IPPB4/415-3/11-2/SP - Naliczanie przez płatnika kosztów uzyskania przychodów w stosunku do sędziego w stanie spoczynku i uposażeń rodzinnych członków rodzin sędziego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2010 r. (data wpływu 3 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie naliczania kosztów uzyskania przychodów od uposażenia przysługującego:

* sędziom w stanie spoczynku - jest nieprawidłowe,

* członkom rodziny sędziego - jest prawidłowe.

W dniu 3 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie naliczania przez płatnika kosztów uzyskania przychodów w stosunku do sędziego w stanie spoczynku i uposażeń rodzinnych członków rodzin sędziego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zgodnie z art. 69 i art. 70 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) sędzia przechodzi lub zostaje przeniesiony w stan spoczynku po osiągnięciu określonego wieku, a także z powodu choroby lub utraty sił. Na podstawie art. 100 par. 2 ww. ustawy sędziemu przechodzącemu lub przeniesionemu w stan spoczynku przysługuje uposażenie w wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat pobieranych na ostatnio zajmowanym stanowisku, natomiast art. 102 § 1 ww. ustawy wskazuje, że w razie śmierci sędziego lub sędziego w stanie spoczynku członkom rodziny po spełnieniu określonych warunków przysługuje uposażenie rodzinne w wysokości odpowiednio 85%, 90% lub 95% - podstawy wymiaru. Sędzia przechodząc w stan spoczynku. jak również osoba pobierająca uposażenie rodzinne nie świadczy pracy na rzecz Ministerstwa Sprawiedliwości. Brak świadczenia pracy oznacza, że osoba taka nie ponosi faktycznie żadnych kosztów związanych z przychodem. Wyżej wymienione osoby otrzymują przychód od MS w postaci wypłacanego co miesiąc uposażenia w stanie spoczynku (lub uposażenia rodzinnego).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Ministerstwo Sprawiedliwości jako płatnik winno uposażenie sędziego w stanie spoczynku oraz uposażenie rodzinne członków rodzin sędziego:

W przypadku odpowiedzi potwierdzającej ad. 1, w jakiej wysokości należy uwzględnić koszty uzyskania przychodów (podstawowej czy podwyższonej) w odniesieniu do sędziego (lub członka rodziny sędziego) zamieszkałego poza miejscowością zakładu pracy z którego otrzymuje przedmiotowe uposażenie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Artykuł 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje zasadę, w myśl której kosztami uzyskania przychodów są koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Tym samym istotne jest, aby istniał związek przyczynowy między kosztem a przychodem. Sędzia (jego rodzina) w stanie spoczynku nie ponosi kosztów w celu osiągnięcia przychodów, zatem zdaniem Wnioskodawcy nie istnieje związek przyczynowy między kosztem a przychodem. Sędzia w stanie spoczynku zostaje zawieszony w pełnieniu obowiązków służbowych a brak świadczenia pracy oznacza, że osoba ta nie ponosi faktycznie żadnych kosztów w celu osiągnięcia przychodów (przychód ten jest zapewniony nawet w razie braku jakiejkolwiek aktywności z jego strony), a tym bardziej w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu.

Ministerstwo Sprawiedliwości przyjęło zasadę, że wypłacane uposażenia dla osoby będącej w stanie spoczynku (lub dla członka jego rodziny) nie jest pomniejszane o koszty uzyskania przychodów przy naliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

W myśl art. 65 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) stosunek służbowy sędziego nawiązuje się po doręczeniu mu aktu powołania. Z tym momentem sędzia staje się pracownikiem w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 ww. ustawy za pracownika w rozumieniu tejże ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Powyższe oznacza również, że osiągane przez sędziego przychody są przychodami ze stosunku służbowego, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zasady przechodzenia sędziów w stan spoczynku uregulowane zostały w art. 69-74 ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z art. 69 § 1 sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia 65 roku życia, chyba że nie później niż na sześć miesięcy przed ukończeniem 65 roku życia oświadczy Ministrowi Sprawiedliwości wolę dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi zaświadczenie stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego, wydane na zasadach określonych dla kandydata na stanowisko sędziowskie.

Z treści art. 100 § 2 ww. ustawy wynika, że sędziemu przechodzącemu lub przeniesionemu w stan spoczynku z powodu wieku, choroby lub utraty sił przysługuje uposażenie w wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat, pobieranych na ostatnio zajmowanym stanowisku.

Należy jednak zauważyć, że przejście w stan spoczynku nie powoduje rozwiązania stosunku służbowego. Uposażenie wypłacane sędziemu w stanie spoczynku należy zatem kwalifikować do przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 (...).

Stosownie do art. 22 ust. 2 ww. ustawy koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

Podkreślenia wymaga okoliczność, iż żaden przepis powołanej ustawy nie uzależnia prawa do odliczenia zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów od rzeczywistego świadczenia pracy lub od faktycznego ich ponoszenia. Prawo do potrącenia kosztów uzyskania przychodów wynika z istnienia stosunku służbowego, z którego uzyskiwany jest dochód w postaci uposażenia.

W związku z tym, organ wypłacający uposażenie sędziego w stanie spoczynku - jako płatnik - jest obowiązany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy według zasad określonych w art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów. Będą to koszty podstawowe lub podwyższone, jeżeli spełnione są warunki do stosowania kosztów podwyższonych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy, w powyższym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Natomiast w odniesieniu do naliczania kosztów uzyskania przychodów od uposażenia przysługującego członkom rodziny sędziego zmarłego w czasie służby lub w stanie spoczynku należy stwierdzić, iż zgodnie z art. 102 § 1 ww. ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych w razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku, członkom jego rodziny, spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przysługuje uposażenie rodzinne w wysokości:

Podstawę wymiaru uposażenia rodzinnego przysługującego rodzinie stanowi:

Wobec powyższego, mając na uwadze treść powołanych wyżej art. 12 ust. 1 i art. 22 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, że skoro członkom rodziny sędziego zmarłego w czasie służby lub w stanie spoczynku wypłacane jest uposażenie, na podstawie powołanych wyżej przepisów Prawo o ustroju sądów powszechnych, to nie istnieje możliwość potrącania kosztów uzyskania przychodów od wypłacanego członkom rodziny zmarłego sędziego uposażenia na podstawie art. 22 ust. 2 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłem wypłaty tychże należności nie jest bowiem stosunek służbowy ani stosunek pracy łączący Wnioskodawcę z członkami rodziny sędziego.

W związku z tym, Wnioskodawca jako organ wypłacający uposażenie uprawnionym członkom rodziny sędziego nie uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów.

Dlatego stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należy uznać za prawidłowe.

Reasumując, należy stwierdzić, iż od wypłacanego sędziemu w stanie spoczynku uposażenia przysługuje prawo do potrącenia kosztów uzyskania przychodów wynikających z łączącego stosunku służbowego, zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w przypadku wypłacanych uposażeń rodzinnych członkom rodziny sędziego, powyższy przepis nie będzie miał zastosowania, bowiem źródłem wypłaty tych należności nie jest stosunek służbowy ani stosunek pracy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.