IPPB4/415-788/11-2/JK - Skutki podatkowe sprzedaży udziału w nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Organu w dniu 21 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

* jest prawidłowe - w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości, który został nabyty w 2002 r.,

* jest nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.

W dniu 21 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z mężem będąc małżeństwem w dniu 20 grudnia 2002 r. kupili od developera lokal mieszkalny. Prawo odrębnej własności tego lokalu weszło w całości do ich majątku dorobkowego (wspólność ustawowa małżeńska) i zostali oni wpisani w dziale II księgi wieczystej lokalu jako właściciele na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej. Poza przedmiotowym lokalem do ich majątku dorobkowego weszły też inne składniki majątkowe, w szczególności inne nieruchomości, niektóre z nich położone w USA, niektóre w Polsce. Wyrokiem sądu amerykańskiego wydanym 1 czerwca 2005 r. orzeczony został rozwód małżonków. Prawomocnym postanowieniem wydanym 25 marca 2010 r. sąd polski uznał ten wyrok za skuteczny na terenie Polski.

W dniu 5 marca 2010 r. były mąż dokonał na rzecz Wnioskodawczyni darowizny przedmiotowego lokalu (według brzmienia aktu notarialnego dokumentującego tę czynność). Czynność dokonana została w Polsce. W akcie notarialnym zawarte są oświadczenia stron, z których wynika, że w dacie dokonania tej darowizny Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem byli nadal właścicielami lokalu na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej, co było zgodne z treścią księgi wieczystej lokalu. Poza tą darowizną strony nie zawierały bowiem między sobą żadnych umów dotyczących majątku dorobkowego, w szczególności umów dotyczących podziału majątku dorobkowego lub zniesienia współwłasności składników majątku dorobkowego, nie toczyły się też o to sprawy przed polskimi sądami. Podziału ich majątku dorobkowego dokonał jedynie sąd amerykański i miało to miejsce wcześniej, 21 maja 2007 r., jednakże wyrok ten nie został uznany w Polsce.

W dniu 21 czerwca 2011 r. Wnioskodawczyni sprzedała przedmiotowy lokal za cenę wskazaną w treści aktu. Sprzedaż nastąpiła w Polsce. Przedmiotowy lokal przez cały czas pozostawał lokalem mieszkalnym, nie służył do wykonywania działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, za datę nabycia lokalu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. "a" ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznać należy dzień 20 grudnia 2002 r. (nabycie lokalu w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej z mężem). Do majątku dorobkowego Wnioskodawczyni wszedł bowiem wówczas cały lokal, a nie ułamkowy udział w tym lokalu (wspólność majątkowa małżeńska jest bezudziałowa). Późniejsze zdarzenia nie stanowiły nabycia lokalu, były jedynie prawną realizacją wcześniej nabytych wraz z powstaniem majątku dorobkowego praw każdego z małżonków do lokalu. Analogiczny (na gruncie przepisów o majątku spadkowym) pogląd prezentowany jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (np. wyrok NSA z dnia 13 września 2011 r. II FSK 500/10, wyrok NSA z 9 kwietnia 2002 r. III SA 2717/00). Tym samym sprzedaż przedmiotowego lokalu dokonana 21 czerwca 2011 r. nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w powyższym przepisie decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 20 grudnia 2002 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonali zakupu prawa odrębnej własności lokalu na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej. Poza przedmiotowym lokalem ich majątek dorobkowy obejmował również inne składniki majątkowe. Wyrokiem sądu amerykańskiego wydanym 1 czerwca 2005 r. orzeczony został rozwód małżonków. Prawomocnym postanowieniem wydanym 25 marca 2010 r. sąd polski uznał ten wyrok za skuteczny na terenie Polski. W dniu 5 marca 2010 r. były mąż dokonał na rzecz Wnioskodawczyni darowizny przedmiotowego lokalu. Poza tą darowizną nie zawarto żadnych umów dotyczących majątku dorobkowego, w szczególności umów dotyczących podziału majątku dorobkowego lub zniesienia współwłasności. Podziału majątku dorobkowego dokonał jedynie sąd amerykański i miało to miejsce 21 maja 2007 r., jednakże wyrok ten nie został uznany w Polsce. W dniu 21 czerwca 2011 r. Wnioskodawczyni sprzedała przedmiotowy lokal.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Umowa darowizny jest zatem jedną z form nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli zatem małżonkowie żyjący w ustroju wspólności ustawowej tak rozporządzili przedmiotową nieruchomością, że mąż Wnioskodawczyni darował Jej swój udział w lokalu mieszkalnym, to przedmiot majątkowy wchodzący w skład majątku wspólnego małżonków stał się majątkiem odrębnym Wnioskodawczyni.

Zatem uwzględniając powyższe oraz działając w oparciu o przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni stała się właścicielką całego lokalu mieszkalnego stopniowo, bowiem w grudniu 2002 r. nabyła w ramach ustawowej wspólności majątkowej udział w lokalu mieszkalnym, następnie w marcu 2010 r., na podstawie zawarcia umowy darowizny nabyła udział należący do byłego męża.

W świetle powyższego w przedmiocie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu (dochodu) ze sprzedaży wskazanej nieruchomości zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące w różnych okresach czasu w odniesieniu do części przychodu (dochodu) przypadających na poszczególne udziały we własności tej nieruchomości.

Do ustalenia skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w 2002 r. należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. natomiast rozpatrując sprzedaż udziału nabytego w 2010 r. należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

W stosunku do udziału w nieruchomości nabytego w 2002 r. pięcioletni termin, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, upłynął z dniem 31 grudnia 2007 r., zatem sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Tym samym przychód ze sprzedaży w 2011 r. udziału w nieruchomości, który został nabyty w 2002 r. nie będzie stanowić w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast do ustalenia skutków podatkowych sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym, który został nabyty w 2010 r., należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym po 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. - od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z brzmieniem art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Stosownie do treści art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni stała się właścicielką całego lokalu mieszkalnego stopniowo, tj. w grudniu 2002 r. nabyła udział w lokalu mieszkalnym w ramach ustawowej wspólności majątkowej oraz w marcu 2010 r., na podstawie umowy darowizny. Zatem:

* przychód ze sprzedaży w 2011 r. udziału w lokalu mieszkalnym, który został nabyty w 2002 r., nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ terminu pięcioletniego.

* dochód uzyskany ze sprzedaży w 2011 r. udziału w lokalu mieszkalnym, który został nabyty w 2010 r. w drodze darowizny od byłego męża podlega opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., chyba że Wnioskodawczyni skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy.

Odnosząc się do powołanych we wniosku wyroków sądowych, należy stwierdzić, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację. Orzeczenia sądów administracyjnych nie stanowią wiążącej wykładni ani źródła prawa powszechnie obowiązującego, tym samym nie stanowią podstawy wydania interpretacji indywidualnej.

Należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Panią do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni, w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.