IPPB4/415-687/09-2/MP - Możliwość zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych świadczeń otrzymywanych przez pracowników banku w formie kart przedpłaconych, finansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2009 r. (data wpływu 19 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości świadczeń socjalnych finansowanych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest prawidłowe.

W dniu 19 października 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości świadczeń socjalnych finansowanych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę z Wydawcą przedpłaconych kart płatniczych, dotyczącą wydania ww. kart oraz obsługi operacji dokonywanych przy ich użyciu na terenia Polski oraz poza jej granicami. Wnioskodawca, będący na mocy umowy z Wydawcą Posiadaczem kart, przekaże je zaakceptowanym przez siebie Użytkownikom wybranym spośród pracowników Banku. Podobnie jak w przypadku kart debetowych i kredytowych Użytkownicy kart przedpłaconych będą mogli używać ich do dokonywania zakupów w punktach usługowo-handlowych wyposażonych w elektroniczne terminale POS oraz do podejmowania gotówki z bankomatów.

Przedpłacone karty płatnicze będą mogły być również wykorzystane do transakcji zawieranych drogą pocztową, telefoniczną lub przez Internet. Ze względów bezpieczeństwa wszystkie transakcje będą akceptowane i zatwierdzane przez Wydawcę przed ich dokonaniem. Jednocześnie Użytkownik nie będzie musiał posiadać rachunku u Wydawcy karty - rachunek wszystkich kart przedpłaconych prowadzony będzie na imię Wnioskodawcy jako Posiadacza. Karty wydawane będą z terminem ważności od 1 roku do 3 lat, a Wnioskodawca będzie mógł w tym czacie zasilać je dowolną ilość razy. Zasilenia odbywać się będą na podstawie zlecenia wydanego przez Wnioskodawcę w formie określonej w umowie.

Wnioskodawca zamierza zakwalifikować przekazanie kart Użytkownikom jako świadczenie dokonywane w ramach działalności socjalnej, finansowanej zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenia te zostaną ponadto sfinansowane w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zasady opodatkowania świadczeń tego typu określa ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 21 ust. 1 pkt 67. Przepis ten stanowi, iż wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy świadczenia finansowane w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz otrzymywane przez pracowników Banku w formie kart przedpłaconych, wydawanych przez kontrahenta Banku oraz działających na zasadach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 380 zł, na mocy art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako świadczenia pieniężne.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedpłacone karty płatnicze wydawane Wnioskodawcy, a następnie udostępniane Jego pracownikom (Użytkownikom) są jedynie formą postawienia do dyspozycji środków pieniężnych i powinny być traktowane do celów podatkowych tak, jak świadczenia pieniężne. Zatem jeżeli udostępnianie kart pracownikom następuje w związku z finansowaniem działalności socjalnej oraz finansowane jest w całości ze środków ZFŚS, jest ono wolne od podatku dochodowego do kwoty 380 zł na mocy art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1385 z późn. zm.), instrumentem pieniądza elektronicznego jest "urządzenie elektroniczne, na którym jest przechowywany pieniądz elektroniczny, w szczególności karta elektroniczna zasilana do określonej wartości". Karta tego typu, jako instrument pieniądza elektronicznego, jest więc technicznym rozwiązaniem umożliwiającym przechowywanie wartości pieniężnych. Przekazanie karty jest de facto przekazaniem pieniądza elektronicznego w określonej kwocie.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.), pieniądz elektroniczny jest "elektronicznym odpowiednikiem znaków pieniężnych". Pieniądz elektroniczny wykorzystuje zatem inny nośnik wartości pieniężnych niż pieniądz tradycyjny, pozostaje jednak pieniądzem z zachowaniem wszystkich jego właściwości m.in. powszechnej akceptowalności i przy pełnieniu wszystkich jego funkcji - środek wymiany, środek płatniczy, itd. W opinii Wnioskodawcy w świetle przedstawionych definicji przekazanie zasilonej karty przedpłaconej jest zatem ekonomicznie tożsame z przekazaniem środków pieniężnych w jakiejkolwiek innej formie.

