IPPB4/415-402/11-4/JS - Przychód uzyskany z odszkodowania, wypłaconego za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 10 maja 2011 r. (data wpływu 16 maja 2011 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 21 czerwca 2011 r. (data nadania 21 czerwca 2011 r., data wpływu 24 czerwca 2011 r.) na wezwanie z dnia 17 czerwca 2011 r. Nr IPPB4/415-402/11-2/JS (data nadania 17 czerwca 2011 r., data doręczenia 20 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 16 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-402/11-2/JS z dnia 17 czerwca 2011 r. (data nadania 17 czerwca 2011 r., data doręczenia 20 czerwca 2011 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez wyczerpujące przedstawienie zdarzenia przyszłego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego w odniesieniu do drugiej części pytania Nr 1.

Pismem z dnia 21 czerwca 2011 r. (data nadania 21 czerwca 2011 r., data wpływu 24 czerwca 2011 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Od stycznia 1968 r. Wnioskodawczyni zamieszkiwała w domu dziadków. Dziadkowie Wnioskodawczyni kupili działkę o powierzchni 264 m² w 1935 r. w formie pisemnej umowy kupna - sprzedaży. Umowa nie była poświadczona przed notariuszem. W 1936 r. postawili domek o powierzchni 44 m². W 1945 r. nieruchomość została przejęta dekretem Bieruta na własność Skarbu Państwa. W przedmiotowym domu Wnioskodawczyni zamieszkiwała wraz z mężem i synem do 19 października 1990 r. Z uwagi na brak jakichkolwiek wygód Wnioskodawczyni starała się o mieszkanie spółdzielcze, które dostała 30 października 1990 r. Mimo zmiany mieszkania Wnioskodawczyni w dalszym ciągu władała tą nieruchomością opłacając podatki i inne świadczenia. Domek postawiony na tej działce stał do kwietnia 2009 r., kiedy to nieruchomość została wywłaszczona pod budownictwo drogowe. Założona przez Wnioskodawczynię sprawa o zasiedzenie zakończyła się korzystnym postanowieniem sądu uprawomocnionym w dniu 12 stycznia 2011 r. W chwili obecnej przez działkę przebiega nowowybudowana jezdnia.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że nabycie nieruchomości zostało dokonane przez zasiedzenie w wyniku postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 28 czerwca 2010 r., które uprawomocniło się dnia 21 stycznia 2011 r. Sąd stwierdził, iż zasiedzenie nastąpiło z dniem 27 maja 2005 r. Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, iż żadne postępowanie wywłaszczeniowe nie było prowadzone. Wnioskodawczyni zainteresowała się tą sprawą jako użytkownik nieruchomości i płacąca podatki od nieruchomości. Korespondencja Wnioskodawczyni z Urzędem Miasta rozpoczęła się dnia 29 stycznia 2009 r. po rozpoczęciu prac budowlanych na trasie przyszłej ulicy i przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawczyni została poinformowana pismem z dnia 4 marca 2009 r. Biuro Gospodarki Nieruchomościami UM, iż ww. nieruchomość na mocy dekretu z dnia 26 października 1945 r. stanowi własność miasta. Ponadto ww. nieruchomość znajduje się na obszarze objętym ostateczną decyzją Prezydenta miasta z dnia 17 marca 2008 r. o ustaleniu lokalizacji drogi dla inwestycji polegającej na budowie drugiej jezdnia drogi powiatowej. Powyższa decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.).

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, iż postępowanie odszkodowawcze zostało wszczęte na Jej wniosek pismem z dnia 24 stycznia 2011 r. Będzie przeprowadzone w oparciu o ustawę z 10.04. 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 958) oraz ustawę z dnia 22 października 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194).

W dalszym ciągu trwa postępowanie administracyjne w Urzędzie Miasta o ustalenie i wypłacenie odszkodowania. Aktualnie Wnioskodawczyni nie posiada ani działki ani odszkodowania i nie jest w stanie określić terminu zakończenia sprawy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przedstawionej sytuacji, w momencie otrzymania odszkodowania za zabraną nieruchomość Wnioskodawczyni ma nie płacić podatku (będzie zwolniona) - jeżeli tak, to jak wykazać odszkodowanie w Urzędzie Skarbowym.

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Wnioskodawczyni uważa, że będzie zwolniona z podatku dochodowego i nie powinna zgłaszać tego faktu do Urzędu Skarbowego. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych - rozdział 3 (zwolnienia podatkowe) ust. 1 pkt 29 odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 tej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnione z opodatkowania są przychody z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie dwóch lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż nabycie nieruchomości zostało dokonane przez zasiedzenie w wyniku postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 28 czerwca 2010 r., które uprawomocniło się dnia 21 stycznia 2011 r. Sąd stwierdził, iż zasiedzenie nastąpiło z dniem 27 maja 2005 r. Korespondencja Wnioskodawczyni z Urzędem Miasta rozpoczęła się dnia 29 stycznia 2009 r. po rozpoczęciu prac budowlanych na trasie przyszłej ulicy i przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawczyni została poinformowana pismem z dnia 4 marca 2009 r., iż ww. nieruchomość na mocy dekretu z dnia 26 października 1945 r. stanowi własność m. st. Warszawy. Ponadto ww. nieruchomość znajduje się na obszarze objętym ostateczną decyzją Prezydenta miasta z dnia 17 marca 2008 r. o ustaleniu lokalizacji drogi dla inwestycji polegającej na budowie drugiej jezdni drogi powiatowej. Powyższa decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.).

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, iż postępowanie odszkodowawcze zostało wszczęte na Jej wniosek pismem z dnia 24 stycznia 2011 r. Będzie przeprowadzone w oparciu o ustawę z 10.04. 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 958) oraz ustawę z dnia 22 października 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194).

Wskazana przez Wnioskodawczynię ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) została wymieniona w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) jako ustawa w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Natomiast decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (art. 12 ust. 4a), przy czym odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe (art. 12 ust. 4f).

Ponadto, istotne znaczenie dla ustalenia skutków podatkowych otrzymania ww. odszkodowania ma treść art. 12 ust. 5 ww. ustawy, który stanowi, iż do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów należy uznać, iż opisane we wniosku odszkodowanie zostanie wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z analizy art. 21 ust. 1 pkt 29 cytowanej ustawy wynika, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało, w sytuacji gdy łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

W przypadku, gdy spełniony będzie tylko jeden z warunków albo gdy żaden z nich nie zostanie spełniony, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Analizując powyższe należy stwierdzić, iż nabycie nieruchomości miało miejsce w okresie przekraczającym 2 lata przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, co w świetle art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazuje uznać, iż pierwsza z dwóch negatywnych przesłanek zwolnienia przedmiotowego nie została spełniona. Nie będzie również spełniony drugi z warunków wyłączający możliwość skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, dotyczący ceny nabycia, ponieważ Wnioskodawczyni nabyła tę nieruchomości w drodze zasiedzenia, co nie pozwala na ustalenie ceny jej nabycia. Skoro zatem brak jest ceny przy nieodpłatnym nabyciu, nie będzie spełniony drugi warunek wyłączający przedmiotowe zwolnienie.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż przychód uzyskany z odszkodowania, wypłaconego za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną będzie korzystał ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do wykazania przedmiotowego odszkodowania w Urzędzie Skarbowym.

Ponadto organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-ego Maja 10, 09-402 Płock.