IPPB4/415-87/08-5/SP - Czy w wypadku gdy podatnik nie ma obowiązku poboru zryczałtowanego podatku powinien sporządzać informację IFT-1R i IFT-2R?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2008 r. (data wpływu 3 listopada 2008 r.) uzupełniony pismem z dnia 23 stycznia 2009 r. (data wpływu 29 stycznia 2009 r.) na wezwanie z dnia 19 stycznia 2009 r. Nr IPPB4/415-87/08-2/SP, IPPB5/443-147/08-2/PS o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku poboru zryczałtowanego podatku od wypłat należności nierezydentom - jest prawidłowe.

W dniu 3 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku poboru zryczałtowanego podatku od wypłat należności nierezydentom.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest jednostką badawczo - rozwojową. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca często zawiera umowy współpracy z podobnymi instytucjami na świecie. Podobne umowy zawierane są również z osobami fizycznymi (nierezydentami). Prace dotyczące realizacji tych umów wykonywane są poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wyniki przeprowadzonych prac często ukazują się w formie publikacji w zagranicznych czasopismach specjalistycznych. Wypłaty należności dokonywane są na podstawie umów o dzieło, jeśli jest to osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub faktury, jeśli taką działalność prowadzi w kraju rezydencji. Jednostkom, które nie wystawiają faktur lub rachunków, należności wypłacane są na podstawie zawartych umów.

Opierając się na piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 24 lipca 2001 r. (PB4/AK-8214-1045-277/01) wyjaśniającego pojęcie przychodu osiągniętego na terytorium Polski nie pobierany jest podatek dochodowy od przychodów osiągniętych przez podmioty zagraniczne.

Pismem z dnia 19 stycznia 2009 r. Nr IPPB4/415-87/08-2/SP, IPPB5/443-147/08-2/PS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w następującym zakresie:

"Czy w wypadku, kiedy jednostka nie ma obowiązku poboru zryczałtowanego podatku, powinna sporządzić informację IFT-1R i IFT-2R."

Wniosek został uzupełniony w terminie o następujące informacje:

Umowy współpracy zawierane przez Instytut z podobnymi instytucjami na świecie nie mają charakteru umów know-how, gdyż wynikami umów są wspólne publikacje naukowe dotyczące wyników badań, pomiarów oraz innych prac badawczych, których wyniki są ogólnodostępne w specjalistycznych czasopismach medycznych krajowych i zagranicznych i nie mają charakteru poufnych informacji. Są one dostępne i znane.

Wypłaty na rzecz zagranicznych instytucji naukowych będących stroną umowy dotyczą zwrotu poniesionych nakładów na realizację przydzielonych zadań określonych w umowie. Typowymi kosztami są między innymi: koszty przelotów, zakwaterowania, usług wydawniczych czy poligraficznych, materiałów i akcesoriów niezbędnych do prowadzenia badań naukowych i nie mają one charakteru wynagrodzenia.

Płatności dokonywane są na podstawie umowy, a nie faktur czy też rachunków wystawionych przez drugą stronę.

Efektem zawartej współpracy są wspomniane wyżej publikacje oraz wspólne referaty przedstawiane na konferencjach naukowo-szkoleniowych w kraju i zagranicą.

Instytut nie posiada certyfikatów rezydencji potwierdzających siedzibę ww. instytucji. Najczęściej umowy zawierane są z uniwersytetami z USA.

Natomiast, jeśli chodzi o zagraniczne osoby fizyczne to z nierezydentami zawierane są umowy o dzieło, które realizowane są poza terytorium Rzeczpospolitej.

Efekty wynikające z umów stanowią własność Instytutu i wykorzystywane są w pracach naukowych i wdrożeniowych Instytutu.

Od wyżej wymienionych umów jest pobierany zryczałtowany podatek dochodowy w przypadku, gdy Instytut nie jest w posiadaniu certyfikatów rezydencji potwierdzających miejsce zamieszkania) a z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika, że niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie rozpatrzony w odrębnej interpretacji indywidualnej.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnicy nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Polski.

Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 24 lipca 2001 r. (PB4/AK-8214-1045-277/01) wyjaśniło m.in. pojęcie przychodu osiągniętego na terytorium Polski. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów o źródle dochodów położonych w Polsce można mówić wtedy gdy:

W dalszej części pisma Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że nie stanowią dochodów uzyskanych ze źródeł dochodów położonych na terytorium Polski m.in. dochody nierezydentów z obrotu towarami i usługami, będącymi przedmiotem działalności gospodarczej nierezydenta nieprowadzącego w tym zakresie działalności gospodarczej z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wykładnia powołanych przepisów (art. 3, 21 oraz 26 u.p.d.o.p. oraz art. 3, 13 i 29 u.p.d.o.f., prowadzi do wniosku, że obowiązek potrącania zryczałtowanego podatku powstaje w następujących przypadkach:

Przy czym, aby powstał po stronie polskiego podmiotu obowiązek poboru zryczałtowanego podatku, przy wypłacie wynagrodzenia podmiotowi zagranicznemu, przesłanki w punkcie 1, 2 i 3 lub 1, 2 i 4 muszą być spełnione łącznie.

Z uwagi na fakt, że umowy dotyczące współpracy naukowej, publikacji artykułów itp. są realizowane poza terytorium Polski Wnioskodawca nie pobiera zryczałtowanego podatku od wypłaconych należności.

Instytut zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 42 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sporządza informację IFT-1/IFT-1R oraz IFT-2/IFT-2R, również w przypadku, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie jest zobowiązany do pobierania podatku.

Informację tą sporządza, gdy nierezydenci uzyskują przychody określone w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku opisanych umów współpracy z zagranicznymi ośrodkami, Instytut nie sporządzał Informacji IFT-2/IFT2-R, ponieważ wypłaty traktowane były jako zwrot poniesionych nakładów a nie przychody określone w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest powszechność opodatkowania. W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. w konsekwencji, jeżeli dany dochód nie mieści się w zakresie żadnego ze zwolnień przedmiotowych wymienionych w ustawie, bądź nie został od niego zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów, to tym samym podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w przepisach ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a powołanej wyżej ustawy).

W myśl art. 3 ust. 2b pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

Na podkreślenie zasługuje fakt, że powyższy katalog nie jest katalogiem zamkniętym. Tak więc ustawodawca dopuszcza istnienie także innych dochodów, które należy uznać za osiągnięte na terytorium Polski.

Przy ustalaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce decyduje generalna zasada, iż decydujące jest miejsce osiągania dochodu, a nie zaś miejsce świadczenia usługi. O źródle dochodów położonych w Polsce można mówić wtedy, gdy takie źródło dochodów trwale związane jest z terytorium Polski, lub gdy źródłem dochodu są polscy rezydenci eksploatujący rzeczy lub dobra niematerialne należące do innych podmiotów.

W przypadku świadczenia usług przez zagraniczne podmioty na rzecz polskiego podmiotu, w sytuacji, gdy usługi te nie są wykonywane na terytorium Polski, o tym czy dochód z wykonywania usługi został osiągnięty na terytorium Polski przesądzać będzie to, czy efekt usługi będzie wykorzystywany w Polsce.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż Instytut jest jednostką badawczo-rozwojową, która w ramach prowadzonej działalności gospodarczej często zawiera umowy współpracy z podobnymi instytucjami na świecie. Najczęściej umowy zawierane są z uniwersytetami z USA. Z osobami fizycznymi (nierezydentami) zawierane są umowy o dzieło. Prace dotyczące realizacji tych umów wykonywane są poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wyniki przeprowadzonych prac często ukazują się w formie publikacji w zagranicznych czasopismach specjalistycznych. Wypłaty należności dokonywane są na podstawie umów o dzieło, jeśli jest to osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub faktury, jeśli taką działalność prowadzi w kraju rezydencji. Jednostkom, które nie wystawiają faktur lub rachunków, należności wypłacane są na podstawie zawartych umów. Efekty wynikające z umów stanowią własność Instytutu i wykorzystywane są w pracach naukowych i wdrożeniowych Instytutu. Od ww. umów z zagranicznymi osobami fizycznymi Instytut pobiera zryczałtowany podatek dochodowy w przypadku, gdy Instytut nie jest w posiadaniu certyfikatów rezydencji potwierdzających miejsce zamieszkania, a z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika, iż niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania.

Do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaliczona została działalność wykonywania osobiście. W myśl art. 13 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

Zasady opodatkowania w Polsce przychodów uzyskanych przez nierezydentów reguluje art. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustęp 1 pkt 1 tego artykułu stanowi, że podatek dochodowy od przychodów uzyskanych na terytorium Polski przez osoby nie mające zamieszkania w Polsce z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 ustawy (w tym z umowy zlecenia) pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20 % przychodu.

Ww. przepis stosuje się z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednak zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego zaświadczeniem wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej, zwanym dalej "certyfikatem rezydencji" (art. 29 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 umowy z dnia 8 października 1974 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r., Nr 31, poz. 178) - dochód osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z wykonywania wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności może być opodatkowany przez to Umawiające się Państwo. Poza wyjątkami przewidzianymi w ustępie 2 taki dochód będzie zwolniony od opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo.

W myśl. ust. 2 ww. artykułu, dochód wymieniony w punkcie 1, uzyskany przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw z wykonywania wolnego zawodu o samodzielnym charakterze w drugim Umawiającym się Państwie może być opodatkowany przez drugie Umawiające się Państwo, jeżeli osoba fizyczna przebywa w tym drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy, sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.

Określenie "wolny zawód" obejmuje między innymi samodzielne wykonywanie działalności naukowej, literackiej, artystycznej jak również samodzielną działalność lekarzy, adwokatów, inżynierów, architektów, lekarzy dentystów, dziennikarzy i innych (art. 15 ust. 3 ww. umowy).

W przypadku zawierania umów o dzieło z zagranicznymi osobami fizycznymi mającymi miejsce zamieszkania w państwie innym niż Stany Zjednoczone mają zastosowanie zapisy odpowiedniej umowy (konwencji) o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Określenie "wolny zawód" nie zostało zdefiniowane w ww. umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania (ograniczając się jedynie do przykładowego wyliczenia rodzajów tej działalności). Rozstrzygnięcie kwestii zakresu tego pojęcia pozostawione zostało zatem ustawodawstwu wewnętrznemu umawiających się państw.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych tego rodzaju dochody (przychody) sytuuje między innymi w kategorii źródeł przychodów objętych postanowieniami art. 13 ustawy. Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia spełnia warunki określone w art. 13 pkt 8 ustawy.

W świetle powyższych przepisów, dochody osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułu umowy o dzieło podpisanej z polskim Instytutem nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce pod warunkiem, że osoba ta przedstawi płatnikowi (Wnioskodawcy) certyfikat rezydencji.

W przypadku, gdy zagraniczna osoba fizyczna nie przedłoży Instytutowi certyfikatu rezydencji, wówczas przychody osiągnięte z tytułu umowy o dzieło podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym Wnioskodawca obowiązany jest do pobrania od wypłacanego wynagrodzenia 20% podatku dochodowego (art. 41 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Podatek ten - zgodnie z art. 42 ust. 1 ww. ustawy - należy przekazać na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy wg siedziby Wnioskodawcy - w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym go pobrano. Natomiast w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, a w przypadku zaprzestania działalności przed tym terminem - do dnia zaprzestania tej działalności, płatnik jest obowiązany przesłać roczną deklarację o zryczałtowanym podatku dochodowym PIT - 8AR.

Artykuł 42 ust. 2 pkt 2 stanowi, iż płatnicy są również zobowiązani przesłać nierezydentom oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych imienne informacje o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne nie mające w Polsce miejsca zamieszkania IFT-1/IFT-1R - w terminie do końca lutego r. następującego po r. podatkowym lub do dnia zaprzestania działalności, w razie zaprzestania działalności przed ww. dniem.

Zgodnie z art. 42 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, informacje IFT-1/IFT-1R sporządzają i przekazują podmioty, o których mowa w art. 41, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub ustawy nie są obowiązane do poboru podatku, o którym mowa w art. 29-30a.

Reasumując, należy stwierdzić, iż w przypadku, gdy zagraniczna osoba fizyczna nie przedłoży Instytutowi certyfikatu rezydencji, wówczas przychody osiągnięte z tytułu umowy o dzieło podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym Wnioskodawca obowiązany jest do pobrania od wypłacanego wynagrodzenia 20% podatku dochodowego. Natomiast w sytuacji, przedłożenia przez zagraniczną osobę fizyczną certyfikatu rezydencji, Instytut winien zastosować się do zapisów wynikających z odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W przypadku zapisów polsko-amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania Instytut nie jest zobowiązany do poboru podatku od wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło.

Instytut powinien sporządzać informację IFR-1R, również w przypadku, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub ustawy nie jest zobowiązany do poboru podatku dochodowego od wypłaconego wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę spełnienia przez Wnioskodawcę przesłanek zwolnienia z obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego od płatności dokonywanych na rzecz podmiotów zagranicznych. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa.

W części dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych wydana zostanie odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPB5/423-147/08-4/PS.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.