IPPB4/4511-114/16-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku (data wpływu 2 lutego 2016 r.) uzupełnione pismem z dnia 31 marca 2016 r. (data nadania 31 marca 2016 r., data wpływu 1 kwietnia 2016 r.) na wezwanie z dnia 22 marca 2016 r. (data nadania 23 marca 2016 r., data doręczenia 30 marca 2016 r.) Nr IPPB4/4511-114/16-2/AK, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 2 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 22 marca 2016 r. Nr IPPB4/4511-114/16-2/AK (data nadania 23 marca 2016 r., data doręczenia 30 marca 2016 r.), wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 31 marca 2016 r. (data nadania 31 marca 2016 r., data wpływu 1 kwietnia 2016 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni nabyła wspólnie z mężem do majątku wspólnego w dniu 18 kwietnia 2007 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na podstawie aktu notarialnego.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 18 lutego 2009 r. Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny rozwiązał związek małżeński między Wnioskodawczynią a jej mężem. Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 października 2012 r. Sąd Rejonowy I Wydział Cywilny dokonał podziału majątku i przyznał Wnioskodawczyni na własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, natomiast mężowi Wnioskodawczyni przyznał na własność nieruchomość gruntową składającą się z działki o powierzchni 863 m.kw. położoną, jednocześnie zasądził od męża Wnioskodawczyni na jej rzecz kwotę 113.000 zł płatną w trzech ratach w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia.

Obecnie Wnioskodawczyni zbyła odpłatnie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na podstawie aktu notarialnego z dnia 16 stycznia 2016 r.

Wnioskodawczyni nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej i nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wartość otrzymanego w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego przez Wnioskodawczynię spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w całości mieści się w udziale jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w tymże majątku.

Kwota 113.000 złotych zasądzona od byłego męża Wnioskodawczyni przez Sąd Okręgowy stanowiła dopłatę mającą na celu wyrównanie różnicy pomiędzy wartością otrzymanego w wyniku podziału spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, a wartością należnego jej udziału w majątku dorobkowym małżeńskim.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy za datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez Wnioskodawczynię uważa się datę nabycia tego składnika majątku w trakcie trwania związku małżeńskiego do majątku wspólnego małżonków aktem notarialnym w dniu 18 kwietnia 2007 r.

2. Czy odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego po dniu 31 grudnia 2012 r. będzie stanowiło źródło przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nabycia, w związku z tym należy odwołać się w tej mierze do Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy, czyli zwiększenie się aktywów.

W czasie trwania małżeństwa, zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinno-opiekuńczego istnieje między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa, która jest wspólnością bezudziałową, a to oznacza, że jest ona sytuacją prawną, na którą składają się uprawnienia do poszczególnych przedmiotów majątkowych, tworzących majątek wspólny (aktywa). Jest to więc wspólność o charakterze wspólności łącznej, w której uprawnienia te mają w istocie charakter współuprawnień przysługujących niepodzielnie obojgu małżonkom.

Zgodnie z art. 43 § 1 Kodeksu rodzinno-opiekuńczego, po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej (orzeczenie rozwodu) oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zdaniem Wnioskodawczyni, biorąc pod uwagę, że wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego mieści się w udziale jaki przysługuje Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżeńskim, za datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy przyjąć datę tego składnika w trakcie trwania związku małżeńskiego do majątku wspólnego małżonków aktem notarialnym w dniu 18 kwietnia 2007 r.

Data uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, czy data uprawomocnienia się wyroku orzekającego podział majątku wspólnego nie stanowią dat nabycia nieruchomości przez Wnioskodawczynię, gdyż w żaden sposób nie zwiększają aktywów majątkowych Wnioskodawczyni w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Wnioskodawczyni posiada równe udziały w majątku wspólnym małżeńskim, a późniejsze orzeczenia sądowe stan ten usankcjonowały. Wnioskodawczyni posiadała równe udziały w majątku wspólnym, nie dokonywała na rzecz małżonka żadnych spłat lub dopłat.

Zatem biorąc pod uwagę powyższe, odpłatne zbycie lokalu spółdzielczego własnościowego położonego po dniu 31 grudnia 2012 r. (5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie) nie stanowi źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Swoje stanowisko Wnioskodawczyni opiera na ukształtowanej linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 kwietnia 1997 r., sygn. Akt I SA/Kr 86/96, a także interpretacji podatkowej wydanej w tożsamym stanie faktycznym (interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 lutego 2015 r., Nr IBPBII/2/415-1058/14/MM).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Wnioskodawczynię spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy ustalić, od jakiego momentu liczy się bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583, z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 (art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Powyższe oznacza, że z datą ustania małżeństwa, a więc również wspólności majątkowej, współwłasność łączna jaka istnieje między małżonkami przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Zatem w chwili ustania małżeństwa, co do zasady każdy z małżonków ma wynoszący 1/2 udział w majątku wspólnym, a więc w każdej rzeczy, jaka do tego majątku należy. W chwili ustania małżeństwa Wnioskodawczyni była więc właścicielem wynoszącego 1/2 udziału we wszystkich składnikach majątku wspólnego małżonków, podobnie jak Jej mąż.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Tym samym za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, ale tylko wówczas jeżeli podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanych przez daną osobę nieruchomości lub praw w wyniku tego podziału mieściła się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział majątku nie jest ekwiwalenty w naturze lub wartość otrzymanej nieruchomości lub prawa przekracza udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego.

Stąd wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) - jak też stan jej majątku osobistego. Powyższych ustaleń należy bezwzględnie dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy, na mocy której doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków lub na dzień orzeczenia sądu o podziale majątku wspólnego, a nie według subiektywnego przekonania małżonków.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawczyni wraz z mężem w dniu 18 kwietnia 2007 r. nabyli do majątku wspólnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Dnia 18 lutego 2009 r. został rozwiązany związek małżeński między Wnioskodawczynią a jej mężem. Dnia 29 października 2012 r. Sąd dokonał podziału majątku wspólnego, w ten sposób, że Wnioskodawczyni przyznał na własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, natomiast mężowi Wnioskodawczyni przyznał na własność nieruchomość gruntową. Jednocześnie zasądził od męża Wnioskodawczyni, na jej rzecz kwotę 113.000 zł płatną w trzech ratach w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia.

Wartość otrzymanego w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego przez Wnioskodawczynię spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w całości mieści się w udziale jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w tymże majątku. Kwota 113.000 złotych zasądzona od byłego męża Wnioskodawczyni stanowiła dopłatę mającą na celu wyrównanie różnicy pomiędzy wartością otrzymanego w wyniku podziału spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego a wartością należnego jej udziału w majątku dorobkowym małżeńskim.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, stwierdzić należy, że choć podział majątku małżeńskiego nie był równy i ekwiwalentny, gdyż podziałowi majątku towarzyszyła dopłata na rzecz Wnioskodawczyni, to jednak wartość otrzymanych przez Wnioskodawczynię na wyłączną własność składników majątku wspólnego, nie przekracza wartości udziału jaki Wnioskodawczyni przysługiwał w majątku dorobkowym małżonków. Tym samym podział majątku dorobkowego i dokonanie dopłaty do wyrównania udziałów w kwocie 113.000 zł na rzecz Wnioskodawczyni nie jest nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że odpłatne zbycie nieruchomości w dniu 16 stycznia 2016 r. nie będzie skutkowało powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy, bowiem za datę nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Wnioskodawczynię przyjąć należy 2007 r.

Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji organu podatkowego i wyroku sądu administracyjnego - wskazać należy, że dotyczą one konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika osądzonej w określonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym i w tej sprawie rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.