IPPB4/415-922/14-2/JK3

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2014 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Warszawie 26 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych refundacji kosztów zakupu szkieł do okularów korygujących wzrok dla pracowników - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych refundacji kosztów zakupu szkieł do okularów korygujących wzrok dla pracowników.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), Wnioskodawca jako pracodawca zapewnia pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, zatrudnionym co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy, czyli minimum 4 godziny dziennie. Wnioskodawca dokonuje refundacji poniesionych kosztów na ich zakup na zasadach i w wysokości określonej w Decyzji Dyrektora Zakładu z dnia 19 kwietnia 2010 r. w sprawie refundacji kosztów zakupu okularów korygujących wzrok/szkieł pracownikom Zakładu.

Ww. decyzja zawiera zapis, że pracownik posiadający aktualne badania profilaktyczne, w razie stwierdzenia problemów ze wzrokiem - składa pisemny wniosek, celem uzyskania skierowania na dodatkowe badania okulistyczne do lekarza Medycyny Pracy. Jeżeli lekarz okulista, w wyniku badania okulistycznego, stwierdzi pogorszenie się wzroku i zaleci pracownikowi noszenie okularów korygujących wzrok lub wymianę szkieł, pracownikowi przysługuje refundacja na zasadach określonych w decyzji.

Z ogólnie dostępnych publikacji, uzyskano informację, że jeżeli pracownik zwraca się do pracodawcy z wnioskiem o skierowanie na dodatkowe badania okulistyczne przed czasem upływu wyznaczonego terminu kolejnych badań profilaktycznych, poza terminem wynikającym z harmonogramu badań okresowych, wówczas kwotę refundacji kosztów zakupu okularów korygujących wzrok/szkieł należałoby opodatkować podatkiem dochodowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy, gdy pracownik zwraca się do pracodawcy z wnioskiem o skierowanie na badania okresowe (pracownik posiada ważne badania okresowe) w przypadku pogorszenia wzroku, a lekarz w wyniku przeprowadzonego badania wskaże potrzebę ich stosowania lub wymiany dotychczas stosowanych szkieł na inne, to czy dokonana pracownikowi przez Zakład refundacja kosztów zakupu szkieł, powinna być opodatkowana podatkiem dochodowym.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Dyrektor Zakładu, jako pracodawca kieruje pracowników na badania lekarskie zgodnie z przepisami obowiązującego prawa pracy, które mają potwierdzić zdolność pracownika do wykonywania pracy na danym stanowisku. Badania okresowe powinny być przeprowadzone w terminie wskazanym przez lekarza, który bierze pod uwagę warunki pracy albo stan zdrowia pracownika. Poza tym trybem profilaktyczne badania kontrolne przeprowadzane są po każdej nieobecności chorobowej pracownika trwającej dłużej niż 30 dni.

Jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę używania okularów/szkieł korygujących wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, Zakład zapewnia pracownikowi szkła zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1988 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973).

Zakład dokonuje refundacji poniesionych przez pracownika kosztów za ich zakup do wysokości określonej w Decyzji Dyrektora Zakładu z dnia 19 kwietnia 2010 r. w sprawie refundacji kosztów zakupu okularów korygujących wzrok/szkieł pracownikom Zakładu. Zwrot kosztów zakupu szkieł korygujących wzrok w ramach badań okresowych jest świadczeniem przysługującym na podstawie właściwego przepisu o bezpieczeństwie i higienie pracy i podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012. r. Nr 361 z późn. zm.).

Jeżeli pracownik zwraca się do pracodawcy z wnioskiem o skierowanie na dodatkowe badania okulistyczne (w przypadku pogorszenia wzroku) przed czasem upływu wyznaczonego terminu kolejnych badań profilaktycznych, a pracodawca wyraża na nie zgodę, to takie badanie nie jest przeprowadzone w ramach obowiązującej, profilaktycznej opieki zdrowotnej, a w związku z czym refundacja za zakup szkieł korygujących wzrok lub ich wymiana powinna być opodatkowana podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 -15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), w art. 207 zawiera ogólną normę nakładającą na pracodawcę odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 2 Kodeksu pracy), a koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników (art. 207 § 21 ww. Kodeksu).

W ramach obowiązków wynikających z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest między innymi zobligowany do finansowania z własnych środków kosztów badań wstępnych (przed podjęciem pracy), a także badań okresowych i kontrolnych pracowników (art. 229 Kodeksu pracy).

Uszczegółowieniem tych regulacji są przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu opieki profilaktycznej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 68, poz. 332, z późn. zm.).

Zgodnie z § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Skierowanie to powinno zawierać między innymi określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane.

Podkreślenia wymaga fakt, że brak jest w tych przepisach regulacji, która ograniczałaby prawo pracodawcy do skierowania pracownika na badania w sytuacji, gdy formalnie zachowuje jeszcze ważność wydane uprzednio zaświadczenie lekarskie. Przeciwnie, biorąc pod uwagę ciążący na pracodawcy generalny obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zgłoszenie pracodawcy przez pracownika pogorszenia stanu zdrowia, powinno skłonić pracodawcę do skierowania pracownika na badania profilaktyczne.

Wskazać również należy na postanowienia § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), z których wynika, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r. (I PK 44/02, OSNP 2004 Nr 12, poz. 209) wskazał, że "aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 k.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika".

Stąd niewątpliwie pogorszenie wzroku pracownika należy traktować jako zmianę jego stanu zdrowia, uzasadniającą konieczność wcześniejszego niż wymagałoby to z obowiązującego zaświadczenia lekarskiego, przeprowadzenia badania lekarskiego.

Wynik badania okulistycznego wskazujący na konieczność stosowania lub wymiany okularów, obliguje pracodawcę do zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza.

W takiej sytuacji, refundacja poniesionych i udokumentowanych przez pracownika kosztów zakupu szkieł do okularów korekcyjnych dokonana przez Wnioskodawcę, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, objęty zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. Nr 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.