IPPB4/415-180/13-2/JK2

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2013 r. (data wpływu 14 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej - jest prawidłowe.

W dniu 14 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi postępowania administracyjne w sprawie przyznania świadczeń dla rodzin zastępczych i dla prowadzących rodzinne domy dziecka na podstawie art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83, art. 84 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Świadczenia powyższe w przypadkach określonych w art. 92 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej mogą zostać uznane za świadczenia nienależnie pobrane. Zgodnie z art. 92 ust. 11 starosta w porozumieniu z wójtem może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny. Przyznawana jest również na podstawie art. 140 ustawy o wspieraniu rodziny pomoc dla osób usamodzielnianych na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie oraz zagospodarowanie. W przypadku pobrania świadczeń nienależnych odpowiednio stosuje się przepis art. 92 ustawy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwota umorzonych świadczeń nienależnie pobranych stanowi przychód z innych źródeł skutkujący obowiązkiem wystawienia informacji o jego osiągnięciu na druku PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro otrzymywane świadczenia, dodatki i inne kwoty art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 i Nr 288, poz. 1690) oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletniość przebywając w pieczy zastępczej są zwolnione od opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dokonywane na podstawie szczególnie uzasadnionych okoliczności dotyczących sytuacji finansowej i rodzinnej osób obowiązanych, nie powinno stanowić przychodu i rodzić obowiązku podatkowego u osób, którym te świadczenia umorzono, a tym samym obowiązku wystawiania PIT-u przez płatnika. W przedstawionej sytuacji należy odwołać się do analogicznej sytuacji związanej z umorzeniem kwot nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych lub umorzeniem świadczeń nienależnie pobranych z pomocy społecznej. Przepis art. 30 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. ..) przewiduje możliwość umorzenia świadczeń nienależnie pobranych jeżeli zachodzą szczególne uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny. Zgodnie z interpretacją indywidualną z 23 kwietnia 2008 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPB1/415-110/08-2/MO: "Uregulowanie w przepisach oświadczeniach rodzinnych kwestii dotyczących odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń jest również rodzajem świadczenia rodzinnego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jako takie korzysta ze zwolnienia od podatku (...) Umorzona kwota wierzytelności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych nie stanowi dochodu z innych źródeł, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawienia informacji o jego osiągnięciu na druku PIT."

Biorąc pod uwagę wykładnię funkcjonalną i systemową ustawy o wspieraniu rodziny Wnioskodawca uważa, iż jest ona powiązana z ustawą o świadczeniach rodzinnych. Mieści się ona bowiem w tym samym systemie aktów prawnych, o czym świadczy podobne brzmienie poszczególnych przepisów ww. ustaw, w tym przepisów odnoszących się do świadczeń nienależnie pobranych, celu jaki te ustawy mają osiągnąć w zakresie przyznawanych świadczeń oraz odwołań, które występują w ustawie o wspieraniu rodziny do ustawy o świadczeniach rodzinnych. Jeżeli więc uznać, że umorzona kwota nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych traktowana jest jako rodzaj świadczeń rodzinnych, to zasadne będzie uznanie umorzonych kwot świadczeń nienależnie pobranych z ustawy o wspieraniu rodziny również za zwolnionych z podatku dochodowego od osób fizycznych. Analogicznie zostały potraktowane umorzone kwoty świadczeń nienależnie pobranych z pomocy społecznej. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnieniu od podatku dochodowego podlegają świadczenia z pomocy społecznej. Zgodnie z istniejącą linią interpretacyjną Wnioskodawca uważa, że umorzone nienależnie pobrane świadczenia z pomocy społecznej podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 70 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko takie zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej z 10 czerwca 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPB1/415-170/08-2/AMN oraz interpretacji indywidualnej z 9 czerwca 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPB2/415-482/08/HK. Umorzenie świadczeń nienależnie pobranych na podstawie art. 92 ust. 11 ustawy o wspieraniu rodziny szczególnie wobec trudnej sytuacji rodziny powinno być traktowane jako rodzaj pomocy, specyficzne świadczenie i powinno zostać uznane za zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z dyspozycją art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135), rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka, na każde umieszczone dziecko, przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania, nie niższe niż kwota:

Stosownie do art. 81 ust. 1 ww. ustawy, rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.

Rodzinie zastępczej zawodowej na dziecko umieszczone na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich przysługuje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka (art. 81 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 83 ust. 1 pow. ustawy, rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka starosta może przyznać:

Rodzinie zastępczej zawodowej starosta może raz do roku przyznać świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego (art. 83 ust. 4 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 84 cyt. ustawy, prowadzący rodzinny dom dziecka otrzymuje środki finansowe na:

W myśl art. 92 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nienależnie pobrane świadczenia pieniężne podlegają zwrotowi łącznie z ustawowymi odsetkami przez osobę, która je pobrała.

Zgodnie z art. 92 ust. 11 powyższej ustawy, starosta w porozumieniu z wójtem może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny.

Stosownie do art. 140 ust. 1 ww. ustawy osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, zwanej dalej "osobą usamodzielnianą", w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu:

Z kolei, stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne, od podatku dochodowego są świadczenia, dodatki i inne kwoty oraz wartość nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych z tytułu szkolenia, o których mowa w art. 31, art. 44 ust. 1, art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 i Nr 288, poz. 1690) oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż umorzone na podstawie art. 92 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nienależnie pobrane świadczenia, wymienione w wyżej powołanym art. 21 ust. 1 pkt 24, mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego. W przepisie tym nie ma mowy o wypłaconych kwotach, tylko o świadczeniach. W pojęciu "świadczenie" mieści się także umorzenie.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż kwota umorzonych nienależnie pobranych świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W konsekwencji na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C, dla osób którym umorzono należności gdyż osoby te uzyskały przychód z innych źródeł objęty zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Jednocześnie wskazuje się, iż z uwagi na powyższe rozstrzygnięcie odniesienie się do zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 8 oraz art. 21 ust. 1 pkt 79, należało uznać za bezprzedmiotowe. Skoro bowiem w przedstawionym stanie faktycznym kwota umorzonych świadczeń nienależnie pobranych korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to bezzasadnym jest rozstrzyganie kwestii spełnienia warunków do zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 8 oraz art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.