IPPB4/4511-640/15-6/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2015 r. (data wpływu 1 czerwca 2015 r.) i z dnia 29 lipca 2015 r. (data wpływu 31 lipca 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 26 sierpnia 2015 r. (data nadania 27 sierpnia 2015 r., data wpływu 31 sierpnia 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB4/415-640/15-3/MS z dnia 19 sierpnia 2015 r. (data nadania 19 sierpnia 2015 r., data doręczenia 24 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 czerwca 2015 r. oraz 31 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej i ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/4511-640/15-3/MS z dnia 19 sierpnia 2015 r. (data nadania 19 sierpnia 2015 r., data doręczenia 24 sierpnia 2015 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku o wyjaśnienie, czy nadesłane pismo należało potraktować jako wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, wskazanie i uzupełnienie danych identyfikacyjnych Wnioskodawcy zgodnie ze wzorem wniosku ORD-IN, dokonanie stosownej opłaty od wniosku, uzupełnienie danych o wysokości, sposobie uiszczenia i zwrotu opłaty oraz numery kont bankowych, złożenie oświadczenia i podpisu Wnioskodawcy lub osoby upoważnionej, określenie przedmiotu wniosku, tj. czy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, czy zdarzenia przyszłego, wskazanie konkretnych przepisów prawa podatkowego wynikającej z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będących przedmiotem interpretacji indywidualnej, przedstawienie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego w odniesieniu do sprecyzowanych pytań.

Pismem z dnia 26 sierpnia 2015 r. (data nadania 27 sierpnia 2015 r., data wpływu 31 sierpnia 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zwrócił się z prośbą o interpretację przepisów podatkowych dot. ulgi rehabilitacyjnej. Od 2008 r. Wnioskodawca jest na emeryturze. Głęboki niedosłuch ucha wymaga przetwarzania narządu słuchu - aparat słuchowy. Na podstawie skierowania od lekarza specjalisty zakupiony został aparat słuchowy z wkładką. Cena aparatu 4.620 zł oraz wkładka do niego 97,00 zł. (dofinansowanie z NFZ - 750 zł.). Ponadto Wnioskodawca leczy się przewlekle (od ponad 10 lat) na nadciśnienie. Rozlicza się wspólnie z małżonką. Wnioskodawca chciałby odliczyć tylko od swojego dochodu ulgę prorodzinną na córkę urodzoną w sierpniu 1990 r., która będzie w 2016 r. na ostatnim roku nauki (studia magisterskie po ukończonych w 2014 r. studiach licencjackich). Dziecko jest na utrzymaniu Wnioskodawcy (nie pracuje, nie jest zarejestrowana w urzędzie pracy).

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca doprecyzował, że Wnioskodawca jest podatnikiem, który rozlicza się z żoną. Zeznania roczne składają w Urzędzie Skarbowym ale tam odmówiono Wnioskodawcy przyjęcia wniosku i wskazano odpowiedni urząd (BIP w Płocku). Skoro aparat słuchowy został zakupiony w 2015 r. to oczywistym wydaje się, że dotyczy odliczenia za 2015 r. (za 2014 r. dawno rozliczono podatek dochodowy). Również córka dopiero w dniu 20 sierpnia 2015 r. ukończyła 25 lat - zdarzenia przyszłego (rozliczenia podatku dochodowego za 2015 r., które dokonane będzie w 2016 r.). Ponieważ to Wnioskodawca będzie rozliczał się z podatku i to Wnioskodawca zakupił aparat słuchowy, chodzi również o ulgę na dziecko Wnioskodawcy - więc bezsporne jest czyj jest interes prawny. Wnioskodawca nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności, bo od 2008 r. jest na emeryturze (policyjnej po spełnieniu wymaganych prawem warunków), natomiast u lekarza audiologa leczy się od 2012 r. (i ten specjalista zgodnie z załączonym wcześniej zaświadczeniem stwierdził schorzenie - głęboki niedosłuch ucha prawego i znaczny niedosłuch ucha lewego - wymagające przetwarzania narządu słuchu - aparatu słuchowego). Aparat słuchowy jest "lekiem", za który Wnioskodawca otrzymał refundację z NFZ, należy więc domniemywać, że jest to produkt dopuszczony do użytku na terytorium RP (Wnioskodawca czeka na odpowiedź z urzędu). Zapytanie dotyczy rozliczenia podatku za bieżący rok (rok zakupu aparatu i ukończenia wieku córki Wnioskodawcy, której wraz z żoną są biologicznymi rodzicami i wychowują ją razem). Ponieważ córka jest studentką i nie pracuje, nie ma żadnego innego źródła dochodu - jest na utrzymaniu Wnioskodawcy i Jego żony (wspólne gospodarstwo domowe). Nie płacą więc alimentów na córkę, nie będąc też osobą niepełnosprawną nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego. Dochód Wnioskodawcy i Jego żony w ubiegłym roku nie przekroczył kwoty 112.000 zł. Wnioskodawca nigdy nie opłacał jakiegokolwiek podatku zryczałtowanego. Wnioskodawca nie zna aktów prawnych regulujących te kwestie (nie mając wykształcenia prawniczego Wnioskodawca nie umiałby ich zrozumieć), dlatego zwrócił się do organu właściwego w sprawach podatkowych o zajęcie stanowiska - interpretację zgodnie z posiadaną przez urzędników wiedzą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy można i w jakiej wysokości odliczyć od podatku:

* zakup aparatu słuchowego i baterii do niego oraz sprzętu do jego konserwacji (osuszacz) - na wszystko są faktury imienne,

* leków na nadciśnienie,

* innych leków na potrzeby Wnioskodawcy (np. grypowych, przeciwbólowych).

2. Wnioskodawca rozlicza się wspólnie z żoną. Czy w związku z tym odliczenia można dokonać tylko od dochodu Wnioskodawcy.

3. Czy za córkę urodzoną w sierpniu 1990 r., która będzie w 2016 r. na ostatnim roku nauki (studia magisterskie - po ukończonych w 2014 r. studiach licencjackich) przysługuje ulga za cały 2015 i 2016 rok - dziecko jest na utrzymaniu Wnioskodawcy (nie pracuje, nie jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy).

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 2 i 3, tj. w zakresie ulgi prorodzinnej. Natomiast w zakresie pytania Nr 1 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zgodnie z prawem Wnioskodawca ma powinność utrzymać córkę (w KriO Wnioskodawca nie zauważył wieku, do którego jest taki obowiązek) do czasu, aż będzie mogła usamodzielnić się finansowo (studia magisterskie ukończy w 2016 r.), dlatego ulga powinna przysługiwać za cały 2015 r. i do końca miesiąca, w którym obroni pracę magisterską.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

Na podstawie art. 27f ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

Stosownie do art. 27f ust. 2a cyt. ustawy za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

W świetle art. 27 ust. 2b ww. ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z treścią art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów #8722; imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Zgodnie z art. 27f ust. 6 cyt. ustawy, w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy, odliczenie kwoty, o której mowa w ust. 2 przysługuje podatnikowi, który utrzymywał dzieci:

* w związku z wykonywaniem przez tego podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.) jako obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.

Stosownie do art. 133 § 1 ww. ustawy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 cytowanej ustawy).

Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego (art. 135 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z treści wniosku wynika, że córka Wnioskodawcy urodziła się w sierpniu 1990 r. Wnioskodawca wraz z żoną są biologicznymi rodzicami i wychowują córkę razem. Córka Wnioskodawcy jest studentką, nie pracuje, nie ma żadnego innego źródła dochodu - jest na utrzymaniu Wnioskodawcy i Jego żony (wspólne gospodarstwo domowe). Córka nie jest osobą niepełnosprawną, nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego. Dochód Wnioskodawcy i Jego żony w ubiegłym roku nie przekroczył kwoty 112.000 zł. Wnioskodawca nigdy nie opłacał jakiegokolwiek podatku zryczałtowanego. W 2016 r. córka Wnioskodawcy będzie na ostatnim roku nauki.

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki, tj.:

* osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,

* wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,

* utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej,

* wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne),

* w roku podatkowym uzyskał (wspólnie z małżonką, z którą pozostawał w związku przez cały rok podatkowy) dochód w kwocie nieprzekraczającej limitu określonego w art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy w przypadku, gdy ulga dotyczy tylko jednego dziecka, tj. 112.000 zł.

Przy czym warunkiem do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka jest również brak zastosowania w stosunku do dziecka przepisów:

* art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego,

* ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, że z tzw. ulgi prorodzinnej mogą m.in. skorzystać podatnicy - w związku z wykonywaniem ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego - wychowujący w roku podatkowym pełnoletnie dzieci (art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ww. ustawy):

* bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

* do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 (w 2015 r. jest to kwota 3.089,00 zł), z wyjątkiem renty rodzinnej.

Wyjaśnić przy tym należy, że władza rodzicielska - zgodnie z art. 93 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - przysługuje obojgu rodzicom, a - stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Tak więc ulga ta przysługuje również drugiemu rodzicowi, który wykonuje władzę rodzicielską.

Jak wynika natomiast z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rodzicom niezależnie, czy pozostają w związku małżeńskim przysługuje wspólnie roczna kwota ulgi i mogą ją oni odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez nich proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że limit omawianej ulgi określony na dziecko przysługuje łącznie obojgu rodzicom dziecka, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska. Stąd w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania "lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej", tj. po wyrazach "kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych", należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania "w dowolnej proporcji przez nich ustalonej", oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określeniu proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Stąd, jeżeli zostały spełnione wszystkie wyżej wymienione przesłanki dotyczące zastosowania ulgi na dzieci, na podatniku ciąży obowiązek podziału kwoty ulgi z drugim rodzicem, stosownie do postanowień art. 27f ust. 4 ustawy, tj. w częściach równych lub w dowolnej proporcji wspólnie ustalonej. Powyższe oznacza, że w przypadku:

* zgodnych oświadczeń woli obojga rodziców każdemu z rodziców przysługuje odliczenie kwoty ulgi w wysokości ustalonej przez obojga rodziców,

* braku zgodnych oświadczeń woli obojga rodziców każdemu z rodziców przysługuje odliczenie w częściach równych, tj. w kwocie stanowiącej 1/2 kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ustawy, na każde dziecko.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów, uznać należy, że w sytuacji, gdy oboje rodzice dysponują prawem wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dziecka są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższego wynika, że w przypadku, gdy obydwoje rodzice wykonywali władzę rodzicielską przez cały rok, ulga przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, że łączna kwota odliczeń, dokonanych przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka. Natomiast, jeżeli rodzice takich proporcji nie ustalili, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z nich w częściach równych.

W związku z powyższym, jeżeli Wnioskodawca utrzymuje pełnoletnią córkę w związku z ciążącym na Nim obowiązkiem alimentacyjnym, to może skorzystać z określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulgi prorodzinnej. Jednakże nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że ulga powinna przysługiwać za cały 2015 r. i 2016 r. do końca miesiąca, w którym córka obroni pracę magisterską. Należy wskazać, że córka Wnioskodawcy urodziła się w sierpniu 1990 r., zatem ulga prorodzinna przysługuje Wnioskodawcy za 8 miesięcy, włącznie z miesiącem, w którym córka Wnioskodawcy skończyła 25 rok życia, czyli do sierpnia 2015 r., pod warunkiem, że zostały spełnione pozostałe przesłanki, określone w art. 27f ustawy. Ponadto skoro Wnioskodawca oraz jego żona przez cały rok wykonywali/będą wykonywać władzę rodzicielską w stosunku do swojej córki, a Wnioskodawca zawrze z żoną porozumienie do odliczenia tylko od Jego dochodu ulgi na córkę w całej wysokości, to zgodnie z postanowieniem art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie przysługiwała Mu w całości ulga na córkę za okres 8 miesięcy za 2015 rok.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.