IPPB4/415-404/10-2/SP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 5 maja 2010 r. (data wpływu 13 maja 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia daty nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz opodatkowania przychodu ze sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntów, przyznanych na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu osobie, która nabyła prawa i roszczenia od spadkobiercy dawnego właściciela tej nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 13 maja 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia daty nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz opodatkowania przychodu ze sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntów, przyznanych na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu osobie, która nabyła prawa i roszczenia od spadkobiercy dawnego właściciela tej nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 7 lipca 2005 r. na podstawie umowy notarialnej zawartej przed Notariuszem Januszem R. Wnioskodawczyni nabyła udział w prawach i roszczeniach do nieruchomości położonej przy ulicy D. przejętej przez Państwo na mocy przepisu art. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy.

Nabycie to zostało dokonane od Pana Pawła S. spadkobiercy dawnych właścicieli, który oświadczył, że na mocy art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 278 i 279 dalej Dekret) przysługują mu prawa i roszczenia do nieruchomości w tym o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu i zwrot własności budynków. Zgodnie bowiem z postanowieniami Dekretu wszystkie nieruchomości położone na terenie m.st. Warszawy, a więc i działka położona przy ulicy D., przeszła z dniem 21 listopada 1945 r. na własność gminy m.st. Warszawy, a następnie Skarbu Państwa, a poprzedni ich właściciele mogli ubiegać się na określonych warunkach o oddanie przejętych gruntów na własność czasową.

W ustawowym terminie wskazanym w Dekrecie poprzednicy prawni Pana Pawła S., tj. Państwo Helena i Tadeusz C. złożyli i należycie opłacili wniosek o przyznanie mu własności czasowej nieruchomości, który wpłynął do Zarządu Miejskiego Miasta Stołecznego Warszawy w dniu 18 lipca 1948 r.. W związku z tym Pan Paweł S. na mocy Aktu Notarialnego sprzedał Wnioskodawczyni przysługujące mu prawa i roszczenia do nieruchomości wynikające z treści art. 7 dekretu w tym o ich zwrot byłym właścicielom lub ich następcom prawnym o oddanie ich w użytkowanie wieczyste względnie roszczenia o odszkodowanie za te nieruchomości (dalej wszelkie "prawa i roszczenia do nieruchomości) za ustaloną cenę, a Wnioskodawczyni nabyła te prawa i roszczenia do nieruchomości na zasadach wspólności ustawowej wraz z mężem Krzysztofem D. Wraz z podpisaniem aktu notarialnego małżonkowie wypłacili na rzecz Pana Pawła S. ustaloną cenę, zatem Prawa i Roszczenia do Nieruchomości zostały nabyte z dniem 7 lipca 2005 r..

Na mocy decyzji Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 28 maja 2008 r. oraz umowy o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste zawartej dnia 21 sierpnia 2008 r. przed Panem Markiem W. notariuszem w Warszawie, nieruchomość stanowiąca działkę ewid. 69 z obrębu 3.04.12 o powierzchni 364 m ² została oddana Wnioskodawczyni i jej mężowi w użytkowanie wieczyste, a prawo to ujawniono w księdze wieczystej.

Jak wynika z postanowień powołanego powyżej aktu notarialnego 3 lit. h) w wyniku szeregu zdarzeń prawnych, w tym umowy sprzedaży objętej aktem notarialnym z dnia 7 lipca 2005 r. Wnioskodawczyni i jej mąż nabyli od spadkobiercy dawnego właściciela wszelkie prawa i roszczenia do gruntu niezabudowanej nieruchomości warszawskiej położonej przy ulicy D. wynikające z przepisów dekretu warszawskiego i stali się w ten sposób następcami prawnymi poprzednich właścicieli.

Na mocy umowy sprzedaży z dnia 26 lutego 2009 r. sporządzonej przez Janusza R. notariusza w Warszawie Wnioskodawczyni sprzedała Spółce T. Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie przy ulicy C. prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej działki gruntu oznaczonej Nr 69 w Obr. 3-04-12 o pow. 364 m ² położoną przy ulicy D. w Warszawie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości na jego rzecz (jako następcy prawnego byłego właściciela) oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta St. Warszawy z Wnioskodawcą umowy użytkowania wieczystego Nieruchomości nie może być traktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanych na gruncie budynków w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT.

W konsekwencji sprzedaż (odpłatne zbycie) ustanowionego w ten sposób prawa wieczystego użytkowania Nieruchomości oraz własności zlokalizowanych na gruncie budynków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (w szczególności jako źródło przychodów wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT), w sytuacji gdy sprzedaż ta zostanie dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpi ustanowienie użytkowania wieczystego Nieruchomości i nabycie własności zlokalizowanych na gruncie budynków, a także przed upływem 5 lat od wydania decyzji administracyjnej o ustanowieniu użytkowania wieczystego Nieruchomości i zawarcia umowy o ustanowieniu tego prawa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem - trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach - u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców.

Przedmiotem rozważań w niniejszej interpretacji jest ocena czy w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie regulacja zawarta w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W rozpatrywanej sprawie z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni aktem notarialnym z dnia 7 lipca 2005 r. nabyła od spadkobiercy dawnego właściciela prawa i roszczenia do nieruchomości, która została objęta działaniem dekretu z dnia 26 listopada 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. z 1945 r. Nr 50, poz. 279). W dniu 28 maja 2008 r. decyzją Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy oddano Wnioskodawczyni i jej mężowi w użytkowanie wieczyste do gruntu Nieruchomości. Wnioskodawczyni sprzedała ww. prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej działki gruntu.

Prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

Oddanie w użytkowanie wieczyste"gruntu" skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

* dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

* gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania;

* w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

* w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

* w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9. Zgodnie z art. 9 dekretu, odszkodowanie miało być wypłacone w"miejskich papierach wartościowych", które jednak nigdy nie zostały wyemitowane.

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność gminy m.st. Warszawy gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Ocena czy do przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego powinien mieć zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi opierać się o wykładnię pojęcia "nabycie prawa" w nim użytego. Skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości czy też o zwrocie prawa użytkowania wieczystego nie kreuje prawa do nieruchomości (własności lub użytkowania wieczystego), lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przywracając stan prawny, który istniał przed wydaniem decyzji o wywłaszczeniu, decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, czyli jest aktem prawnym, który wywiera skutki prawne bezpośrednio w sferze prawa cywilnego. Przywraca bowiem prawo własności nieruchomości jej poprzedniemu właścicielowi lub jego następcom prawnym. Jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie do zwracanej nieruchomości. Decyzja o zwrocie powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, lub jego następców prawnych, jednakże nie kreuje tego prawa - przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

Zatem ustanowienie na rzecz Wnioskodawcy (jako następcy prawnego pierwotnych właścicieli) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości może być traktowane jako swoista restytucja, bo na taki jedynie zakres przywrócenia uprawnień dotychczasowym właścicielom zezwalały przepisy Dekretu.

Reasumując, wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego gruntu na rzecz Wnioskodawcy (jako następcy prawnego byłego właściciela) oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z Wnioskodawcą umowy użytkowania wieczystego gruntu nie może być taktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania ustanowionego w trybie art. 7 tego dekretu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, także wówczas gdy sprzedaż ta została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ustanowienie użytkowania wieczystego.

Z uwagi na fakt, iż Strona opłaciła wniosek wysokości 75 zł, nadpłata w wysokości 35 zł dokonana w dniu 29 kwietnia 2010 r. będzie zwrócona, na wskazany adres zgodnie z art. 14f § 2a Ordynacji podatkowej.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Panią do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.