IPPB4/415-415/13-4/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2013 r. (data wpływu 24 czerwca 2013 r.) oraz w piśmie z dnia 12 sierpnia 2013 r. (data nadania 9 sierpnia 2013 r., data wpływu 14 sierpnia 2013 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie z dnia 5 sierpnia 2013 r. Nr IPPB4/415-415/13-2/MS (data nadania 5 sierpnia 2013 r., data doręczenia 7 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonych wyrokiem sądu odsetek za niezgodne z prawem wywłaszczenie z nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 24 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonych wyrokiem sądu odsetek za niezgodne z prawem wywłaszczenie z nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-415/13-2/MS z dnia 5 sierpnia 2013 r. (data nadania 5 sierpnia 2013 r., data doręczenia 7 sierpnia 2013 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez wskazanie właściwego numeru identyfikacji podatkowej (NIP bądź PESEL) Wnioskodawcy oraz doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 12 sierpnia 2013 r. (data nadania 9 sierpnia 2013 r., data wpływu 14 sierpnia 2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 25 stycznia 2013 r. została zasądzona na rzecz Wnioskodawcy kwota 437.208,33 zł (słownie: czterysta trzydzieści siedem tysięcy dwieście osiem 33/100 złote) z ustawowymi odsetkami od dnia 25 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty. W dniu 30 kwietnia 2013 r. na rachunek bankowy wpłynęła należność główna zasądzona ww. wyrokiem sądu oraz kwota 13.858,91 zł (słownie: trzynaście tysięcy osiemset pięćdziesiąt osiem złotych 91/100) tytułem odsetek ustawowych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 14 sierpnia 2013 r. Wnioskodawca doprecyzował, że odszkodowanie na Jego rzecz zostało przyznane wyrokiem z dnia 25 stycznia 2013 r. od Skarbu Państwa - Wojewody. Przyznane przez Sąd Okręgowy roszczenie, stanowiło odszkodowanie za niezgodne z prawem wywłaszczenie z nieruchomości, dokonane na podstawie dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze miasta stołecznego W. wydanego w dniu 26 października 1945 r. (tak zwany "dekret Bieruta"). Z uwagi na fakt, że do powyższego wyroku nie zostało sporządzone uzasadnienie nie sposób wykazać jaką podstawę prawną przyjął sąd przyznając Wnioskodawcy rzeczoną kwotę tytułem odszkodowania. Z tego samego powodu Wnioskodawca nie jest w stanie wskazać podstawy prawnej dla zasądzenia przez sąd na rzecz Wnioskodawcy odsetek od przyznanego odszkodowania.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 21 ust. 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku do wysokości określonej w tym wyroku. Z ww. zwolnienia podatkowego nie korzystają jednak zasądzone na podstawie wyroku sądowego odsetki od zasądzonego odszkodowania. Zdaniem Wnioskodawcy odsetki te powinny zostać ujawnione jako "przychód z innych źródeł" oraz rozliczone w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36 za rok 2013 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Kiedy powstaje obowiązek rozliczenia zobowiązania podatkowego z tytułu otrzymanego dochodu w postaci przyznanych przez sąd wyrokiem z dnia 25 stycznia 2013 r. odsetek ustawowych i kiedy należy rozliczyć podatek z tego tytułu.

2. Czy upoważniony do rozliczenia przyznanych przez sąd, wyrokiem z dnia 25 stycznia 2013 r. odsetek ustawowych, winien ujawnić je w rocznym zeznaniu podatkowym za rok 2013 czy też winien on złożyć inną deklarację podatkową, a jeżeli tak, to jaką oraz w jakim terminie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku do wysokości określonej w tym wyroku. Z ww. zwolnienia podatkowego nie korzystają jednak zasądzone na podstawie wyroku sądowego odsetki od zasądzonego odszkodowania.

