IPPB4/415-289/13-2/JK4

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 12 czerwca 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/415-289/13-2/JK4

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2013 r. (data wpływu 29 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty zasądzonej przez Sąd w związku z przewlekłością postępowania sądowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty zasądzonej przez Sąd w związku z przewlekłością postępowania sądowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd wypłaca sumy pieniężne, zasądzone przez Sąd na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.). Przyznanie przedmiotowej "sumy pieniężnej" na podstawie art. 12 ust. 4 ww. ustawy stanowi sankcję dla Skarbu Państwa za wadliwe zorganizowanie wymiaru sprawiedliwości oraz rekompensatę dla skarżącego za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania. Przyznanie tej sumy pieniężnej następuje bez zasądzenia odsetek, w wysokości proporcjonalnej do wielkości zwłoki, jej przyczyn oraz dotkliwości dla skarżącego w granicach od 2.000,00 zł do 20.000,00 zł. Wypłaty dokonuje sąd prowadzący postępowanie, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania. Sąd wypłaca ww. sumy pieniężne bez naliczania odsetek za zwłokę oraz nie pobiera zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ani zryczałtowanego podatku dochodowego.

Suma pieniężna wypłacona skarżącemu od Skarbu Państwa w związku z naruszeniem prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki jest przysporzeniem majątkowym, dlatego pod względem podatkowym stanowi przychód.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione zostały źródła przychodów, do których w pkt 9 zaliczono inne źródła.

Przepis art. 20 ust. 1 ustawy wymienia, jakie przychody są uznawane przez ustawę za przychody z innych źródeł. Należą do nich w szczególności: kwoty wypłacane po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego, wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Użyte w cytowanym przepisie określenie "w szczególności" wskazuje, że zostały w nim wymienione jedynie przykładowe rodzaje przychodów, a katalog ten jest otwarty.

Na podstawie art. 42a ww. ustawy Sąd jako płatnik sporządza informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazuje informacje podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy wg miejsca zamieszkania podatnika. Natomiast obowiązek opodatkowania dochodów z innych źródeł spoczywa na podatniku, który po otrzymaniu informacji PIT-8C winien przychód wykazany w informacji doliczyć do innych przychodów i rozliczyć się za dany rok podatkowy, składając zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) oraz odprowadzić należny podatek wg skali opodatkowania dochodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy "sumy pieniężne" przyznawane na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast w myśl przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b wolne od podatku dochodowego są:

3b) inne odszkodowania lub zadośćuczynienia, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści, które płatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) umożliwia stronie dochodzenie należności od Skarbu Państwa z tytułu przewlekłości:

* w trakcie postępowania, poprzez złożenie skargi o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 5 ust. 1);

* po uwzględnieniu skargi na przewlekłość postępowania, strona dochodzić w odrębnym postępowaniu naprawienia szkody (odszkodowanie lub zadośćuczynienie) wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości (art. 15);

* po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy, strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość, może dochodzić naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości na podstawie art. 417 k.c.

Przyznanie "sumy pieniężnej" na podstawie art. 12 ust. 4 stanowi rekompensatę dla skarżącego za naruszenie jego prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki na skutek działania lub bezczynności sądu.

Jak wynika z powyższego, jeśli chodzi o należności przyznane na podstawie art. 15 oraz art. 16 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, nie ma wątpliwości co do zwolnienia z opodatkowania, gdyż wypełniają one przesłanki zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli są to inne odszkodowania, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie.

Niemniej jednak przyznanej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki "sumy pieniężnej" nie można jednoznacznie zakwalifikować. Ustawodawca nie dookreśla bowiem, czy przyznana "suma pieniężna" stanowi odszkodowanie, czy też zadośćuczynienie, czy też inny rodzaj rekompensaty za doznaną szkodę/krzywdę strony wnoszącej skargę. Kwota ta może mieć zarówno charakter odszkodowawczy za szkodę wynikłą z przewlekłości postępowania, jak też stanowić może zadośćuczynienie.

