IPPB5/423-136/08-2/PS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2008 r. (data wpływu 29 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych z tytułu przygotowania i przeprowadzenia emisji akcji Spółki - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych z tytułu przygotowania i przeprowadzenia emisji akcji Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujący stan faktyczny.

Spółka jest firmą deweloperską, której przedmiotem działalności gospodarczej jest budowa i sprzedaż domów i mieszkań (PKD: 70.11.z: zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek). W celu zachowania oraz zabezpieczenia źródła przychodów Spółka zamierza dokonać podwyższenia kapitału poprzez publiczną emisję akcji przeznaczonych do obrotu na rynku regulowanym. W związku z tym Spółka ponosi (bądź poniesie w przyszłości) konieczne i uzasadnione koszty, takie jak: koszty doradztwa prawnego i finansowego, koszty administracyjne (druk, publikacja i dystrybucja prospektu emisyjnego), koszty prawne (opłaty notarialne, sądowe, skarbowe), koszty ogłoszeń wymaganych przepisami prawa, koszty ewentualnych tłumaczeń dokumentacji przygotowanej na potrzeby Oferty Publicznej, koszty promocji Oferty Publicznej, w tym organizacji spotkań (wynajęcie sali, druk materiałów informacyjnych, itp.), koszty szkoleń w zakresie wiedzy o Giełdzie Papierów Wartościowych. Celem nakładów związanych z przygotowaniem wprowadzenia akcji Spółki na giełdę jest powiększenie przychodu Spółki, zaś podwyższenie kapitałów własnych będzie jedynie ogniwem pośrednim, prowadzącym w efekcie do tego celu.

Spółka uważa, że pozyskane środki finansowe z emisji akcji pozwolą na zwiększenie skali działalności gospodarczej a co za tym idzie osiągnięcie w przyszłości większych przychodów. Zwiększenie kapitałów własnych podmiotu gospodarczego jest sygnałem dla potencjalnych kontrahentów, że jego kondycja finansowa jest dobra, co buduje zaufanie i wpływa na podejmowanie określonych decyzji gospodarczych. Wydatki poniesione w związku z planowaną emisją akcji Spółki są więc gospodarczo uzasadnione i bezpośrednio związane z prowadzoną przez spółkę działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy spółka akcyjna może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki ponoszone w związku z organizacją i przeprowadzeniem procesu publicznej emisji akcji - w roku ich poniesienia - skoro wydatki te związane są z prowadzoną przez spółkę działalnością gospodarczą, a ich poniesienie może mieć wpływ na wielkość osiąganych przychodów w przyszłości.

Zdaniem Spółki - ponieważ podniesienie kapitału jest jednym ze sposobów pozyskiwania środków na działalność gospodarczą, z której generowane są przychody - wszelkie wydatki związane z organizacją ± przeprowadzeniem publicznej emisji akcji są kosztami ogólnymi ponoszonymi w celu rozwoju działalności spółki i jako takie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia.

Spółka zakłada, że zwiększenie kapitałów własnych poprzez emisję akcji wpłynie na osiąganie przychodów w związku z rozszerzeniem zakresu działalności, dlatego wszelkie niezbędne wydatki z tym związane uważa za racjonalne i ekonomicznie uzasadnione. Wydatki ponoszone przez Spółkę spełnią więc przesłanki dotyczące kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: "ustawy o p.d.o.p."). Z kolei art. 16 ust. 1 tej ustawy nie wymienia ich jako wydatków nie stanowiących kosztów podatkowych. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Jednocześnie koszty te można podzielić na bezpośrednie (związane z konkretnymi przychodami) i pośrednie czyli koszty, które co prawda nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, ale ich poniesienie warunkuje prawidłowe funkcjonowanie przedsiębiorcy. Wydatki związane z wejściem na giełdę i pozyskaniem w ten sposób kapitału z emisji akcji stanowią koszty pośrednie związane z ogólną działalnością Spółki, ponoszone są w celu rozwoju tej działalności i dlatego zaliczać się je powinno do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z przepisem art. 15 ust. 4d ustawy o p.d.o.p.

