IPPB4/415-336/10-2/SP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2010 r. (data wpływu 29 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawidłowości wystawienia przez bank informacji PIT-8C z tytułu umorzenia odsetek od kredytu - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 kwietnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawidłowości wystawienia przez bank informacji PIT-8C z tytułu umorzenia odsetek od kredytu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 5 lutego 2009 r. została podpisana umowa restrukturyzacyjna z Bankiem P. SA w B. dotycząca spłaty zadłużenia wynikającego z niespłaconego we właściwym czasie kredytu konsumpcyjnego wypłaconego na podstawie umowy o kredyt dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej z dnia 17 sierpnia 1999 r. Umowa została wypowiedziana przez Bank 28 maja 2003 r. Zadłużenie dłużnika z tytułu umowy na dzień 21 stycznia 2009 r. wynosiło łącznie 11.708,85 zł na co składało się:

* koszty windykacji - 518,08 zł,

* wymagalne odsetki za okresy obrachunkowe - 8.437,62 zł,

* przeterminowany kapitał w wysokości - 2.753,15 zł.

Sprawa została skierowana do Komornika, jednakże ten nic nie wyegzekwował. W celu zakończenia sprawy i rozliczenia strony zawarły umowę restrukturyzacyjną. Podpisana umowa miała na celu ustalenie warunków spłaty zobowiązania. Strony ustaliły, iż Wnioskodawca wpłaci kwotę 6.000 zł jednorazowo, natomiast pozostałe zadłużenie w wysokości 5.708,85 zł, czyli odsetki ulegają umorzeniu.

W dniu 3 marca 2010 r. został Wnioskodawcy przesłany PIT - 8C wystawiony przez pracownika banku P. SA - informacja o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych za 2009 rok w poz. 34 części D jako rodzaj przychodu zostało wpisane zwolnienie z długu - umowa restrukturyzacyjna. W związku z tym według informacji przesłanej z banku Wnioskodawca musi rozliczyć się z podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty 5.708,85 zł, która według Niego nie podlega opodatkowaniu (kopia umowy w załączeniu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy bank był zobowiązany do wystawienia deklaracji PIT - 8C za rok 2009 w przypadku umorzenia odsetek od kredytu kredytobiorcy potwierdzonego podpisaną umową restrukturyzacyjną.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W odniesieniu do powyższej treści - zadaniem Wnioskodawcy, niesłusznie został wystawiony PIT - 8C przez Bank - ponieważ powołując się na art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Ponadto stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym z zastrzeżeniem art. 14-16 art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, przychodem są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za świadczenie uznaje się takie zachowanie dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania które czyni zadość interesowi wierzyciela. Natomiast za świadczenie nieodpłatne uznaje się takie świadczenie które przysparza korzyść majątkową tylko i wyłącznie osobie otrzymującej świadczenie. Według ustalonego poglądu orzecznictwo o przychodzie podatkowym można mówić, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego. W związku z tym do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie zalicza się środków finansowych uzyskanych z tytułu zawartej umowy kredytu (pożyczki). Na podstawie umowy kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy określona w umowie kwotę środków pieniężnych a kredytobiorca zobowiązuje się m.in. do zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami. Zmiana charakteru świadczenia (kredytu pożyczki) następująca w drodze umorzenia tego świadczenia oznacza zwolnienie dłużnika z całości lub części długu, a w efekcie trwały przyrost majątku.

Jednak, jak zauważa Wnioskodawca, na gruncie przepisów prawa podatkowego zdarzeniem powodującym powstanie z mocy prawa zobowiązania jest umorzenie kredytu (pożyczki). W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, że umorzone odsetki od kredytu nie stanowią jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego kredytobiorcy a jedynie zmniejszają lub likwidują zobowiązanie pieniężne wobec kredytobiorcy. Wartość umorzonych odsetek w wysokości 5.708,85 zł, Jego zdaniem, nie stanowi, więc przychodu z innych źródeł, których zgodnie z art. 42a ww. ustawy należy wykazać w informacji PIT - 8C i przekazać go podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu. Na takim samym stanowisku interpretacji jest:

* Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego ŁUS-Il-2-415/13/07/AG,

* Izba Skarbowa w Gdańsku w decyzji z 6 marca 2006 r. (Nr BI/4117-0003/06),

* wyrok NSA w Gdańsku z 14 listopada 2002 r. (sygn. akt I SA/Sd 14/2000),

* Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa - Praga sygn. 1434/Dd2/415/17/2007.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i zasadnym jest aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść) tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, iż samo otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej jest obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe.

