IPPB4/4511-863/15-2/IM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 lipca 2015 r. (data wpływu 30 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 30 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania dla pracowników ustanowione na podstawie Regulaminu PDO.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: A., Pracodawca) zatrudnia na umowę o pracę ponad 450 osób. Z tego tytułu jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. W dniu 23 grudnia 2014 r. Zarząd Spółki podjął uchwałę o zatwierdzeniu i wprowadzeniu Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść w A. dla zainteresowanych pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony (dalej: Regulamin PDO). Przedmiotowy regulamin zawiera postanowienia regulujące wzajemne relacje stron stosunku pracy, określa ich prawa i obowiązki. Określa warunki objęcia programem, terminy i zasady złożenia wniosków. Pracodawca musi wyrazić zgodę na dobrowolne odejście pracownika.

Regulamin przewiduje wypłatę składającą się z dwóch elementów: regulaminowe odszkodowanie oraz odprawę na podstawie art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W przypadku ponownego podjęcia pracy na rzecz któregokolwiek z pracodawców A. pracownik zobowiązany jest do zwrotu pobranych kwot. Regulamin PDO został ustanowiony i uzgodniony z partnerami społecznymi, tj. ze związkami zawodowymi i radą pracowników. Przedmiotowy Regulamin stanowi wewnętrzne źródło prawa pracy i jest regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Wypłata odszkodowania podzielona została na dwie raty. I rata została wypłacona w 2015 r., natomiast wypłata II raty będzie miała miejsce w styczniu 2016 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przedmiotowe odszkodowania dla pracowników ustanowione na podstawie Regulaminu PDO podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT w zw. z art. 31 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy odpowiedź na powyżej zadane pytanie jest twierdząca. Nowelizacja przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wprowadziła zwolnienie od opodatkowania odszkodowań lub zadośćuczynień wypłaconych na podstawie źródeł prawa pracy, w tym na podstawie regulaminów.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT:

"Wolne od podatku dochodowego są:

Z kolei zgodnie z art. 9. § 1 Kodeksu pracy: "Ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy".

Na podstawie powołanych powyżej przepisów zwolnieniu od podatku podlegają odszkodowania (poza wymienionymi w przepisie wyjątkami), jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów prawa pracy. Przy czym art. 9 Kodeksu pracy (dalej: k.p.) definiuje pojęcie prawa pracy i obok ustaw i aktów wykonawczych, które określają prawa i obowiązki pracowników i pracodawców wymienia także układy zbiorowe pracy, porozumienia zbiorowe - czyli porozumienia normatywne zawierane przez partnerów społecznych - które są specyficznym źródłem prawa pracy - co orzekł Trybunał Konstytucyjny w postanowieniu z dnia 20 stycznia 1988 r. (U 1/87, OTK 1988). Poza wskazanymi źródłami przepis wymienia także regulaminy i statuty, w których określone są prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

O możliwości uznania określonego porozumienia lub innego aktu za akt zawierający przepisy prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p., decyduje to, czy spełnia on kryteria wskazane w tym przepisie, tj. czy jest oparty na ustawie i określa prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Od dokonania tej oceny zależy ustalenie, czy dany akt, z którego strona postępowania wywodzi roszczenia ma charakter normatywny (zawiera przepisy prawa pracy stanowiące prawo materialne), czy też jedynie obligacyjny (ustala tylko wzajemne obowiązki jego stron), a w związku z tym, czy opiera ona swoje roszczenia na przepisach prawa materialnego (wyrok SN z dnia 5 maja 2009 r. sygn. akt Nr I PK 6/09 lex 687047). Ponadto przepisy prawa pracy nie zabraniają pracodawcy składania różnych ofert i propozycji pracownikom, pod warunkiem, że nie są one dla nich mniej korzystne niż przepisy prawa pracy.

Nawiązując zaś do zwolnienia podatkowego określonego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT; takie ukształtowanie przepisów od 4 października 2014 r. - jest konsekwencją postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 29 marca 2013 r. sygn. akt Nr S 2/13, gdzie wskazano "na potrzebę uzupełnienia luki prawnej w zakresie, w jakim kwestionowany przepis wyłączał inne - niż ustawa i przepisy wykonawcze - źródła prawa pracy". W poprzednim brzmieniu katalog zwolnień dotyczących odszkodowań zawężał się do przychodów z odszkodowań jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw, bądź przepisów wykonawczych do tych ustaw. Do takich odrębnych ustaw należały np. ustawa k.p., ustawa z 26 kwietnia 1990 r. o Policji, czy ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej.

Reasumując, w związku z powyżej przedstawionym stanem faktycznym należy uznać, że wypłacone pracownikom odszkodowania na podstawie przedmiotowego regulaminu spełniają przesłanki predysponujące do skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania odszkodowań na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Niniejsza interpretacja dotyczy przedstawionego stanu faktycznego. Natomiast w zakresie zdarzenia przyszłego zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodu są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Nowe brzmienie przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Jak wynika z treści wniosku, w dniu 23 grudnia 2014 r. Zarząd Spółki podjął uchwałę o zatwierdzeniu i wprowadzeniu Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść w A. dla zainteresowanych pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony (dalej: Regulamin PDO). Przedmiotowy regulamin zawiera postanowienia regulujące wzajemne relacje stron stosunku pracy, określa ich prawa i obowiązki. Określa warunki objęcia programem, terminy i zasady złożenia wniosków. Pracodawca musi wyrazić zgodę na dobrowolne odejście pracownika. Regulamin przewiduje wypłatę składającą się z dwóch elementów: regulaminowe odszkodowanie oraz odprawę na podstawie art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przedmiotowy Regulamin stanowi wewnętrzne źródło prawa pracy i jest regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Wypłata odszkodowania podzielona została na dwie raty. I rata została wypłacona w 2015 r., natomiast wypłata II raty będzie miała miejsce w styczniu 2016 r.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który to przepis na mocy art. 14 ustawy zmieniającej m.in. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do dochodów uzyskanych z tego tytułu od 1 stycznia 2014 r. Skoro bowiem, jak wskazuje Wnioskodawca, odszkodowania będą wypłacone na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść, który został ustanowiony i uzgodniony z partnerami społecznymi, tj. ze związkami zawodowymi i radą pracowników, to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten w nowym brzmieniu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy.

Reasumując, odszkodowania wypłacane przez Wnioskodawcę pracownikom na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania na mocy znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego przedmiotowy regulamin zawiera postanowienia regulujące wzajemne relacje stron stosunku pracy, określa ich prawa i obowiązki, warunki objęcia programem, terminy i zasady złożenia wniosków oraz został ustanowiony i uzgodniony ze związkami zawodowymi i radą pracowników, a przedmiotowy Regulamin stanowi wewnętrzne źródło prawa pracy i jest regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.