IPPB5/423-218/11-4/DG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2011 r. (data wpływu 11 marca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data wpływu 14 kwietnia 2001 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych zwrotu niewykorzystanej dotacji - jest prawidłowe.

W dniu 11 marca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych zwrotu niewykorzystanej dotacji.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z tym wezwano do uzupełnienia ww. wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 11 kwietnia 2011 r. (data wpływu 14 kwietnia 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina udziela pomocy finansowej w formie zasiłku celowego przyznawanego na zasadach określonych w art. 40 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Pomoc ta udzielana jest przez kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej, który działa z upoważnienia wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Aby uzyskać pomoc, poszkodowany musi złożyć wniosek do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Warunkiem otrzymania zasiłku jest wcześniejsze oszacowanie szkód przez rzeczoznawcę (pracownika inspekcji architektoniczno-budowlanej lub inną osobę z uprawnieniami rzeczoznawcy majątkowego), którego zapewni wojewoda.

Pomoc może być przyznana na remont lub odbudowę budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w wysokości od 20.000 PLN do 100.000 PLN. Pomoc nie może przekroczyć wysokości szkód wyrządzonych w danym budynku mieszkalnym lub lokalu mieszkalnym. Pomoc może być przyznawana w drodze jednej lub kilku odrębnych decyzji administracyjnych, którym nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

Osoby uprawnione są obowiązane przedstawić faktury i rachunki potwierdzające poniesienie wydatków związanych z remontem lub odbudową budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych. W razie gdy osoba uprawniona nie rozliczy poniesionych wydatków (nie przedstawi faktur lub rachunków) albo przeznaczy otrzymaną pomoc na cel inny niż ten, na jaki została pomoc udzielona, to zwrot udzielonej pomocy następuje na podstawie ustawy o pomocy społecznej.

GOPS jest jednostką organizacyjną Gminy. Gmina jest czynnym podatnikiem VAT.

Zgodnie z pismem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 2010 r. oraz z dnia 24 czerwca 2010 r. zasiłki celowe na remont lub odbudowę zniszczonych przez powódź budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych udzielane na podstawie art. 40 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), przysługują właścicielom budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych, posiadaczom spółdzielczego własnościowego prawa do takich nieruchomości, posiadaczom spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokali mieszkalnych. Zasiłki mogą też otrzymać najemcy, osoby zajmujące lokale socjalne lub zamienne (np. na podstawie ustawy o ochronie praw lokatorów), jeśli uzyskają pisemną zgodę właściciela na prace remontowe.

Na podstawie art. 51 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z budżetu państwa mogą być udzielane właściwym jednostkom samorządu terytorialnego dotacje celowe na realizację zadań związanych z usuwaniem bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz z usuwaniem skutków powodzi i osuwisk ziemnych oraz usuwaniem skutków innych klęsk żywiołowych.

Natomiast wg art. 169 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych dotacje udzielone z budżetu państwa:

Zwrotowi do budżetu państwa podlega ta część dotacji, która została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, nienależnie udzielona lub pobrana w nadmiernej wysokości.

Zgodnie art. 169 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych odsetki od dotacji podlegających zwrotowi do budżetu państwa nalicza się, począwszy od dnia:

Finalnie skutkuje to wydaniem przez organ lub innego dysponenta części budżetowej, który udzielił dotacji decyzji określającej kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego należą się odsetki (zdanie niedokończone - przyp. Organu).

Błędne wypłaty zasiłków tj. w niewłaściwej wysokości w związku ze złą stawką podatku VAT mogą skutkować opodatkowaniem zwrotu dotacji celowej udzielonej na tę pomoc. Gmina jest więc zainteresowanym w sprawie będącej przedmiotem jej pytań.

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów z dnia 24 czerwca 2002 r. (FPS 6/02, ONSA 2003/1/8) stwierdził, że rozstrzygnięcie inspektora kontroli skarbowej w sprawie zwrotu nadmiernie pobranej dotacji celowej z budżetu państwa na refundację środków własnych wydanych na inwestycje infrastrukturalne powinno nastąpić po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego w formie decyzji wydanej na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 1999 r. Nr 54, poz. 572 z późn. zm.).

Właściwy organ może bowiem wydać decyzję nakazującą zwrot błędnie wydatkowanej kwoty dotacji do budżetu państwa jako dotacji pobranej w nadmiernej wysokości wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych. Zapłata zaległości podatkowych byłaby bardzo dolegliwa dla budżetu Gminy. Narazi to także władze gminy na odpowiedzialność określoną właściwymi przepisami m.in. ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.).