W myśl stanowiska zawartego w piśmie Ministerstwa Finansów Departament Podatków Bezpośrednich z dnia 11 kwietnia 2006 r. Nr PB5/AŁ-033-30-1113/06, ze względu na to, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dokonuje rozróżnienia na odszkodowanie i zadośćuczynienie, pojęcie odszkodowanie w podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się również do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia krzywdy poszkodowanego. Jeżeli przyjąć, iż nie nazwa, lecz rzeczywisty charakter świadczenia decyduje o tym, czy przybiera ono cechy odszkodowania lub zadośćuczynienia, czy też nie, wówczas można byłoby uznać, że ww. "suma pieniężna" stanowi odszkodowanie lub zadośćuczynienie, a ze względu na to, iż zostało ono przyznane na podstawie odrębnej ustawy, jest zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z opodatkowania.

Ministerstwo Sprawiedliwości w piśmie z dnia 13 września 2012 r. znak DPK-lF442-69/12/8 (skierowanym do Ministra Finansów) podniosło, że "suma pieniężna", o której mowa w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym, prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki powinna być objęta zwolnieniem przedmiotowym, określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako mająca charakter zadośćuczynienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 5 października 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3483/11) dokonał szczegółowej analizy charakteru prawnego "sumy pieniężnej" sąd podniósł, że o statusie kwoty otrzymanej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze świadczy nie jej nazwa, lecz rzeczywisty jej charakter, tytuł prawny i cel jakiemu służy. Otóż kwota otrzymana na tej podstawie ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne, związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz naruszeniem prawa (nie dobra osobistego), do rozpoznania sprawy sądowej bez zbędnej zwłoki (orzeczenia SN o sygn. III SPP 163/05, III SPP 154/05 oraz SPK 10/05). Kwota ta, poza funkcją represyjną i prewencyjną, ma też znaczenie kompensacyjne. Inaczej mówiąc - ma na celu zadośćuczynienie za krzywdę, jaką poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego wymiaru sprawiedliwości albo wadliwie działającego systemu wymiaru sprawiedliwości w praktyce. (...) Właściwy sąd zasądzając tę kwotę zobowiązany jest zbadać, czy uprawniona osoba poniosła jakąkolwiek krzywdę, skoro więc krzywda jest przesłanką zasądzenia tej kwoty ("sumy pieniężnej"), to w istocie stanowi ona zadośćuczynienie za krzywdę. (...) Skład orzekający (...) podzielił również stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 14 maja 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2145/11, że skoro Państwo przyjęło na siebie obowiązek zrekompensowania swoim obywatelom niedogodności, wynikających z przewlekłych postępowań sądowych, to niezrozumiałe byłoby roszczenie tego samego Państwa o opodatkowanie tak uzyskanego przysposobienia majątkowego. Akceptując taki punkt widzenia należałoby uznać, że Państwo oczekuje korzyści wynikających z własnego, bezprawnego zaniechania realizacji prawa obywatela do rozpoznania sprawy sądowej w rozsądnym terminie.

Stanowisko takie podzielił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie sygn. akt II FSK 1218/10 stwierdzając, że zasądzona "suma pieniężna" na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym, prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, mieści się w katalogu świadczeń objętych zwolnieniem podatkowym przewidzianym w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotą zwolnienia podatkowego odszkodowań (w tym zadośćuczynienia) jest fakt, że świadczenie takie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz jedynie rekompensuje poniesioną stratę - w tym także w sferze niematerialnej. W konsekwencji uznania, że kwota, o której mowa stanowi zadośćuczynienie dla skarżącego, jej wysokość została określona w orzeczeniu sądu i nie dotyczy prowadzonej działalności gospodarczej, ani korzyści (lucrum cessans) - należy przyjąć, że spełnione są warunki zwolnienia. Oceny takiej nie zmienia okoliczność, że należność została zasądzona postanowieniem, a nie wyrokiem sądowym, co potwierdza wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 listopada 2006 r. w sprawie SK 51/06.

Zdaniem NSA, w wyżej przytoczonym wyroku, opodatkowanie przyznanej przez sąd sumy pieniężnej za krzywdę spowodowaną przewlekłością postępowania byłoby sprzeczne z ideą humanitaryzmu i wysoce niesprawiedliwe.

