IPPB4/415-980/14-2/JK2

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2014 r. (data wpływu 12 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego odszkodowania (pyt. Nr 2) - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego odszkodowania oraz potwierdzenia prawidłowości wykazania przez biuro rachunkowe w rozliczeniu rocznym kwoty odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 23 grudnia 2009 r. nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pomiędzy Wnioskodawcą a jego ówczesnym pracodawcą na mocy porozumienia stron (art 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Zawarte na piśmie porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę zawierało szereg ustaleń dotyczących sposobu i trybu wzajemnych rozliczeń między pracownikiem i pracodawcą. Zgodnie z pkt 7 porozumienia pracodawca zobowiązał się do wypłaty odszkodowania na rzecz pracownika w kwocie 150.000 zł. Natomiast w pkt 9 porozumienia strony ustaliły, że z chwilą spełnienia warunków wskazanych w niniejszym porozumieniu obie strony zrzekają się wszelkich roszczeń z tytułu łączącego je stosunku pracy zapłata świadczeń określonych w niniejszym porozumieniu wyczerpuje wszelkie roszczenia pracownika wobec pracodawcy z jakiegokolwiek tytułu prawnego. W porozumieniu zachowano ustawowy termin rozwiązania umowy o pracę, należy więc uznać, że ustalone odszkodowanie nie wynikało z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, lecz było elementem zabezpieczenia pracodawcy przed ewentualnymi przyszłymi roszczeniami pracownika i nie stanowiło dla pracownika zadośćuczynienia lub gratyfikacji za utracone przychody lub korzyści.

Wyżej wymieniona kwota odszkodowania została przekazana podatnikowi przelewem bankowym z dnia 9 kwietnia 2010 r. Rozliczenie roczne podatku dochodowego podatnika za 2010 rok zostało sporządzone przez biuro rachunkowe.

Biuro rachunkowe w sporządzonej deklaracji PIT-36 (16) wliczyło kwotę 150.000 zł odszkodowania do przychodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych i z tak ustalonej podstawy naliczyło podatek dochodowy, który został wpłacony na konto urzędu skarbowego przelewem bankowym w dniu 2 maja 2011 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy biuro rachunkowe prawidłowo wykazało w rozliczeniu rocznym kwotę odszkodowania w wysokości 150.000 zł jako podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

2. Czy do kwoty odszkodowania nie powinny mieć zastosowania przepisy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym i w związku z tym należałoby ją wyłączyć z przychodów podlegających opodatkowaniu w 2010 r., a Wnioskodawca powinien złożyć korektę deklaracji PIT-36 za 2010 rok, w której pomniejszy podstawę opodatkowania o kwotę wypłaconego odszkodowania (150.000 zł) oraz wystąpić do właściwego Urzędu Skarbowego o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego za rok 2010.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego odszkodowania (pyt. Nr 2). Natomiast w zakresie potwierdzenia prawidłowości wykazania przez biuro rachunkowe w rozliczeniu rocznym kwoty odszkodowania (pyt. Nr 1) zostanie wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z regulacją art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym, ustawodawca zwolnił od podatku otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Wnioskodawca uważa, że z literalnego brzmienia powołanych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, że z omawianego zwolnienia korzystają te odszkodowania, których prawo otrzymywania wynika wprost z przepisów ustawy, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Takie stanowisko jest także zgodne z linią orzecznictwa, gdzie w wyroku z dnia 7 listopada 2003 r. (sygn. akt I SA/Łd 1210/02) Naczelny Sąd administracyjny podkreślił, że każde odszkodowanie otrzymane na podstawie przepisów prawa rangi ustawowej (w tym na podstawie kodeksu pracy), o ile nie znalazło się w katalogu wyłączeń z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego. Zdaniem Wnioskodawcy w związku zaistniałym stanem powinien złożyć korektę deklaracji PIT-36 za 2010 rok, w której wykaże prawidłową podstawę opodatkowania oraz wystąpić o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego za 2010 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast w myśl z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustaw, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, uważa się w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Takim przychodem jest również przedmiotowa kwota pieniężna wynikająca z ugody sądowej.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Przepis art. 52 § 1 ustawy - Kodeks pracy stanowi, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 ww. ustawy, umowę o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są tylko odszkodowania (zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Powyżej przywołane przepisy wskazują, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w dniu 23 grudnia 2009 r. nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pomiędzy Wnioskodawcą a jego ówczesnym pracodawcą na mocy porozumienia stron (art 30 § 1 pkt 1 Kodeksu Pracy). Zgodnie z pkt 7 porozumienia pracodawca zobowiązał się do wypłaty odszkodowania na rzecz pracownika w kwocie 150.000 zł.

Przepisy ustawy - Kodeks pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron.

Konsekwencją powyższego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanego powyżej Kodeksu pracy podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania.

Wobec tego zawarta między Wnioskodawcą, a pracownicą ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Zgodnie z art. 917 ustawy - Kodeks cywilny strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody, której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Odszkodowanie nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, jeśli rozwiązanie umowy nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą Wnioskodawcy). Odszkodowanie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki Wnioskodawca mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło.

W związku z tym należy uznać, że określone w porozumieniu świadczenie przyznane Wnioskodawcy na zaspokojenie roszczeń wynikających z łączącego strony stosunku pracy nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji należy uznać, że wypłacona kwota nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym kwota wypłaconego świadczenia stanowi przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu.

Z uwagi na powyższe rozstrzygnięcie, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do złożenia korekty deklaracji PIT-36 za 2010 rok oraz zwrot nadpłaconego podatku dochodowego za rok 2010.

Odnosząc się do powołanego we wniosku wyroku sądowego, należy stwierdzić, że rozstrzygnięcie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego interpretację. Orzeczenia sądów administracyjnych nie stanowią wiążącej wykładni ani źródła prawa powszechnie obowiązującego, tym samym nie stanowią podstawy wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. Nr 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.