IPPB4/415-164/10-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2010 r. (data wpływu: 26 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości odzyskanej na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu - jest prawidłowe.

W dniu 26 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości odzyskanej na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

Wnioskodawczyni jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonej w W. przy ulicy T., stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem ewidencyjnym 17/1 o obszarze 1408 m.kw. dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Przedmiotowa nieruchomość została zwrócona Wnioskodawczyni w trybie art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. - o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279). Na mocy decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 23 lutego 2009 r. ustanowione zostało na rzecz Wnioskodawczyni na 99 lat prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. W dniu 2 kwietnia 2009 r. w formie aktu notarialnego Wnioskodawczyni zawarła z m.st. Warszawa umowę o oddanie przedmiotowego gruntu w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat, z czynszem symbolicznym w wysokości 1408,00 zł. Wskazano, iż w dniu 12 października 1948 r., matka Wnioskodawczyni, złożyła wniosek o przyznanie jej i innym współwłaścicielom prawa własności czasowej gruntu warszawskiego położonego przy ulicy O. Na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego, z dnia 6 lutego 1998 r. Wnioskodawczyni nabyła w całości spadek po matce.

Wnioskodawczyni nosi się z zamiarem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, a następnie zamierza sprzedać wyżej wymienioną działkę przed upływem 5 lat od przyznania prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości. O przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności Wnioskodawczyni wystąpiła do właściwego organu w dniu 14 stycznia 2010 r. Do chwili obecnej nie ma rozstrzygnięcia w tej sprawie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawczyni, w sytuacji łącznego nastąpienia następujących zdarzeń:

* pozytywnego rozpatrzenia złożonego w dniu 12 października 1948 r. wniosku o przyznanie prawa własności czasowej nieruchomości, w postaci decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 23 lutego 2009 r. o przyznaniu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości,

* ustanowienia prawa użytkowania wieczystego w akcie notarialnym na rzecz Wnioskodawczyni z uwagi na to, że Wnioskodawczyni jest jedyną żyjąca następczynią prawną dawnych właścicieli nieruchomości,

* przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność - to mamy doczynienia z restytucją prawa własności, z uwagi na to, że oddanie Wnioskodawczyni, jako spadkobierczyni przedwojennych właścicieli nieruchomości, zabranych na mocy ww. dekretu, nie przysparza Wnioskodawczyni korzyści materialnej, lecz przywraca prawo własności, które poprzednicy prawni wcześniej utracili.

W związku z tym Wnioskodawczyni uważa, że:

Ad. 1. Sprzedaż prawa własności nieruchomości przekształconego z prawa użytkowania wieczystego nie będzie stanowić przychód podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych,

Ad. 2. Zgłoszenie sprzedaży do Urzędu Skarbowego, ani złożenie zeznania podatkowego w tej sprawie nie będzie konieczne.

Taki pogląd wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej w analogicznej sprawie (Nr IPPB4/415-628/09-4/JK). Por. wyrok Sąd Najwyższy z dnia 7 maja 2002 r. sygn. akt III RN 18/2002 oraz postanowienie Urzędu Skarbowego Warszawa - Bielany z dnia 28 lutego 2005 r. Nr 1432/IPdgPS/415/427/5/1/2005, z których wynika taki sam pogląd, jaki wyżej został zaprezentowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem - trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach - u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców. Jeśli przejęta w drodze przymusu nieruchomość jest zwracana spadkobiercy osoby, którą pozbawiono tej nieruchomości, to prawo do zwrotu ma swe źródło w nabyciu spadku.

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego - spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki przechodzą na jedną lub kilka osób.

Niezależnie od powyższego, na stan prawny nieruchomości istotny wpływ mogą wywierać, wydawane zarówno na gruncie prawa cywilnego, sądowo - administracyjnego, jak i karnego - orzeczenia sądowe jako dokumenty o szczególnym znaczeniu. Szczególność ta wynika z pozycji, jaką zajmują sądy będące organami wymiaru sprawiedliwości oraz z zagwarantowanej konstytucyjnie odrębności władzy sądowniczej od innych rodzajów władz, niezawisłości sędziowskiej.

Zaś prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

W rozpatrywanej sprawie z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 6 lutego 1998 r. nabyła w całości spadek po matce. Na mocy decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 23 lutego 2009 r. zostało ustanowione na rzecz Wnioskodawczyni na 99 lat prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, które następnie zostało potwierdzone aktem notarialnym z dnia 2 kwietnia 2009 r. Wnioskodawczyni nosi się z zamiarem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności a następnie sprzedania nieruchomości przed upływem 5 lat od daty ustanowienia na Jej rzecz prawa użytkowania wieczystego.

Oddanie w użytkowanie wieczyste "gruntu warszawskiego" skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn. zm.), w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność m. st. Warszawy gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Ocena czy do przedstawionego przez Wnioskodawczynię zdarzenia przyszłego powinien mieć zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi opierać się o wykładnię pojęcia "nabycie prawa" w nim użytego. Skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości czy też o zwrocie prawa użytkowania wieczystego nie kreuje prawa do nieruchomości (własności lub użytkowania wieczystego), lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przywracając stan prawny, który istniał przed wydaniem decyzji o wywłaszczeniu, decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, czyli jest aktem prawnym, który wywiera skutki prawne bezpośrednio w sferze prawa cywilnego. Przywraca bowiem prawo własności nieruchomości jej poprzedniemu właścicielowi lub jego następcom prawnym. Jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie do zwracanej nieruchomości. Decyzja o zwrocie powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, lub jego następców prawnych, jednakże nie kreuje tego prawa - przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

Zatem ustanowienie na rzecz Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego oraz zwrot nieruchomości znajdującej się na tym gruncie w odniesieniu do skomunalizowanych tzw. gruntów warszawskich może być traktowany jako swoista restytucja, bo na taki jedynie zakres przywrócenia uprawnień dotychczasowym właścicielom zezwalały przepisy Dekretu.

Reasumując należy stwierdzić, iż planowana sprzedaż przez Wnioskodawczynię, przedmiotowej nieruchomości odzyskanej na podstawie decyzji administracyjnych wydanych w związku z art. 7 dekretu z dn. 26 października 1945 r., nie będzie stanowić źródła przychodów i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ponieważ sprzedaż gruntu nie będzie podlegała opodatkowaniu Wnioskodawczyni nie jest obowiązana do składania żadnych zeznań podatkowych.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawczynię rozstrzygnięć Sądu oraz organu podatkowego należy stwierdzić, że orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.