IPPB4/415-2/11-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2010 r. (data wpływu 3 stycznia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 3 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 22 listopada 2001 r. Wnioskodawca nabył, jako kawaler do majątku osobistego, na podstawie aktu notarialnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w W. W dniu 8 sierpnia 2008 r. Wnioskodawca dokonał darowizny, w formie aktu notarialnego, przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na rzecz żony, postanawiając, że będzie ono stanowić majątek objęty wspólnością ustawową małżeńską.

W dniu 28 grudnia 2009 r. małżonkowie wraz z przedstawicielami spółdzielni, na podstawie aktu notarialnego, ustanowili odrębną własność przedmiotowego lokalu mieszkalnego, wraz z przynależnym pomieszczeniem oraz związanym z nim udziałem w nieruchomości wspólnej. Stosownie do art. 17 ⁽¹⁴⁾ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, małżonkowie nabyli prawo własności wskazanego lokalu mieszkalnego wraz z pomieszczeniem przynależnym oraz udziałem w nieruchomości wspólnej do majątku wspólnego na zasadach wspólności ustawowej.

W dniu 13 kwietnia 2010 r. Sąd Rejonowy dokonał w księdze wieczystej, przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo własności do ww. lokalu wraz z pomieszczeniem przynależnym oraz udziałem, związanym z własnością lokalu w nieruchomości wspólnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, wprowadzenie przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu do wspólności majątkowej małżeńskiej w drodze dokonania darowizny z jednoczesnym wskazaniem, że prawo to będzie stanowić majątek małżonków, objęty wspólnością małżeńską ustawową (akt notarialny z 8 sierpnia 2008 r.) powoduje skutek rozszerzenia ustroju majątkowego małżeńskiego o wskazany składnik w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Wobec powyższego taka czynność prawna nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W opinii Wnioskodawcy ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa, że wskazana czynność stanowi nabycie. Przekształcenie spółdzielczego prawa własnościowego w prawo własności również nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy przyszła sprzedaż prawa własności lokalu położonego w W., dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą, wchodzącego do majątku wspólnego, objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską nie będzie stanowiła źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Przyszła sprzedaż nie będzie stanowiła źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, wobec czego małżonkowie nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z treścią art. 30e ust. 1 tej ustawy.

Zatem pytanie Nr 3) nie wymaga odpowiedzi ponieważ 5-cio letni termin wskazany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozpoczął bieg 31 grudnia 2001 r., a upłynął 31 grudnia 2006 r. wobec czego przyszła sprzedaż nie będzie stanowiła źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

W świetle powyższego każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż w dniu 22 listopada 2001 r. Wnioskodawca nabył, jako kawaler do majątku osobistego, na podstawie aktu notarialnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 8 sierpnia 2008 r. Wnioskodawca dokonał darowizny, w formie aktu notarialnego, przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na rzecz żony, postanawiając, że będzie ono stanowić majątek objęty wspólnością ustawową małżeńską. W dniu 28 grudnia 2009 r. małżonkowie, na podstawie aktu notarialnego, ustanowili odrębną własność przedmiotowego lokalu mieszkalnego, wraz z przynależnym pomieszczeniem oraz związanym z nim udziałem w nieruchomości wspólnej. W dniu 13 kwietnia 2010 r. Sąd Rejonowy dokonał w księdze wieczystej, przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo własności do ww. lokalu wraz z pomieszczeniem przynależnym oraz udziałem, związanym z własnością lokalu w nieruchomości wspólnej.

Małżonkowie zamierzają sprzedać przedmiotową nieruchomość. Zatem dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy istotne jest ustalenie, czy włączenie prawa własności nieruchomości do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy darowizny rozszerzającej ustawową wspólność majątkową oraz przekształcenie w prawo odrębnej własności lokalu stanowi jego nabycie w rozumieniu ww. przepisu.

W związku z powyższym, należy wyjaśnić, iż stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1994 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zgodnie natomiast z art. 47 § 1 zd. 1 Kodeksu małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa), przy czym do ustanowionej umową wspólności majątkowej stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej, z zachowaniem przepisów art. 49-511 (art. 48).

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową małżeńską ma na celu ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta jest czynnością prawną organizacyjną, która reguluje stosunki majątkowe małżonków podczas trwania ich związku małżeńskiego.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter czynności prawnej rozporządzającej o charakterze nieodpłatnym, co stanowi w swej istocie darowiznę dokonaną w ramach małżeńskiej umowy majątkowej. Wspólność małżeńską, która jest współwłasnością łączną cechuje bezudziałowy charakter. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, każdy z małżonków zbywa całą nieruchomość, a nie udziały w tej nieruchomości zaś cały przychód ze sprzedaży wchodzi niepodzielnie do majątku wspólnego.

Włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie natomiast z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Świadczenie darczyńcy może polegać na działaniu lub zaniechaniu działania. Istotną cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, a więc wszystkie nieruchomości, ruchomości oraz zbywalne prawa majątkowe, czyli takie, które mogą być przedmiotem sprzedaży. Darowizną można objąć także rzeczy przyszłe. Umowa darowizny ma charakter umowy zobowiązującej (konsensualnej) - do zawarcia umowy dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli - i jednostronnej, jako nie przynoszącej darczyńcy żadnej opłaty. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Nie można zatem przyjąć, że dokonanie darowizny z majątku odrębnego jednego z małżonków do majątku wspólnego małżonków ma takie same skutki co rozszerzenie majątku wspólnego małżonków na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Umowa darowizny, w przeciwieństwie do umowy rozszerzającej wspólność ustawową małżeńską jest jedną z form nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem jeżeli Wnioskodawca tak rozporządził nieruchomością, która stanowiła jego majątek odrębny, że obdarował nią swoją żonę, to przedmiot majątkowy, wchodzący w skład jego majątku osobistego generalnie powinien stać się majątkiem odrębnym jego żony. Jednakże wskutek zawartego zastrzeżenia przedmiotowy lokal mieszkalny jako przedmiot darowizny wszedł w skład majątku objętego wspólnością majątkowa małżeńską Wnioskodawcy i jego żony.

Jednakże należy zauważyć, że w przypadku Wnioskodawcy, który dokonał darowizny ze swojego majątku odrębnego do majątku wspólnego swojego i żony nie można mówić, że miało miejsce nowe nabycie nieruchomości, bowiem przed dokonaniem czynności Wnioskodawca był jedynym właścicielem nieruchomości. Po dokonaniu darowizny nastąpiła w jego przypadku zmiana struktury własności. W wyniku dokonanej darowizny z jedynego właściciela stał się on współwłaścicielem we współwłasności małżeńskiej.

Dokonana darowizna nie skutkowała zatem u Wnioskodawcy nabyciem ponad dotychczas posiadany 100% udział w nieruchomości. Przeniesienie własności nieruchomości w drodze darowizny ze swego majątku odrębnego do majątku wspólnego Wnioskodawcy i jego żony nie będzie stanowić nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w odniesieniu do przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność podkreślić należy, iż w sytuacji, w której podatnik nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie nastąpiło ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności tego lokalu w trybie ustawy z dnia 19 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), za datę nabycia lokalu (nieruchomości), od której upływa 5 letni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać dnia ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu. Nabycie, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, następuje w momencie ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości.

Wobec powyższego, ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego nie jest zdarzeniem prawno podatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem. Tym samym przekształcenie lokalu mieszkalnego w odrębną własność jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na fakt, że przeniesienie własności nieruchomości w drodze darowizny ze swego majątku odrębnego do majątku wspólnego Wnioskodawcy i jego żony oraz przekształcenie w prawo odrębnej własności nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za datę nabycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego należy uznać datę 22 listopada 2001 rok, kiedy to Wnioskodawca nabył, jako kawaler do majątku osobistego, na podstawie aktu notarialnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

W związku z powyższym, odpłatne zbycie przedmiotowej nieruchomości, tj. po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży w ogóle nie będzie podlegał opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemna interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym w celu uzyskania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego przez małżonkę, powinna ona złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.