Przepis art. 7 ust. 3 pkt 3 ustawy o p.d.o.p., który mówi, że przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodów związanych m.in. z przychodami nie podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub z przychodami wolnymi od tego podatku - nie będzie miał zastosowania do kosztów poniesionych w celu podwyższenia kapitału, ponieważ przychodami, z którymi wiążą się poniesione wydatki na emisję akcji, nie są kwoty uzyskane z tej emisji, lecz przychody uzyskiwane z działalności gospodarczej finansowanej kapitałem. Koszty emisji akcji można zaliczać do kosztów podatkowych, ponieważ ich związek z podatkowymi przychodami należy rozpatrywać w szerszym kontekście prowadzonej przez jednostkę działalności gospodarczej, nie zaś ściśle przez pryzmat pozyskiwanego, nieopodatkowanego kapitału. Analogicznie zalicza się do kosztów podatkowych wydatki związane z pozyskiwaniem obcych źródeł finansowania (kredytów i pożyczek), które również są wyłączone z kategorii przychodowych (art. 12 ust. 4 pkt 1 ww., ustawy). Stanowisko Spółki potwierdza również liczna, jednolita w ostatnim okresie, linia orzecznictwa WSA i ETS. Np: WSA z 26 marca 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 2218/07), WSA (sygn. akt I SA/Wa 753/07), WSA (sygn. akt I SA/Lu 82/07, WSA z 10 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 544/08), WSA z 31 lipca 2008 r. (III SA/Wa 782/08), WSA z 9 lipca 2008 r. (III SA/Wa 545/08), WSA z 25.09.2008 (sygn. akt. III SA/Wa 870/08).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z powołanego przepisu wynika, że podatnik ma możliwość zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, pod tym jednak warunkiem, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma, bądź też może mieć wpływ na wielkość osiąganych przychodów lub służyć zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy można podzielić na koszty bezpośrednie i pośrednie. Koszty bezpośrednie obejmują wydatki, które są ściśle (bezpośrednio) związane z konkretnymi przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy. Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje prawidłowe funkcjonowanie podmiotu gospodarczego. Jest to wówczas koszt ogólny działalności gospodarczej. Aby określić czy dany koszt jest bezpośrednio związany z przychodem, należy rozstrzygnąć czy istnieje możliwość powiązania tego wydatku z przychodem osiągniętym w roku podatkowym. Przy ocenie tej, decydującym jest moment dokonania tegoż wydatku, a nie moment osiągnięcia przychodu. Gdy związek miedzy poniesionym kosztem a uzyskanym przychodem jest wyraźny, koszt taki jest kosztem bezpośrednio związanym z tym właśnie przychodem.

Jak stanowi art. 431 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), podwyższenie kapitału zakładowego spółek akcyjnych wymaga zmiany statutu i następuje w drodze emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej dotychczasowych akcji. Przy czym emisja nowych akcji sama w sobie nie prowadzi do podwyższenia kapitału zakładowego, niezbędne jest objęcie akcji nowej emisji. Oznacza to, iż wszelkie koszty ponoszone przez spółkę akcyjną przy jej założeniu lub rozszerzeniu pozostają w bezpośrednim związku z podwyższeniem kapitału zakładowego.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.

Przychodem otrzymanym na podwyższenie kapitału zakładowego w rozumieniu powołanego przepisu mogą być zarówno pieniądze, jak i wkład niepieniężny. W rezultacie środki pieniężne, stanowiący niewątpliwie przysporzenie majątkowe, uznane zostało przez ustawodawcę za przychód nie zaliczany do przychodów, jeżeli prowadzi do podwyższenia kapitału zakładowego. Przychód ten nie powstaje jako efekt "zwykłej" (bieżącej) działalności gospodarczej podatnika.

Należy zauważyć, iż skoro z przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy wynika, że przychód otrzymany na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego nie zalicza się do przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem jego celem jest zapewnienie zgromadzenia środków niezbędnych dla funkcjonowania podatnika, nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z powiększeniem kapitału zakładowego.

Ponadto stosownie do art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku. Jednocześnie zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania, nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub są wolne od podatku.

Zdaniem tutejszego organu podatkowego nie budzi żadnych wątpliwości, że wydatki wymienione przez Spółkę we wniosku o interpretację będą mieć bezpośredni związek z podwyższeniem kapitału zakładowego.

Przedstawiony przez Spółkę zdarzenie przyszłe wskazuje, iż podwyższenie kapitału zakładowego wynikać będzie z otrzymania przez Spółkę przysporzenia pieniężnego w związku z emisja akcji i to realizacja tych właśnie zdarzeń prawnych spowoduje konieczność poniesienia przedmiotowych wydatków.

Podkreślić należy, iż każdy przedsiębiorca ma prawo oczekiwać, iż w określonej perspektywie czasowej podwyższenie kapitału i związane z tym rozszerzenie działalności będzie generowało zwiększone przychody, ale będą to już przychody z bieżącej działalności gospodarczej. Przychód z tej działalności jest przychodem odrębnym od przychodu otrzymanego na podwyższenie kapitału zakładowego. Z osiągnięciem tego przychodu będą się wiązały odrębne wydatki stanowiące koszt jego uzyskania. W rezultacie jeżeli nawet ponosząc wydatki na podwyższenie kapitału spółki, podatnik ma na myśli dalsze skutki związane z tym zdarzeniem, to nie może zmienić to oceny, że wydatki te poniesiono na podwyższenie kapitału spółki czyli przychody nie zaliczone do przychodów o jakich mowa w art. 7 ust. 2 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i tym samym, stosownie do art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 ww. ustawy, wyłączonych przy ustalaniu dochodu w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 4 cyt. ustawy.

Okoliczność, że dokonując przedmiotowych wydatków Spółka zakłada, iż w efekcie będą one generowały przychody z działalności gospodarczej nie podważa jednak ich bezpośredniego związku z przychodem w postaci przysporzenia finansowego, który Spółka otrzyma na podwyższenie kapitału zakładowego. Tym samym jeżeli określone wydatki w sposób jednoznaczny wiążą się z osiągnięciem przysporzenia zidentyfikowanego przez ustawodawcę jako konkretny rodzaj przychodu, to bez względu na możliwość wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów oceniane być musi w kontekście tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane.

W odniesieniu do wydatków bezpośrednio związanych z przychodami nieopodatkowanymi (otrzymanymi na podwyższenie kapitału zakładowego) stwierdzić przy tym należy, iż nie można z uwagi na treść art. 7 ust. 3 pkt 3 zaliczyć ich do kosztów uzyskania przychodów powołując się z kolei na pośredni związek z przychodami innego rodzaju (z bieżącej działalności gospodarczej).

Zdaniem tutejszego organu podatkowego za prawidłowością stanowiska Spółki nie przemawia również wskazana przez nią analogia do przepisów dotyczących pożyczek (kredytów). Zauważyć należy, iż odrębne uregulowania dotyczące pożyczek (kredytów), zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 10, 11 i 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie pozwalają na stosowanie analogii w podatkowym uregulowaniu kosztów związanych z korzystaniem z pożyczki (kredytu), a sytuacją w której podatnik uzyskuje kapitał w drodze podwyższenia kapitału zakładowego. Powołane wyżej przepisy art. 16 ust. 1 pkt 10, 11 i 12 ustawy stanowią wprost o tym, które koszty, w przypadku pożyczki (kredytu) należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Brak jest natomiast takich szczegółowych uregulowań, które dotyczyłyby kosztów związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego. Należy zatem stosować ogólną regulację zawartą w art. 7 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się do powoływanych przez Spółkę we wniosku orzeczeń sądowych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach w odzwierciedleniu do konkretnego stanu faktycznego i nie mają charakteru wiążącej wykładni prawa podatkowego, podobnie jak orzeczenia przeciwne do stanowiska Wnioskodawcy np. wyrok WSA z dnia 14 sierpnia 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 3917/06; wyrok NSA z dnia 31 marca 2000 r. sygn. akt I SA/Wr 2285/98; wyrok WSA z dnia 10 października 2007 r. sygn. akt I SA/Bd 546/07., wyrok WSA z dnia 20 maja 2008 r. sygn. akt I SA/Bd 91/08, wyrok WSA z dnia 23 kwietnia 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 46/08, wyrok WSA z dnia 23 kwietnia 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 2220/07, wyrok WSA z dnia 22 kwietnia 2008 r. sygn. akt I SA/Bd 73/08, wyrok WSA z dnia 8 kwietnia 2008 r. sygn. akt I SA/Bd 44/08, wyrok WSA z dnia 4 grudnia 2007 r., sygn. akt III SA/Gl 793/07, wyrok WSA z dnia 25 października 2007 r. sygn. akt I SA/Bd 592/07, wyrok WSA z dnia 11 października 2007 r., sygn. akt I SA/Po 829/07, wyrok WSA z dnia 11 października 2007 r., sygn. akt I SA/Po 958/07, wyrok WSA z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. akt I SA/Rz 464/07, wyrok WSA z dnia 27 maja 2007 r., sygn. akt I SA/Rz 297/08, wyrok WSA z dnia 20 maja 2007 r., sygn. akt I SA/Bd 91/08.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu a piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.