IPPB4/415-211/10-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 16 lutego 2010 r. (data wpływu: 12 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości odzyskanej na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu - jest prawidłowe.

W dniu 12 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości odzyskanej na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

Wnioskodawca jest jednym z 19 współużytkowników wieczystych niezabudowanych nieruchomości gruntowych położonych w W. w dzielnicy P... (pomiędzy ul. S. oraz S., i stanowiących sąsiadujące ze sobą działki o nr ew. 16/4, 16/9 oraz 16/1 z obrębu xx) o powierzchni 948 m^2, 2702 m² i 1258 m².

Wyżej opisane nieruchomości były przed wojną własnością prywatną i zostały skomunalizowane dekretem o gruntach warszawskich z dnia 26 października 1945 r. Wnioskodawca jest (podobnie jak inni obecni współużytkownicy wieczyści) spadkobiercą współwłaścicieli, którzy mieli prawo własności tych nieruchomości w chwili komunalizacji. Prawa do spadku Wnioskodawca nabył w roku 1975 po Babci z mocy ustawy.

Decyzją, wydaną w dniu 1 września 2008 r., decyzją, wydaną w dniu 19 lutego 2008 r. oraz decyzją, wydaną w dniu 12 listopada 2008 r. Prezydent m.st. Warszawy, po rozpatrzeniu wniosków o ustanowienie własności czasowej do tych nieruchomości, złożonych przez poprzednich przedwojennych współwłaścicieli w 1948 r., przyznał ich spadkobiercom prawo użytkowania wieczystego wyżej opisanych nieruchomości na 99 lat za czynszem symbolicznym.

Następnie decyzje te zostały zmienione w ten sposób, że w miejsce zmarłej w międzyczasie Marii P. udział w prawie użytkowania wieczystego w wyżej wymienionej nieruchomości ustanowiony został na rzecz dziedziczącego po niej syna, Adama K.

Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste na mocy wyżej wymienionych decyzji dokonane zostało aktem notarialnym z dnia 5 maja 2009 r. na rzecz:.

Obecnie, wraz z pozostałymi współwłaścicielami, Wnioskodawca zamierza przekształcić prawo użytkowania we własność i sprzedać wyżej wymienione nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji gdy własność Wnioskodawcy udziału we współwłasności nieruchomości będzie wynikiem następujących zdarzeń:

* pozytywnego rozpatrzenia złożonych w 1948 r. wniosków o przyznanie prawa własności czasowej nieruchomości, skomunalizowanych na mocy Dekretu o gruntach warszawskich, w postaci decyzji Prezydenta m.st. Warszawy o przyznaniu prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości,

* ustanowienia udziału w prawie użytkowania wieczystego w akcie notarialnym na rzecz Wnioskodawcy z uwagi na to, że Wnioskodawca jest jednym z następców prawnych przedwojennych współwłaścicieli nieruchomości,

* przekształcenia prawa użytkowania we własność - posiadanie przez Wnioskodawcę udziału we własności nie nastąpi w drodze nabycia nieruchomości, lecz restytucji prawa własności.

Oddanie spadkobiercom przedwojennych właścicieli nieruchomości, zabranych na mocy dekretu o gruntach warszawskich, nie przysparza im korzyści materialnej, lecz przywraca prawo własności, które ich spadkobiercy dawno temu utracili.

W związku z tym Wnioskodawca uważa, że:

Ad. 1. Sprzedaż udziału we własności tej nieruchomości nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych,

Ad. 2. Zgłoszenie sprzedaży do Urzędu Skarbowego, ani złożenie zeznania podatkowego w tej sprawie nie będzie konieczne.

Taki pogląd wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej w analogicznej sprawie (Nr IPPB4/415-628/09-4/JK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem - trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności. Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach - u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców. Jeśli przejęta w drodze przymusu nieruchomość jest zwracana spadkobiercy osoby, którą pozbawiono tej nieruchomości, to prawo do zwrotu ma swe źródło w nabyciu spadku.

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego - spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki przechodzą na jedną lub kilka osób.

Niezależnie od powyższego, na stan prawny nieruchomości istotny wpływ mogą wywierać, wydawane zarówno na gruncie prawa cywilnego, sądowo - administracyjnego, jak i karnego - orzeczenia sądowe jako dokumenty o szczególnym znaczeniu. Szczególność ta wynika z pozycji, jaką zajmują sądy będące organami wymiaru sprawiedliwości oraz z zagwarantowanej konstytucyjnie odrębności władzy sądowniczej od innych rodzajów władz, niezawisłości sędziowskiej.

Zaś prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

W rozpatrywanej sprawie z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest jednym ze spadkobierców przedwojennych współwłaścicieli, którzy przed wojną mieli prawo własności niezabudowanych nieruchomości gruntowych położonych w W. Nieruchomości te zostały skomunalizowane dekretem o gruntach warszawskich z dnia 26 października 1945 r. Wnioskodawca nabył prawa do spadku w 1975 r. po śmierci babki z mocy ustawy. Prezydent m.st. Warszawy po rozpatrzeniu wniosków o ustanowienie własności czasowej do tych nieruchomości złożonych w 1948 r. przez poprzednich przedwojennych współwłaścicieli, przyznał ich spadkobiercom prawo użytkowania wieczystego wyżej opisanych nieruchomości na 99 lat za czynszem symbolicznym. Obecnie, wraz z pozostałymi współwłaścicielami, Wnioskodawca zamierza przekształcić prawo użytkowania we własność i sprzedać wyżej wymienione nieruchomości.

Oddanie w użytkowanie wieczyste "gruntu warszawskiego" skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn. zm.), w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność m. st. Warszawy gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Ocena czy do przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego powinien mieć zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi opierać się o wykładnię pojęcia "nabycie prawa" w nim użytego. Skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości czy też o zwrocie prawa użytkowania wieczystego nie kreuje prawa do nieruchomości (własności lub użytkowania wieczystego), lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przywracając stan prawny, który istniał przed wydaniem decyzji o wywłaszczeniu, decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, czyli jest aktem prawnym, który wywiera skutki prawne bezpośrednio w sferze prawa cywilnego. Przywraca bowiem prawo własności nieruchomości jej poprzedniemu właścicielowi lub jego następcom prawnym. Jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie do zwracanej nieruchomości. Decyzja o zwrocie powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, lub jego następców prawnych, jednakże nie kreuje tego prawa - przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

Zatem ustanowienie na rzecz Wnioskodawcy prawa użytkowania wieczystego oraz zwrot nieruchomości znajdującej się na tym gruncie w odniesieniu do skomunalizowanych tzw. gruntów warszawskich może być traktowany jako swoista restytucja, bo na taki jedynie zakres przywrócenia uprawnień dotychczasowym właścicielom zezwalały przepisy Dekretu.

Reasumując należy stwierdzić, iż planowana sprzedaż przez Wnioskodawcę udziału w przedmiotowej nieruchomości odzyskanej na podstawie decyzji administracyjnych wydanych w związku z art. 7 dekretu z dn. 26 października 1945 r., nie będzie stanowić źródła przychodów i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ponieważ sprzedaż gruntu nie będzie podlegała opodatkowaniu Wnioskodawca nie jest obowiązany do składania żadnych zeznań podatkowych.

W odniesieniu do powołanego przez Wnioskodawcę rozstrzygnięcia oraz organu podatkowego należy stwierdzić, że orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.