IPPB4/4511-328/15-4/JK - Ustalenie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 18 maja 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/4511-328/15-4/JK Ustalenie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2015 r. (data wpływu 11 marca 2015 r.) uzupełniony pismem, które wpłynęło w dniu 25 marca 2015 r. (data nadania 23 marca 2015 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie telefoniczne z dnia 18 marca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, tut. Organ w dniu 18 marca 2015 r. telefonicznie (na powyższą okoliczność została sporządzona notatka służbowa) wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie zdarzenia przyszłego.

Pismem, które wpłynęło w dniu 25 marca 2015 r. (data nadania 23 marca 2015 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła powyższe w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Przed sprzedażą Wnioskodawczyni nie będzie podejmowała żadnych czynności angażowania środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości nieruchomości. Przed sprzedażą Wnioskodawczyni nie podejmie działań marketingowych w zakresie obrotu nieruchomością, poza zwykłą formę ogłoszenia (ogłoszenie do internetu, baner - reklama). Do czasu sprzedaży nieruchomość nie będzie w żaden sposób wykorzystywana. Czeka na kupca. Nie będzie przedmiotem najmu, dzierżawy i innych podobnych umów. Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem VAT, nieprzysługuje Jej prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego. Nieruchomość ta stanowi teren niezabudowany, nie posiada planu zagospodarowania przestrzennego. Jest to grunt pod zabudowę zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Grunt może być przeznaczony pod zabudowę. Wnioskodawczyni planuje sprzedanie nieruchomości jak najszybciej (kiedy znajdzie kupca). Na nieruchomości tej Wnioskodawczyni nie zamierza ponosić wydatków na jej ulepszenie. Na nieruchomości tej nie ma budynków i budowli. Dnia 31 marca 1958 r. zgodnie z aktem notarialnym Repertorium ojciec Wnioskodawczyni S. Ch. zmarły 25 kwietnia 2009 r. wraz z J. W. kupili od Z. M. i Z. G. roszczenia do nieruchomości gruntowej o pow. 666 m2 zabranej w 1945 r. dekretem. W międzyczasie nieruchomość ta została podzielona przez Urząd Miasta na dwie działki. Jedna część o pow. 403,26 m2 została przydzielona w użytkowanie wieczyste obcej osobie P. W. Druga część o pow. 259 m2 została w posiadaniu Miasta. Dnia 3 stycznia 2014 r. aktem notarialnym Repertorium Wnioskodawczyni odzyskała od Miasta w użytkowanie wieczyste ww. nieruchomość gruntową o pow. 259 m2 dla której została założona księga wieczysta w siedzibie Sądu. Właścicielem 1/2 nieruchomości jest Pan J. W. (129,5 m2). Drugą połowę o pow. 159 m2 Wnioskodawczyni odziedziczyła po ojcu zmarłym 25 kwietnia 2009 r. w równych częściach z siostrą K. G., bratankiem M. Ch.

W uzupełnieniu, które wpłynęło w dniu 25 marca 2015 r. Wnioskodawczyni poinformowała, że w dniu 14 marca 2013 r. został sporządzony akt dziedziczenia Repertorium. W akcie tym spadek po S. Ch. zmarłym 25 kwietnia 2009 r. nabyli: córka U. B. S. (Wnioskodawczyni), córka K. S. G., wnuk M. P. Ch., w równych częściach po 1/3 spadku. Dnia 3 stycznia 2014 r. nastąpiło odzyskanie aktem notarialnym Repertorium w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej o pow. 259 m2. Właścicielem połowy (czyli 129,5 m2) tej nieruchomości został Pan J. W. - właściciel 1/2 nieruchomości od 1958 r. Drugą połowę otrzymali w równych częściach po 1/3 spadkobiercy po S. Ch. - właścicielu 1/2 nieruchomości od 1958 r.: U. S. (Wnioskodawczyni) - 42,166 m2, K. G. - 42,166 m2, M. Ch. - 42,166 m2. Wnioskodawczyni oświadczyła, że nabyła udział w prawach i roszczeniach w wielkości takiej samej jak w spadku. Nie miało miejsce powiększenie wartości, nie miały miejsce żadne spłaty i dopłaty. Wnioskodawczyni nabyła 42,166 m2 jako spadkobierca po ojcu S. Ch. Sprzedaży podlega udział w nieruchomości nabytej w dniu 3 stycznia 2014 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy w świetle faktów przedstawionych z chwilą sprzedaży tej nieruchomości Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłacenia podatku od towarów i usług (VAT). Jeśli tak, to w jakim wymiarze.

2. Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana w chwili sprzedaży ww. nieruchomości do zapłacenia podatku dochodowego (PIT). Jeśli tak, to w jakim wymiarze.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące skutków podatkowych zbycia udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu w podatku dochodowym od osób fizycznych (pyt. Nr 2). Wniosek w zakresie podatku od towarów i usług został rozpatrzony odrębną interpretacją (pyt. Nr 1).

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie powinna płacić podatku dochodowego (PIT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.

innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Podkreślić należy, że przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego gruntów upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Jak z powyższego wynika, dla opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości bądź udziału w niej podatkiem dochodowym od osób fizycznych istotne znaczenie ma data nabycia tej nieruchomości bądź udziału w niej.

Prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

Zgodnie z art. 922 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki przechodzą na jedną lub kilka osób.

Oddanie w użytkowanie wieczyste "gruntu warszawskiego" skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279, z późn. zm.), w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 ww. dekretu przewidywał, że:

* dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

* gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania, a jeżeli chodzi o osoby prawne - ponadto, gdy użytkowanie gruntu zgodnie z jego przeznaczeniem w myśl planu zabudowania nie pozostaje w sprzeczności z zadaniami ustawowymi lub statutowymi tej osoby prawnej;

* w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

* w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

* w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9.

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność miasta gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Z treści wniosku wynika, że dnia 31 marca 1958 r. zgodnie z aktem notarialnym ojciec Wnioskodawczyni zmarły 25 kwietnia 2009 r. wraz z J. W. kupili od Z. M. i Z. G. roszczenia do nieruchomości gruntowej o pow. 666 m2 zabranej w 1945 r. dekretem. W dniu 14 marca 2013 r. został sporządzony akt dziedziczenia Repertorium, w którym określono, że spadek po S. Ch. nabyli: córka U. B. S. (Wnioskodawczyni), córka K. S. G., wnuk M. P. Ch., w równych częściach po 1/3 spadku. W międzyczasie nieruchomość została podzielona przez Urząd Miasta na dwie działki. Jedna część o pow. 403,26 m2 została przydzielona w użytkowanie wieczyste obcej osobie. Druga część o pow. 259 m2 została w posiadaniu Miasta. Dnia 3 stycznia 2014 r. nastąpiło odzyskanie aktem notarialnym Repertorium w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej o pow. 259 m2. Właścicielem połowy (czyli 129,5 m2) tej nieruchomości został Pan Jan W, który był właścicielem 1/2 nieruchomości od 1958 r. Drugą połowę otrzymali w równych częściach po 1/3 spadkobiercy po S. Ch. - właścicielu 1/2 nieruchomości od 1958 r.: U. S. (Wnioskodawczyni) - 42,166 m2, K. G. - 42,166 m2, M. Ch. - 42,166 m2. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać udział w niezabudowanej nieruchomości gruntowej nabytej w dniu 3 stycznia 2014 r.

W świetle powyższego, stwierdza się, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do restytucji wcześniej panujących stosunków prawnorzeczowych. Wnioskodawczyni nie była w przeszłości właścicielem, ani nie jest spadkobiercą właścicieli skomunalizowanej nieruchomości warszawskiej. Wnioskodawczyni prawa i roszczenia do części przedmiotowej nieruchomości nabyła w spadku po zmarłym ojcu, który umową sprzedaży wraz z J. W. zakupił w 1958 r. prawa i roszczenia do nieruchomości. Na tej podstawie Wnioskodawczyni stała się podmiotem uprawnionym do żądania ustanowienia i oddania w użytkowanie wieczyste gruntu. W znaczeniu prawnym dopiero ustanowienie na rzecz Wnioskodawczyni użytkowania wieczystego nieruchomości będzie stanowiło nabycie prawa użytkowania wieczystego.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego, ustanowienie na rzecz Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w formie aktu notarialnego stanowi jej nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co znajduje odzwierciedlenie, np. w wyroku WSA w Warszawie z dnia 29 września 2006 r., sygn. akt III SA/Wa 1541/06.

Tym samym, nabycie udziału w nieruchomości nastąpiło dopiero w momencie zawarcia aktu notarialnego ustanowienia na rzecz Wnioskodawczyni oraz pozostałych spadkobierców prawa wieczystego użytkowania gruntu, czyli w tym przypadku w dniu 3 stycznia 2014 r.

Sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (czyli w tym przypadku przed 31 grudnia 2019 r.) będzie stanowiło przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Rozpatrując skutki podatkowe sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu należy wziąć pod uwagę przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w cytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sposób, że do przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości nabytych od dnia 1 stycznia 2009 r. zastosowanie mają przepisy obowiązujące od dnia 1 stycznia 2009 r.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z treścią art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1.

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2.

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Należy jednakże zauważyć, że w myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 cytowanej ustawy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że odpłatne zbycie udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ustanowiono na rzecz Wnioskodawczyni prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, tj. wydano na jej rzecz ostateczną decyzję administracyjną w formie aktu notarialnego o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego gruntu będzie stanowiło źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Jednakże należy wskazać, że dochód ten może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w części w jakiej zostanie wydatkowany, nie później niż w okresie 2 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpił odpłatne zbycie na cele mieszkaniowe, określone w art. 21 ust. 25.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl