IPPB4/415-793/09-4/SP - Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych świadczeń wypłacanych przez spółkę na rzecz pracowników czasowo przeniesionych do pracy poza stałym miejscem pracy lub zamieszkania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2009 r. (data wpływu 30 listopada 2009 r.) uzupełniony pismem z dnia 28 stycznia 2010 r. (data wpływu 1 lutego 2010 r., data nadania 29 stycznia 2010 r.) na wezwanie z dnia 19 stycznia 2010 r. Nr IPPB4/415-793/09-2/SP (data nadania 19 stycznia 2010 r., data doręczenia 22 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń wypłacanych przez Spółkę na rzecz pracowników czasowo przeniesionym do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania - jest prawidłowe.

W dniu 30 listopada 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń wypłacanych przez Spółkę na rzecz pracowników czasowo przeniesionym do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka świadczy usługi budownictwa przemysłowego na terenie całego kraju. Spółka zatrudnia pracowników do wykonania usług na podstawie umów o pracę. W Regulaminie Wynagradzania Spółka zwarła zapisy o należnych pracownikom świadczeniach dodatkowych, w związku z czasowym przeniesieniem do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania. Pracodawca na mocy tych zapisów wypłaca pracownikom dodatek za rozłąkę w wysokości nieprzekraczającej wartości diety ogłoszonej w Rozporządzeniu MPiPS z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2002 r. z późn. zm.).

W związku ze specyfiką pracy w branży budowlanej, Spółka zawierając umowy o pracę z pracownikami budowlanymi wskazuje miejsce wykonywania pracy "budowy krajowe realizowane przez Spółkę", jednocześnie pracownicy podpisują oświadczenia, w którym wyrażają zgodę na przedelegowanie na budowy krajowe i zagraniczne prowadzone przez Spółkę, w związku z tym, według Spółki, nie ma potrzeby dokonywania zmian w umowach o pracę.

Ponadto Spółka zapewnia pracownikom bezpłatne zakwaterowanie lub w braku takiej możliwości wypłaca ekwiwalent za nocleg w wysokości nieprzekraczającej 150 % dodatku za rozłąkę (dietę).

Pracownicy, którzy zostali czasowo przeniesieni nie korzystają z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.

Pracodawca (Płatnik) do podstawy opodatkowanie nie włączył dodatku za rozłąkę zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 18 u.p.d.o.f.

Pracodawca (Płatnik) do podstawy opodatkowania włączył:

Wartość hoteli pracowniczych lub kwater prywatnych wliczana jest dotychczas do podstawy opodatkowanie powyżej limitu 500 zł na podstawie dostępnej w 2004 r. interpretacji przepisów w sprawie opodatkowania świadczeń nieodpłatnych na rzecz pracownika, między innymi informacji Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego z dnia 2 marca 2004 r. (PUS.I/423/19/2004). Informacja ta podaje, że zwolniona z opodatkowania jest wartość zakwaterowania pracowników w hotelu należącym do pracodawcy, natomiast wartość pozostałych bezpłatnych świadczeń z tytułu zakwaterowania podlega wliczeniu ponad ustalony limit miesięczny 500 zł. Natomiast zgodnie z najnowszą interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 października 2009 r. (ITPB2/414-635/09) wartość zakwaterowania w hotelach pracowniczych (bez względu na to do kogo należy hotel), jest zwolniona z opodatkowania. Jedynie wartość zakwaterowania pracowników w wynajętych kwaterach prywatnych na cele zbiorowego zakwaterowania podlega wliczeniu do podstawy opodatkowania w wysokości przekraczającej 500 zł miesięcznie.

Pismem z dnia 19 stycznia 2010 r. Nr IPPB4/415-793/09-2/SP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Powyższe zostało uzupełnione w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Spółka uważa, iż dodatek za rozłąkę zwolniony jest z podatku dochodowego do wysokości diety delegacyjnej.

Dodatek za nocleg w wysokości do 150 % diety delegacyjnej należy włączyć do podstawy opodatkowania.

Wnioskodawca na podstawie najnowszych interpretacji prawa podatkowego zamierza odstąpić od opodatkowania świadczeń rzeczowych w postaci zakwaterowania w hotelu pracowniczym, pracownikom czasowo przeniesionym, a pozostać przy dotychczasowej praktyce w przypadku zakwaterowania w kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania ponad limit miesięczny 500 zł.

