IPPB4/415-870/09-4/SP - Ustalenie obowiązku podatkowego w latach 2009-2010 odnośnie dochodów obywatelki Polski, zamieszkałej i świadczącej pracę na terytorium Szwajcarii.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2009 r. (data wpływu 31 grudnia 2009 r.) uzupełnione pismem z dnia 9 lutego 2010 r. (data nadania 10 lutego 2010 r., data wpływu 15 lutego 2010 r.) na wezwanie z dnia 28 stycznia 2010 r. Nr IPPB4/415-870/09-2/SP (data nadania 28 stycznia 2010 r., data doręczenia 9 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego - jest:

W dniu 31 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest obywatelką Polski. Posiada mieszkanie w W. na współwłasność, w którym ma stałe zameldowanie. Jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu, jednak w 2009 r. przebywała w stosunku do tego pracodawcy na urlopie i nie wykonywała na jego rzecz żadnych prac. W 2009 r. Wnioskodawczyni przebywała w Szwajcarii na podstawie zezwolenia na czas określony (nie przebywała w ogóle na terenie Polski), gdzie pracowała na podstawie umowy o pracę na czas określony na Politechnice w Zurychu. W roku 2009 Wnioskodawczyni osiągnęła dochody w Polsce z tytułu pracy wykonanej w roku 2008. Jej dzieci przebywały w roku 2009 w Szwajcarii (nie przebywały w ogóle w Polsce), znajdowały się pod jej opieką, a podczas wizyt męża w Szwajcarii - również pod jego opieką. W roku 2009 mąż Wnioskodawczyni pracował w niepełnym wymiarze w Polsce, przebywał ponad 183 dni w Polsce oraz nie uzyskiwał dochodów w Szwajcarii. W związku z powyższym zgodnie z jego własną interpretacją - w 2009 r. posiadał rezydencję podatkową w Polsce. Rodzice oraz rodzeństwo Wnioskodawczyni w 2009 r. nie mieszkali i nie posiadali rezydencji podatkowej na terytorium Polski. Wnioskodawczyni i jej mąż nie prowadzą działalności gospodarczej.

W 2009 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochody z pracy i z działalności naukowej wykonywanej osobiście z Polski, Szwajcarii oraz z kraju trzeciego (Wielka Brytania). Według pisemnej interpretacji Urzędu Skarbowego Zurych, Wnioskodawczyni posiadała w 2009 r. w Szwajcarii rezydencję podatkową i podlega w roku 2009 nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terenie Szwajcarii.

Do Szwajcarii Wnioskodawczyni wyjechała w październiku 2008 r. Od dnia 1 października 2008 r. pracowała w Szwajcarii na podstawie umowy o pracę na czas określony. Umowa podpisana jest na dwa lata (do września 2010 r.) z możliwością przedłużenia na kolejne 2 lata. Pracodawca w Szwajcarii nie wyraził chęci przedłużenia umowy, w związku z czym Wnioskodawczyni planuje powrót do Polski we wrześniu 2010 r. Zezwolenie na pracę i pobyt było zezwoleniem czasowym (tzw. permit L). Wyjeżdżając w 2008 r. z Polski Wnioskodawczyni nie rozwiązała umowy o pracę z polskim pracodawcą (Uniwersytet), lecz został udzielony urlop. Zdaniem Wnioskodawczyni, zamiar pobytu dwuletniego z możliwością przedłużenia na cztery lata można interpretować jako zamiar pobytu stałego.

Istnieje możliwość, że w roku 2010 Wnioskodawczyni powróci do Polski i podejmie tu pracę, jednak nie wcześniej niż w sierpniu 2010 r. Na terenie Szwajcarii będzie przebywać co najmniej 183 dni. W takim przypadku utraci prawo do pobytu i pracy w Szwajcarii, a centrum swoich interesów życiowych przeniesie w trakcie roku ze Szwajcarii do Polski. Szwajcarski organ podatkowy wydał ustną opinię, iż w takim przypadku Wnioskodawczyni będzie również rezydentem podatkowym Szwajcarii.

W 2010 r. Wnioskodawczyni zamierza powrócić do Polski na okres 1 września 2010 r. - 31 grudnia 2010 r., a więc na okres 4 miesięcy. Dzieci będą przebywać cały czas z Wnioskodawczynią, a więc w okresie 1 września 2010 r. - 31 grudnia 2010 r. będą przebywać w Polsce. Od dnia 1 września 2010 r. Wnioskodawczyni planuje podjąć ponownie pracę (powrócić z urlopu) na Uniwersytecie lub korzystać w dalszym ciągu z urlopu. Nie planuje podejmować w tym czasie pracy za granicą. Po powrocie Wnioskodawczyni do kraju, jej mąż planuje podjąć w Polsce pracę w pełnym wymiarze (obecnie pracuje w Polsce w niepełnym wymiarze czasowym). Wnioskodawczyni i jej mąż nie prowadzą i nie zamierzają prowadzić działalności gospodarczej w Polsce ani za granicą. W Polsce posiadają wspólnie z mężem mieszkanie, w którym wraz z dziećmi są zameldowani na pobyt stały.