Zdaniem Wnioskodawcy odsetki te powinny zostać ujawnione jako "przychód z innych źródeł" i rozliczone w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36 za rok 2013 r., tj. do końca kwietnia 2014 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zatem powszechność opodatkowania. Natomiast wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe stanowią wyjątek od tej reguły i jakakolwiek wykładnia rozszerzająca przepisów normujących ich zakres, nie może być stosowana.

Należy zauważyć, że wolą ustawodawcy nie wszystkie odszkodowania zostały zwolnione z opodatkowania, podobnie jak nie wszystkie odsetki. Wolne od podatku są wyłącznie odszkodowania, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3-4, 29, 29a, 106 i 120, odpowiednio odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, 95, 119 i 130 ustawy.

Odnosząc się do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują zwolnienia z opodatkowania zasądzonych wyrokiem odsetek od odszkodowania za niezgodne z prawem wywłaszczenie nieruchomości.

Odsetki te nie są bowiem odsetkami, o których mowa w art. 21 ust. 1:

* pkt 52 - odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. Nr 156, poz. 776);

* pkt 95 - odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;

* pkt 119 - odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;

* pkt 130 - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Zatem odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą przyznania odszkodowania (jego wymagalności) i datą wypłaty tego odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania. Stanowią one rekompensatę za zwłokę w jego zapłacie.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań. Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, iż wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Nie można bowiem przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych przewidzianym dla odszkodowań. Okoliczność, że odsetki stanowią swoistą rekompensatę wynikającą z czasokresu jaki upłynął pomiędzy wymagalnym odszkodowaniem wynikającym z decyzji administracyjnej a wypłatą odszkodowania, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek na tej samej podstawie prawnej co należności głównej.

Powyższe stanowisko Organu potwierdza orzecznictwo sądów powszechnych, zgodnie z którym "Roszczenie odsetkowe nie jest częścią składową roszczenia głównego, gdyż opiera się na odrębnym stanie faktycznym oraz odrębnej podstawie materialnoprawnej. Roszczenie o odsetki za opóźnienie (art. 481 k.c.) jest więc roszczeniem innym niż roszczenie deliktowe" (por. uchwała SN z dnia 31 stycznia 1994 r. III CZP 184/93, publ. OSNC 1994/7-8/155). "Odsetki za opóźnienie są skonstruowane przez ustawodawcę niezależnie od faktu poniesienia szkody przez wierzyciela, są w pewnym sensie elementem waloryzacji, ale spełniają również rolę kompensacji tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej" (por. Izabella Dyka, glosa do przywołanej powyżej uchwały SN z dnia 31 stycznia 1994 r., PS 1997/9/72).

Zatem odsetki ustawowe stanowią przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. Z przychodem z innych źródeł mamy zatem do czynienia w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Z powyższego wynika, że wypłacone odsetki ustawowe stanowią przysporzenie finansowe w majątku Wnioskodawcy, a tym samym przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, który to przychód Wnioskodawca zobowiązany jest wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ww. ustawy o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, składanym za rok 2013 do 30 kwietnia 2014 r. w wierszu "Inne źródła, niewymienione w wierszach od 1 do 7" i tym samym opodatkować łącznie z pozostałymi dochodami osiągniętymi w danym roku podatkowym według obowiązującej w 2013 r. skali podatkowej.

Końcowo tut. organ pragnie wskazać, że w stanie faktycznym oraz w uzasadnieniu swojego stanowiska błędnie wskazano art. 21 ust. 3b, zamiast art. 21 ust. 1 pkt 3b.

Ponadto, w sprawie będącej przedmiotem wniosku należy zwrócić uwagę, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawcę do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Zgodnie bowiem z treścią art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska Wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższego wynika, że organ właściwy do wydania interpretacji indywidualnej nie przeprowadza postępowania dowodowego, nie jest zatem ani obowiązany ani uprawniony do analizy dołączonych do wniosku dokumentów ani do wykorzystania ich treści przy ocenie stanowiska Wnioskodawcy. Organ ten jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.