Hotel pracowniczy to każdy obiekt typu hotelowego, przeznaczony na okresowy pobyt pracowników, własny lub wynajmowany przez pracodawcę od innego podmiotu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka świadczy usługi budownictwa przemysłowego na terenie całego kraju. Zatrudnia pracowników do wykonywania usług na podstawie umów o pracę. W Regulaminie Wynagradzania Spółka zawarła zapisy o należnych pracownikom świadczeniach dodatkowych, w związku z czasowym przeniesieniem do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania. Spółka na mocy tych zapisów wypłaca pracownikom dodatek za rozłąkę w wysokości nieprzekraczającej wartości diety ogłoszonej w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

W związku ze specyfiką pracy w branży budowlanej, Spółka zawierając umowy o pracę z pracownikami budowlanymi wskazuje miejsce wykonywania pracy "budowy krajowe realizowane przez Spółkę", jednocześnie pracownicy podpisują oświadczenia, w którym wyrażają zgodę na przedelegowanie na budowy krajowe i zagraniczne prowadzone przez Spółkę, w związku z tym, według Spółki, nie ma potrzeby dokonywania zmian w umowach o pracę.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 18 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolny od podatku dochodowego jest dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym - do wysokości diet za czas podróży służbowej na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

Wysokość, do której ww. diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika wolne są od podatku dochodowego określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.).

Za pracownika, w myśl art. 12 ust. 4 ww. ustawy, uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, iż z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 18 ustawy, wynika, iż zwolnieniu podlega tylko i wyłącznie dodatek za rozłąkę wypłacony pracownikom przeniesionym czasowo. Tym samym przepisy prawa podatkowego nie przewidują zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym dodatku za rozłąkę wypłacanego pracownikom przeniesionym do pracy w innej miejscowości na stałe. Wówczas bowiem dodatek za rozłąkę stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mówi art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym łącznie z pozostałymi przychodami ze stosunku pracy.

Należy dodać, iż przepisy prawa podatkowego nie określają trybu przyznawania pracownikowi dodatku za rozłąkę.

Zatem, wypłacany pracownikowi czasowo przeniesionemu poza miejsce pracy określone w umowie o pracę oraz poza miejsce zamieszkania, dodatek za rozłąkę w wysokości nieprzekraczającej wartości diety ogłoszonej w wyżej powołanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej, stanowi przychód zwolniony z opodatkowania, stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w wniosku wynika również, iż Spółka pracownikom przeniesionym czasowo do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania zapewnia bezpłatne zakwaterowanie w hotelach, bądź kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania, a w przypadku barku możliwości zapewnienia bezpłatnego zakwaterowania wypłaca ekwiwalent za nocleg w wysokości nieprzekraczającej 150 % dodatku za rozłąkę (diety). Pracownicy, którzy zostali czasowo przeniesieni nie korzystają z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.

Wątpliwość Spółki budzi kwestia, czy ww. świadczenia stanowią dla pracownika przychód ze stosunku pracy i w związku z tym, czy na Spółce jako płatniku ciąży obowiązek doliczenia wartości tych świadczeń do podstawy opodatkowania. Spółka ma również wątpliwości, co należy rozumieć pod pojęciem "hotel pracowniczy".

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników, z zastrzeżeniem ust. 14, w:

Zgodnie z ust. 14 art. 21 ustawy powyższe zwolnienie ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie korzysta z kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 2 pkt 3 i 4, tj. podwyższonych kosztów uzyskania przychodów stosowanych w jednym, bądź więcej niż jednym zakładzie pracy.

Ustawodawca uzależnił prawo do ww. zwolnienia od rezygnacji podatnika ze stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Powyższa rezygnacja dotyczy zarówno stosowania podwyższonych kosztów uzyskania w trakcie roku, jak i w rozliczeniu rocznym.

Natomiast zastosowanie w zeznaniu podwyższonych kosztów uzyskania przychodów wymaga od pracownika ujęcia w przychodach podlegających opodatkowaniu wartości świadczenia polegającego na zapewnieniu mu zakwaterowania w hotelu pracowniczym.

Jak wskazano we wniosku, pracownicy, którzy zostali czasowo przeniesieni nie korzystają z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, w związku z czym należy uznać, iż warunek nakreślony w treści art. 21 ust. 14 ustawy, został spełniony.

