IPPB4/415-894/10-4/JS
Pismo z dnia 18 lutego 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/415-894/10-4/JS
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2010 r. (data wpływu 15 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych
* w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego pracownikowi na podstawie orzeczenia sądowego - jest prawidłowe,
* w zakresie wskazania źródła przychodu - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 15 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego pracownikowi na podstawie orzeczenia sądowego.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Spółka Akcyjna (dalej również jako "Spółka" lub "Wnioskodawca"), na mocy wyroku Sądu Okręgowego z dnia 4 marca 2010 r. została zobowiązana do wypłaty odszkodowania w wysokości 151.381 zł wraz ze skapitalizowanymi odsetkami w kwocie 25.326,74 zł oraz odsetkami ustawowymi od dnia 3 listopada 2009 r. do dnia zapłaty na rzecz swojego byłego pracownika (dalej jako "Pracownik"). Powyższa kwota została zasądzona na podstawie Porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego (dalej jako "Porozumienie"). Od wyroku tego Spółka wniosła apelację, która jednak wyrokiem Sądu Apelacyjnego została oddalona.
Porozumienie gwarantowało pracownikowi zatrudnienie na okres 68 miesięcy, co jednak nie miało zastosowania w przypadku wystąpienia przesłanek do zastosowania przez pracodawcę trybu rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 k.p.). W ocenie Spółki przypadek taki wystąpił właśnie w stosunku do Pracownika, który po otrzymaniu oświadczenia woli Spółki o rozwiązaniu umowy o pracę, odwołał się do sądu pracy. Sąd wskazał, iż pracodawca błędnie przyjął przesłanki odpowiedzialności Pracownika, po czym zasądził na jego rzecz odszkodowanie w wysokości wskazanej w art. 57 k.p., jako że został on jednocześnie przywrócony do pracy.
W procesie będącym istotnym dla niniejszej sprawy, wskazanym w akapicie 1. opisu stanu faktycznego, Pracownik wnosił o zasądzenie odszkodowania wynikającego z Porozumienia w kwocie 151.381 zł wraz ze skapitalizowanymi odsetkami w kwocie 25.326,74 zł oraz odsetkami ustawowymi od dnia 3 listopada 2009 r. do dnia zapłaty. Kwota ta nie obejmowała zasądzonego na podstawie art. 57 Kodeksu pracy na rzecz Pracownika odszkodowania.
Spółka, dokonując przelewu zasądzonego odszkodowania na rachunek bankowy Pracownika, dokonała odprowadzenia odpowiedniej kwoty na rachunek Urzędu Skarbowego, tytułem należnej zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pracownik uznał jednak, iż zasądzone odszkodowanie powinno być wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych i w drodze egzekucji komorniczej doprowadził do zajęcia rachunku bankowego Spółki i przymusowej egzekucji należnej, w jego ocenie, pozostałej części odszkodowania. W tej sytuacji Spółka doznała w swoim majątku uszczerbku większego, niż kwota określona w wyroku Sądu.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy odszkodowanie zasądzone wyrokiem sądu powszechnego w sprawie pracowniczej, którego podstawą były zapisy Porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego z powodu naruszającego to porozumienie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie wskazane w wyroku sądu powszechnego, zasądzone na podstawie zapisów Porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego z powodu naruszającego to porozumienie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, iż odszkodowanie to odpowiada korzyściom, jakie uzyskałby pracownik (powód), gdyby pracodawca (pozwany) nie wyrządził mu szkody bezzasadnym rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego pracownikowi na podstawie orzeczenia sądowego, natomiast nieprawidłowe w zakresie wskazania źródła przychodu będącego podstawą prawną wydanej interpretacji.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:
określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 objęte są tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.
Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania otrzymanego odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy.
Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.
Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w dniu 4 marca 2010 r. Sąd Okręgowy wydał wyrok, na mocy którego zasądził od Wnioskodawcy na rzecz byłego pracownika odszkodowanie wraz z należnymi odsetkami. Odszkodowanie zostało zasądzone na podstawie Porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego (Porozumienie). Od wyroku Spółka wniosła apelację, która jednak wyrokiem Sądu Apelacyjnego została oddalona.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że wypłacone przez Spółkę odszkodowanie należy rozpatrywać w kontekście wyłączenia, jakie ustawodawca zawarł w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy. W przepisie tym wskazano, iż nie korzystają ze zwolnienia od opodatkowania odszkodowania dotyczące korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono.
W przedstawionym stanie faktycznym, szkodą była niewątpliwie utrata spodziewanych zarobków spowodowana rozwiązaniem umowy o pracę przed upływem okresu gwarancyjnego określonego w Porozumieniu. Zatem wypłacone pracownikowi odszkodowanie dotyczy korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć (w postaci wynagrodzenia za pracę), w przypadku gdyby nie doszło do rozwiązania umowy o pracę przed upływem okresu zawartego w gwarancji zatrudnienia. Wobec powyższego odszkodowanie to będzie przychodem ze stosunku pracy nie korzystającym ze zwolnienia.
Tym samym stwierdzić należy, iż wypłacone przez Spółkę odszkodowanie zasądzone wyrokiem Sądu na podstawie Porozumienia w sprawie zakończenia sporu zbiorowego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie jak wskazał Wnioskodawca na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) wyżej cytowanej ustawy. Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało w części uznać za nieprawidłowe.
Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.