IPPB4/4511-239/15-4/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2015 r. (data wpływu 19 lutego 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 30 marca 2015 r. (data nadania 30 marca 2015 r., data wpływu 31 marca 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB4/4511-239/15-2/MS z dnia 24 marca 2015 r. (data nadania 24 marca 2015 r., data doręczenia 27 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku działu spadku - jest prawidłowe

W dniu 19 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku działu spadku.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/4511-239/15-2/MS z dnia 24 marca 2015 r. (data nadania 24 marca 2015 r., data doręczenia 27 marca 2015 r.) tutejszy organ wezwał Wnioskodawcę o wskazanie i uzupełnienie danych identyfikacyjnych Wnioskodawcy zgodnie ze wzorem wniosku ORD-IN, złożenie oświadczenia i podpisu Wnioskodawcy lub osoby upoważnionej, określenie przedmiotu wniosku, tj. czy wniosek dotyczył zaistniałego stanu faktycznego, czy zdarzenia przyszłego, wskazanie przepisów prawa podatkowego będących przedmiotem interpretacji indywidualnej.

Pismem z dnia 30 marca 2015 r. (data nadania 30 marca 2015 r., data wpływu 31 marca 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 21 października 2014 r. Wnioskodawca nabył spadek po rodzicach: po zmarłym w dniu 25 kwietniu 1995 r. ojcu po 1/3 części i matce zmarłej w dniu 2 listopada 2012 r. po 1/2 części. Podstawą nabycia jest prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 21 października 2013 r., sygn. akt XXX na podstawie, którego Wnioskodawca stał się współwłaścicielem nieruchomości, zabudowanej budynkiem mieszkalnym o pow. 153,55 m² oraz budynkiem gospodarczym murowanym o pow. 21 m². usytuowanym na działce o pow. 0,0525 ha.

Wartość udziału Wnioskodawcy w spadku określono na kwotę 106.800 zł. Nabycie spadku zostało zgłoszone Naczelnikowi Urzędu Skarbowemu, który ustalił zobowiązanie podatkowe od nabycia spadku po ojcu (decyzja z dnia 9 stycznia 2014 r. Nr XXX), natomiast nabycie spadku po matce zostało zwolnione z podatku od spadków darowizn na podstawie zaświadczenia z dnia 28 sierpnia 2014 r. Pozostały udział w spadku odziedziczył po zmarłym ojcu a bratem Wnioskodawcy, bratanek Sławomir S. W wyniku wspólnej decyzji Wnioskodawca razem z bratankiem postanowili podzielić spadek i znieść współwłasność. W tym celu w dniu 12 sierpnia 2014 r. zawarli przed notariuszem umowę o dział spadku i zniesienie współwłasności. Na mocy aktu notarialnego (Repertorium akt Nr XXX) dokonano działu spadku i zniesiono współwłasność w następujący sposób: Wnioskodawca przeniósł na bratanka 1/2 własności lokalu mieszkalnego na drugim piętrze, a w zamian za to bratanek przekazał kwotę 85.000 zł (słownie osiemdziesiąt pięć tysięcy złotych), co stanowiło 1/2 przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Wartość spłaty nie przekroczyła wartości udziału Wnioskodawcy w spadku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego, spłata, którą Wnioskodawca otrzymał od bratanka w wyniku działu spadku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako odpłatne zbycie określone w art. I0 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Spłata udziału w spadku po rodzicach, który wcześniej podlegał przepisom o podatku od spadków darowizn nie może podlegać ponownemu opodatkowaniu. Umowa działu spadku mieści się bowiem w pojęciu nabycia spadku, gdyż postanowienie o nabyciu spadku, jak i dział spadku należą do spraw z zakresu prawa spadkowego, dlatego uważam, że spłata nie jest objęta podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bo doszłoby do dwukrotnego opodatkowania, raz podatkiem od spadków darowizn i drugi podatkiem dochodowym. Swoje stanowisko Wnioskodawca oparł na przytoczonych poniżej materiałach, tj. indywidualnych interpretacjach Izb Skarbowych (Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 sierpnia 2013 r. ITPB2/415-498/13/DZS, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 stycznia 2014 r. IPTPB2 Nr 415/-693/13-2/KKU, na odpowiedzi Ministerstwa Finansów na interpelację Nr 9106 z 12 października 2012 r. gdzie wskazano, że jeżeli suma spłaty nie przekroczyła wartości przysługującej spadkobiercy udziału spadku to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. I0 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od osób fizycznych oraz na orzeczeniach sądowych: Wyrok WSA w Łodzi sygn. I SA/ŁD 1173/11, Wyrok WSA w Poznaniu z 5 marca 2013 r. I SA /Po 918/12. Sąd w tym wyroku stanął na stanowisku, że nie do przyjęcia jest objęcie opodatkowania na podstawie przepisów u.p.d.o.f - przychodu otrzymanego w dziale spadku jako spłatę. W opinii Sądu takie opodatkowanie godzi również w przepisy Konstytucji RP i przyznał racje skarżącej w tym postępowaniu wskazując, że doszłoby do dwukrotnego opodatkowania.

Wnioskodawca oświadcza, że w dniu złożenia wniosku nie toczy się wobec Niego postępowanie podatkowe, kontroli podatkowej i postępowanie kontroli organu kontroli skarbowej nie było przedmiotem decyzji lub postanowienia w sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Wobec powyższego odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przy czym pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć nie tylko sprzedaż, czy zamianę, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością, a więc co do zasady również dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego. Zauważyć należy, że pomiędzy prawem podatkowym a cywilnym istnieje wiele powiązań, wynikających chociażby z faktu, że następstwa zdarzeń bądź czynności prawnych związanych z określonymi instytucjami prawa cywilnego wywołują również skutki wynikające z prawa podatkowego. Jeżeli zatem określone pojęcia nie są odmiennie zdefiniowane dla celów prawa podatkowego, to należy je - biorąc poda uwagę fakt, że obie gałęzie prawa (cywilne i podatkowe) składają się na jeden system prawa - interpretować tak, jak czyni to prawo cywilne.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwila jego śmierci przechodzą na jedna lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

Zgodnie z art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego - spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Treści art. 925 Kodeksu cywilnego jednoznacznie wskazuje, że z chwilą śmierci spadek nabywa wyłącznie spadkobierca.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego). Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w dniu 21 października 2014 r. Wnioskodawca nabył spadek po rodzicach: po zmarłym w dniu 25 kwietniu 1995 r. ojcu w 1/3 części i matce zmarłej w dniu 2 listopada 2012 r. po 1/2 części. Podstawą nabycia jest prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 21 października 2013 r. na podstawie, którego Wnioskodawca stał się współwłaścicielem nieruchomości, zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym murowanym usytuowanym na działce. Nabycie spadku zostało zgłoszone Naczelnikowi Urzędu Skarbowemu, który ustalił zobowiązanie podatkowe od nabycia spadku po ojcu, natomiast nabycie spadku po matce zostało zwolnione z podatku od spadków darowizn na podstawie zaświadczenia z dnia 28 sierpnia 2014 r. Pozostały udział w spadku odziedziczył po zmarłym ojcu a bratem Wnioskodawcy, bratanek Sławomir S. W wyniku wspólnej decyzji Wnioskodawca razem z bratankiem postanowili podzielić spadek i znieść współwłasność. W tym celu w dniu 12 sierpnia 2014 r. zawarli przed notariuszem umowę o dział spadku i zniesienie współwłasności. Na mocy aktu notarialnego (Repertorium akt Nr XXX) dokonano działu spadku i zniesiono współwłasność. Wnioskodawca przeniósł na bratanka 1/2 własności lokalu mieszkalnego, a w zamian za to bratanek przekazał kwotę 85.000 zł, co stanowiło 1/2 przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Wartość spłaty nie przekroczyła wartości udziału Wnioskodawcy w spadku.

Uwzględniając powyższe oraz przyjmując za Wnioskodawcą, że wartość otrzymanej przez Wnioskodawcę spłaty w wyniku dokonanego działu spadku, na skutek którego zniesiono współwłasność, nie będzie przekracza wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, uznać należy, że Wnioskodawca nie uzyskał w związku z dokonanym działem spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonego udziału.

W konsekwencji, otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku dokonanego działu spadku lokalu mieszkalnego spłaty w kwocie nieprzekraczającej wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym na Wnioskodawcy będzie nie ciążył obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądowych należy stwierdzić, że interpretacje te i wyroki zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.