Nie każdy rodzaj zakwaterowania korzysta ze zwolnienia. Uprawnienie to obejmuje wyłącznie zakwaterowanie polegające na udostępnieniu miejsca w hotelu pracowniczym lub w kwaterze prywatnej wynajmowanej na cele zbiorowego zakwaterowania. W przypadku hotelu pracowniczego ustawodawca nie wprowadził limitu kwotowego zwolnienia jak ma to miejsce w przypadku świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników w kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł. Ustawodawca nie sprecyzował żadnego z tych pojęć na potrzeby prawa podatkowego, dlatego ich znaczenie należy odczytywać zgodnie z potocznym rozumieniem.

Pod pojęciem zakwaterowania pracownika w "hotelu pracowniczym" rozumieć należy udostępnienie mu w budynku typu hotelowego lokalu przeznaczonego na okresowy pobyt pracowników. Nie ma tutaj znaczenia, do kogo należy hotel, w którym pracodawca udostępnia pomieszczenia. Zwolnieniem objęte są zarówno te przypadki, w których hotel prowadzony jest przez zakład pracy, jak i te przypadki, w których prowadzony jest on przez inny podmiot, od którego zakład pracy wynajmuje miejsca hotelowe.

Hotel ma charakter pracowniczy, jeżeli są w nim zakwaterowani pracownicy zakładu prowadzącego hotel, jak i innych zakładów, jeśli między zakładami została podpisana umowa, na mocy której udostępnione zostały miejsca hotelowe.

Z przeprowadzonej powyżej analizy brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 19 wynika, że przedmiotowym zwolnieniem są objęte wyłącznie świadczenia ponoszone przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracownika w hotelach pracowniczych i kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania.

Natomiast ustawodawca nie przewidział zwolnienia dla ekwiwalentu za nocleg w wysokości nieprzekraczającej do 150 % dodatku za rozłąkę (diety), w przypadku braku możliwości zapewnienia bezpłatnego zakwaterowania przez Spółkę.

Zatem wartość otrzymanego świadczenia w postaci ekwiwalentu za nocleg w wysokości nieprzekraczającej 150 % dodatku za rozłąkę (diety), będzie stanowiła przychód ze stosunku pracy pracownika, zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wartość tego świadczenia pracodawca ma obowiązek doliczyć do wynagrodzenia wypłacanego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ww. ustawy.

Reasumując, należy stwierdzić, iż wartość dodatku za rozłąkę jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych do wartości diety z tytułu podróży służbowej na terenie kraju.

Wartość dodatku za nocleg (w przypadku niezapewnienia bezpłatnego zakwaterowania pracownikom czasowo przeniesionym) w wysokości 150 % diety podlega wliczeniu do podstawy opodatkowania jako składnik wynagrodzenia pracownika.

Wartość noclegu w hotelu pracowniczym (zapewniona przez Spółkę pracownikom przeniesionym czasowo do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania) jest zwolniona z opodatkowania w pełnej wysokości.

Wartość noclegu w kwaterze prywatnej wynajętej na cele zbiorowego zakwaterowania jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych do kwoty nieprzekraczającej miesięcznie 500 zł.

Pod pojęciem "hotel pracowniczy" należy rozumieć, budynek typu hotelowego z lokalami przeznaczonymi na okresowy pobyt pracowników, jeżeli są w nim zakwaterowani pracownicy zakładu prowadzącego hotel, jak i innych zakładów, jeśli między zakładami została podpisana umowa, na mocy której udostępnione zostały miejsca hotelowe.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organu podatkowego wskazać należy, iż interpretacje te dotyczą konkretnych, indywidualnych spraw podatników w określonych stanach faktycznych i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto należy podkreślić, iż organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby ocenę spełnienia przez Wnioskodawcę przesłanek do zastosowania do wypłacanego świadczenia swoim pracownikom czasowo przeniesionym do pracy poza stałe miejsce pracy lub zamieszkania, zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zastosowanie zwolnienia z opodatkowania leży w interesie podatnika, więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, iż zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia, czy to w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, czy też w postępowaniu podatkowym. Różnica polega jedynie na tym, że w postępowaniu podatkowym organ podatkowy prowadzi postępowanie dowodowe w celu ustalenia dokładnego stanu faktycznego, zaś indywidualną interpretację wydaje jedynie w oparciu o stan faktyczny opisany przez Wnioskodawcę. Niemniej, w obu tych postępowaniach, dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 18 i pkt 19 ustawy, spełnione muszą być te same przesłanki określone w tym przepisie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.