Według Wnioskodawcy, wartości przechowywane na kartach przedpłaconych, scharakteryzowanych w opisie zdarzenia przyszłego, spełniają wszystkie warunki stawiane przez art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo bankowe, który wprowadza definicję pieniądza elektronicznego. Pieniądz elektroniczny to według ww. ustawy, wartość pieniężna stanowiąca elektroniczny odpowiednik znaków pieniężnych, która spełnia łącznie następujące warunki:

Jak wspomniano wyżej, wartości przechowywane na kartach przedpłaconych, których Wnioskodawca stanie się Posiadaczem, będą spełniać wszystkie warunki stawiane przez ww. ustawę:

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie w postaci przekazania karty przedpłaconej zasilonej na określoną kwotę jest ekonomicznie i prawnie tożsame ze świadczeniem pieniężnym przekazanym w gotówce o tej samej wartości i powinno być traktowane dla celów podatkowych w ten sam sposób. Powinno ono podlegać zwolnieniu z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do tego samego wniosku prowadzi analiza przesłanek negatywnych zawartych w interpretowanym artykule ww. ustawy. Nie obejmuje on bowiem zwolnieniem przedmiotowym bonów, talonów i innych znaków, uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi. W ocenie Wnioskodawcy karty przedpłacone z pewnością nie należą do wyżej wymienionych kategorii. Z powodu braku definicji ustawowej bonów i talonów Wnioskodawca posługuje się definicjami Słownika Języka Polskiego WN PWN. Bonem jest więc "dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sum pieniędzy lub korzystania z usług". Talon to "kupon upoważniający do otrzymania lub zakupu czegoś". Dodatkowo sformułowanie omawianego przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, "inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi" ma w ocenie Wnioskodawcy za zadanie objęcie przepisem instrumentów podobnych w swojej konstrukcji do bonów i talonów, lecz różniących się od nich swoją nazwą handlową. Cechą charakterystyczną i podstawową zasadą konstrukcji bonów i talonów jest to, że mogą być one wymienione na towary lub usługi jedynie u ich emitenta. Zastępują one zatem środki pieniężne w bardzo ułomny sposób - są wprawdzie nośnikiem wartości, ale wartość tą można zrealizować jedynie we wskazanej sieci handlowej lub usługowej emitenta. Od wady tego typu wolne są natomiast karty przedpłacone w formie wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego. Możliwość dokonania za ich pomocą dowolnej transakcji bezgotówkowej oraz wypłaty gotówki w bankomacie sprawia, że karty te są w swojej konstrukcji całkowicie odmienne niż bony, talony i instrumenty do nich podobne. Świadczenia w postaci kart przedpłaconych, zasilonych do określonej wysokości, są zatem tożsame ze świadczeniami pieniężnymi i właśnie tak powinny być traktowane dla celów podatkowych.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, świadczenia finansowane w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz otrzymywane przez pracowników Banku w formie kart przedpłaconych powinny korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 380 zł na mocy art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako świadczenia pieniężne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższego wynika, że przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne przysporzenie majątkowe, takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo odpłatne.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) - wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi. Przepis ten ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r.

Jak wynika z przytoczonego przepisu skorzystanie ze zwolnienia możliwe jest, jeżeli są spełnione łącznie następujące przesłanki:

W związku z powyższym od dnia 1 stycznia 2009 r. zwolnieniem zawartym w ww. art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są również otrzymane przez pracownika z związku z finansowaniem działalności socjalnej, świadczenia pieniężne z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), działalnością socjalną są usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, w przedszkolach oraz innych formach wychowywania przedszkolnego, udzielania pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) karta płatnicza - to karta identyfikująca wydawcę i upoważnionego posiadacza, uprawniająca do wypłaty gotówki lub dokonywania zapłaty, a w przypadku karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytu - także do dokonywania wypłaty gotówki lub zapłaty z wykorzystaniem kredytu.

