IPPB4/415-735/09-2/JK - Opodatkowanie przychodu z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków władz spółki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 2 listopada 2009 r. (data wpływu 5 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków władz Spółki - jest prawidłowe.

W dniu 5 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków władz Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

P. oferuje usługę w postaci Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej Członków Organów lub Dyrekcji Spółki Kapitałowej wzorowane na ubezpieczeniu "Directors Officers Liability Insurance - DO" dalej powoływane" "DO".

Jest to ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej "za szkody wyrządzone osobom trzecim, w tym również spółce w związku z wykonywaniem powierzonych obowiązków" (par. 3 ust. 1 OWU DO) wynikających z ustaw, umów, statutów i regulaminów, bądź z innych aktów określających podstawy i zakres odpowiedzialności ubezpieczonych.

Z ochrony ubezpieczeniowej korzystają członkowie władz spółki i ich rodziny oraz sama spółka, gdyby wobec niej została skierowana egzekucja roszczeń z tytułu szkody wyrządzonej osobom trzecim.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy,

W mniemaniu pytającego nie jest możliwe wskazanie obiektywnych kryteriów zróżnicowania ryzyka między członkami obu statutowych organów spółki kapitałowej. Tym bardziej nie jest możliwe ustalenie stopnia ryzyka ponoszonego przez samą spółkę w trybie substytucyjnej odpowiedzialności odszkodowawczej wobec osób trzecich.

Skoro nie jest możliwe wskazanie obiektywnych kryteriów zróżnicowania stopnia ryzyka, od którego chroni omawiane ubezpieczenie, to nie jest również możliwe ustalenie wymiaru korzyści uzyskiwanych przez ubezpieczonych. Z tego powodu, zdaniem pytającego, składki ubezpieczeniowej uiszczanej z tytułu ubezpieczenia DO nie należy doliczać do przychodów ubezpieczonych.

Bez wątpienia ubezpieczenie DO członków organów kierujących spółką sprzyja wyeliminowaniu, a przynajmniej ograniczeniu lękliwych, zachowawczych postaw tych organów. Zarazem, chroni spółkę "przed finansowymi konsekwencjami decyzji podjętych przez członków jej władz. Dlatego posiadanie takiego ubezpieczenia zwiększa wiarygodność spółki w oczach jej kontrahentów" (z informacyjnej ulotki P.). Ubezpieczenia DO wpływa więc korzystnie na renomę spółki, a co za tym i na jej szanse rynkowe.

Istnieje więc ogólny związek między wydatkiem na ubezpieczenie DO, a przychodem spółki. Ogólny związek jest wystarczający do tego, dla uznania danego wydatku za koszt pozyskania przychodu.

Wobec powyższego, zdaniem pytającego składka na ubezpieczenie DO wnoszona przez spółkę powinna być kwalifikowana jako koszt pozyskania jej przychodów.

W istocie z ubezpieczenia korzystają trzy grupy podmiotów, a mianowicie: członkowie zarządu spółki kapitałowej, członkowie rady nadzorczej oraz sama spółka chroniona wówczas, gdy egzekucja równowartości szkody z majątku członka organu okaże się bezskuteczną.

Przy takiej konstrukcji świadczenia ubezpieczeniowego nie można znaleźć obiektywnego kryterium dla ustalenia stopnia zagrożenia odpowiedzialnością cywilną. Wobec tego, nie jest możliwe zobiektywizowanie korzyści uzyskiwanych przez ubezpieczonych z tytułu analizowanej formy ubezpieczenia.

Jest oczywiste, iż członkowie zarządu spółki kapitałowej są bardziej narażani na odpowiedzialność cywilną niż członkowie rady nadzorczej. Ryzyko członków zarządu wynika z kierowania spółką wymagającego podejmowania decyzji zarówno w bieżących sprawach dnia codziennego jak i przekraczających ten zakres. Natomiast ryzyko członków rady obejmuje jedynie możliwość spowodowania szkody na skutek niewłaściwego wykonywania obowiązków kontrolno - nadzorczych lub decydowania w nielicznych sprawach powierzonych na mocy k.s.h. lub statutu danej spółki.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast wniosek dotyczący przepisów prawa podatkowego w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zostanie rozpatrzony w odrębnie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. Zgodnie z tą zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 powołanej wyżej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 13 ust. 7 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż P. oferuje usługę w postaci Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej Członków Organów lub Dyrekcji Spółki Kapitałowej wzorowane na ubezpieczeniu "Directors Officers Liability Insurance - DO". Jest to ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej "za szkody wyrządzone osobom trzecim, w tym również spółce w związku z wykonywaniem powierzonych obowiązków". Z ochrony ubezpieczeniowej korzystają członkowie władz spółki i ich rodziny oraz sama spółka, gdyby wobec niej została skierowana egzekucja roszczeń z tytułu szkody wyrządzonej osobom trzecim.

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem koniecznym do uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód, jest jego otrzymanie lub postawienie do dyspozycji podatnika.

Dla celów podatkowych natomiast nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02).

W przedmiotowej sprawie krąg osób ubezpieczonych jest bez wątpienia otwarty - podlegać może zmianom osobowym oraz ilościowym w trakcie trwania ubezpieczenia bez wpływu na wysokość składki finansowanej przez Spółkę.

Różny jest też zakres ryzyk objętych ubezpieczeniem w zależności od wykonywanej funkcji. W przypadku członków władz Spółki oraz członków ich rodzin, nabycie statusu osoby ubezpieczonej na podstawie polisy uzależnione jest, od działania osoby trzeciej, która występuje z roszczeniem objętym ochroną ubezpieczeniową.

Z powyższego wynika, że w przypadku, gdy osoby ubezpieczone nie zostały z góry określone w umowie (załączniku do umowy, aneksie lub innym dokumencie) w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację, jako osób ubezpieczonych od odpowiedzialności cywilnej, nie ma możliwości przypisania przychodu z tego tytułu konkretnej osobie.

Biorąc zatem pod uwagę przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz stan prawny należy stwierdzić, iż wartość zryczałtowanej składki ubezpieczeniowej płaconej przez Spółkę nie będzie stanowić dla osób ubezpieczonych przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.