Pismem z dnia 28 stycznia 2010 r. wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, sprecyzowanie pytań oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w związku z zadanymi pytaniami. Powyższe zostało uzupełnione w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawczyni:

W 2009 r. Wnioskodawczyni nie posiadała miejsca zamieszkania do celów podatkowych na terytorium Polski, gdyż nie spełniała w 2009 r. kryteriów z art. 3 ust. 1a pkt 1 i 2 ustawy o podatku od osób fizycznych (nie posiadała na terytorium RP centrum interesów osobistych lub gospodarczych oraz nie przebywała w roku 2009 na terenie RP), jak również kryteriów z art. 4 ust. 2a, (posiadała stałe zameldowanie w obu krajach, ale przebywała na terenie Szwajcarii i tam koncentrowały się Jej interesy gospodarcze i życiowe).

W roku 2010 będzie posiadać miejsce zamieszkania do celów podatkowych na terytorium Polski, gdyż spełni w 2010 r. kryterium z art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku od osób fizycznych (będzie posiadać na terytorium RP centrum interesów osobistych i gospodarczych), jak również kryteriów z art. 4 ust. 2a, (zmieni miejsce stałego zamieszkania ze Szwajcarii na Polskę i z Polską będzie posiadać ściślejsze powiązania interesów życiowych i gospodarczych).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe w części dotyczącej ustalenia obowiązku podatkowego w 2009 r. oraz prawidłowe w części dotyczącej ustalenia obowiązku podatkowego w 2010 r.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Natomiast art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - w myśl art. 3 ust. 2b ww. ustawy - uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

W myśl art. 4a ww. ustawy powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W przedmiotowej sprawie znajdą zastosowanie uregulowania zawarte w umowie podpisanej między Polską a Szwajcarią.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Bernie dnia 2 września 1991 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 22, poz. 92), w rozumieniu niniejszej konwencji określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze.

Definicja ta odnosi się zatem do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Natomiast stosownie do art. 4 ust. 2, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:

Mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny i zdarzenie przyszłe oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy uznać, iż Wnioskodawczyni spełnia przesłanki pozwalające uznać Ją od dnia wyjazdu do Szwajcarii, tj. od października 2008 r. za osobę posiadającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zarówno w Polsce jak i w Szwajcarii. W Szwajcarii mieszka wraz z dziećmi i pracuje, przy czym jednocześnie jest współwłaścicielką mieszkania w Warszawie, w stosunku do swojego pracodawcy polskiego przebywa na urlopie oraz jej mąż przebywa w Polsce, gdyż tutaj pracuje.

Powyższe oznacza, iż państwo rezydencji Wnioskodawczyni należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w art. 4 ust. 2 ww. umowy.

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisu, należy sięgnąć do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD. Przedtem, jednak wyjaśnienia wymaga, że głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, w tym umowa zawarta między Polską i Szwajcarią.

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

W związku z powyższym, mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny i zdarzenie przyszłe oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy uznać, iż Wnioskodawczyni posiada ściślejsze powiązania osobiste z Polską. W Polsce pozostaje Jej mąż, gdyż tutaj pracuje - w 2009 r. w niepełnym wymiarze, natomiast w 2010 r. planuje podjąć pracę w pełnym wymiarze. Jego pobyt w Polsce w 2009 r. przekroczył 183 dni. W Polsce Wnioskodawczyni posiada mieszkanie na współwłasność, w którym ma stałe zameldowanie. Jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu. W 2009 r. przebywała w stosunku do swojego polskiego pracodawcy na urlopie i nie wykonywała na jego rzecz żadnych prac. Natomiast w Szwajcarii w 2009 r. Wnioskodawczyni przebywała na podstawie zezwolenia na czas określony, gdzie pracowała na podstawie umowy o pracę na czas określony. W tym czasie Jej dzieci przebywały razem z Nią i były pod Jej opieką.

W 2010 r. Wnioskodawczyni zamierza powrócić do Polski na okres 1 września 2010 r. - 31 grudnia 2010 r., a więc na okres 4 miesięcy. W tym czasie dzieci będą przebywać cały czas z Wnioskodawczynią. Od dnia 1 września 2010 r. Wnioskodawczyni planuje podjąć ponownie pracę (powrócić z urlopu) na Uniwersytecie lub korzystać w dalszym ciągu z urlopu. Nie planuje podejmować w tym czasie pracy za granicą. Wnioskodawczyni i Jej mąż nie prowadzą i nie zamierzają prowadzić działalności gospodarczej w Polsce ani za granicą. W Polsce posiadają wspólnie z mężem mieszkanie, w którym wraz z dziećmi są zameldowani na pobyt stały.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż w roku 2009 i 2010 Wnioskodawczyni podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tzn. podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Sam wyjazd za granicę wraz z dziećmi, przebywanie tam na podstawie zezwolenia na czas określony, uzyskiwanie dochodów z tytułu pracy wykonywanej na podstawie umowy na czas określony oraz przebywanie za granicą przez cały rok podatkowy, nie oznacza automatycznie, iż przestała być Pani polskim rezydentem podatkowym. Zmiana miejsca zamieszkania powinna być równoznaczna z przeniesieniem tzw. ośrodka interesów życiowych.

Reasumując, należy stwierdzić, iż w 2009 r. Wnioskodawczyni dla celów podatkowych posiadała miejsce zamieszkania w Polsce. W 2010 r. (o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny) Jej miejsce zamieszkania dla celów podatkowych również będzie znajdować się na terytorium Polski.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.