IPPB4/415-750/10-4/JS - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowania przyznanego osobie posiadającej gospodarstwo rolne.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2010 r. (data wpływu 24 września 2010 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 30 listopada 2010 r. (data nadania 2 grudnia 2010 r., data wpływu 3 grudnia 2010 r.) na wezwanie z dnia 25 listopada 2010 r. (data nadania 26 listopada 2010 r., data doręczenia 29 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego osobie fizycznej posiadającej gospodarstwo rolne - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego osobie fizycznej posiadającej gospodarstwo rolne.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

W dniu 12 września 2009 r. Wnioskodawczyni wyraziła zgodę i zawarła umowę na posadowienie urządzeń - masztu do pomiaru wiatru na części Jej nieruchomości gruntowej zajmując powierzchnię ok.0,10 ha upraw rolnych - gruntów ornych (wzniesienie masztu, wchodzenie i wjeżdżanie pojazdami budowlanymi na nieruchomość gruntową w celu wniesienia urządzeń masztu, wykonania niezbędnych prac naprawczych i konserwacyjnych dotyczących tych urządzeń oraz celem ewentualnego usunięcia urządzeń i ustanawiania w tym zakresie prawa do drogi, przechodu i przejazdu). W 2010 r. posadowiono ww. maszt. Zgodnie z zawartą umową wypłacono Wnioskodawczyni odszkodowanie w wysokości 4.000 złotych.

W 2009 r. w akcie notarialnym Wnioskodawczyni wyraziła zgodę na posadowienie elektrowni wiatrowej w taki sposób, że śmigła zachodzić będą na Jej działkę rolną nie więcej niż 35 metrów od jej granicy przez okres 25 lat licząc od posadowienia elektrowni wiatrowej na działce sąsiadującej z działką Wnioskodawczyni. Za ustanowione ww. prawa inwestor przed wejściem na plac budowy ma wypłacić Wnioskodawczyni jednorazowe odszkodowanie w kwocie 18.000 złotych.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, że odszkodowania zostały wypłacone zgodnie z zapisem § 3 aktu notarialnego z dnia 22 kwietnia 2009 r. oraz zgodnie z umową z dnia 12 sierpnia 2009 r. Wnioskodawczyni otrzymała odszkodowanie w związku z wyrażeniem zgody na posadowienie elektrowni wiatrowej na działce sąsiadującej z Jej działką Nr 983 oraz odszkodowanie z tytułu posadowienia na działce Wnioskodawczyni masztu do pomiaru wiatru. Działka ta jest własnością Wnioskodawczyni. Ww. działka wchodzi w skład gospodarstwa rolnego i tym samym 10 arów działki nie będzie uprawiane przez okres 2-3 lat. Wnioskodawczyni wskazuje, iż umowy podpisane były z firmą "W" sp. z o.o. z siedzibą w I., wpisaną w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, a następnie inwestycje prowadzi "W. Sp. z o.o."

Pismem z dnia 25 listopada 2010 r. wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Powyższe uzupełniono w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawczyni:

W związku z posadowionym masztem na działce rolnej, Wnioskodawczyni musiała zrezygnować z zasiewów na ok. 0,10 ha. Tym samym wykazywane działki rolne do ARiMR w sprawie dopłat bezpośrednich również musiała pomniejszyć o powierzchnię zajętą pod ww. urządzenia. Uważa, że wypłacone odszkodowanie rekompensuje utracony dochód uzyskiwany z tytułu upraw rolnych i tym samym przysługuje Wnioskodawczyni zwolnienie z zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej kwoty odszkodowania.

