IPPB4/415-892/14-4/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 11 listopada 2014 r. (data wpływu 17 listopada 2014 r.) uzupełnione pismem z dnia 20 stycznia 2015 r. (data nadania 21 stycznia 2015 r., data wpływu 23 stycznia 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB4/415-892/14-2/MS, IPPB2/436-674/14-2/AF z dnia 16 stycznia 2015 r. (data nadania 16 stycznia 2015 r., data doręczenia 19 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia wypłaconego odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 17 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia wypłaconego odszkodowania.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-892/14-2/MS, IPPB2/436-674/14-2/AF z dnia 16 stycznia 2015 r. (data nadania 16 stycznia 2015 r., data doręczenia 19 stycznia 2015 r.) tutejszy organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, poprzez: jednoznaczne wskazanie, którego stanu faktycznego (podatku) dotyczy wpłata w wysokości 40 zł, dokonana przez Wnioskodawczynię na konto Izby Skarbowej w Warszawie, w dniu 12 listopada 2014 r. lub wniesienie dodatkowej opłaty w wysokości 40 zł. Wnioskodawczyni dokonała w terminie dodatkowej opłaty w kwocie 40 zł.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej decyzją z dnia 2 lutego 1961 r. orzekło o wywłaszczeniu przez odjęcie prawa własności na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości o powierzchni 22.394 m², położonej w R. Z treści tego orzeczenia wynika, że przedmiotowa nieruchomość przeznaczona została na potrzeby Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa w K.

Nieruchomość powyższa stanowiła współwłasność dzieci Ludwika - dziadka Wnioskodawczyni. Ludwik zmarł w 1954 r., a jego żona - Wanda w 1955 r. Ustawowymi spadkobiercami były dzieci, wśród których był ojciec Wnioskodawczyni Jerzy, który zmarł w 1989 r., a jego żona Janina - matka Wnioskodawczyni zmarła w 2004 r.

Ustawowymi spadkobiercami po Jerzym i Janinie są dzieci, tj. Katarzyna (Wnioskodawczyni) i brat - Przemysław.

W zgłoszeniu o nabyciu rzeczy i praw majątkowych po zmarłych rodzicach, złożonym w Urzędzie Skarbowym Wnioskodawczyni nie uwzględniła prawa do ubiegania się o odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. Staranie o wypłatę odszkodowania rodzina rozpoczęła w 2009 r., wówczas Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o zwrot wywłaszczonej nieruchomości.

W wyniku toczących się wystąpień i postępowań ostatecznie Urząd Miasta R. decyzją z dnia 29 sierpnia 2014 r. orzekło ustaleniu odszkodowania z tytułu pozbawienia prawa własności nieruchomości położonej w R. na rzecz spadkobierców m.in. Katarzyny (Wnioskodawczyni) i Przemysława. Jako podstawę prawną organ powołał art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 1 i 2, art. 132 ust. 2, 3a, 4, 5, art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz art. 104 i 107 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego. Z treści powołanej decyzji Urzędu Miasta wynika, że strony postępowania w sposób jednoznaczny ustaliły 30-dniowy termin realizacji wypłaty liczony od dnia, w którym decyzja orzekająca stanie się ostateczna. W dniu 29 października 2014 r. nastąpiła wypłata na rachunek bankowy odszkodowania należnego Wnioskodawczyni w kwocie 177.230,92 zł. Kwota ta nie zawiera odsetek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wypłata odszkodowania z tytułu pozbawienia prawa własności nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy wypłata odszkodowania z tytułu pozbawienia prawa własności nieruchomości w wyżej opisanym stanie faktycznym podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Niniejsza interpretacja dotyczy skutków podatkowych otrzymanego odszkodowania w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pyt. 1), w zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn (pyt. Nr 2) zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie. Treść zacytowanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy, jest uzyskanie przychodu między innymi z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Decyzja o wypłacie odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości nie kreuje prawa własności, przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. W związku z tym nie następuje nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w momencie wydania decyzji o wypłacie odszkodowania. Przyznane odszkodowanie, wypłacone w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, zdaniem Wnioskodawczyni spełnia przesłanki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie natomiast do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 29 powołanej powyżej ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Jak wskazano we wniosku, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej decyzją z dnia 2 lutego 1961 r. orzekło o wywłaszczeniu przez odjęcie prawa własności na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości. Przedmiotowa nieruchomość przeznaczona została na potrzeby Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa w K. Nieruchomość powyższa stanowiła współwłasność dzieci Ludwika - dziadka Wnioskodawczyni. Ludwik zmarł w 1954 r., a jego żona - Wanda w 1955 r. Ustawowymi spadkobiercami były dzieci, wśród których był ojciec Wnioskodawczyni, który zmarł w 1989 r., a jego żona, matka Wnioskodawczyni zmarła w 2004 r. Ustawowymi spadkobiercami rodzicach Wnioskodawczyni są dzieci, tj. Katarzyna (Wnioskodawczyni) i brat - Przemysław.

Staranie o wypłatę odszkodowania rodzina rozpoczęła w 2009 r., wówczas Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o zwrot wywłaszczonej nieruchomości. W wyniku toczących się wystąpień i postępowań ostatecznie Urząd Miasta R. decyzją z dnia 29 sierpnia 2014 r. orzekło ustaleniu odszkodowania z tytułu pozbawienia prawa własności nieruchomości położonej w R. na rzecz spadkobierców m.in. Katarzyny (Wnioskodawczyni) i Jej brata. Jako podstawę prawną organ powołał art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 1 i 2, art. 132 ust. 2, 3a, 4, 5, art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz art. 104 i 107 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego. W dniu 29 października 2014 r. nastąpiła wypłata na rachunek bankowy odszkodowania należnego Wnioskodawczyni.

Stosownie do treści art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872, z późn. zm.), nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem.

Odszkodowanie, o którym mowa powyżej wypłaca:

a. gmina w odniesieniu do dróg będących w dniu 31 grudnia 1998 r. drogami gminnymi,

b. Skarb Państwa w odniesieniu do pozostałych dróg (art. 73 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 73 ust. 4 ww. ustawy odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1 i 2 będzie ustalane i wypłacane według zasad i trybu określonych w przepisach o odszkodowaniach za wywłaszczone nieruchomości, na wniosek właściciela nieruchomości złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Po upływie tego okresu roszczenie wygasa. Podstawę do ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość nieruchomości według stanu z dnia wejścia w życie ustawy, przy czym nie uwzględnia się wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego trwałymi nakładami poczynionymi po utracie przez osobę uprawnioną prawa do władania gruntem (art. 73 ust. 5 ww. ustawy).

Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wymieniona jest w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651), jako ustawa w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami.

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy, z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651), celami publicznymi w rozumieniu ustawy jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ww. ustawy, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

Natomiast w myśl art. 98 ust. 3 ww. ustawy, za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

Zgodnie z art. 121 ust. 1 ww. ustawy przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stała się ostateczna.

Na podstawie art. 128 ust. 1 powołanej ustawy, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Stosownie do art. 129 ust. 1 ww. ustawy odszkodowanie ustala starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 5.

Zgodnie z art. 130 ust. 1 ww. ustawy, wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku gdy starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu i przeznaczenia nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw, a w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3 i art. 106 ust. 1, według stanu i przeznaczenia nieruchomości odpowiednio w dniu wydania decyzji o podziale lub podjęcia uchwały o przystąpieniu do scalenia i podziału oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu. Przepis art. 134 stosuje się odpowiednio.

Podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Analiza powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

Zatem, w przypadku gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Analizując powyższe należy stwierdzić, że w przypadku, gdy Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość w drodze spadku, nie pozwoli to na ustalenie ceny jej nabycia.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę, uznać należy, że nie zostanie spełniona co najmniej jedna z przesłanek wyłączających zastosowanie analizowanego zwolnienia, co oznacza, że odszkodowanie, które otrzymała Wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.