Stosownie do art. 63 ust. 1 ww. ustawy rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.

Zgodnie z treścią art. 63 ust. 3 pkt 4 Prawa bankowego rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności kartą płatniczą.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę z Wydawcą przedpłaconych kart płatniczych, dotyczącą wydania ww. kart oraz obsługi operacji dokonywanych przy ich użyciu na terenia Polski oraz poza jej granicami. Wnioskodawca, będący na mocy umowy z Wydawcą Posiadaczem kart, przekaże je zaakceptowanym przez siebie Użytkownikom wybranym spośród pracowników Banku.

Podobnie jak w przypadku kart debetowych i kredytowych Użytkownicy kart przedpłaconych będą mogli używać ich do dokonywania zakupów w punktach usługowo-handlowych wyposażonych w elektroniczne terminale POS oraz do podejmowania gotówki z bankomatów. Wnioskodawca zamierza zakwalifikować przekazanie kart Użytkownikom jako świadczenie dokonywane w ramach działalności socjalnej, finansowanej zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenia te zostaną ponadto sfinansowane w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Karta przedpłacona to rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, nie jest też przyznawany jej użytkownikowi kredyt. Transakcje są autoryzowane do wysokości salda na specjalnym, technicznym rachunku, który należy zasilić przed użyciem karty. Taka karta nie musi być personalizowana, tj. nie zawsze umieszczone jest na niej imię i nazwisko użytkownika.

Rolą tych kart jest zapewnienie pracownikom środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych. Prawo do zwolnienia podatkowego uzależnione jest przede wszystkim od sposobu finansowania świadczenia. Zwolnienie pracownikom przysługuje tylko wówczas, gdy świadczenia zostały sfinansowane poprzez zakładowy fundusz świadczeń socjalnych albo poprzez fundusze związków zawodowych działających u pracodawcy.

Z technicznego punktu widzenia, karta przedpłacona jest bardzo zbliżona do karty debetowej. W identyczny sposób przebiega proces autoryzacji transakcji, ich ewidencji i rozliczeń.

Zatem kartę tą należy uznać za świadczenie pieniężne, z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych i nie utożsamić jej z bonem czy talonem lub też innym znakiem uprawniającym do wymiany na usługę czy towar.

Karta ta nie służy bowiem do płacenia tylko w określonych sieciach handlowych - jak również płacąc za jej pośrednictwem nie ma - tak jak w przypadku bonu czy talonu - obowiązku kupienia towaru za określoną kwotę wynikającą z nominału tych ostatnich. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca we wniosku, Użytkownicy kart przedpłaconych będą mogli używać ich do dokonywania zakupów w punktach usługowo-handlowych wyposażonych w elektroniczne terminale POS oraz do podejmowania gotówki z bankomatów.

Skoro karta ta jest środkiem płatniczym - de facto działającym jak każda karta bankomatowa, to brak jest podstaw, aby nie uznać, że pracownik otrzymuje świadczenie pieniężne.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż ww. świadczenia pieniężne, a więc otrzymane od pracowników karty przedpłacone finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych korzystają ze zwolnienia wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. do wysokości limitu określonego w tym artykule, pod warunkiem, że istotnie świadczenie to jest realizowane w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Zwolnienie obejmuje świadczenia wypłacone od początku 2009 r. Limit w wysokości 380 zł określony w wyżej powołanym przepisie ma zastosowanie do wszystkich świadczeń pieniężnych i rzeczowych sfinansowanych w danym roku podatkowym z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Wnioskodawca powinien zsumować wszystkie świadczenia rzeczowe i pieniężne wypłacone pracownikowi od początku roku, które zostały sfinansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych i jeśli suma ta przekroczyła kwotę 380 zł, to od kolejnych wypłaconych świadczeń należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-ego Maja 10, 09-402 Płock.