Ponadto Wnioskodawczyni uważa, że od otrzymanego w przyszłości jednorazowego odszkodowania nie będzie musiała odprowadzać podatku dochodowego. Przez okres 25 lat będzie musiała zrezygnować z uprawy części działki i tym samym utraci dochód z upraw rolnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z punktem 9 tego artykułu źródłem przychodów są "inne źródła". Stosownie do art. 20 ust. 1 za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze - nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a po drugie - nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z kolei, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wskazać przy tym trzeba, że art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przepisem, w którym ustawodawca sformułował katalog zwolnień podatkowych. Przepis ten, jako stanowiący odstępstwo od zasady równości opodatkowania, powinien być więc interpretowany w pierwszej kolejności według reguł wykładni językowej, gramatycznej.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Z kolei w myśl postanowień art. 21 ust. 1 pkt 3b powołanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego - na podstawie cytowanych przepisów - korzystają bowiem jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, bądź też wyroków czy ugód sądowych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane przez właściciela nieruchomości na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy wynika także, iż wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 12 września 2009 r. Wnioskodawczyni wyraziła zgodę i zawarła umowę na posadowienie urządzeń - masztu do pomiaru wiatru na części Jej nieruchomości gruntowej zajmując powierzchnię ok.0,10 ha upraw rolnych - gruntów ornych. W 2010 r. posadowiono ww. maszt. Zgodnie z zawartą umową wypłacono Wnioskodawczyni odszkodowanie w wysokości 4.000 złotych.

W 2009 r. w akcie notarialnym Wnioskodawczyni wyraziła zgodę na posadowienie elektrowni wiatrowej w taki sposób, że śmigła zachodzić będą na Jej działkę rolną nie więcej niż 35 metrów od jej granicy przez okres 25 lat licząc od posadowienia elektrowni wiatrowej na działce sąsiadującej z działką Wnioskodawczyni. Za ustanowione ww. prawa inwestor przed wejściem na plac budowy ma wypłacić Wnioskodawczyni jednorazowe odszkodowanie w kwocie 18.000 złotych.

Jak z powyższego wynika, źródłem wypłaty przedmiotowych świadczeń nie był przepis rangi ustawowej, lecz umowa zawarta przez Wnioskodawczynię ze Spółką. Odszkodowania, o których mowa we wniosku nie mogą więc zostać zakwalifikowane do świadczeń odszkodowawczych objętych zwolnieniem, określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie są to również świadczenia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b, bowiem nie zostały wypłacone na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

Z przedstawionego we wniosku i uzupełnieniu stanu faktycznego nie wynika by otrzymane odszkodowania zostały wypłacone z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów czy też szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie.

Zatem nie można zakwalifikować tych świadczeń również do zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy z uwagi na zakres objęty dyspozycją tego artykułu. Przedmiotowe świadczenia bowiem Wnioskodawczyni otrzymała w związku z wyrażeniem zgody na posadowienie elektrowni wiatrowej na działce sąsiadującej z Jej działką Nr 983 i odszkodowanie z tytułu posadowienia na działce Wnioskodawczyni masztu do pomiaru wiatru.

Biorąc pod uwagę okoliczność, iż otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowania nie mieszczą się w katalogu zwolnień przedmiotowych, należy stwierdzić, że kwoty otrzymane z tego tytułu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzyskany przychód z powyższego tytułu Wnioskodawczyni winna wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym został (zostanie) uzyskany i opodatkować według skali podatkowej.

Reasumując, należy stwierdzić, iż odszkodowania otrzymane przez Wnioskodawczynię w związku z wyrażeniem zgody na posadowienie elektrowni wiatrowej na działce sąsiadującej z Jej działką Nr 983 i odszkodowanie z tytułu posadowienia na działce Wnioskodawczyni masztu do pomiaru wiatru stanowią dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo, należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto należy podkreślić, iż organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby ocenę spełnienia przez Wnioskodawczynię przesłanek zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zastosowanie zwolnienia z opodatkowania leży w interesie podatnika, więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, iż spełnia przesłanki do zwolnienia, czy to w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, czy też w postępowaniu podatkowym. Różnica polega jedynie na tym, że w postępowaniu podatkowym organ podatkowy prowadzi postępowanie dowodowe w celu ustalenia dokładnego stanu faktycznego, zaś indywidualną interpretację wydaje jedynie w oparciu o stan faktyczny opisany przez Wnioskodawczynię. Niemniej, w obu tych postępowaniach, dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy, spełnione muszą być te same przesłanki określone w tym przepisie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, w przypadku zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.