IPPB4/415-279/09-2/MO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2009 r. (data wpływu 21 kwietnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przez spadkobiercę przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości, z której uprzednio został wywłaszczony spadkodawca - jest prawidłowe.

W dniu 21 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przez spadkobiercę przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości, z której uprzednio został wywłaszczony spadkodawca.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Decyzją z dnia 22 października 2007 r. starosta orzekł o zwrocie nieruchomości ozn. nr o pow. 5829 m ^2, stanowiącą część nieruchomości wywłaszczonej na rzecz Skarbu Państwa. Zwrotu dokonano sześciu osobom na prawach współwłasności, w częściach ułamkowych, w tym Wnioskodawczyni 10/48 części. Zwrot ww. nieruchomości nastąpił w oparciu o przepisy art. 142 w zw. z art. 136 ust. 3, art. 137, art. 138 ust. 2, art. 139, art. 140 i art. 217 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, nakazujące zwrot prawowitym właścicielom gruntów uprzednio wywłaszczonych, a niewykorzystanych na cel wskazany w decyzji wywłaszczeniowej. Wywłaszczenia dokonano w 1977 r. (decyzja urzędu miejskiego w Z. z dnia 15 sierpnia 1977 r.). Według stanu prawnego na dzień wywłaszczenia prawo do przedmiotowej nieruchomości przysługiwało czterem osobom. Wnioskodawczyni jest spadkobiercą części wywłaszczonego gruntu. Prawo do gruntu nabyła w drodze dziedziczenia ustawowego po swojej matce, która zmarła 11 grudnia 1994 r.

Usytuowanie, kształt, a także przeznaczenie działki oraz liczba współwłaścicieli, wykluczało jej podział, a żaden ze współwłaścicieli nie wyraził zgody na spłatę pozostałych i samodzielne jej zagospodarowanie.

Przy zwrocie nieruchomości zostało zwrócone, przez obecnych współwłaścicieli, zwaloryzowane odszkodowanie w wysokości 31.597,60 zł (w tym przez Wnioskodawczynię 6.582,83 zł). Działka została sprzedana dnia 19 lutego 2009 r. Sprzedaż została opodatkowana podatkiem od czynności cywilno-prawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przedmiotowej działki, wywłaszczonej, a następnie zwróconej decyzją administracyjną spadkobiercom właścicieli, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie powstaje obowiązek podatkowy, ponieważ nie nastąpiło w tym przypadku nabycie nieruchomości, a tylko - decyzją administracyjną starosty - przywrócenie stanu prawnego właścicielom, a wobec ich śmierci - spadkobiercom. Zwrot zwaloryzowanego odszkodowania jest dowodem ciągłości prawa własności do nieruchomości.

Wnioskodawczyni uważa, iż spadkobiercom zwrócono prawo do nieruchomości, która została wywłaszczona, a niewykorzystana na cel określony w decyzji wywłaszczeniowej. Decyzja o zwrocie przywraca stosunki wywłaszczeniowej sprzed wywłaszczenia, a zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychód ze zbycia przedmiotowej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przywołuje interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 listopada 2008 r., nr IPPB2/415-96/07/08/S/AS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. W przedmiotowej sprawie nieruchomość została zwrócona Wnioskodawczyni, jako spadkobiercy poprzedniego współwłaściciela decyzją z dnia 22 października 2007 r.

Jak wynika z powyższego, zwrotu - a tym samym zmiany stanu prawnorzeczowego - dokonano w trybie postępowania administracyjnego, którego celem było przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości - w tym przypadku następcy prawnemu poprzednich właścicieli. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia. Gdyby bowiem nie dokonane wywłaszczenie, Wnioskodawczyni, z chwilą śmierci spadkodawcy, stałaby się współwłaścicielką nieruchomości.

W związku z powyższym, w przedstawionym stanie faktycznym, określony decyzją z dnia 22 października 2007 r. zwrot nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Z odniesienia powyższych przepisów do przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nie powinno się oceniać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości na rzecz Wnioskodawczyni w kategoriach nabycia, o jakim stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie nieruchomości uprzednio wywłaszczonej z uwagi na to, iż nieruchomość nie została wykorzystana na cel, na który dokonano wywłaszczenia należy traktować, jako swoistą restytucję stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia.

Wobec powyższego, sprzedaż nieruchomości, zwróconej spadkobiercy, ponieważ nie została wykorzystana na cele wskazane w decyzji wywłaszczeniowej nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, także wówczas gdy sprzedaż ta została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zwrot nieruchomości.

Stąd, sprzedaż przez Panią, jako następcy prawnego nieruchomości zwróconej na Pani rzecz na podstawie decyzji administracyjnej wywłaszczonej nieruchomości, nie stanowi źródła przychodów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, jeśli wywłaszczona nieruchomość została zwrócona na rzecz byłego właściciela lub jego spadkobiercy, to czynność ta, jest jedynie przywróceniem stanu własności sprzed wywłaszczenia więc nie może być utożsamiana z jakąkolwiek formą nabycia w rozumieniu kodeksu cywilnego. Zwrot nieruchomości nie stanowi więc nabycia nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego, sprzedaż nieruchomości, zwróconej Pani na podstawie decyzji administracyjnej, jako jednemu ze spadkobierców nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji organu podatkowego stwierdzić należy, że orzeczenie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Jednocześnie należy nadmienić, iż zgodnie z przepisem art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, wyłącznie pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów wydał pisemną interpretację wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Natomiast pozostali spadkobiercy winni zwrócić się o wydanie pisemnej interpretacji z odrębnym wnioskiem o ile jest zainteresowany jej uzyskaniem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.