IPPB4/415-72/12-2/JK3

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 23 stycznia 2012 r. (data wpływu 26 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości-jest prawidłowe.

W dniu 26 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział Cywilny z dnia 21 listopada 1984 r. Wnioskodawca nabył wraz ze S. W. spadek po matce Z. W., w skład którego wchodziła przedmiotowa nieruchomość. Decyzją z dnia 19 kwietnia 1985 r. Naczelnika Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Dzielnicowego. wywłaszczono na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość stanowiącą współwłasność S. W. oraz C. W., położoną w W. przy ul. C., oznaczoną wtedy jako działka 3 o powierzchni 5933 m ² zgodnie z decyzją lokalizacyjną nr 344/78 z dnia 30 grudnia 1978 r. Wywłaszczenia dokonano na wniosek Wojewódzkiego Zarządu Dróg i Mostów z dnia 4 października 1984 r., który dotyczył wywłaszczenia części przedmiotowej nieruchomości. Poza lokalizacją znalazło się 2712 m ² wywłaszczonej nieruchomości. Przedmiotowa działka stała się własnością miasta na podstawie decyzji Wojewody z dnia 31 grudnia 1999 r.

Pismem z dnia 11 marca 1998 r. byli współwłaściciele wystąpili z wnioskiem o zwrot niezagospodarowanej części wywłaszczonej nieruchomości. Drugiego września 1999 r. do wniosku dołączyła się Pani D. S W - spadkobierczyni po S. W., który zmarł 23 marca 1998 r. Następnie dnia 2 lutego 2000 r. wnioskodawcy wnieśli o rozpatrzenie wniosku o zwrot, wyodrębnionych przez podział geodezyjny przeprowadzony przez Miasto działki nr 3, dwóch działek: nr 85 i nr 118. Decyzją z dnia 14 marca 2000 r. Starosta Powiatu orzekł zwrot na rzecz C. J. W. części wywłaszczonej nieruchomości oznaczonej jako działka 85 o pow. 1415 m ² i 118 o pow. 996 m ^2. Od powyższej decyzji odwołanie złożył Burmistrz Gminy. Wojewoda po rozpatrzeniu odwołania decyzją z dnia 5 października 2000 r. nr 488/00 uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał do ponownego rozpatrzenia.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego Starosta decyzją z dnia 23 lipca 2004 r., orzekł zwrot przedmiotowych nieruchomości uznając, że wobec wystąpienia przesłanek z art. 137 ust. 1 pkt 1 i 2 u.g.n. określających warunki uznania nieruchomości za zbędną na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu, stosownie do przepisu art. 136 ust. 3 ustawy.

Od powyższej decyzji w dniu 9 sierpnia 2004 r. odwołanie złożył Prezydent miasta. podnosząc, że przedmiotowa nieruchomość leży w liniach rozgraniczających ul. C., która została częściowo wykonana. Wojewoda dnia 25 października 2004 r. decyzją uchylił w całości zaskarżoną odwołaniem Prezydenta miasta decyzję Starosty i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.

Dnia 27 stycznia 2009 r. Starosta na mocy decyzji orzekł o zwrocie nieruchomości oznaczonych, jako działka 85 pow. 1415 m ² i 118 pow. 996 m ² na rzecz Pana C. W. w 1/2 części oraz Pani D. S.W. w 1/2 części. W toku postępowania administracyjnego Miasto złożyło odwołanie od powołanej decyzji, a następnie zaskarżyło tę decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Wyrokiem z dnia 10 marca 2010 r. (sygn. akt I SA/Wa 2084/09) Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę Miasta na decyzję Wojewody z dnia 21 października 2009 r. w przedmiocie zwrotu ww. nieruchomości. Miasto złożyło do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną od powołanego wyroku z dnia 10 marca 2010 r., która to skarga została oddalona wyrokiem tego Sądu z dnia 16 czerwca 2011 r. W dniu 21 grudnia 2011 r. wraz ze współwłaścicielką D. S.W. Wnioskodawca sprzedał cześć zwróconej działki nr 85 o powierzchni 450 m ².