Zdaniem Sądu wypłacane "sumy pieniężne" stanowią zadośćuczynienie dla skarżącego i korzystają za zwolnienia na podstawie w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z zaistniałymi wątpliwościami na gruncie ww. przepisów, Wnioskodawca wnosi o dokonanie wiążącej wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w trybie art. 14b ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Natomiast jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Z treści powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla osób fizycznych (podatników) przysporzenie majątkowe.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z kolei, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Na podstawie art. 448 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Zadośćuczynienie, analogicznie jak odszkodowanie, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych, w tym w dobrach osobistych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie różnicują świadczeń odszkodowawczych w zależności od tego, czy dotyczą naprawienia szkody majątkowej czy niemajątkowej, a tym samym użyte przez ustawodawcę pojęcie odszkodowania należy odnosić również do zadośćuczynienia pieniężnego za szkodę niemajątkową (tekst jedn.: za doznaną krzywdę). Oznacza to, że użyte w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie odszkodowania odnosi się także do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia za krzywdy poszkodowanego.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wypłaca sumy pieniężne zasądzone przez Sąd na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Przyznanie przedmiotowej "sumy pieniężnej" na podstawie art. 12 ust. 4 ww. ustawy stanowi sankcję dla Skarbu Państwa za wadliwe zorganizowanie wymiaru sprawiedliwości oraz rekompensatę dla skarżącego za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania.

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze za naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu.

Stosownie do art. 12 ust. 2 ww. ustawy uwzględniając skargę, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania. W myśl art. 12 ust. 4 cyt. ustawy uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika - od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 złotych do 20.000 złotych.

Użyte w powyższym przepisie wyrażenie "suma pieniężna", w rozumieniu przywołanego wyżej art. 12 ust. 4 ww. ustawy, nie stanowi typowego naprawienia szkody. Przemawia za tym przede wszystkim brzmienie art. 15 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa albo solidarnie od Skarbu Państwa i komornika. Postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania (ust. 2 tego artykułu).

Skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku postępowania w sprawie (art. 5 ust. 1 cyt. ustawy).

Strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość postępowania zgodnie z art. 5 ust. 1, może dochodzić - na podstawie art. 417 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm. - naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości, po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy (art. 16 cyt. ustawy).

Należy uznać, iż "suma pieniężna" z omawianego art. 12 ust. 4 nie jest ani odszkodowaniem, ani też zadośćuczynieniem. Nie jest to bowiem odszkodowanie za poniesione straty i utracone korzyści (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego). Nie jest to również zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w rozumieniu art. 445 k.c. (art. 24 § 1 i 448 k.c.).

Przepisy ww. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., stanowią na gruncie polskiego porządku prawnego samodzielną podstawę prawną do występowania z trzema żądaniami, tj.: z żądaniem podstawowym zmierzającym do stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy oraz z dwoma żądaniami dodatkowymi, czyli z żądaniem podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności przez organ dopuszczający się przewlekłości postępowania i z żądaniem zasądzenia na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w razie stwierdzenia takiej przewlekłości.

Stąd też, to przepisy ww. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., a nie normy prawa cywilnego, stanowią podstawę prawną dochodzenia żądań ze skargi na przewlekłość postępowania. W konsekwencji regulacje zawarte w ustawie stanowią samodzielne materialnoprawne oparcie do formułowania żądań zmierzających do przeciwdziałania przewlekłości postępowania sądowego bądź egzekucyjnego. Zatem, gdyby ustawodawca chciał, aby przyznawana stronie skarżącej w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. "suma pieniężna" miała charakter odszkodowania bądź zadośćuczynienia, to odpowiednio użyłby tych pojęć.

Mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż zasądzona przez Sąd, w związku z przewlekłością w załatwieniu sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, suma pieniężna nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ani w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż kwota ta nie ma charakteru odszkodowania bądź zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Wobec powyższego przyznana kwota podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach o zasadach ogólnych, jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na Wnioskodawcy ciążył będzie zatem obowiązek wynikający z treści art. 42a ustawy, zgodnie z którym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o którym mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądowych, należy zaznaczyć, że orzeczenia te nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl