IPPB4/415-217/11-4/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2011 r. (data wpływu 14 marca 2011 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 1 czerwca 2011 r. (data nadania 2 czerwca 2011 r., data wpływu 6 czerwca 2011 r.) na wezwanie z dnia 24 maja 2011 r. Nr IPPB4/415-217/11-2/JS o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego byłemu pracownikowi na mocy zawartej ugody sądowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego byłemu pracownikowi na mocy zawartej ugody sądowej.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-217/11-2/JS z dnia 24 maja 2011 r. (data nadania 24 maja 2011 r., data doręczenia 26 maja 2011 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie zaistniałego stanu faktycznego.

Pismem z dnia 1 czerwca 2011 r. (data nadania 2 czerwca 2011 r., data wpływu 6 czerwca 2011 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej jako: "Pracownik", "Wnioskodawca") zawarł dnia 8 lipca 2006 r. z firmą X umowę o pracę na czas nieokreślony.

Dnia 1 sierpnia 2007 r. Wnioskodawca podpisał z firmą X nową umowę o pracę, w której wydłużono okres wypowiedzenia do 9 miesięcy. W dniu 2 kwietnia 2009 r. firma X wręczyła Wnioskodawcy wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Dnia 22 kwietnia 2009 r. firma X rozwiązała z Wnioskodawcą umowę o pracę. Okres wypowiedzenia trwał jedynie 20 dni z 9 miesięcznego terminu uzgodnionego w porozumieniu z dnia 1 sierpnia 2007 r., co spowodowało, że firma X rozwiązała umowę o pracę w sposób niezgodny z prawem.

Dnia 6 maja 2009 r. Pracownik skierował do Sądu Rejonowego pozew o zasądzenie odszkodowania za nieuzasadnione i niezgodne z przepisami prawa rozwiązanie umowy o pracę oraz odszkodowania za dyskryminację w zatrudnieniu, ze względu na bezzasadność zarzutów zawartych w rozwiązaniu umowy o pracę.

Dnia 21 grudnia 2009 r. strony zawarły ugodę mediacyjną. Zgodnie z postanowieniami ugody firma X zobowiązała się do wypłaty Pracownikowi tytułem rekompensaty kwotę 136.000 zł W ugodzie strony podniosły, że firma X cofa oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z dnia 22 kwietnia 2009 r. złożone Wnioskodawcy. Wnioskodawca i firma X w ugodzie ustalili, że stosunek pracy łączący strony ustał w dniu 22 kwietnia 2009 r. na podstawie porozumienia stron.

Dnia 30 grudnia 2009 r. Sąd Rejonowy zatwierdził zawartą 21 grudnia 2009 r. ugodę, w związku z czym na mocy art. 183¹⁵ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego ugoda ta zyskała moc prawną ugody zawartej przed sądem.

W wyniku zawarcia powyższej ugody sądowej, firma X przekazując na konto Pracownika kwotę rekompensaty wynikającą z ugody sądowej, potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Z treści ugody z dnia 21 grudnia 2009 r., wynika, że X" reprezentowane przez r.pr. (...) zobowiązuje się do wypłaty Wnioskodawcy tytułem rekompensaty kwoty 136 000 zł na rachunek bankowy, na który zostało przekazane ostatnie wynagrodzenie Wnioskodawcy z tytułu umowy o pracę. Kwota zostanie przelana w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia uprawomocnienia postanowienia o zatwierdzeniu ugody przez Sąd."

Kwota wypłacona Wnioskodawcy wynika z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody i ma charakter czysto umowny, jej wysokość uwzględnia interesy obu stron, przy czym wysokość tej kwoty jest różna od kwoty jaka przysługiwałaby Wnioskodawcy za okres wypowiedzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie ugody sądowej odszkodowanie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT wolne od podatku dochodowego są odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Z wyżej przytoczonych przepisów ustawy PIT wynika, iż odszkodowania otrzymywane przez podatników na podstawie ugód sądowych są co do zasady, zwolnione od podatku dochodowego. W przedstawionym stanie faktycznym, w wyniku zawartej ugody doszło do zmiany sposobu rozwiązania umowy o pracę, tj. w efekcie rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za porozumieniem stron z dniem 22 kwietnia 2009 r. Jednocześnie strony ustaliły, że firma X zobowiązuje się zapłacić Wnioskodawcy określoną kwotę tytułem rekompensaty.

Przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania/rekompensaty w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron, co powoduje, że w wyniku zawartej ugody zmienił się charakter świadczenia.

Konsekwencją powyższego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanego powyżej Kodeksu pracy podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania/rekompensaty. Wobec tego zawarta między firmą X a Wnioskodawcą ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny. Zgodnie z art. 917 Kodeksu Cywilnego przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Kwota odszkodowania wypłacona Wnioskodawcy wynika z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody i ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron.

Co więcej kwota wypłacona Wnioskodawcy nie była świadczeniem stanowiącym zadośćuczynienie za utracone korzyści. Jak również w przedstawionym stanie faktycznym nie wystąpiły warunki wyłączające ze zwolnienia - nie było to świadczenia stanowiące zadośćuczynienie za utracone korzyści oraz nie było otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, w oparciu o powołane przepisy ustawy o PIT, kwota wypłacona na podstawie ugody sądowej korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Takim przychodem jest również przedmiotowa kwota pieniężna wynikająca z ugody sądowej.

Natomiast kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Stosownie do postanowień art. 45 § 1 ustawy - Kodeks pracy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. W myśl art. 45 § 2 ustawy - Kodeks pracy sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 ustawy - Kodeks pracy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (art. 47¹; ustawy - Kodeks pracy).

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu, t. j. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Ponadto, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub inne zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Jeżeli wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika, iż dnia 6 maja 2009 r. Pracownik skierował do Sądu Rejonowego pozew o zasądzenie odszkodowania za nieuzasadnione i niezgodne z przepisami prawa rozwiązanie umowy o pracę oraz odszkodowania za dyskryminację w zatrudnieniu, ze względu na bezzasadność zarzutów zawartych w rozwiązaniu umowy o pracę. Dnia 21 grudnia 2009 r. została zawarta ugoda mediacyjna pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą. Zgodnie z postanowieniami ugody firma X zobowiązała się do wypłaty Pracownikowi tytułem rekompensaty kwotę 136.000 zł W ugodzie strony podniosły, że firma X cofa oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z dnia 22 kwietnia 2009 r. złożone Wnioskodawcy. Wnioskodawca i firma X w ugodzie ustalili, że stosunek pracy łączący strony ustał w dniu 22 kwietnia 2009 r. na podstawie porozumienia stron. Kwota odszkodowania wypłacona Wnioskodawcy wynika z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody i ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron.

Zgodnie z art. 917 ustawy - Kodeks cywilny strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Kwota wypłacona Wnioskodawcy wynika zatem jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Kwota ta ma zatem rekompensować Wnioskodawcy utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Kwota pieniężna przyznana na podstawie ugody sądowej została wypłacona tytułem rekompensaty. Kwota ta, jak wskazał Wnioskodawca jest różna od kwoty jaka przysługiwałaby Wnioskodawcy za okres wypowiedzenia.

W związku z tym należy uznać, iż określone w ugodzie świadczenie przyznane Wnioskodawcy nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zastosowanie do tej części świadczenia mógłby mieć przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ww. ustawy, zwolnienie nie ma zastosowania do odszkodowań dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W związku z powyższym należy uznać, iż wypłacona kwota nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie znajdzie również zastosowania do wypłaconej kwoty przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b. Zatem wypłacona na rzecz Wnioskodawcy tytułem rekompensaty kwota nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wynikająca z ugody kwota świadczenia winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy bowiem wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym Wnioskodawcę z pracodawcą stosunkiem pracy. Gdyby tego stosunku nie było - Wnioskodawca nie miałby podstaw występować z roszczeniem przeciwko pracodawcy o zasądzenie odszkodowania za nieuzasadnione i niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę oraz odszkodowania za dyskryminację w zatrudnieniu, ze względu na bezzasadność zarzutów zawartych w rozwiązaniu umowy o pracę. Tym samym wypłacone świadczenie na podstawie ugody sądowej zawartej z byłym pracodawcą stanowi dla Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.