IPPB4/415-517/14-6/MS1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2014 r. (data wpływu 7 lipca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 sierpnia 2014 r. (data nadania 18 sierpnia 2014 r., data wpływu 20 sierpnia 2014 r.) na wezwanie Nr IPPB4/415-517/14-2/MS1 z dnia 6 sierpnia 2014 r. (data nadania 7 sierpnia 2014 r., data doręczenia 11 sierpnia 2014 r.) oraz pismem z dnia 28 sierpnia 2014 r. (data nadania 29 sierpnia 2014 r., data wpływu 8 sierpnia 2014 r.), stanowiącym odpowiedź na wezwanie telefoniczne z dnia 28 sierpnia 2014 r. w przedmiocie uzupełnienia braków formalnych wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży gruntu należącego do wspólnoty gruntowej - jest prawidłowe.

W dniu 7 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji w indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania odszkodowania za wywłaszczenie gruntu należącego do wspólnoty gruntowej oraz w zakresie skutków podatkowych sprzedaży gruntu należącego do wspólnoty gruntowej.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-517/14-2/MS1 z dnia 6 sierpnia 2014 r. (data nadania 7 sierpnia 2014 r., data doręczenia 11 sierpnia 2014 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego, przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w odniesieniu do sformułowanych pytań oraz dokonanie stosownej opłaty.

Pismem z dnia 16 sierpnia 2014 r. (data nadania 18 sierpnia 2014 r., data wpływu 20 sierpnia 2014 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

W związku z dalszymi wątpliwościami, w dniu 28 sierpnia 2014 r. tutejszy organ wezwał Wnioskodawczynię telefonicznie (z tego tytułu została sporządzona notatka służbowa) do uzupełnienia braków formalnych wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2014 r. (data nadania 29 sierpnia 2014 r., data wpływu 8 września 2014 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła powyższe.

We wniosku oraz uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

W wyniku scalenia gruntów w 1934 r. wieś otrzymała wspólnotę gruntową o pow. 18.26 ha. Urząd Rejonowy, decyzją z dnia 8 czerwca 1998 r. zatwierdził wykaz osób oraz wielkości udziałów uprawnionych w tej wspólnocie według przepisów ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r.

Do Starostwa Powiatowego Wydział Geodezji w 21 kwietnia 2012 r. został złożony Wniosek o aktualizację udziałów i udziałowców tej wspólnoty, ponieważ wcześniej ustalone osoby już nie żyły.

Wojewoda na poszerzenie drogi wywłaszczył kilka arów tej wspólnoty, za którą wypłacił odszkodowanie, za które Wnioskodawczyni otrzymała należną część tej kwoty.

W uzupełnieniach do wniosku z dnia 16 sierpnia 2014 r. oraz 28 sierpnia 2014 r. Wnioskodawczyni przedstawiła następujące informacje:

* w 1934 r. gruntów i utworzenie wspólnoty gruntowej,

* w 1973 r. swoje gospodarstwo rolne aktem notarialnym w formie darowizny przekazała swojemu synowi i Wnioskodawczyni - jego żonie, zaznaczając dla siebie dożywocie i opiekę,

* w 1982 r. zmarła teściowa Wnioskodawczyni,

* w 1998 r. Urząd Rejonowy ustalił udziały i udziałowców wspólnoty gruntowej na dzień wejścia w życie ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych na podstawie aktu własności,

* 14 grudnia 2010 r. Wojewoda wszczął z urzędu postępowanie w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania za nieruchomość na poszerzenie drogi i mostu,

* zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia 14 grudnia 2010 r. Wojewody, było pierwszym pismem wzywającym do przedstawienia tytułu własności działek,

* w wykazie osób uprawnionych wydanym przez urząd rejonowy w 1998 r. figurowały osoby już nie żyjące, wystąpiono w dniu 21 kwietnia 2012 r. o aktualizację tych udziałów do Starostwa Powiatowego i na podstawie aktu własności starostwo ustaliło obecnych właścicieli udziałów we wspólnocie gruntowej bez sprawy spadkowej w sądzie.

* Wojewoda w wydanej końcowej decyzji z dnia 24 stycznia 2012 r. napisał: "Na podstawie art. 12 ust. 4 i ust. 4a i 5, art. 18, art. 22 ust. 1 i art. 23 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) w związku z art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 154, poz. 1601, z późn. zm.) oraz art. 8, art. 113, art. 118 ust. 1a i 3, art. 130, art. 132, art. 133 pkt 2 i art. 134 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) ustalam odszkodowanie."

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy od kwoty uzyskanej za wywłaszczenie gruntu Wnioskodawczyni powinna odprowadzić podatek do urzędu skarbowego.

