IPPB4/4511-1531/15-6/MS - Określenie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 4 kwietnia 2016 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/4511-1531/15-6/MS Określenie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 grudnia 2015 r. (data wpływu 21 grudnia 2015 r.), uzupełnione pismem z dnia 7 lutego 2016 r. (data nadania 7 marca 2016 r., data wpływu 9 marca 2016 r.) na wezwanie Nr IPPB4/415-1531/16-2/MS, IPPB2/4515-172/15-3/MZ z dnia 25 lutego 2016 r. (data nadania 25 lutego 2016 r., data doręczenia 29 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/4511-1531/15-3/MS, IPPB2/4515-172/15-3/MZ z dnia 25 lutego 2016 r. (data nadania 25 lutego 2016 r., data doręczenia 29 lutego 2016 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawcę w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do uzupełnienia przedmiotowego wniosku o wyjaśnienie, w jakim charakterze występuje Wnioskodawca (podatnik, czy płatnik), wyjaśnienie w zakresie jakich przepisów prawa podatkowego ma być udzielona interpretacja przepisów prawa podatkowego. Doprecyzowanie stanu faktycznego w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przeformułowanie pytania podatkowego Nr 2 w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego w odniesieniu do przeformułowanego pytania.

Pismem z dnia 7 marca 2016 r. (data nadania 7 marca 2016 r., data wpływu 9 marca 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 15 października 2014 r. aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym przez Notariusza, zostało stwierdzone nabycie spadku przez Wnioskodawcę oraz Ewę G. po zmarłym w dniu 16 czerwca 2014 r. Wojciechu G. w udziale 1/4 części spadku. Wnioskodawca zgłosił nabycie spadku do Naczelnika Urzędu Skarbowego, który zaświadczeniem z dnia 21 października 2015 r., stwierdził zwolnienie Wnioskodawcy od podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z ww. zaświadczeniem w skład spadku po zmarłym ojcu Wnioskodawcy Wojciechu G. wchodziły następujące składniki majątkowe:

* udział wynoszący 1/12 części niezabudowanej nieruchomości o powierzchni gruntu 230 m2, objętej księgą wieczystą;

* udział wynoszący 1/6 części zabudowanej nieruchomości o powierzchni gruntu 499 m2 z budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 160 m2, o łącznej wartości 140.000,00 zł;

* udział wynoszący 1/816 części niezabudowanej nieruchomości o powierzchni gruntu 4190 m2, położonej jak wyżej, objętej księgą wieczystą o wartości 6.500,00 zł;

* udział wynoszący 1/4 części samochodu osobowego, rok produkcji 2010, o wartości 14.250,00 zł.

Łączna wartość majątku spadkowego wyniosła 170.750,00 zł.

W dniu 28 października 2014 r., Wnioskodawca sprzedał udziały w ww. nieruchomościach drugiemu ze spadkobierców Ewie G. za cenę w wysokości 156.604,00 zł. Wskazana kwota została uiszczona Wnioskodawcy zgodnie z postanowieniami umowy sprzedaży w ciągu 2015 r.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca doprecyzował, że aktem notarialnym z dnia 28 października 2014 r. dokonał sprzedaży ułamkowych udziałów w nieruchomościach wymienionych w pozycji Nr 67 wniosku. Nabywcą tych udziałów została Ewa G., która równocześnie z Wnioskodawcą odziedziczyła pozostałą część udziałów w tych nieruchomościach. Zgodnie z powyższym stan faktyczny w przedmiotowej sprawie prezentuje się następująco:

* 15 października 2014 r. - aktem poświadczenia dziedziczenia, zostaje stwierdzone, że Wnioskodawca oraz Ewa G. nabywają spadek po zmarłym Wojciechu G. w udziale po 1/2 części każde z nich.

* 21 października 2014 r. - Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdza zaświadczeniem, że Wnioskodawca jest zwolniony z podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem spadku po zmarłym Wojciechu G., który był ojcem Wnioskodawcy. Jednocześnie Naczelnik Urzędu Skarbowego ustalił skład oraz wartość tego spadku, wskazane w pozycji 67 wniosku o wydanie interpretacji.

