IPPB4/4511-1301/15-4/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2015 r. (data wpływu 9 listopada 2015 r.) uzupełniony pismem z dnia 17 grudnia 2015 r. (data nadania 22 grudnia 2015 r., data wpływu 28 grudnia 2015 r.) na wezwanie z dnia 11 grudnia 2015 r. Nr IPPB4/4511-1301/15-2/MP (data nadania 14 grudnia 2015 r., data doręczenia 16 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udziału pracowników w wycieczce turystyczno-krajoznawczej o charakterze integracyjnym - jest prawidłowe.

W dniu 9 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udziału pracowników w wycieczce turystyczno-krajoznawczej o charakterze integracyjnym.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 11 grudnia 2015 r. Nr IPPB4/4511-1301/15-2/MP (data nadania 14 grudnia 2015 r., data doręczenia 16 grudnia 2015 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 17 grudnia 2015 r. (data nadania 22 grudnia 2015 r., data wpływu 28 grudnia 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił braki formalne wniosku w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zorganizował wycieczkę turystyczno-krajoznawczą dla swoich pracowników. Wycieczka w całości została sfinansowana ze środków ZFŚS zgodnie z zapisem w regulaminie ZFŚS. Pracodawcy znany jest koszt przypadający na jednego uczestnika wyjazdu dotyczący transportu, ubezpieczenia, wyżywienia, noclegów, biletów itp. W trakcie pobytu pracownicy mogli korzystać z toru do kręgli, basenu, brać udział w przeprowadzanych przez organizatorów grach. Wszyscy pracownicy mieli prawo wziąć udział w organizowanej przez pracodawcę wycieczce. Pracodawcy znana była liczba pracowników (imienna lista) biorących udział w wycieczce. Ponadto Wnioskodawca poinformował, że zorganizowana przez niego wycieczka turystyczno-krajoznawcza miała na celu integrację pracowników, co jednocześnie miało się przełożyć na lepszą współpracę, zwiększenie wydajności i jakości wykonywanych obowiązków, a co za tym idzie wycieczka zorganizowana była w interesie pracodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Jakie są skutki podatkowe zorganizowania dla pracowników wycieczki turystyczno-krajoznawczej sfinansowanej ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

2. Czy koszt udziału pracownika w wycieczce jest przychodem dla pracownika z tytułu "innych nieodpłatnych świadczeń" zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy w związku z tym zwolniony jest z opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 do kwoty 380,00 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, sfinansowanie przez pracodawcę wycieczki turystyczno - krajoznawczej dla pracowników ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie spowoduje powstania po stronie pracowników przychodu podlegającego opodatkowaniu. Pracodawca nie zaliczył powstającego po stronie pracownika przychodu do "innych nieodpłatnych świadczeń" w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ponieważ:

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowaniu powinien podlegać tylko przychód faktycznie otrzymany przez pracownika. Nie można o takim mówić, gdy całość kosztów wycieczki zostanie podzielona przez liczbę uczestników i przypisana im w równych częściach, ponieważ nie korzystali oni w pełnym i równym zakresie z oferowanych świadczeń.

Jednocześnie Wnioskodawca uważa, że jeżeli powstały przychód należałoby zaliczyć od "innych nieodpłatnych świadczeń" zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstały przychód będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania do kwoty 380,00 zł, ponieważ spełnia warunki określone w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 12 ust. 3 cyt. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

* jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

* jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,

* jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,

* w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia "nieodpłatnego świadczenia" zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym - generalnie - jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca zorganizował wycieczkę turystyczno-krajoznawczą dla swoich pracowników. Wycieczka w całości została sfinansowana ze środków ZFŚS. Pracodawcy znany jest koszt przypadający na jednego uczestnika wyjazdu oraz liczba pracowników biorących udział w wycieczce. Wszyscy pracownicy mieli prawo wziąć udział w organizowanej przez pracodawcę wycieczce. Ponadto Wnioskodawca poinformował, że zorganizowana przez niego wycieczka turystyczno-krajoznawcza miała na celu integrację pracowników, co jednocześnie miało się przełożyć na lepszą współpracę, zwiększenie wydajności i jakości wykonywanych obowiązków, a co za tym idzie wycieczka zorganizowana była w interesie pracodawcy.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii "nieodpłatnego świadczenia" zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Podstawowym kryterium, które powinno być stosowane przy ustalaniu, czy dane świadczenie nieodpłatne pracodawcy stanowi przychód ze stosunku pracy, jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia czy to w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej, czy to w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku. Należy też pokreślić, że ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych.