2. Czy gdy Wnioskodawczyni będzie chciała sprzedać swój udział we wspólnocie - powinna odprowadzić podatek.

Przedmiotowa interpretacja stanowi rozstrzygnięcie w zakresie pytania Nr 2. W zakresie pytania Nr 1 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wspólnoty gruntowe nie posiadają ksiąg wieczystych a udział we wspólnocie gruntowej "idzie" za gospodarstwem - to Wnioskodawczyni otrzymując od teściowej gospodarstwo w 1973 r. otrzymała również udział we wspólnocie, którą wykorzystywała rolniczo pasąc krowy i konie. Wnioskodawczyni uważa, że w obydwu przypadkach nie powinna płacić podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów, których osiągnięcie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, zawarty został w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, źródłami przychodów są:

Z przedstawionego we wniosku oraz uzupełnieniach stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że w 1934 r. została utworzona wspólnota gruntowa, a w 1973 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała w formie darowizny od teściowej gospodarstwo rolne. W 1982 r. zmarła teściowa Wnioskodawczyni. W 1998 r. urząd rejonowy ustalił udziały i udziałowców wspólnoty gruntowej na dzień wejścia w życie ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, na podstawie aktu własności.

Wątpliwość Wnioskodawczyni budzi kwestia, czy gdy Wnioskodawczyni będzie chciała sprzedać swój udział we wspólnocie, powinna odprowadzić podatek.

Wspólnoty gruntowe to podmioty o swoistym statusie prawnym opartym na uregulowaniach zawartych w ustawie z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. z 1963 r. Nr 28, poz. 169 z późn. zm.). Z definicji zawartej w tej ustawie wynika, że wspólnotami gruntowymi podlegającymi zagospodarowaniu w trybie i na zasadach określonych w tej ustawie są nieruchomości rolne, leśne oraz obszary wodne.

Uprawnionymi do udziału we wspólnocie są osoby fizyczne lub prawne posiadające, gospodarstwa rolne. Osoby uprawnione do udziału we wspólnocie gruntowej powinny utworzyć spółkę do sprawowania zarządu nad wspólnotą i do właściwego zagospodarowania gruntów wchodzących w skład tej wspólnoty (art. 14 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych).

Uprawnienie do udziału we wspólnocie gruntowej polega na korzystaniu z nieruchomości stanowiącej przedmiot wspólnoty zgodnie z jej przeznaczeniem, np. przez wypasanie bydła, pobieranie pożytków naturalnych, udział w dochodach przez podział pożytków z użytków rolnych, czyli przez udział w zagospodarowaniu wspólnoty gruntowej.

Członkowie wspólnoty nie posiadają wszystkich praw wynikających z przepisów kodeksu cywilnego, dotyczących współwłasności rzeczy, gdyż jest to współwłasność szczególnego rodzaju i rządząca się przepisami ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Udziały uprawnionych we wspólnocie i w korzyściach wynikających z zagospodarowania wspólnoty są określone w idealnych (ułamkowych) częściach w sposób wymieniony w art. 9 ustawy o wspólnotach gruntowych.

Jak wynika z art. 27 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych członek wspólnoty nie może zbyć udziału osobie spoza wspólnoty, a jedynie wspólnota może dokonać zbycia gruntów wspólnoty za zgodą wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Każdy zaś członek wspólnoty samodzielnie opłaca podatek rolny, przewidziany w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. Nr 136, poz. 969, z późn. zm.). Po zbyciu gruntów i podziale sprzedaży każdy członek wspólnoty uzyskuje własny przychód.

W przypadku wspólnot gruntowych, mamy do czynienia ze szczególnym rodzajem współwłasności - do którego, ze względu na regulację zawarta w ustawie o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, nie znajdują zastosowania przepisy o współwłasności z Kodeksu cywilnego.

Oznacza to, że wspólnota gruntowa, zbywając grunty wchodzące w jej skład, nie działa na własny rachunek, ale na rachunek swoich członków, występując jako ich reprezentant z mocy ustawy - nie zbywa gruntów własnych, ale grunty, których właścicielami są członkowie, jako uprawnieni do udziału we wspólnocie, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.

W konsekwencji, w przypadku zbycia przez wspólnotę gruntów wchodzących w jej skład, każdy członek, jako uprawniony do udziału we wspólnocie gruntowej, uzyskuje przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się zatem do zamiaru sprzedaży posiadanego udziału należy wskazać, że powołany powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 wskazuje, że źródłem przychodów, których osiągnięcie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem, skoro jak wskazała Wnioskodawczyni, nabycie udziału w nieruchomości, która wchodzi w skład wspólnoty gruntowej, miało miejsce w 1973 r., termin pięcioletni, o którym mowa powyżej upłynął z końcem 1978 r. Oznacza to, że w przypadku zbycia posiadanego udziału, przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię ze sprzedaży nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze względu na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, w przypadku sprzedaży udziału w nieruchomości nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ze względu na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ww. ustawy.

W związku z uiszczeniem opłaty wyższej od należnej, poniesiona z tego tytułu nadpłata podlega zwrotowi zgodnie z art. 14f ustawy - Ordynacja podatkowa z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz z § 18 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 241, poz. 1616).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.