* 28 października 2014 r. - Wnioskodawca sprzedaje udziały w prawie własności poniżej wymienionych nieruchomości, które nabył wraz ze spadkiem po zmarłym ojcu, nabywcą została Ewa G.:

* udział wynoszący 1/12 części niezabudowanej nieruchomości o powierzchni gruntu 230 m2, objętej księgą wieczystą;

* udział wynoszący 1/6 części zabudowanej nieruchomości o powierzchni gruntu 499 m2 z budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 160 m2, objętej księgą wieczystą,

* udział wynoszący 1/816 części niezabudowanej nieruchomości o powierzchni gruntu 4190 m2, położonej jak wyżej, objętej księgą wieczystą.

Odnosząc się do powyższego, należy wskazać, że Wnioskodawca oraz Ewa G. jako spadkobiercy po zmarłym Wojciechu G., notarialną czynnością sprzedaży udziałów w nieruchomościach wchodzących w skład spadku, dokonali wzajemnych rozliczeń i w ten sposób dokonali działu spadku w części dotyczącej wymienionych powyżej składników masy spadkowej, poprzez ich sprzedaż. Jednakże wskazane okoliczności prawne nie wynikają z treści tej czynności, która tylko i wyłącznie obejmuje oświadczenia co do zapłaty ceny 156.604,00 zł przez Ewę G. na rzecz Wnioskodawcy oraz przeniesienia ww. udziałów w prawie własności nieruchomości przez Wnioskodawcę na rzecz Ewy G. Zgodnie z tym wymienione okoliczności, nie zostały wskazane w stanie faktycznym wniosku, tylko zostały opisane w rozważaniach dotyczących zajętego przez Wnioskodawcę stanowiska, ponieważ dotyczą jedynie stanowiska prawnego w zakresie postawionego organowi pytania.

Wnioskodawca nie dokonał sprzedaży udziału w spadku, tylko sprzedaży udziałów w prawie własności wymienionych powyżej nieruchomości.

Wnioskodawca otrzymał tytułem sprzedaży ww. udziałów kwotę w wysokości 156.604,00 zł. Natomiast wartość tych udziałów jako części spadku została ustalona przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w wysokości 156.500,00 zł. Na tej podstawie różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a wartością udziałów wyniosła 104,00 zł.

Zgodnie z powyższym, wysokość otrzymanej ceny za sprzedaż wskazanych powyżej udziałów w nieruchomościach, przewyższa o 104,00 zł wartość udziałów w tych nieruchomościach na dzień nabycia spadku. Na tej podstawie pytanie określone w pozycji 68 Wniosku dotyczy powstania zobowiązania podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 156.500,00 zł, jako ewentualnego przychodu, w zależności od zajętego przez organ podatkowy stanowiska we wnioskowanej interpretacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymana przez Wnioskodawcę kwota 156.604,00 zł tytułem sprzedaży udziałów we wskazanych w stanie faktycznym nieruchomościach, wyczerpujących w znacznej większość składu spadku, będąca rozliczeniem pomiędzy spadkobiercami i stanowiąca spłatę na rzecz Wnioskodawcy od drugiego ze spadkobierców, stanowi odpłatne zbycie na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 r. Nr 80, poz. 350) i tym samym jest przychodem, który należy opodatkować zgodnie z ww. ustawą.

2. Czy otrzymana przez Wnioskodawcę cena sprzedaży udziałów w prawie własności nieruchomości, wymienionych w opisanym w pozycji 67 wniosku stanie faktycznym, stanowi: (do wysokości kwoty 156.500,00 zł, tj. wartości tych udziałów na dzień nabycia spadku ustalonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego) przychód w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu zgodnie z ww. ustawą.

Niniejsza interpretacja dotyczy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn zostało wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Wnioskodawca zajmuje stanowisko, zgodnie z którym otrzymana przez Wnioskodawcę, kwota pieniężna stanowi przychód podlegający przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem niepodlegający przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W pierwszej kolejności należy zająć stanowisko co do cywilnoprawnego rozumienia sprzedaży udziałów w nieruchomościach wchodzących w skład spadku dokonanego przez Wnioskodawcę na rzecz drugiego ze spadkobierców.