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przychód uzyskany ze sprzedaży opisanej wyżej nieruchomości, zwróconej byłym właścicielom na podstawie decyzji Starosty są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, biorąc pod uwagę, że Wnioskodawca nie zbył nieruchomości w wykonaniu działalności gospodarczej, ani nie zostało ono dokonane przed upływem pięciu lat od nabycia.

Zdaniem Wnioskodawcy, decyzja Starosty o zwrocie nieruchomości miała charakter restytucyjny, a więc co do zasady przywracała stosunki majątkowe sprzed wywłaszczenia, wobec czego decyzja taka nie może być źródłem powstania obowiązku w podatku dochodowym od osób fizycznych. Szczególny charakter sprawy przejawia się w tym, że prawo do nieruchomości uzyskał spadkobierca osoby, która miała wcześniej do niej prawa. Decyzja Starosty odniosła zatem skutek w postaci transformacji prawa majątkowego. Z podanych wyżej powodów zdaniem Wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wynikający z odpłatnego zbycia nieruchomości. Przedstawione stanowisko jest zgodne z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy w sprawie prowadzonej do sygn. akt I SA/Bd 503/06.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Celem jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną przywraca bowiem prawo własności nieruchomości. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia. Gdyby bowiem nie dokonane wywłaszczenie, Wnioskodawca nadal byłby właścicielem nieruchomości. Zatem, skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości na rzecz byłego właściciela nie kreuje prawa do niej, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego przychód ze sprzedaży nieruchomości zwróconej po wywłaszczeniu właścicielowi nie podlega opodatkowaniu.

O charakterze decyzji o zwrocie nieruchomości podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy, który stwierdził, że decyzja pełni funkcję restytucyjną, a więc przywraca prawo własności nieruchomości jej poprzedniemu właścicielowi lub jego następcom prawnym (uchwała SN z 25 stycznia 1995 r. III AZP 31/95). Decyzja o zwrocie powoduje zatem przejście prawa własności na jej dotychczasowego właściciela lub jak w tym przypadku, na jego spadkobierców, jednakże sama nie kreuje tego prawa - przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawno rzeczowe (uzasadnienie do uchwały 7 sędziów NSA z 17 grudnia 1996 r. FPS 7/96).

W konsekwencji wraz z dniem uzyskania przez decyzję o zwrocie nieruchomości ostateczności, właściciel lub jego spadkobiercy ponownie stają się właścicielami nieruchomości. Jest to decyzja restytucyjna. Należy więc uznać, że skoro mamy do czynienia z przywróceniem prawa własności, nie można w tym przypadku mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów cywilnoprawnych. Dlatego, zdaniem Wnioskodawcy, zwrot nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

Pogląd taki znajduje potwierdzenie w interpretacji wydanej w podobnej sprawie w dniu 9 lipca 2010 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (Nr IPPB4/415-337/10-2/JC).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony do przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Jak stanowi art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

W przedmiotowej sprawie nieruchomość została zwrócona Wnioskodawcy - na mocy decyzji o wywłaszczeniu Starosty Powiatu. Jak wynika z powyższego, zwrotu - a tym samym zmiany stanu prawnorzeczowego - dokonano w trybie postępowania administracyjnego, którego celem było przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości - w tym przypadku następcy prawnemu poprzednich właścicieli. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia. W związku z powyższym, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, określony decyzją zwrot nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodów jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym od daty nabycia przez Wnioskodawcę zwróconych a uprzednio wywłaszczonych nieruchomości upłynęło ponad 5 lat, wobec tego przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowych nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż działki nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie tej nieruchomości.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej organu podatkowego oraz wyroku sądu administracyjnego należy stwierdzić, iż zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację, ponadto nie są one sprzeczne z niniejszą interpretacją i potwierdzają stanowisko w niej zawarte.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Należy także wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wydana dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem. Jeżeli więc uzyskaniem interpretacji indywidualnej zainteresowany jest również drugi współwłaściciel nieruchomości winien on wystąpić z osobnym wnioskiem o jej udzielenie i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.