IPPB4/415-920/14-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2014 r. (data wpływu 28 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego pomocy finansowej oraz świadczeń udzielanych przez fundację - jest prawidłowe.

W dniu 28 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego pomocy finansowej oraz świadczeń udzielanych przez fundację.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest podopieczną Fundacji (dalej Fundacja). Wnioskodawczyni ma zespół FAS, padaczkę, upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym na pograniczu ze znacznym. W dniu 3 lutego 2009 r. adopcyjna matka Wnioskodawczyni zawarła z Fundacją porozumienie, na podstawie którego zostały Jej udostępnione dwa konta bankowe, z którego jedno służy do przekazywania darowizn na podstawie indywidualnych apeli kierowanych do określonego adresata, a drugie do przekazywania darowizn gromadzonych w ramach zbiórki publicznej. Fundacja posiada status organizacji pożytku publicznego, a jednym z jej celów statutowych jest pomoc społeczna. Zgodnie z porozumieniem wszystkie środki zgromadzone na subkontach mają zostać przeznaczone na potrzeby Wnioskodawczyni. Ponadto, w porozumieniu Fundacja zobowiązała się wykonywać indywidualną wolę (darowizna z poleceniem) pod warunkiem jej zgodności z celami statutowymi Fundacji i obowiązującym prawem. W załączniku do porozumienia został określony "regulamin refundacji kosztów w ramach pomocy społecznej Fundacji". W regulaminie wskazano, że Fundacja może ponosić wszelkie koszty bezpośrednio na pisemny wniosek podopiecznego lub refundować koszty ponoszone przez podopiecznego, jeżeli są zgodne z treścią porozumienia i redagowanych apeli oraz odpowiadają obowiązującym wymogom formalnym i merytorycznym wynikającym z ustawy o rachunkowości. Zgodnie z regulaminem Fundacja pokrywa koszty mieszczące się w pojęciu pomocy społecznej na rzecz podopiecznego, a więc związane z leczeniem, rehabilitacją, zakupem lekarstw, rozwojem intelektualnym podopiecznego zalecanym przez kompetentne w tym zakresie osoby (lekarz, psycholog, terapeuta itp.).

Ze względu na stan zdrowia Wnioskodawczyni matka adopcyjna musiała zrezygnować z pracy. Obecnie jest na świadczeniu pielęgnacyjnym i tylko Jej mąż pracuje. Dlatego pieniądze z Fundacji są dla nich niezbędne dla poprawy stanu zdrowia ich córki (Wnioskodawczyni). Nie ulega wątpliwości że otrzymywana darowizna jest nieoceniona. Dlatego podatek, który musiałby być zapłacony od otrzymanej darowizny będzie stanowił obciążenie i pozbawi Wnioskodawczynię intensywnej rehabilitacji. Od 18 czerwca 2012 r. co miesiąc nie spokrewniony (obcy) darczyńca wpłaca na subkonto Wnioskodawczyni 100 zł. Do listopada bieżącego roku uzbierała się kwota 3100 zł. Dzięki tej kwocie Wnioskodawczyni może korzystać z turnusów rehabilitacyjnych i codziennej rehabilitacji, która jest bardzo kosztowna, a jedynie ona sprawia, że Wnioskodawczyni małymi krokami idzie do przodu. Zespół FAS na który cierpi Wnioskodawczyni to efekt picia alkoholu przez jej biologiczną mamę. Uszkodzenie mózgu powoduje że do końca pozostanie dzieckiem wymagającym intensywnej rehabilitacji, na którą nie byłoby stać Wnioskodawczyni i Jej adopcyjną matkę, gdyby nie pieniądze zgromadzone na subkoncie Fundacji. Takich darczyńców, którzy systematycznie pomagają jest mało dlatego matka czuje się wyróżniona, że ktoś myśli o Jej córce co miesiąc. Dla Wnioskodawczyni ta pomoc jest niezbędna.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku, kiedy darczyńca nadal będzie wpłacał po 100 zł miesięcznie na subkonto Wnioskodawczyni i w lipcu 2016 r. zostanie przekroczona kwota wolna od podatku, czyli 4.902 zł, to przekroczona kwota będzie stanowić dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), jest zwolniony z opodatkowania jako świadczenie z pomocy społecznej.

2. W przypadku natywnej odpowiedzi na wskazane pytanie Wnioskodawczyni prosi o odpowiedź, czy w związku z przekroczeniem kwoty wolnej od podatku w lipcu 2016 r. będzie to dla Niej stanowić darowiznę od której będzie zobowiązana zapłacić podatek od spadków i darowizn w wysokości obliczonej według stawek przewidzianych dla III grupy podatkowej.

Niniejsza interpretacja dotyczy odpowiedzi na pytanie w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn zostało już wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z podpisanym z Fundacją porozumieniem i jej statusem kwoty przekazywane przez Fundację ze środków gromadzonych na subkontach stanowią świadczenie z pomocy społecznej. Środki te przekazywane są za pośrednictwem Fundacji będącej organizacją pożytku publicznego, której jednym z celów statutowych jest właśnie pomoc społeczna i są przekazywane właśnie na ten cel.

Stanowisko powyższe znajduje uzasadnienie w praktyce organów podatkowych. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 maja 2009 r. Nr IBPBII/1/436-44/09/MCZ, organ uznał, że dofinansowanie przekazane przez organizację pożytku publicznego jest "opodatkowane albo podatkiem do spadków i darowizn albo podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To, którym z tych podatków będą opodatkowane ww. środki oraz świadczenia nieodpłatne lub czy będą zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zależy wyłącznie od decyzji podjętej przez organizację pożytku publicznego w sprawie formy świadczenia pomocy oraz statutu tych organizacji".

W dalszej części uzasadnienia cyt. interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, z czym Wnioskodawczyni się zgadza, że "wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe, których statuty przewidują tego rodzaju działalność może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79, o ile status organizacji pozarządowej przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje".

Wnioskodawczyni wie, że ma jeszcze prawie dwa lata do przekroczenia tej kwoty, ale woli wiedzieć wcześniej. Być może darczyńca przestanie sam płacić regularnie lub całkiem zaprzestanie, ale Wnioskodawczyni nie chciałaby niczego przeoczyć. Wnioskodawczyni ma nadzieję, że w Jej przypadku, zgodnie ze statutem Fundacji nie będzie musiała płacić podatku. Pieniądze przeznaczone są wyłącznie na Jej leczenie i rehabilitację, która niestety w Polsce jest przeważnie prywatna, bo w państwowych placówkach brak wolnych miejsc.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności", wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.

W rozumieniu powyższych przepisów, przekazanie beneficjentowi przez Fundację świadczącą pomoc środków pieniężnych, udostępnienie nieodpłatnych zajęć rehabilitacyjnych, czy finansowanie usług medycznych, środków leczniczych będzie stanowiło dla beneficjenta przychód "z innych źródeł".

Jednakże należy mieć na uwadze, że organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność w zakresie pomocy społecznej. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji "pomocy społecznej" należy odnieść się w tym zakresie do przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.).

W myśl postanowień art. 2 ust. 1 tej ustawy, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi (art. 2 ust. 2 ww. ustawy).

Organy administracji rządowej i samorządowej, zwane dalej "organami", mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 tej ustawy, prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej, zwanych dalej "podmiotami uprawnionymi" (art. 25 ust. 1 ww. ustawy).

Z powołanych wyżej norm wynika, że również organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność z zakresu pomocy społecznej.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są świadczenia z pomocy społecznej.

Wobec tego pomoc finansowa oraz wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje społeczne i pozarządowe, których statuty przewidują tego rodzaju działalność, może korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile statut organizacji pozarządowej przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje.

Przy czym, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w przypadku realizacji nieodpłatnych świadczeń przez daną fundację, ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a zatem treść konkretnej umowy wiążącej strony oraz treść statutu fundacji. W sytuacji, gdy strony nie zawarły umowy darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego, a statut (fundacji) nie przewiduje udzielania pomocy społecznej oraz nie istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje, wówczas zgodnie z ww. przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenia na rzecz beneficjentów są przychodami "z innych źródeł", podlegającymi opodatkowaniu tym podatkiem i nie korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, zwolnienie wynikające z powołanego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie miało zastosowanie do otrzymanych świadczeń wypłaconych przez Fundację w związku z realizacją przez nią celu statutowego, jakim jest pomoc społeczna.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest podopieczną Fundacji. Wnioskodawczyni ma zespół FAS, padaczkę, upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym na pograniczu ze znacznym. W dniu 3 lutego 2009 r. adopcyjna matka Wnioskodawczyni zawarła z Fundacją porozumienie, na podstawie którego zostały Jej udostępnione dwa konta bankowe, z którego jedno służy do przekazywania darowizn na podstawie indywidualnych apeli kierowanych do określonego adresata, a drugie do przekazywania darowizn gromadzonych w ramach zbiórki publicznej. Fundacja jako organizacja pożytku publicznego, realizuje swój cel statutowy jakim jest pomoc społeczna. Zgodnie z porozumieniem wszystkie środki zgromadzone na subkontach mają zostać przeznaczone na potrzeby Wnioskodawczyni. Ponadto, w porozumieniu Fundacja zobowiązała się wykonywać indywidualną wolę (darowizna z poleceniem) pod warunkiem jej zgodności z celami statutowymi Fundacji i obowiązującym prawem. W załączniku do porozumienia został określony "regulamin refundacji kosztów w ramach pomocy społecznej Fundacji". W regulaminie wskazano, że Fundacja może ponosić wszelkie koszty bezpośrednio na pisemny wniosek podopiecznego lub refundować koszty ponoszone przez podopiecznego, jeżeli są zgodne z treścią porozumienia i redagowanych apeli oraz odpowiadają obowiązującym wymogom formalnym i merytorycznym wynikającym z ustawy o rachunkowości. Zgodnie z regulaminem Fundacja pokrywa koszty mieszczące się w pojęciu pomocy społecznej na rzecz podopiecznego, a więc związane z leczeniem, rehabilitacją, zakupem lekarstw, rozwojem intelektualnym podopiecznego zalecanym przez kompetentne w tym zakresie osoby (lekarz, psycholog, terapeuta itp.).

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe, a także powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że pomoc finansowa oraz wartość świadczeń sfinansowanych bądź zrefundowanych przez Fundację w ramach wykonywania - jak stwierdzono we wniosku - statutowych celów Fundacji z zakresu realizacji zadań w ramach pomocy społecznej będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanej we wniosku interpretacji indywidualnej wskazać należy, że rozstrzygnięcie w niej zawarte nie jest wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.