne warunki wymienione w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stanowisko Spółki w tym zakresie należy więc uznać za prawidłowe.

Jednakże, nie można podzielić stanowiska Spółki, zgodnie z którym: "(...) usługa dotycząca prowadzenia rachunków w systemie cash poolingu nie może być uznana za czynność prowadzącą do zawarcia umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o CIT, ponieważ żadna ze stron cash poolingu nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność drugiej strony określonej ilości pieniędzy, a także żadna ze stron nie zobowiązuje się do ich zwrotu. W opisanej transakcji dla każdego z uczestników cash poolingu powstają określone prawa i obowiązki wynikające z tytułu uczestnictwa w systemie zarządzania płynnością. Jednakże żaden z uczestników systemu nie jest zobowiązany do przeniesienia własności określonej kwoty pieniędzy na inny podmiot. Wobec powyższego, w analizowanym przypadku nie można wskazać podmiotów, które spełniałyby definicje stron umowny pożyczki tj. pożyczkodawcy oraz pożyczkobiorcy".

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, celem nabywanej usługi ma być zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej uczestników.

Uprawnienie Spółki do korzystania ze środków finansowych w ramach opisanej struktury cash poolingu upoważnia do stwierdzenia, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z pożyczką w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p.

W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z przekazywaniem środków pieniężnych pomiędzy podmiotami, przy jednoczesnym zobowiązaniu do zwrotu danych środków oraz uzyskiwaniu w związku z tym określonego wynagrodzenia w postaci odsetek, co wynika z zasad funkcjonowania przedstawionego systemu.

Faktycznym więc celem umowy cash poolingu jest udostępnianie środków pieniężnych pomiędzy podmiotami (Wnioskodawcą i uczestnikiem zagranicznym) oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek. Jest to zatem rodzaj pożyczek udzielanych pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w tej umowie.

Nie sposób zgodzić się z argumentami Spółki, że nie można wskazać podmiotów, które spełniałyby definicje stron umowny pożyczki tj. pożyczkodawcy oraz pożyczkobiorcy. Bowiem uczestnikami cash poolingu będą dwa podmioty: Wnioskodawca i uczestnik zagraniczny.

W tym miejscu wskazać należy, że uzyskanie niezbędnych i koniecznych informacji, istotnych z punktu widzenia prawidłowego opodatkowania powinno stanowić element organizacji cash poolingu i umożliwić prawidłowe stosowanie przepisów podatkowych.

Podsumowując, opisana we wniosku umowa cash poolingu wypełnia przesłanki zaliczenia jej do umowy pożyczki zdefiniowanej w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stanowisko Spółki w tym zakresie należy więc uznać za nieprawidłowe.

Stanowisko organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 5.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej jako: "ustawa o p.d.o.p."), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, obejmującej:

1.

określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),

2.

określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty,

3.

metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,

4.

określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot,

5.

wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki,

6.

określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

Powyższy obowiązek, na podstawie art. 9a ust. 2 ustawy o p.d.o.p., obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1.

100.000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo

2.

30.000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo

3.

50.000 EURO - w pozostałych przypadkach.

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o p.d.o.p. I tak, jeżeli:

1.

podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2.

osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3.

te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, albo

4.

podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

5.

te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego, zatem można uznać, że nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według internetowego Słownika Języka Polskiego - http://sjp.pwn.pl) transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług, też zawarcie takiej umowy.

Z uwagi na powyższe, konieczność sporządzenia dokumentacji cen transferowych zachodzi w przypadku, gdy spełnione są kumulatywnie następujące warunki:

1.

dochodzi do transakcji,

2.

transakcja jest realizowana pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz

3.

łączna kwota transakcji przekracza kwoty wskazane w art. 9a ust. 2 ustawy o p.d.o.p.

W omawianym zdarzeniu przyszłym, z pewnością mianem transakcji określić można usługę świadczoną uczestnikom cash poolingu (w tym Wnioskodawcy) przez Bank. Jednak ponieważ Bank (będący stroną transakcji) nie jest powiązany w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z uczestnikami usługi, w tym z Wnioskodawcą (czyli z drugą stroną transakcji), nie zostanie spełniony drugi z dwóch wspomnianych wyżej warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Przepis art. 9a ustawy o p.d.o.p. nie wyłącza obowiązku dokumentowania transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, dokonywanych w ramach usługi cash poolingu.

Umowa cash poolingu to forma zarządzania finansami, stosowana przez podmioty należące do jednej grupy. Celem tego typu narzędzia finansowego jest minimalizowanie kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy.

Umowa cash poolingu nie została uregulowana w polskim systemie prawnym, jest zatem tzw. umową nienazwaną w rozumieniu prawa cywilnego. Jednakże, biorąc pod uwagę charakter tej umowy i jej cele, stwierdzić należy, że ma ona cechy zbliżone do umowy pożyczki (udostępnienie określonej kwoty pieniędzy w zamian za odpowiednie wynagrodzenie - odsetki). Faktycznym jej celem jest udostępnianie środków pieniężnych pomiędzy podmiotami z grupy oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek. Jest to zatem rodzaj pożyczek udzielanych pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w tym systemie. Jednocześnie, jak wynika z art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p., przez pożyczkę (zdefiniowaną na potrzeby art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ww. ustawy) rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Zatem w ocenie tut. organu, przepływy środków finansowych dokonywane w ramach umowy cash poolingu wypełniają przesłanki umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p., a zatem stanowią transakcje w rozumieniu art. 9a ustawy o p.d.o.p.

Zauważyć należy, że nawet zatem w sytuacji, gdy warunki umowy cash poolingu, np. wysokość oprocentowania odsetek ustała niepowiązany z uczestnikami systemu bank, transfery środków pomiędzy uczestnikami systemu mogą nie odzwierciedlać warunków rynkowych, (por. wyrok I SA/Kr 540/07). Przez warunki podlegające badaniu należy rozumieć zarówno wysokość odsetek, jak i poziom zadłużenia. Stwierdzenie czy postanowienia danej umowy odbiegają od warunków rynkowych, może wymagać w konkretnym przypadku porównania treści swobodnie zawartych umów ze standardowymi warunkami, określonymi w ofercie bankowej. W szczególności prawdopodobieństwo, że umowne uregulowania mogą odbiegać od rynkowych istnieje, kiedy administratorem rozliczeń staje się podmiot z grupy, natomiast konstrukcja i warunki funkcjonowania cash poolingu zostają określone w umowie zawartej przez podmioty przystępujące do tego porozumienia i będące podmiotami powiązanymi. Warunki ustalania wynagrodzenia dla uczestnika systemu (podmiotu powiązanego z Wnioskodawcą) pełniącego jednocześnie funkcję "pełnomocnika" powinny odzwierciedlać warunki ustalane w porównywalnych okolicznościach przez podmioty niezależne. Kwestia ta powinna znaleźć odzwierciedlenie w dokumentacji sporządzanej na podstawie art. 9a ustawy o p.d.o.p.

Odnośnie zastosowania przepisu art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do omawianej umowy cash poolingu, należy raz jeszcze podkreślić, że przepis ten nie wyłącza obowiązku dokumentowania transakcji między podmiotami powiązanymi dokonywanych w ramach cash poolingu. Dokumentacja taka powinna zawierać te informacje, które będą niezbędne do oceny, że warunki określone w ramach cash poolingu odzwierciedlają warunki ustalane w porównywalnych okolicznościach przez podmioty niezależne. Ponadto powinna wskazywać na ekonomiczną zasadność korzystania przez podatnika z systemu cash pooling tj. że podatnik uczestniczący w takiej umowie (tu: Spółka) osiąga wyższe korzyści (np. w postaci niższych kosztów), niż gdyby lokował i pożyczał środki finansowe od podmiotów z nim niepowiązanych. Zarazem z dokumentacji tej wynikać powinien ekwiwalentny charakter takiej umowy.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z czym Spółka będzie zobowiązana do sporządzania dokumentacji podatkowej, o ile nastąpi wypełnienie przesłanki dotyczącej przekroczenia rocznej wartości zawieranych między uczestnikami transakcji, o której mowa w art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stanowisko Spółki, w zakresie braku obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy więc uznać za nieprawidłowe.

Z kolei, podstawą przy określaniu wartości transakcji będzie wartość odsetek.

Stanowisko Spółki, w zakresie określenia wartości transakcji, należy uznać za prawidłowe.

Stanowisko organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 6.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej jako: "ustawa o p.d.o.p."), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Do przychodów, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o p.d.o.p., nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o p.d.o.p., do przychodów nie zalicza się także kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Ponadto z treści art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o p.d.o.p. wynika, że do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się do kosztów uzyskania przychodów - zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Kosztami uzyskania przychodu są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów, należy zatem ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz możliwość osiągnięcia przychodu.

Z zastrzeżenia art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. wynika, że są wydatki, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą. W zamkniętym katalogu kosztów niezaliczanych przez ustawodawcę do kosztów uzyskania przychodów ujęto między innymi:

* wydatki na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) (...) (art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o p.d.o.p.),

* naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) (art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o p.d.o.p.),

* odsetki, prowizje i różnice kursowe od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji (art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o p.d.o.p.).

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, na podstawie automatycznych przeksięgowań oraz udzielonych pełnomocnictw, Bank działając poprzez oddział w Polsce, będzie dokonywał w oznaczonym terminie (na koniec dnia, dwa razy na dzień, pod koniec tygodnia lub na koniec miesiąca) transferów środków pieniężnych pomiędzy poszczególnym rachunkiem SA a rachunkiem MA i TA prowadzonymi w Szwecji. Transfery te będą dokonywane w ten sposób, że po ich dokonaniu salda występujące na rachunkach SA będą równe zero lub będą utrzymane na poziomie określonym w umowie. A zatem, wszelkie nadwyżki środków pieniężnych występujące na poszczególnym rachunku SA byłyby automatycznie poprzez rachunek MA należący do Spółki na rachunek TA, natomiast niedobory występujące na poszczególnym rachunku SA byłyby automatycznie poprzez rachunek MA należący do Spółki zasilane z rachunku TA. Transfery pomiędzy rachunkiem TA i poszczególnym rachunkiem SA będą miały charakter zwrotny. Spółce będzie przysługiwać roszczenie o zwrot przelanych środków pieniężnych na rachunek TA względem uczestnika zagranicznego, a uczestnikowi zagranicznemu będzie przysługiwało roszczenie o zwrot środków pieniężnych przelanych na rachunek SA względem Spółki. W związku z powyższym, jeżeli na rachunku SA wystąpi saldo dodatnie, Spółce przysługiwać będą odsetki od uczestnika zagranicznego. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na rachunku SA wystąpi saldo ujemne, Spółka jest zobowiązany zapłacić odsetki do uczestnika zagranicznego.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę konstrukcję umowy cash poolingu oraz ww. przepisy stwierdzić należy, że środki przelewane na koniec oznaczonego terminu dokonywane w celu wyrównania ujemnego lub dodatniego salda na rachunku Spółki do zera nie będą stanowiły przychodów/kosztów uzyskania przychodów dla Spółki.

W świetle powyższego stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę zawieranej umowy cash poolingu. Organ przyjął za Wnioskodawcą (co jednoznacznie wynika z opisu zdarzenia przyszłego), że w niniejszej sprawie uczestnikami struktury cash poolingu będą tylko dwa podmioty - Spółka i uczestnik zagraniczny, oraz że w opisanej strukturze cash poolingu dokonywane są transfery środków wyłącznie pomiędzy tymi dwoma podmiotami (konsolidacja środków wyłącznie tych dwóch podmiotów). Tym samym, jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl