IPPB4/4511-172/16-4/MS1 - Skutki podatkowe zbycia udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2016 r. (data wpływu 15 lutego 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 kwietnia 2016 r. (data nadania 5 kwietnia 2016 r., data wpływu 7 kwietnia 2016 r.) na wezwanie Nr IPPB4/4511-172/16-2/MS1 z dnia 22 marca 2016 r. (data nadania 23 marca 2016 r., data doręczenia 30 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 15 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu.

Przedmiotowy wniosek obarczony był brakami formalnymi. W związku z tym pismem z dnia 22 marca 2016 r. (data nadania 23 marca 2016 r., data doręczenia 30 marca 2016 r.) wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 4 kwietnia 2016 r. (data nadania 5 kwietnia 2016 r., data wpływu 7 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca uzupełnił braki w terminie.

We wniosku oraz uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Aktem notarialnym z dnia 4 lutego 2014 r. Jerzy M. - Wnioskodawca wraz z innymi osobami nabył udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu obejmującego działki ur 14/13 i 14/14 od Miasta. Umowa ta została sporządzona w wykonaniu postanowień decyzji Prezydenta Miasta z dnia 20 grudnia 2012 r. wydanej na podstawie przepisów art. 214 ust. 1-3 ustawy o gospodarce nieruchomościami w wyniku rozpatrzenia wniosku z dnia 13 września 1988 r. o zwrot nieruchomości.

Wnioskodawca jest następcą prawnym dawnego właściciela nieruchomości na objętej działaniem dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na podstawie następującego wywodu prawnego:

6. Janina M. zmarła w 2001 r. zaś spadek po niej nabyli: Jerzy M. -Wnioskodawca jako jej syn w 2/4 części oraz Daria P. i Piotr "Henryk P. jako jej wnukowie po 1/4 każde z nich co zostało stwierdzone postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 17 czerwca 2004 r.

Na podstawie postanowienia o nabyciu spadku po Janinie M. syn - Wnioskodawca stał się w udziale następcą prawnym dawnych właścicieli uprawnionym do nabycia prawa użytkowania wieczystego.

W związku z planowaną przez Wnioskodawcę sprzedażą udziału w prawie użytkowania wieczystego nabytej w ten sposób nieruchomości Wnioskodawca chciałby uzyskać stanowisko organu prawnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy dochód uzyskany ze sprzedaży nabytej w ten sposób nieruchomości (w trybie przepisu art. 214 ustawy o gospodarce nieruchomościami) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym w sytuacji, gdy od daty nabycia nieruchomości od Miasta nie upłynął jeszcze 5 letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 i czy należy uznać datę zawarcia z Miastem umowy użytkowania wieczystego gruntu z przeniesieniem własności budynku.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż nieruchomości nabytej od Miasta w trybie przepisu art. 214 ustawy o gospodarce nieruchomościami w użytkowanie wieczyste jako rekompensatę za utraconą na podstawie przepisu art. 1 dekretu warszawskiego własność nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym nawet, wtedy gdy sprzedaż taka następuje przed upływem 5 - letniego okresu od daty nabycia przedmiotowej nieruchomości od Miasta.

Taki zwrot nieruchomości nie stanowi nabycia o jakim mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym, a zatem nie stanowi także źródła przychodu (vide Wyrok z dnia 17 grudnia 1996 r. sygn. FSP 7/96). A zatem nie podlega on opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że pierwotnym właścicielem nieruchomości, był kupiec pod firmą "B.". Jedynym właścicielem ww. kupca była Janina P., która całe przysługujące jej prawa i roszczenia do ww. nieruchomości zbyła na rzecz Janiny M. i Anny J. w równych częściach niepodzielnie. Janina M. zmarła w 2001 r. a spadek po niej nabyli Jerzy M. - Wnioskodawca w 2/4 części oraz dwoje wnuków po 1/4 każde z nich. Na podstawie postanowienia o nabyciu spadku po Janinie M. - Wnioskodawca stał się następcą prawnym dawnych właścicieli uprawnionym do nabycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. Aktem notarialnym z dnia 4 lutego 2014 r. Wnioskodawca wraz z innymi osobami nabył udział w prawie użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. Umowa ta została sporządzona w wykonaniu postanowień decyzji Prezydenta Miasta z dnia 20 grudnia 2012 r. wydanej na podstawie art. 214 ust. 1-3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wnioskodawca planuje dokonać sprzedaży udziału w prawie użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości.

Wobec powyższego dla oceny skutków podatkowych zbycia przez Wnioskodawcę nieruchomości konieczne jest ustalenie, czy jej zwrot na podstawie decyzji właściwego organu administracji, stanowi nabycie w myśl powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. Dotychczasowy właściciel pozbawiony zostaje prawa własności nieruchomości, które przechodzi na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 782) zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Zgodnie z art. 214 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 782) poprzednim właścicielom, których prawa do odszkodowania za przejęte przez państwo grunty, budynki i inne części składowe nieruchomości, przewidziane w art. 7 ust. 4 i 5 i art. 8 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze miasta. (Dz. U. Nr 50, poz. 279 oraz z 1985 r. Nr 22, poz. 99), wygasły na podstawie przepisów ustawy wymienionej w art. 241 pkt 1, jeżeli zgłosili oni lub ich następcy prawni w terminie do dnia 31 grudnia 1988 r. wnioski o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, może zostać zwrócona jedna nieruchomość.

Zwrot nieruchomości, o którym mowa w ust. 1, przysługuje poprzednim właścicielom działek zabudowanych domami jednorodzinnymi, małymi domami mieszkalnymi i domami, w których liczba izb nie przekracza 20, oraz domami, w których przed dniem 21 listopada 1945 r. została wyodrębniona własność poszczególnych lokali, a także domami, które stanowiły przed tym dniem własność spółdzielni mieszkaniowych (art. 214 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 214 ust. 3 o przyznaniu prawa użytkowania wieczystego gruntów i o zwrocie budynków orzeka właściwy organ.

Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z tym w momencie zwrotu nieruchomości nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców. Zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości, do którego dochodzi na podstawie decyzji administracyjnej, jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie zwracanej nieruchomości, przywraca wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

W związku z powyższym, jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, której nieruchomość tę wywłaszczono, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym z którego wynika to następstwo prawne. Za datę nabycia takiej nieruchomości dla celów podatkowych należy zatem w odniesieniu do tej osoby przyjąć dzień, w którym osoba taka nabyła uprawnienie po osobie, której nieruchomość tę wcześniej wywłaszczono. W sytuacji gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas za dzień jej nabycia uznać należy datę śmierci uprawnionego, tj. wywłaszczonego właściciela lub też jego spadkobierców.

Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast data wydania decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości pozostaje bez wpływu dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nabytej w ten sposób nieruchomości (jak też udziału w niej).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że do nabycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości doszło w dacie śmierci spadkodawczyni, tj. w dniu śmierci Janiny M. - zmarłej w 2001 r. Zatem pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął odpowiednio z dniem 31 grudnia 2006 r.

Biorąc pod uwagę powyższe, planowana sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, a uzyskany przychód nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizyczny i tym samym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.