IPPB4/4511-982/15-6/PP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 24 sierpnia 2015 r. (data wpływu 27 sierpnia 2015 r.), uzupełniony pismem z dnia 5 października 2015 r. (data nadania 5 października 2015 r., data wpływu 8 października 2015 r.) oraz pismem z dnia 22 października 2015 r. (data nadania 22 października 2015 r., data wpływu 26 października 2015 r.) na wezwanie z dnia 23 września 2015 r. (data nadania 24 września 2015 r., data doręczenia 28 września 2015 r.) Nr IPPB4/4511-982/15-2/PP oraz na wezwanie z dnia 12 października 2015 r. (data nadania 13 października 2015 r., data doręczenia 22 października 2015 r.) Nr IPPB4/4511-982/15-4/PP o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 23 września 2015 r. Nr IPPB4/4511-982/15-2/PP (data nadania 24 września 2015 r., data doręczenia 28 września 2015 r.) oraz pismem z dnia 12 października 2015 r. (data nadania 13 października 2015 r., data doręczenia 22 października 2015 r.) Nr IPPB4/4511-982/15-4/PP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.

Pismem z dnia 5 października 2015 r. (data nadania 5 października 2015 r., data wpływu 8 października 2015 r.) oraz pismem z dnia 22 października 2015 r. (data nadania 22 października 2015 r., data wpływu 26 października 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 30 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca zakończył pracę w firmie P. sp. z o.o.Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Wnioskodawcy zaproponowano przystąpienie do tzw. PDO (planu dobrowolnych odejść przyjętego przez Pracodawcę). W ramach PDO Wnioskodawca zawarł z pracodawcą porozumienie rozwiązujące umowę o pracę. Na mocy tego porozumienia otrzymał od Pracodawcy odprawę w wysokości 15.900 zł z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników i dodatkową rekompensatę za dobrowolne odejście w wysokości 90.688 zł. Odprawa została wypłacona na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Ustawę Dz. U. Z 2015 r., poz. 192). Rekompensata była świadczeniem dodatkowym, wynikającym z porozumienia przyjętego przez pracodawcę.

Pracodawca odprowadził od sumy powyższych kwot (106.588 zł) zaliczkę na podatek dochodowy do US.

W dniu 30 kwietnia 2015 r. Wnioskodawca złożył korektę PIT, w celu uzyskania zwrotu nienależnie wpłaconej zaliczki na poczet podatku dochodowego. Urząd Skarbowy stwierdził, że Wnioskodawca nie może się ubiegać o zwrot nadpłaty, gdyż na podstawie przedstawionych dokumentów stwierdził, że mu się nie należy ze względu na fakt, że firma powołuje się w zaświadczeniu na art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r., w którym to została wykazana kwota 15900 zł, jako odprawa i kwota 90.688 zł, jako rekompensata.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że Porozumienie, na podstawie którego otrzymał rekompensatę nie jest porozumieniem, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeksu pracy. Jednakże porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron zostało zawarte w oparciu o wprowadzony przez pracodawcę Plan Dobrowolnych Odejść. Obecnie jednak takie porozumienia są zawierane w oparciu o porozumienie, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W wyniku tego, Wnioskodawca czuje się nierówno potraktowany w porównaniu do obecnie odchodzących z firmy osób. Plan Dobrowolnych Odejść, ustalił sam pracodawca ze względu na fakt, że w firmie nie było i nie ma związków zawodowych, a Wnioskodawca postanowił ten plan zaakceptować. Wnioskodawca podkreślił, że rekompensata, którą otrzymał jest odszkodowaniem za brak dalszego wynagrodzenia i utracone z tego powodu korzyści.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy kwota rekompensaty w wysokości 90.688 zł jest przychodem wolnym od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. lub innej podstawie. Czy możliwe jest otrzymanie przez Wnioskodawcę zwrotu nadpłaconego podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy zaliczka na podatek dochodowy powinna była zostać uiszczona jedynie od kwoty stanowiącej odprawę, a nie rekompensatę. Należy mi się zwrot nadpłaconego podatku od kwoty przychodu z tytułu rekompensaty.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy zaliczka na podatek dochodowy powinna była zostać uiszczona jedynie od kwoty stanowiącej odprawę, ponieważ zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników nie są wolne od podatku dochodowego. Natomiast rekompensata jest przychodem wolnym od podatku dochodowego, ponieważ jest zadośćuczynieniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Zmiana przepisów, zdaniem Wnioskodawcy, zmieniła sytuację pracowników, którzy dostają pieniądze wypłacane w ramach programów dobrowolnych odejść (PDO). Zdaniem Wnioskodawcy, potwierdził to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 30 grudnia 2014 r. (nr IBPBl 1/1/415-881/14/BD).