Nie ulega żadnej wątpliwości, że nabycie spadku przez dwóch spadkobierców powoduje powstanie na majątku wchodzącym skład spadku współwłasność ułamkową. Zgodnie z art. 210 k.c., każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienie współwłasności. Współwłaściciele zgodnie z art. 353 k.c., mogą również dokonać zniesienia współwłasności w sposób umowny. Zniesienie współwłasności może również nastąpić poprzez sprzedaż udziałów jednego ze współwłaścicieli na rzecz drugiego ze współwłaścicieli. Na tej podstawie, to wola współspadkobierców decyduje w jaki sposób i na podstawie jakiej czynności prawnej, dokonają uregulowania stosunków majątkowych związanych ze spadkiem.

Zgodnie z powyższym, należy uznać, że umowa sprzedaży z dnia 28 października 2014 r., miała charakter uregulowania stosunków spadkowo-majątkowych pomiędzy Wnioskodawcą oraz drugim ze spadkobierców Ewą G. Zatem otrzymana przez Wnioskodawcę, tytułem sprzedaży udziałów w nieruchomościach wchodzących w skład spadku kwota 156.604,00 zł, ma charakter spłaty na jego rzecz, dokonanej przez Ewę G. w zamian za przeniesienie prawa własności do udziałów w tych nieruchomościach wyczerpujących w przeważającej części całość spadku. Należy przyjąć, że ww. umowa sprzedaży miała zatem charakter działu spadku, a otrzymana przez Wnioskodawcę kwota była ekwiwalentem odpowiadającym wartości jego udziału.

Na podstawie powyższego, zasadnym jest podkreślenie, że zgodnie z orzecznictwem Sądów Administracyjnych, spłaty uzyskane przez spadkobiercę, nie stanowią przychodu opodatkowanego na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ stanowią przychód na podstawie przepisów podatku od spadków i darowizn.

Gdyby przyjąć odmienną wykładnię art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to podatnik podlegały podwójnemu opodatkowaniu. Tak: Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 4 września 2013 r.: "Dochód uzyskany z tytułu spłaty w związku z działem spadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem zgodnie z brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn, gdyż doprowadziłoby to do podwójnego opodatkowania tego samego przychodu".

Ponadto zasadnym jest w tym miejscu przytoczenie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 5 marca 2013 r., sygn. akt: I SA/Po 918/12, który został wydany w analogicznym stanie faktycznym i w całości przyjmuje zaprezentowane w niniejszym wniosku stanowisko. Należy zwrócić uwagę, że ww. Sąd podziela stanowisko przywołanego wyroku Sądu w Gliwicach i dodatkowo podnosi:

"Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma również podnoszona przez skarżącą okoliczność, że w przypadku nabycia prawa do spadku (dziedziczenia) stwierdzonego prawomocnym postanowieniem sądu, spadkobierca, który nabył to prawo stwierdzone następnie prawomocnym postanowieniem sądu, jest zobowiązany do uiszczenia podatku od spadków i darowizn określonego w ustawie o spadkach i darowiznach. Zgodnie bowiem z przepisem art. 1 ust. 1 tej ustawy, podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia. Obowiązek podatkowy dąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ustawy o spadkach i darowiznach) i powstaje z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy), natomiast z chwilą dokonania działu spadku, spadkobierca jest obowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych (por. wyrok NSA z dnia 10 lutego 1995 r., sygn. akt III SA 898/94, LEX Nr 26556). Dla wymiaru podatku od spadków i darowizn nie ma istotnego znaczenia dział spadku, który z kolei podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych - w części dotyczącej spłat lub dopłat - stosownie do uregulowania art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.).