Odmiennie należy traktować odsetki od kredytu, które są opłatą za korzystanie ze środków finansowych kredytodawcy. Wysokość odsetek (w sposób niebudzący wątpliwości, co do wysokości), jak i zasady oraz terminy spłaty kredytu wraz z odsetkami określone są w umowie kredytowej. Zmiana wysokości odsetek od kredytów w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej mieści się w zasadzie swobody kształtowania umów kredytowych i nie wywołuje skutków podatkowych. Dotyczy to zarówno odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych).

Natomiast umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu zaciągniętego przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, których termin płatności upłynął - jest przysporzeniem, skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Dotyczy to zarówno odsetek skapitalizowanych (które faktycznie po skapitalizowaniu stają się kwotą długu), jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął.

Z kolei tzw. odsetki karne, czyli przypadające od nieterminowo regulowanych zobowiązań wynikających z umowy, należy rozpatrywać w zależności od treści umowy i szczegółowego określenia sposobu ich naliczania. Jeżeli umowa kredytowa jednoznacznie określa zasady naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat rat kredytu i wiąże nimi strony umowy, wówczas odsetki te należy traktować w sposób analogiczny jak odsetki wymagalne. Jeżeli zaś umowa kredytowa daje wierzycielowi jednostronne prawo, z którego może skorzystać lub nie, do naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat kredytów - wówczas odstąpienie przez wierzyciela od naliczania takich odsetek nie stanowi przysporzenia dla kredytobiorcy.

Z analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 5 lutego 2009 r. została podpisana umowa restrukturyzacyjna z bankiem dotycząca spłaty zadłużenia wynikającego z niespłaconego we właściwym czasie kredytu konsumpcyjnego wypłaconego na podstawie umowy o kredyt dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Umowa została wypowiedziana przez bank 28 maja 2003 r. Zadłużenie dłużnika z tytułu umowy na dzień 21 stycznia 2009 r. wynosiło łącznie 11.708,85 zł na co składało się: koszty windykacji - 518,08 zł, wymagalne odsetki za okresy obrachunkowe - 8.437,62 zł, przeterminowany kapitał w wysokości - 2.753,15 zł.

Sprawa została skierowana do Komornika, jednakże ten nic nie wyegzekwował. W celu zakończenia sprawy i rozliczenia strony zawarły umowę restrukturyzacyjną. Podpisana umowa miała na celu ustalenie warunków spłaty zobowiązania. Strony ustaliły, iż Wnioskodawca wpłaci kwotę 6.000 zł jednorazowo, natomiast pozostałe zadłużenie w wysokości 5.708:85 zł, czyli odsetki ulegają umorzeniu.

W dniu 3 marca 2010 r. został Wnioskodawcy przesłany PIT - 8C wystawiony przez pracownika banku P. SA - informacja o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych za 2009 rok w poz. 34 części D jako rodzaj przychodu zostało wpisane zwolnienie z długu - umowa restrukturyzacyjna.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy iż, w przypadku umorzenia odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten zalicza się do przychodów z "innych źródeł", o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. W związku z powyższym, bank był zobowiązany do wystawienia deklaracji PIT - 8C o wysokości uzyskanego przychodu z tytułu umorzonych odsetek, natomiast Wnioskodawca był obowiązany wykazać ten przychód, zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 cytowanej ustawy w zeznaniu, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę we wniosku postanowień organów podatkowych, stwierdzić należy, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Pana do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.