Chodziło o odszkodowania i rekompensaty wypłacane na podstawie porozumienia w sprawie programu dobrowolnych odejść, zawartego między pracodawcą a związkami zawodowymi. Podatnik zwracał uwagę, że znowelizowany przepis zwalnia z PIT odszkodowania i zadośćuczynienia wypłacone na podstawie porozumień zbiorowych opartych na ustawie. Twierdził, że dotyczy to także porozumienia zbiorowego między pracodawcą a międzyzakładową komisją związkową.

Dyrektor Izby to potwierdził. Dodał, że ma to zastosowanie już do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2014 r.

Interpretacja jest na razie jedynym stanowiskiem organu podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, uważa się w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Takim przychodem jest również przedmiotowa kwota pieniężna wynikająca z ugody sądowej.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Nowe brzmienie przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

W świetle powyższego należy zauważyć, że nowe brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy.

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Ponadto, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub inne zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zwolnieniu podlegają także inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkami wskazanymi w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a-b). Na mocy tegoż przepisu wolne od podatku są inne odszkodowania niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów prawa, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkami wymienionymi powyżej. Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania (rekompensaty), które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegająca na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym - jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 30 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca zakończył pracę u swojego dotychczasowego pracodawcy. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn lezących po stronie pracodawcy. W związku z tym, Wnioskodawcy zaproponowano przystąpienie do Planu Dobrowolnych Odejść. W ramach tego planu Wnioskodawca zawarł z pracodawcą porozumienie rozwiązujące umowę o pracę. Na mocy tego porozumienia Wnioskodawca otrzymał od pracodawcy odprawę w wysokości 15.900 zł z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników i dodatkową rekompensatę za dobrowolne odejście w wysokości 90.688 zł. Odprawa została wypłacona na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Rekompensata była świadczeniem dodatkowym, wynikającym z porozumienia przyjętego przez pracodawcę. Pracodawca od powyższych kwot odprowadził zaliczkę na podatek dochodowy.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że porozumienie, na podstawie którego otrzymał rekompensatę nie jest porozumieniem, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeksu pracy. Jednakże porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron zostało zawarte w oparciu o wprowadzony przez pracodawcę Plan Dobrowolnych Odejść. Wnioskodawca podkreślił również, że rekompensata, którą otrzymał jest odszkodowaniem za brak dalszego wynagrodzenia i utracone z tego powodu korzyści.

Należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że kwota wypłacona Wnioskodawcy wynika z ustaleń pomiędzy stronami ugody, ma charakter umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Oznacza to, że wypłacona kwota odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw oraz postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy, nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, odszkodowanie dotyczyło korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby jemu szkody nie wyrządzono poprzez dalsze otrzymywanie wynagrodzenia za pracę, zatem w przypadku gdyby to odszkodowanie było wypłacone na podstawie wyroku lub ugody sądowej, znajduje zastosowanie wyłączenie ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ww. ustawy.

W konsekwencji pracodawca, jako płatnik, był zobowiązany do poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconej Wnioskodawcy rekompensaty (odszkodowania). Zatem Wnioskodawcy nie przysługuje zwrot nadpłaty podatku z tego tytułu.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Organ podatkowy nie odniósł się w niniejszej interpretacji do części stanowiska Wnioskodawcy dotyczącej opodatkowania odprawy wypłaconej na mocy ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z uwagi na fakt, że nie stanowi ona istoty pytania Wnioskodawcy przyporządkowanego do stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.