IPPB4/4511-130/16-2/PP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2016 r. (data wpływu 3 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 3 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 14 sierpnia 2015 r. zmarła matka Wnioskodawcy, Hanna M., która pozostawiła po sobie majątek w postaci spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego własność hipoteczną oraz spółdzielcze własnościowe prawo do boksu garażowego. Zmarła pozostawiła testament, w którym lokal mieszkalny zapisała Wnioskodawcy i jego bratu do podziału, a boks garażowy bratu. Wartość składników masy spadkowej została oszacowana na 300.000 zł lokal mieszkalny i 25.000 zł garaż. W dniu 11 grudnia 2015 r. w Sądzie Rejonowym odbyła się rozprawa sądowa o stwierdzenie nabycia spadku przez spadkobierców: Wnioskodawcę i jego brata Krzysztofa M.

W dniu 2 stycznia 2016 r. uprawomocniło się postanowienie sądu w którym Wnioskodawca dziedziczy 6/13 masy spadkowej, tj. 1/2 lokalu mieszkalnego, a jego brat 7/13 masy spadkowej, tj. 1/2 lokalu mieszkalnego i garaż. Ponieważ nie jest możliwe wspólne korzystanie z nieruchomości przez Wnioskodawcę i jego brata podjęto decyzję, że w 2016 r. Wnioskodawca dokona przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego na brata w zamian za co spłaci on w formie gotówki odziedziczony przez Wnioskodawcę udział w lokalu mieszkalnym. Wartość owej spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego. Wnioskodawca nadmienia, że nabycie współwłasności w drodze spadku zostało zgłoszone we właściwym terminie w Urzędzie Skarbowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dokonanie działu spadku po zmarłej matce obejmującego lokal mieszkalny, ze spłatą, w wyniku której w zamian za zbycie udziału w dziedziczonej nieruchomości na rzecz brata Wnioskodawca otrzyma pieniądze w kwocie równej wartości posiadanego udziału w spadku należy traktować jako odpłatne zbycie udziału określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przychód ten opodatkować zgodnie z tą ustawa, czy też zgodnie z zapisem art. 2 ust. 1 pkt 3 przywoływanej ustawy jest to przychód podlegający przepisom ustawy o podatku od spadku i darowizn, a więc nie podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od zbycia nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności, może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny. Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zdaniem Wnioskodawcy, wynika, że wartość uzyskanej przez Wnioskodawcę spłaty, powstałej na skutek działu spadku nie przekroczy wartości przysługującego udziału spadkowego. Wnioskodawca uważa, że nie uzyska żadnego przychodu, ponieważ jedynie spienięży udział w nieruchomości, nabyty w spadku, uzyskując jedynie jego równowartość. Nie wystąpi zatem, zdaniem Wnioskodawcy, przysporzenie majątkowe względem dziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. Nie będzie w tej sytuacji podstaw, zdaniem Wnioskodawcy, do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej od brata w wyniku sprzedaży udziałów. W opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca nie uzyska korzyści materialnych, jedynie zostanie unormowana sytuacja prawna - zniesienie współwłasności na rzecz brata z obowiązkiem spłaty na skutek braku możliwości podziału rzeczy.

Ponieważ nieruchomości nie da się podzielić odpłatne zbycie na rzecz drugiego spadkobiercy jest naturalną konsekwencją umożliwiającą skorzystanie z nabytych praw do spadku i, zdaniem Wnioskodawcy powinno podlegać opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c)- przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy-przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zmiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zmiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jako, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia "spadek", należy odwołać się do odpowiednich przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym. W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Stosownie do art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy.

Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 ww. ustawy, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Stosownie do art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 ww. ustawy, dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w spadku po matce zmarłej w dniu 14 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca nabył z bratem spółdzielczy lokal mieszkalny stanowiący własność hipoteczną oraz spółdzielcze własnościowe prawo do boksu garażowego. W 2016 r. Wnioskodawca dokona przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego na brata Wnioskodawcy w zamian za co spłaci on w formie gotówki odziedziczony przez Wnioskodawcę udział w lokalu mieszkalnym. Wartość owej spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy dokonanie działu spadku ze spłatą w kwocie równej wartości posiadanego udziału w spadku, należy traktować jako odpłatne zbycie.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy stwierdzić, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku kwoty nie przekraczającej wartości posiadanego udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że kwota spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a umowa zostanie zawarta wyłącznie między spadkobiercami.

Odnosząc się natomiast do kwestii dotyczącej zastosowania wyłączenia wynikającego z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiącego, że przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) - podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podlega nieodpłatne nabycie majątku na podstawie tytułów w nim wymienionych. Wśród nich nie został wymieniony dział spadku, w rezultacie otrzymana przez Wnioskodawcę spłata nie może podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a w konsekwencji wyłączenie, o którym mowa nie może mieć w niniejszej sprawie zastosowania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2015 r. poz. 658, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.