Z uzupełnienia wniosku wynika, iż ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej w zależności do rodzaju zasiłków celowych określa czy ich wypłata należy do zadań własnych gmin czy też zleconych. Art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej stanowi, iż do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego. Natomiast art. 18 ust. 1 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej informuje, iż do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę należy przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną.

Tak więc zasiłki wypłacane na podstawie pisma Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 2010 r. znak SVS-1744/2010 zgodnie z art. 40 ust. 2 ustawy 6 pomocy społecznej dotyczą klęski żywiołowej, to zaś powoduje, iż w świetle art. 18 ust. 1 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej ich przyznawanie i wypłata jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej realizowanym przez gminę.

Wynika to z faktu, iż w piśmie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 2010 r. znak SVS-1744/2010 wskazano, iż zasiłki celowe mają być udzielane na podstawie art. 40 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), zaś treść wskazanego art. 40 ust. 2 ustawy jest następująca: "Zasiłek celowy może być przyznany także osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej."

Stanowisko to potwierdza wyrok WSA w Gliwicach z dnia 21.12.20110 r., sygn. akt IV SA/Gl 853/10 cyt.: "organy pomocy społecznej przyznawały osobom poszkodowanym w następstwie powodzi mającej miejsce w 2010 r. świadczenia w formie zasiłku celowego z powołaniem się na treść art. 40 ustawy o pomocy społecznej, a zatem zasiłek celowy na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną przyznawany jako zadanie zlecone gminie z zakresu administracji rządowej. Tym samym środki na ten cel pochodziły z budżetu państwa, jednakże same świadczenia przyznawane są z uwzględnieniem reguł zamieszczonych w ustawie o pomocy społecznej. W przypadku wskazanego świadczenia gminy otrzymały z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wytyczne określające reguły przyznawania wymienionego świadczenia".

Powyższe wynika także z odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra - na zapytanie nr 7490 w sprawie wprowadzenia przez ośrodki pomocy społecznej z woj. świętokrzyskiego limitów na zakup sprzętu AGD dla osób poszkodowanych w powodzi z maja i czerwca 2010 r., a także okresu rozliczenia środków pomocy rządowej na remont bądź odbudowę domu w której stwierdzono, iż zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej, realizowanym przez gminę. Minister jednoznacznie wskazuje, iż te zasiłki celowe są związane z klęską żywiołową.

Ponadto zaznaczono, iż dotychczas nie miało miejsca naliczanie odsetek ustawowych od dotacji zwracanych do budżetu państwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej są zagadnienia dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych, tj. pytanie nr 8.

W części dotyczącej podatku od towarów i usług, tj. pytania nr 1-7 oraz 9, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 8

Zwrot niewykorzystanej przez mieszkańca dotacji wskutek podania przez Gminę błędnej stawki VAT kosztorysantom (którzy taką stawkę VAT uwzględnili w kosztorysach, które są podstawą wypłaty zasiłków) i następnie zwróconej dalej do budżetu Skarbu Państwa nie podlegałaby opodatkowaniu przez Gminę podatkiem dochodowym od osób prawnych. Gmina nie osiągnęła, bowiem żadnego dochodu z tego tytułu. Zdarzenie te nie są objęte regulacją ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 51 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. nr 80, poz. 526 z późn. zm.) z budżetu państwa mogą być udzielane właściwym jednostkom samorządu terytorialnego dotacje celowe na realizację zadań związanych z usuwaniem bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz z usuwaniem skutków powodzi i osuwisk ziemnych oraz usuwaniem skutków innych klęsk żywiołowych.

Na podstawie art. 40 ustawy z dnia z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego. Zasiłek celowy może być przyznany także osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej. Zasiłek celowy, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2, może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.

Powyższe przepisy ustawy o dochodach samorządu terytorialnego i ustawy o pomocy społecznej określają, iż jednostka samorządu terytorialnego może otrzymywać z budżetu państwa dotacje celowe na usuwanie skutków powodzi. Osoby lub rodziny, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej mogą otrzymać zasiłek celowy.

Zgodnie z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, gmina będąca Wnioskodawcą, poszkodowana w wyniku powodzi otrzymała zasiłek celowy na remont lub odbudowę zniszczonych przez powódź budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych, przysługujący właścicielom m.in. budynków mieszkalnych. Aby uzyskać pomoc poszkodowany musi złożyć wniosek do gminnego ośrodka pomocy społecznej. Wnioskodawca jednocześnie zauważa, iż wskutek podania błędnej stawki podatku VAT kosztorysantom, otrzymane dotacje mogą podlegać zwrotowi do budżetu Skarbu Państwa.

W tak przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawca, odwołuje się do przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) regulujących zasady gospodarowania dotacjami udzielanymi z budżetu państwa oraz reguł, terminu i trybu ich zwrotu w razie stwierdzenia określonych przepisami nieprawidłowości. Przepis art. 168 (wraz z art. 169) powyższej ustawy, określa w szczególności terminy i tryb zwrotu dotacji w części niewykorzystanej w przewidzianym okresie oraz konsekwencje nieterminowego dokonania zwrotu. Regułą ogólną jest wykorzystanie dotacji udzielonych z budżetu państwa do końca roku budżetowego, w którym zostały udzielone.

Adresatem obowiązków określonych w art. 168 są beneficjenci dotacji udzielanych z budżetu państwa. W razie niewypełnienia obowiązku zwrotu niewykorzystanej części dotacji lub uchybienia terminowi zwrotu, organ lub inny dysponent części budżetowej, który udzielił dotacji, wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki (art. 169 ust. 6).

Przepis art. 169 określa tryb procedowania w razie wykorzystania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem, pobrania dotacji nienależnie lub pobrania dotacji w nadmiernej wysokości. Dotacjami pobranymi w nadmiernej wysokości są dotacje otrzymane z budżetu państwa w wysokości wyższej niż określona w odrębnych przepisach lub umowie, albo w wysokości wyższej niż niezbędna na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania (ust. 2). Zwrotowi do budżetu państwa podlega kwota dotacji wraz z odsetkami w takiej wysokości, jak dla zaległości podatkowych, określonej przez Radę Ministrów rozporządzeniu. Warto jednakże podkreślić, że obowiązek zapłaty odsetek istnieje wyłącznie po stronie beneficjenta dotacji, który nie wykorzystał dotacji w terminie, wykorzystał ją niezgodnie z przeznaczeniem, pobrał bezpodstawnie lub w nadmiernej wysokości.

W świetle powyższego, należy stanowczo podkreślić, iż tut. organ podatkowy w przyznanych mu na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, kompetencjach do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, nie jest umocowany do rozstrzygania czy zastosowanie niewłaściwej stawki podatku VAT jest wystarczającą przesłanką do uznania, iż dotacja podlega zwrotowi w wyniku pobrania jej w nadmiernej wysokości. Rozstrzygnięcie powyższej kwestii nie będzie przedmiotem interpretacji gdyż należy do właściwości rzeczowej innego organu. Niniejsza interpretacja może dotyczyć przepisów prawa podatkowego, tj. konkretnie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na podstawie art. 3 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa stanowi, iż ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Natomiast poprzez ustawy podatkowe, zgodnie z treścią art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej, rozumie się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz nieopodatkowanych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

W przytoczonym przepisie ustawodawca zawarł zamknięty katalog aktów prawnych, które mogą być przedmiotem interpretacji dokonywanej przez ministra finansów, w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Zatem przedmiotem niniejszej interpretacji, będą skutki w podatku dochodowym od osób prawnych zwrotu przez gminę (urząd gminy) otrzymanej dotacji do budżetu Skarbu Państwa, jednakże bez rozstrzygania zasadności zwrotu niewykorzystanej przez mieszkańca dotacji.

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 394) od podatku zwolnione są jednostki samorządu terytorialnego w zakresie dochodów określonych w przepisach o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jednostkami samorządu terytorialnego są gminy, powiaty oraz województwa samorządowe Dochody jednostek samorządu terytorialnego określa ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.). Określa ona dochody uzyskiwane przez jednostki samorządu terytorialnego oraz jednostki, które mogą być tworzone przez te jednostki. Zgodnie z art. 3 powyższej ustawy, dochodami jednostek samorządu terytorialnego są:

Z uwagi, iż Wnioskodawcą jest urząd gminy, należy odwołać się również do przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i pkt 2, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). W myśl art. 33 ust. 1 ww. ustawy, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Urząd Gminy jest jednostką budżetową, której forma organizacyjno-prawna określona została w ustawie o finansach publicznych. Jednostką budżetową jest jednostka organizacyjna sektora finansów publicznych, która pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadza na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego, co wynika z przepisu art. 11 ustawy o finansach publicznych.

Wobec powyższego, urząd gminy jako jednostka budżetowa (jednostka organizacyjna gminy), zwolniona jest podmiotowo z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej.

Dotacje z budżetu państwa dla budżetu gminy są dochodami o charakterze niepodatkowym. Dotacje z budżetu państwa na realizację zadań zleconych z zakresu administracji rządowej oraz odpowiadające im wydatki na te zadania powinny być włączone do budżetu gminy.

W związku z powyższym, otrzymana dotacja, stanowiąca dochód jednostki samorządu terytorialnego, podlegający zwolnieniu na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a także jej ewentualny zwrot nie będzie podlegał opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.