Organizowanie wycieczki o charakterze integracyjnym dla pracowników nie jest koniecznością wynikającą z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Aczkolwiek prawdą jest, że wyjazdy takie sprzyjają polepszeniu atmosfery w pracy, co niewątpliwie jest korzystne nie tylko dla pracowników lecz także dla pracodawcy. Wycieczka jest wyjazdem integracyjnym, w którym uczestnictwo nie jest obowiązkowe, w przeciwieństwie do obowiązku świadczenia pracy, która jest ukierunkowana, co do zasady, na zwiększenie przychodów pracodawcy.

Należy zaznaczyć, że są świadczenia, które gwarantują higieniczne i bezpieczne warunki pracy i służą jej organizacji (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności gospodarczej, która musi być nastawiona ze swej istoty na osiągnięcie przychodów. W takim przypadku pracownik korzysta z tych świadczeń (w ramach wykonywania przypisanej pracy), jednak dla niego jest to korzyść niewychodząca na zewnątrz stosunku pracy i nie stanowi dochodu, będącego przedmiotem opodatkowania.

W odniesieniu do nieprzewidzianych w umowie o pracę świadczeń, jak w szczególności: organizowanie spotkań i wycieczek integracyjnych, należy zauważyć, że w tych przypadkach również są podejmowane przedsięwzięcia w interesie pracodawcy, ale nie wynikają one z istoty stosunku pracy i nie stanowią o organizacji wymaganych warunków pracy, chociaż bezspornie służą podniesieniu jakości pracy i jej wydajności, a w ostatecznym rachunku - tworzeniu zysku pracodawcy. Te świadczenia mogą mieć dla pracowników inne znaczenie w postrzeganiu przez nich wartości tych świadczeń z punktu widzenia konkretnego dla nich przysporzenia majątkowego z tego powodu, że nie są wpisane w treść obowiązków pracowniczych.

Wobec tego, przyjęcie oceny uznającej konkretne świadczenie ze strony pracodawcy za przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, winno opierać się na przesłankach wynikających z ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które Trybunał Konstytucyjny w powołanym powyżej wyroku uznał za zgodne z Konstytucją i przedstawił ich interpretację, wskazując określone kryteria, które winny być spełnione, aby świadczenie zostało uznane za przychód.

Trybunał wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium - wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, nawet organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie "kursokonferencja" organizowana przez pracodawcę pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że w przypadku zorganizowania wycieczki turystyczno - krajoznawczej o charakterze integracyjnym dla pracowników na zasadzie powszechnej dostępności i na równych zasadach, nie można mówić o przychodzie uzyskanym z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Nie będzie bowiem spełnione kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści). Skoro, wycieczka będzie miała charakter ogólnodostępny dla wszystkich pracowników, to mimo, że udział w wycieczce będzie dobrowolny, po stronie pracowników nie wystąpi korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie wycieczka organizowana i finansowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu.

Udział w wycieczce organizowanej przez pracodawcę nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika także z tego powodu, że brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich pracowników - przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść. Bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia nie można bowiem określić wysokości przychodu.

W świetle powyższego należy uznać, że udział pracowników w opisanej wycieczce turystyczno-krajoznawczej o charakterze integracyjnym nie będzie stanowił dla pracowników przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia. W konsekwencji również na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek płatnika z tego tytułu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej braku powstania po stronie pracowników przychodu jest prawidłowe.

Mając powyższe na uwadze, skoro udział pracowników w opisanej wycieczce nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zatem brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bezprzedmiotowe jest pytanie Nr 2, a tut. organ nie dokonał oceny stanowiska Wnioskodawcy do tego pytania.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.