IPPB4/4511-541/15-2/MS1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2015 r. (data wpływu 4 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w ramach programu "Mobilność Plus" - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w ramach programu "Mobilność Plus".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego w dniu 6 grudnia 2012 r. po rozpatrzeniu wniosku Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu (WPiA) z dnia 30 lipca 2012 r. na konkurs w ramach II edycji programu Mobilność Plus wydał decyzję, w której przyznał WPiA środki finansowe w kwocie 422 400 zł z przeznaczeniem na finansowanie w latach 2013-2015 uczestnictwa Wnioskodawcy w programie Mobilność Plus, II edycja programu. Na podstawie wydanej decyzji Minister zawarł z WPiA 20 marca 2013 r. umowę na finansowanie uczestnictwa Wnioskodawcy w programie Mobilność Plus. Umowa reguluje warunki finansowania, realizacji jego uczestnictwa w programie Mobilność Plus, rozliczenia środków finansowych przyznanych na finansowanie jego zagranicznego pobytu obejmującego realizację projektu "Badania efektywności działań organów ścigania w trakcie pierwszych godzin śledztw w sprawach dotyczących przestępstw przeciwko zdrowiu i życiu. Aspekty kryminalistyczne, kryminologiczne i procesowe" w zagranicznym ośrodku naukowym. Środki finansowe zgodnie z decyzją i zawartą umową (§ 3 ust. 1) przekazywane będą: w roku 2014 r. w kwocie 180. 000 zł, w tym koszty pobytu 156. 000 zł, koszty podróży 24. 000 zł, w roku 2015 w kwocie 211. 200 zł, w tym koszty pobytu 187. 200 zł, koszty podróży 24. 000 zł, w roku 2016 w kwocie 31. 200 zł, w tym koszty pobytu 31. 200 zł, koszty podróży 0 zł. W związku z powiększeniem się rodziny Minister zmienił ww decyzję decyzją z dnia 3 lipca 2014 r. w której zwiększył przyznane środki finansowe do kwoty 467. 700 zł. Na podstawie tej decyzji Minister zawarł z WPiA 23 lipca 2014 r. aneks Nr 1 do umowy na finansowanie uczestnictwa Wnioskodawcy w programie Mobilność Plus. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami środki finansowe przekazywane będą: w roku 2014 r. w kwocie 195. 100 zł, w tym koszty pobytu 165. 100 zł, koszty podróży 30. 000 zł, w roku 2015 w kwocie 238. 800 zł, w tym koszty pobytu 202. 800 zł, koszty podróży 36. 000 zł, w roku 2016 w kwocie 33. 800 zł, w tym koszty pobytu 33. 800 zł, koszty podróży 0 zł. Przeznaczeniem ww, środków finansowych jest pokrycie kosztów utrzymania uczestnika programu oraz jego małżonka i niepełnoletnich dzieci związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz w związku z kosztami podróży (§ 3 ust. 2). WPiA jako płatnik zobowiązana jest do niezwłocznego przekazania całości otrzymanych środków finansowych uczestnikowi programu Mobilność Plus, na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy WPiA a uczestnikiem programu. Środki finansowe przekazane zgodnie z umową nie mogą być wydatkowane na inne cele, niżeli koszty pobytu w ośrodku zagranicznym i koszty podróży. W sprawach nieuregulowanych w umowie między Ministrem a WPiA znajdują zastosowanie przepisy ustawy o zasadach finansowania nauki i Komunikatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 kwietnia 2012 r. o ustanowieniu programu pod nazwą "Mobilność Plus" (MP. z 2012 r. poz. 254).

W dniu 14 stycznia 2014 r. została zawarta pomiędzy WPiA a Wnioskodawcą umowa o finansowanie uczestnictwa w programie "Mobilność Plus". Zgodnie z zawartą umową otrzymane środki finansowe od WPiA, przekazane w ramach programu Mobilność Plus, II edycja Wnioskodawca może przeznaczyć wyłącznie na koszty pokrycia pobytu za granicą (koszty utrzymania i bieżące wydatki związane z pobytem w zagranicznym ośrodku) i koszty podróży (dotyczy to Wnioskodawcy oraz członków jego rodziny). W przypadku wykorzystania środków w sposób niezgodny z umową Wnioskodawca zobowiązany jest do ich zwrotu, podobnie jak zobowiązany jest do zwrotu środków niewykorzystanych. Jednocześnie w umowie znajduje się potwierdzenie, że jest pracownikiem WPiA, co stanowi warunek przekazania środków finansowych. Udział Wnioskodawcy w realizacji programu Mobilność Plus stanowi wykonanie obowiązków pracowniczych w ramach podróży służbowej. Wnioskodawca otrzymał z WPiA polecenie wyjazdu i udziału w programie Mobilność Plus. Na czas realizacji programu (25 lutego 2014 r. do 29 lutego 2015 r.) Wnioskodawca złożył wniosek do Rektora Uniwersytetu o urlop, który otrzymałem na podstawie Uchwały Nr 62 Senatu UW z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie warunków i trybu kierowania za granicę pracowników w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy za lata podatkowe 2014, a następnie 2015 i 2016 Wnioskodawca może korzystać z następującego sposobu rozliczenia przedmiotowych środków finansowych:

1. Środki finansowe przeznaczone na koszty podróży pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem realizacji zadania całkowicie zwolnić z opodatkowania.

2. Do środków finansowych przeznaczonych na koszty pobytu zastosować zwolnienie przedmiotowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r"poz. 361, z późn. zm. dalej: u.p.d.o.f.).

Zdaniem Wnioskodawcy.

Środki finansowe uzyskane na realizację programu Mobilność Plus przeznaczone są wyłącznie na pokrycie kosztów podróży oraz pobytu, niezbędnych do realizacji zadania, na co wprost wskazuje zawarta umowa z WPiA.

Środki przeznaczone na pokrycie kosztów podróży pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem wykonywania zadania są całkowicie zwolnione z opodatkowania, ponieważ muszę się z nich rozliczyć z Ministerstwem i środki niewykorzystane zwrócić. Środki przeznaczone na koszty pobytu podlegają opodatkowaniu tylko powyżej wysokości diet oraz innych należności przysługujących pracownikowi i członkom jego rodziny za każdą dobę pobytu w podróży w celu realizacji zadania.

Środki finansowe na realizację programu Mobilność Plus stanowią przychód ze stosunku pracy, ponieważ Wnioskodawca jest pracownikiem WPiA i otrzymałem od swojego pracodawcy polecenie wyjazdu i uczestnictwa w programie Mobilność Plus. Na okres wyjazdu pracodawca przyznał Wnioskodawcy, na jego wniosek, urlop. Urlop ten został zatem udzielony ze względu na polecenie wyjazdu zagranicznego. Warunkiem przekazania środków finansowych jest zatrudnienie uczestnika programu Mobilność Plus w Jednostce (WPiA) kierującej go na wyjazd zagraniczny. Zgodnie z § 8 ust. 4 umowy między Ministrem a WPiA w razie ustania zatrudnienia uczestnika WPiA zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić Ministra o tym fakcie oraz do prawidłowego rozliczenia przekazanych środków finansowych, pod rygorem możliwości odstąpienia przez Ministra od umowy i możliwości żądania zwrotu całości przekazanych środków wraz z odsetkami.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 października 2012 r. w sprawie o sygn. akt II FSK 309/11, w sprawie uczestnika programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" MNiSW realizującego projekt badawczy w zagranicznym ośrodku naukowym w Stanach Zjednoczonych (stan faktyczny dokładnie taki sam jak Wnioskodawcy), w którym potwierdzone zostały warunki, jakie spełnia podróż służbowa: Skarżący został bowiem wyznaczony do udziału w programie przez swojego pracodawcę (pracodawca wydał polecenie wyjazdu), miał wykonywać określone przez niego zadanie (udział w programie badawczym) przez określony czas poza miejscem stałego zatrudnienia. Udział w programie badawczym miał w związku z tym cechy podróży służbowej.

Realizowany przez Wnioskodawcę projekt badawczy spełnia łącznie wskazane warunki:

1. Wnioskodawca został wyznaczony do udziału w programie przez swojego pracodawcę (pracodawca wydał polecenie wyjazdu);

2. W trakcie wyjazdu Wnioskodawca ma wykonywać określone przez pracodawcę zadania (udział w projekcie badawczym "Badania efektywności działań organów ścigania w trakcie pierwszych godzin śledztw w sprawach dotyczących przestępstw przeciwko zdrowiu i życiu. Aspekty kryminalistyczne, kryminologiczne i procesowe", sporządzanie sprawozdań);

3. Realizacja ww zadań odbywa się przez określony czas (25 lutego 2014 r. do 29 lutego 2015 r.) poza miejscem stałego zatrudnienia Wnioskodawcy (Stany Zjednoczone).

Spełnione są zatem wszelkie przesłanki do uznania podróży Wnioskodawcy za podróż służbową. Przez cały czas realizacji programu Wnioskodawca musi pozostawać w stosunku pracy z kierującym go WPiA. Na czas pobytu za granicą udzielono Wnioskodawcy urlopu dla pracowników naukowych wysyłanych na wyjazd zagraniczny. Z umowy wynika wprost, że Wnioskodawca ma prawo zabrać ze sobą członków rodziny.

Środki finansowe przeznaczone na koszty pobytu Wnioskodawcy i jego rodziny podlegają zatem zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.u.p.d.o.f.

Stan faktyczny, który Wnioskodawca przedstawił odpowiada w pełni nie tylko rozpoznanemu przez Naczelny Sąd Administracyjny dnia 12 października 2012 r. w sprawie o sygn, akt II FSK 309/11, ale także przez inne sądy administracyjne, w tym w szczególności przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który rozpoznawał sprawę uczestnika programu Mobilność Plus,II edycja, czyli tej samej edycji, której Wnioskodawca jest uczestnikiem. W wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 r. (I SA/Po 1059/13) identyczny stan faktyczny został uznany "za podróż służbową tj. wyjazd pracownika na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy - w celu wykonania zadania służbowego, co skutkuje możliwością zastosowania dyspozycji z art. 21 ust. 1 pkt 16 u.p.d.o.f."

Jedyne różnice pomiędzy powołanymi wyżej stanami faktycznymi, a stanem faktycznym Wnioskodawcy to:

Żadna z tych różnic nie dotyczy wskazanych przez sądy administracyjne warunków, jakie spełnia podróż służbowa. W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że interpretacja indywidualna w jego przypadku powinna uwzględniać orzecznictwo w przedmiotowym zakresie i przychylić się do zaprezentowanego przez niego stanowiska

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Warunkiem niezbędnym do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest więc odbycie przez pracownika podróży służbowej.

Pracownik naukowy, uczestnicząc w programie "Mobilność Plus" w zagranicznym ośrodku naukowym nie odbywa podróży służbowej. Kwestie podróży służbowej regulują bowiem przepisy wykonawcze do ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, natomiast ww. program został utworzony w oparciu o podstawę prawną wynikającą z ustawy o zasadach finansowania nauki.

W myśl art. 97 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.), zasady i tryb finansowania badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych w uczelni, zakwalifikowanych do finansowania ze środków przewidzianych w budżecie państwa na naukę, określa ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.

Komunikatem Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 kwietnia 2012 r. (M. P. z 2012 r. poz. 254) został ustanowiony Program pod nazwą "Mobilność Plus" na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2010 r. Nr 96, poz. 615 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o zasadach finansowania nauki, Minister przyznaje środki finansowe na zadania określone w art. 5 pkt 4-7 oraz pkt 9-11 i 13 w drodze decyzji, na podstawie wniosków złożonych przez uprawnione podmioty, po zasięgnięciu opinii właściwego zespołu, o którym mowa w art. 52 ust. 1-3.

Stosownie do art. 26 ust. 1 ww. ustawy, finansowanie programów lub przedsięwzięć ustanawianych przez Ministra obejmuje działania dotyczące realizacji określonych przez Ministra zadań wynikających z polityki naukowej i naukowo - technicznej państwa.

Minister właściwy do spraw nauki w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" ogłasza komunikaty o ustanowieniu programu i przedsięwzięcia, z zastrzeżeniem ust. 3 (art. 26 ust. 2 cyt. ustawy).

Stosownie do art. 26 ust. 3 cyt. ustawy o zasadach finansowania nauki, Minister właściwy do spraw nauki określi, w drodze rozporządzenia, programy lub przedsięwzięcia, w ramach których będzie udzielana pomoc publiczna, w tym:

- z uwzględnieniem celów polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa.

Środki finansowe przeznaczone na finansowanie programów lub przedsięwzięć, o których mowa w ust. 2 i 3, są przekazywane jednostce naukowej lub innemu uprawnionemu podmiotowi na podstawie umowy (art. 26 ust. 4 ww. ustawy).

Celem programu pod nazwą "Mobilność Plus" jest umożliwienie młodym naukowcom, zwanym dalej "uczestnikami programu", udziału w badaniach naukowych prowadzonych w renomowanych zagranicznych ośrodkach naukowych pod opieką wybitnych naukowców o międzynarodowym autorytecie w danej dziedzinie nauki. Program zapewnia finansowanie pobytu uczestnika programu w jednostce naukowej posiadającej siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzącej w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe, zwanej dalej "zagranicznym ośrodkiem", oraz podróży między miejscem zamieszkania uczestnika programu a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek. Program ma pomóc uczestnikom programu w dalszym rozwoju kariery naukowej przez zdobycie doświadczenia i wiedzy dzięki udziałowi w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych realizowanych przy wykorzystaniu aparatury i metod niedostępnych w kraju.

Uczestnikiem programu może być naukowiec, który spełnia łącznie następujące warunki:

W ramach programu jest możliwe finansowanie pobytu w zagranicznym ośrodku oraz podróży między miejscem zamieszkania a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek, małżonka uczestnika programu oraz jego niepełnoletnich dzieci.

Udział w programie jest finansowany ze środków finansowych na naukę, wyodrębnionych w części budżetu państwa - "Nauka" na finansowanie programów i przedsięwzięć określanych przez ministra właściwego do spraw nauki.

Środki finansowe w ramach programu są przyznawane jednostce naukowej na podstawie decyzji Ministra, z przeznaczeniem dla uczestnika programu.

Środki finansowe są przekazywane jednostce naukowej zatrudniającej uczestnika programu na podstawie umowy o finansowanie uczestnictwa w programie, określającej warunki realizacji, finansowania i rozliczania uczestnictwa w programie.

Środki finansowe są przekazywane uczestnikowi programu na podstawie umowy zawartej między jednostką naukową a uczestnikiem programu.

Środki finansowe w ramach programu są przyznawane w drodze konkursu ogłaszanego przez Ministra.

Mając na uwadze powyższe, wyjazd za granicę uczestnika programu nie jest tożsamy z odbyciem podróży służbowej pracownika, a tym samym środki otrzymane przez Wnioskodawcę, zarówno na koszty podróży jak i na koszty pobytu, nie mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za powyższym również przemawia fakt, że Wnioskodawcy na czas pobytu w ośrodku zagranicznym udzielony został urlop bezpłatny.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.