Powyższe rozważania dowodzą jednoznacznie, że nie do przyjęcia jest objęcie opodatkowaniem - na podstawie przepisów u.p.d.o.f. - przychodów otrzymanych w dziale spadku jako spłaty. W opinii Sądu w składzie orzekającym, takie opodatkowanie godzi również w przepisy Konstytucji RP. Rację ma zatem strona skarżąca wskazując, że prowadziłoby ono do dwukrotnego opodatkowania tego samego przychodu, tj. raz podatkiem od spadków, drugi raz podatkiem dochodowym. Konsekwencją tego byłoby naruszenie art. 84 Konstytucji RP, stanowiącego że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych ustawą, ale tylko wówczas, gdy ustawa taki podatek od określonego przychodu (dochodu) przewiduje. Stanowisko organu interpretacyjnego wskazujące na konieczność opodatkowania spłat otrzymanych w wyniku działu spadku, z jednoczesnym pominięciem objęcia takim opodatkowaniem udziału niepodlegającego spłacie innego spadkobiercy-brata skarżącej, prowadziłoby więc, jak słusznie zauważyła skarżąca, do oczywistej nierówności w traktowaniu podatników, co z kolei stanowiłoby naruszenie art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, w myśl którego wszyscy są równi wobec prawa oraz, że wszyscy mają prawo równego traktowania przez władze publiczne. Co więcej prowadziłoby do różnicowania sytuacji spadkobierców w zależności od tego, czy nabyte w drodze spadku rzeczy są podzielne, czy niepodzielne, przy czym spadkobiercy rzeczy niepodzielnych byliby w gorszej sytuacji od spadkobierców rzeczy podzielnych, bowiem ciążyłby na nich dodatkowy obowiązek podatkowy, tj. w podatku dochodowym od osób fizycznych".

Według Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym, cena sprzedaży udziałów w prawie własności nieruchomości wymienionych w stanie faktycznym, do ich wartości ustalonej na dzień nabycia spadku, nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest przychodem na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn i stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 podlega wyłączeniu od stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W pierwszej kolejności należy podkreślić i wyjaśnić, że przepisom ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86, z późn. zm.) podlega nabycie przez osoby fizyczne w drodze spadku własności rzeczy znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym w związku z nabyciem spadku powstaje obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) - przepisów ww. ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zatem nabycie nieruchomości i praw w drodze spadku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, lecz nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast, gdy spadkobierca w okresie późniejszym uzyskuje przychody z tytułu sprzedaży nabytego w spadku składnika majątkowego, to opodatkowanie przychodów z tej sprzedaży regulują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Sprzedaż jest bowiem odrębną od nabycia czynnością prawną. Czynność odpłatnego zbycia nieruchomości i praw podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy bowiem innego rodzaju przychodu niż uprzednie nabycie w drodze spadku. Oba zdarzenia prawne, zarówno nabycie nieruchomości lub prawa jak i późniejsza sprzedaż, są odrębnymi, kolejnymi czynnościami, które należy ocenić niezależnie od siebie pod względem skutków prawnych, jakie wywołały. Stąd też podlegają opodatkowaniu różnymi podatkami. Stanowisko to potwierdza jednomyślnie orzecznictwo sądowe np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 maja 2013 r. sygn. akt II FSK 1905/11.

Podsumowując, przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn podlegało wyłącznie nabycie przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości i wówczas nie miało miejsca zastosowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odrębną czynnością jest natomiast sprzedaż udziału nieruchomości, którą to czynność regulują już przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Przepisy prawa w sposób jednoznaczny określają moment i podstawę nabycia nieruchomości (udziału w nieruchomości). W przypadku nabycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w drodze spadku za datę nabycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości należy uznać datę otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Zgodnie bowiem z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Natomiast postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Powyższe wyjaśnienie oznacza, że dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego - jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku może nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców.

Zgodnie z przyjętą linią interpretacyjną otrzymana spłata spadkowa nie jest przychodem spadkobiercy do opodatkowania, kiedy jej kwota nie przekracza wartości przysługującego udziału w spadku a czynność prawna zostaje dokonana wyłącznie między spadkobiercami.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w dniu śmierci spadkodawcy, tj. w dniu 16 czerwca 2014 r. Wnioskodawca nabył udział 1/2 w masie spadkowej, w skład której wchodził udział wynoszący 1/12 części niezabudowanej nieruchomości, udział wynoszący 1/6 części zabudowanej nieruchomości z budynkiem mieszkalnym, udział wynoszący 1/816 części niezabudowanej nieruchomości oraz udział wynoszący 1/4 części samochodu osobowego. Drugim spadkobiercą była Ewa G., która również nabyła udział 1/2 w masie spadkowej. W dniu 28 października 2014 r. Wnioskodawca sprzedał udziały w ww. nieruchomościach drugiemu spadkobiercy.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota pieniężna stanowi przychód podlegający przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem niepodlegający przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego - dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 1037 § 2 Kodeksu cywilnego).

Z powyższych przepisów wynika, że dział spadku może nastąpić w dwojaki sposób, bądź na mocy umowy o dział spadku zawartej między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu.

Natomiast art. 535 Kodeksu cywilnego stanowi, że - umowa sprzedaży jest umową dwustronnie zobowiązującą, w której sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność przedmiotu sprzedaży i wydać mu ten przedmiot, a kupujący zobowiązuje się przedmiot ten odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Istotą umowy sprzedaży jest powstanie po stronie sprzedającego zobowiązania przeniesienia na rzecz nabywcy własności przedmiotu sprzedaży, natomiast po stronie kupującego zapłaty ceny wynikającej z umowy. Natomiast istotą działu spadku jest wykonanie przysługującego spadkobiercom rzeczy roszczenia z art. 210 Kodeksu cywilnego, czyli żądania zniesienia współwłasności. Dział spadku jest zatem jednym ze sposobów wyjścia spadkobierców ze współwłasności i nie wynika ze stosunku zobowiązaniowego.

W omawianej sprawie, haj wynika to ze stanu faktycznego, Wnioskodawca dokonał sprzedaży swojego udziału w nieruchomości.

W świetle powyższego wyjaśnienia stwierdzić należy, że Wnioskodawca błędnie utożsamia skutki prawne zawarcia umowy sprzedaży udziału w nieruchomości ze skutkami prawnymi działu spadku. Wnioskodawca bezspornie zawarł umowę sprzedaży udziału w nieruchomości, który nabył w spadku, a cena uzyskana ze sprzedaży odziedziczonego udziału w nieruchomości nie stanowiła "spłaty" od innego spadkobiercy. Podkreślić należy, że w rozpatrywanej sprawie bezsprzecznie doszło do umowy sprzedaży i bez względu na intencje Wnioskodawcy obowiązujące prawo nie pozwala na uznanie ww. transakcji sprzedaży udziału w nieruchomości za dział spadku. Potwierdził to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w najnowszym wyroku z 28 maja 2015 r. sygn. akt I SA 301/15.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania prawne na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż udziału w nieruchomości nabytego w 2014 r. nastąpiła przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym podlega opodatkowaniu, według zasad określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy - podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, koszty biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, koszty ogłoszeń w prasie, o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy - za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Z powyższych przepisów wynika, że podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę między przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) określonym zgodnie z art. 19 ustawy (tekst jedn.: wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie, pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł - stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1.

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2.

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Podsumowując, Wnioskodawca zbył odpłatnie udział w nieruchomościach na podstawie umowy sprzedaży, a nie jak twierdzi w wyniku działu spadku. Z tego tytułu osiągnął przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wbrew jego twierdzeniom nie otrzymał on spłaty a cenę sprzedaży odpowiadającą jego udziałowi w nieruchomości. Wnioskodawca jest zatem zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości.

Stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Należy również wskazać, że błędne jest przekonanie Wnioskodawcy co do podobieństwa przedstawionego we wniosku stanu faktycznego z tezą wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 5 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Po 918/12. Przedmiotem tego wyroku było bowiem opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów otrzymanych w dziale spadku jako spłaty. Tymczasem w stanie faktycznym leżącym u podstaw niniejszej sprawy nie doszło do działu spadku, lecz do sprzedaży udziału w nieruchomości, a Wnioskodawca nie otrzymał spłaty, lecz cenę sprzedaży.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl